Boevenbende gesignaleerd op Sloten
Is het u opgevallen dat het onlangs op Sloten wat onrustig was? Op zaterdag 26 juni 2021 was er wat paniek in het prachtige dorp. Er was een boevenbende actief en de Barones van Sloten was haar kluis met juwelen kwijt.
Politiespeurtocht Sloten. Hoofdagent Ben vraagt om hulp. Foto: Maritza Helfferich.
Dat had ze uiteraard gemeld bij het Kleinste Politiebureautje van Nederland aan de Sloterweg. Echter, hoofdagent Ben Meijer kon het mysterie van de juwelen niet alleen oplossen. Daarom schreef hij met stoepkrijt een hulpkreet op straat. Diezelfde dag nog kwam vanuit de speeltuin van Sloten versterking aangerend: een jonge ambitieuze agenten ging op pad.
Speurtocht naar de kluis
Het werd een ware speurtocht naar de kluis, met onderweg spelletjes, opdrachten en aanwijzingen. Gelukkig konden de agenten alles goed vinden, omdat de boeven met ballonnen per ongeluk een opvallend spoor hadden achtergelaten. Boeventikkertje, raadsels oplossen, op zoek naar de 200 jaar oude boom… de agenten hadden het er druk mee. Hier en daar werd zelfs een positieve bekeuring uitgedeeld: “Gefeliciteerd, u heeft goed geparkeerd. Boete: 1 snoepje”.
Uiteindelijk werd de kluis van de Barones van Sloten teruggevonden, goed verstopt in een tuin aan de Osdorperweg. Gelukkig zaten alle sieraden er nog in… en heel veel snoepjes, die de jeugdige politieagenten gretig opaten. Dat hadden ze wel verdiend na dat zware speurwerk.
Speurtocht ook voor uw feestje
Dankzij de medewerking van Ben Meijer – in de rol van hoofdagent van het Politiebureautje te Sloten – is de speurtocht een onvergetelijke ervaring geworden voor de kinderen. Ben: “Het zou enorm leuk zijn als het Politiebureautje van Sloten in de toekomst op een soortgelijke manier ook speurtochten voor andere kinderen kan aanbieden…” Mijn reactie: “Leuk, dat ga ik regelen!” Vragen? Stuur Ben vooral een mail.
Maritza Helfferich (tekst en foto’s).
Worstelen met de Japanse duizendknoop
Ook in Sloten en Oud Osdorp komt de Japanse duizendknoop sinds enkele jaren voor. Op www.slotenoudosdorp.nl werd eerder aandacht hieraan besteed. De plant rukt echter nog steeds verder op, reden om er weer aandacht aan te besteden door een bericht van www.amsterdam.nl.
Japanse duizendknoop.
Kent u hem, de Japanse duizendknoop? U weet wel, die Aziatische plant met een groeilust van hier tot Tokyo, die alles overwoekert. Als een Sumoworstelaar grijpen de wortels zich vast en eenmaal beet laten ze niet snel meer los. Daarbij tasten ze funderingen, kabels, rioolbuizen en zelfs kademuren aan.
We gaan de strijd ermee aan en het helpt als u ons vertelt waar u hem ziet. Ook hebben we tips hoe u hem zelf in uw tuin of buurt kunt uitroeien.
De plant herkennen
Op de wortels en stengels zitten veel ‘knopen’. Misschien wel 1.000. Vandaar de naam. Het zijn ook krachtige knopen, zelfs een miniknoopje zorgt voor een nieuwe plant. De stengels zijn opgebouwd uit holle delen. Ze lijken een beetje op bamboe en zijn groen met roodbruine vlekjes. De grote bladeren zijn lichtgroen en hartvormig. De plant bloeit in augustus en september met crème witte bloemen.
Grijpgrage wortels
De Japanse duizendknoop zit wellicht ook in uw tuin of anders wel vlakbij in de buurt. Deze sumoworstelaar een kopje kleiner maken, is niet genoeg. Hij moet met wortel en tak worden verwijderd. Zo kunt u helpen om verdere verspreiding van de plant tegen te gaan:
* Graaf de plant volledig uit en verwijder alle resten, ook van uw gereedschap. Uit achtergebleven stukjes wortel en stengel groeien namelijk nieuwe planten.
* Gooi de Japanse duizendknoop bij het restafval en nooit bij het gft, ook niet in een plastic zak.
* Van snoeien en maaien gaat de plant ondergrondse uitlopers maken. De groeiplaats wordt daardoor alleen maar groter. Snoei of maai de plant daarom nooit.
* Meld nieuwe groeiplaatsen.
Duizendknoop melden
We houden bij waar de plant zich bevindt. Zo weten ook hoveniers waar zij zorgvuldig te werk moeten gaan. Graag maken wij de kaart compleet.
Bekijk de kaart met groeiplaatsen
Kaart Duizendknoop Sloten.
Kaart Duizendknoop Nieuwe Meer.
Kaart Duizendknoop Oud Osdorp.
Ziet u de plant en staat hij nog niet op deze kaart dan kunt u hem als volgt melden:
* online een melding doen
* 14 020 bellen
* een e-mail sturen naar duizendknoop@amsterdam.nl
Meer weten
* www.amsterdam.nl/duizendknoop
Van: www.amsterdam.nl/nieuws/nieuwsoverzicht/worstelen-duizendknoop/
Zie ook:
* Samen met de gemeente de Japanse duizendknoop bestrijden
* Japanse duizendknoop teistert Nieuw-West
* Japanse duizendknoop op Wikipedia
Voorrangsregeling op kruising Vrije Geer / Ditlaar verandert
Na decennia hierover te hebben nagedacht en overlegd, heeft de gemeente Amsterdam op 9 juli 2021 in een verkeersbesluit vastgelegd dat bestuurders op Ditlaar voorrang moeten gaan verlenen aan bestuurders op de Vrije Geer.
Verkeersbesluit voorrang Vrije Geer / Ditlaar.
Deze verkeersmaatregel is goed nieuws voor de vele fietsers die op deze kruising – komend uit Badhoevedorp en de Slotense dorpskern – linksaf slaan op weg naar het fietspad door Nieuw Sloten. Dat is nu een hachelijke onderneming, zeker gezien het talrijke en snelrijdende verkeer op de Vrije Geer.
De gemeente heeft dit besluit genomen omdat hier in 2018 een dodelijk ongeval heeft plaatsgevonden met een fietser toen hij linksaf sloeg. Het omdraaien van de voorrang op deze kruising draagt volgens de experts bij aan de verkeersveiligheid op dit punt.
De politie heeft op 27 oktober 2020 al positief geadviseerd op dit plan en acht deze aanwijzing van verkeersmaatregelen “in het algemeen verkeersbelang wenselijk c.q. noodzakelijk”. Er zullen verkeersborden worden geplaatst en haaientanden op het wegdek worden aangebracht.
Tamar Frankfurther; 10 juli 2021.
Een naam ouder dan de doden – Begraafplaats Huis te Vraag
Erfgoed van de Week – Een naam ouder dan de doden
Open Monumentendag Amsterdam zet dit jaar de in 1921 geannexeerde gebieden op een voetstuk onder het thema ‘Buiten Buurten’. Eén van die gemeenten die Amsterdam 100 jaar geleden annexeerde is Sloten.
Met deze annexatie werd de stad een begraafplaats rijker. Een kleine begraafplaats aan de Schinkel op de rand van de gemeente Sloten, met een zeer lange geschiedenis: Huis te Vraag.
Uitzicht over de Schinkel, met links de katoendrukkerij en een molen. Rechts daarvan bevindt zich het landhuis ’t Huys te Vraghe. Tekening: Hendrik Keun (1770), beeldbank Stadsarchief Amsterdam (010055000418).
Te Vraghe
De naam Huis te Vraag kent een veel langere geschiedenis dan de begraafplaats. In de vijftiende eeuw, ver voordat er een begraafplaats was, stond er een veerhuis annex herberg op deze plek. Om reizigers te trekken naar het veerhuis, plaatste de eigenaar er een bord voor met de tekst Te Vraghe erop. Dit betekende dat de reizigers hier om informatie konden vragen. Hoe het veerhuis uiteindelijk de naam Te Vraghe kreeg is niet zeker, maar er is één verhaal dat al eeuwenlang wordt aangenomen als de reden. In 1486 of 1489 was aartshertog Maximiliaan I uit Oostenrijk, die in 1508 keizer van het Heilige Roomse Rijk werd, op een bedevaartstocht naar Amsterdam en vroeg bij het veerhuis om de weg.
Veerhuis en landhuis
In 1618 kwam het perceel waarop het veerhuis stond in handen van een lakenfabrikant. Ook hem was de geschiedenis van het veerhuis en het verhaal over Maximiliaan ter ore gekomen. Omdat hij het verhaal zo interessant vond, liet hij een landhuis bouwen met de naam ’t Huys te Vraghe. Het voorvoegsel werd met een reden toegevoegd, het veerhuis bestond nog steeds en om geen verwarring te creëren met het landhuis werd er een voorvoegsel toegevoegd. In de vele jaren daarna werd er steeds meer gebouwd rondom het landgoed: boerderijen, een molen en een scheepswerf. Het landgoed heeft vele eigenaren gekend, allemaal werkend in de lakenindustrie of katoenververij. Uiteindelijk was dit niet meer winstgevend genoeg en werd het onderhoud aan het landhuis te duur. De laatste eigenaar, de heer Poort, besloot het landhuis in 1890 te slopen en het perceel te verkopen.
Gevelstuk van het gesloopte landhuis ’t Huys te Vraghe in de gevel van de aula. Foto: Han van Gool, Monumenten en Archeologie (2009).
Begraafplaats
Eén jaar na de sloop van het landhuis kwam het perceel in handen van Pieter Oosterhuis. Hij had bij de voormalige gemeente Sloten toestemming gevraagd om een bijzondere begraafplaats aan te leggen. Oosterhuis had met een reden gekozen om specifiek op deze plek een begraafplaats aan te leggen. De grond van de gemeente Sloten bestond voornamelijk uit laagveen, wat erg ongeschikt is om op te bouwen. De sloop van het landgoed zorgde ervoor dat het perceel uitstekend werd om op te bouwen. Ook was de ligging aan de Schinkel belangrijk, omdat de grond dan met een boot gemakkelijk kon worden aangevoerd. Niet alles is verloren gegaan bij de sloop van het landhuis. Een gevelstuk is gebruikt bij de bouw van de aula annex beheerderswoning en bevindt zich in een zijgevel. Ook de naam Huis te Vraag is niet verloren gegaan. Ondanks dat Oosterhuis de naam ongeschikt vond voor de begraafplaats en deze de Protestantse Begraafplaats te Vraag noemde, bleef het in de volksmond Huis te Vraag heten. De opening vond plaats op 24 september 1891.
In 1962 sloot de begraafplaats. Foto: Han van Gool, Monumenten en Archeologie (2010).
Vol
De begraafplaats heeft diverse eigenaren gehad en er hebben veel begrafenissen plaatsgevonden. In 1962 was de laatste begrafenis, daarna was de begraafplaats vol. De eigenaar kreeg geen toestemming voor uitbreiding en was hierdoor genoodzaakt de begraafplaats te verkopen aan de gemeente Amsterdam. Vanaf 1992 zou de begraafplaats mogen worden geruimd, maar in 1991 maakt een wijziging van de Wet op de Lijkbezorging het mogelijk om begraafplaatsen langer te laten voortbestaan. Een aantal nabestaanden van op Te Vraag begraven verwanten maakt van die mogelijkheid gebruik. De komst van kunstenaar Leon van der Heijden in 1987 als beheerder van de begraafplaats en bewoner van het ontvangstgebouw luidde een nieuwe fase in. Van der Heijden beheerde de begraafplaats als een bijzonder openbaar park dat moest fungeren als een oord van bezinning. Sinds 2009 is Huis te Vraag een gemeentelijk monument. Van der Heijden overleed vorig jaar en ook zijn vrouw woont niet meer op Huis te Vraag. De begraafplaats wordt nu onderhouden door 2 tuinvrouwen en een aantal vrijwilligers onder auspiciën van de gemeente Amsterdam.
Open Monumentendag 2021 – Editie 03 – Sloten
‘Buiten Buurten’ met Open Monumentendag Amsterdam
We vieren dat we dit jaar precies 100 jaar geleden vier keer zo groot werden. Tijdens de 35e editie van Open Monumentendag Amsterdam ligt de focus op deze geannexeerde gebieden. Elke maand wordt er een Open Monumentendag Buurtroute gepresenteerd. De maand juli staat in het teken van Sloten. Op dit moment zijn de monumenten helaas nog niet toegankelijk, maar de fiets- en wandelroutes langs onder andere de begraafplaats Huis te Vraag, de Petruskerk en de Molen van Sloten zijn een leuke en mooie manier om de buurgemeente te leren kennen.
Fietsroute door de voormalige gemeente Sloten.
Erfgoed van de Week
In de rubriek Erfgoed van de Week staat elke week een bijzondere archeologische vondst, vindplaats, voorwerp, monumentaal gebouw of historische plek in de stad centraal. Via de website amsterdam.nl/erfgoed, Twitter @erfgoed020 en Facebook Monumenten en Archeologie delen de erfgoedexperts van Monumenten en Archeologie het erfgoed van de stad met Amsterdammers én overige geïnteresseerden.
Dit artikel als pdf-document: Een naam ouder dan de doden – Begraafplaats Huis te Vraag (pdf)
Van: www.amsterdam.nl/kunst-cultuur/monumenten/erfgoed-week/huis-te-vraag/; 8 juli 2021
* Zie ook: Fietstocht – Editie 3 Sloten – van Open Monumentendag Amsterdam – Buiten Buurten
* Zie ook: www.annexaties1921.com/sloten
Dit artikel als pdf-bestand: Een naam ouder dan de doden – Begraafplaats Huis te Vraag.pdf
Buurtroute Sloten
Deze hoofdzakelijk agrarische gemeente omvatte de dorpen Sloten, Osdorp en Sloterdijk en het gebiedje de Vrije Geer.
Fietsroute door de voormalige gemeente Sloten.
Hoewel het dorp Sloten de voornaamste kern was, stond het raadhuis in Sloterdijk. Eeuwenlang was de Sloterweg de voornaamste verbinding tussen Amsterdam en Haarlem en de rest van Holland. Na 1342 werd deze onderdeel van de pelgrimsroute naar de kapel in de Kalverstraat waar het Mirakel van Amsterdam had plaatsgevonden.
Aan de zuidkant van de gemeente werden regelmatig hele stukken land verzwolgen door de Waterwolf, het nog niet ingepolderde Haarlemmermeer, waar het bij stormachtig weer danig kon spoken. Met de uitvoering van het Algemeen Uitbreidingsplan na de Tweede Wereldoorlog verdwenen grote delen van Sloten onder het zand van de ophogingen van de Westelijke Tuinsteden.
In de jaren 90 van de vorige eeuw moesten tenslotte ook de tuinbouwgebieden ten noorden van de Sloterweg plaatsmaken voor de nieuwbouwwijk Nieuw Sloten. Waag het echter niet om naar de oude dorpskern van Sloten te verwijzen als Oud Sloten, want dan krijg je het aan de stok met de echte Slotenaren!
* Zie ook: Fietstocht – Editie 3 Sloten – van Open Monumentendag Amsterdam – Buiten Buurten
* Zie ook: www.annexaties1921.com/sloten/
* Van: www.amsterdam.nl/toerisme-vrije-tijd/evenementen/open-monumentendag-amsterdam/buurtroute-sloten/
Schilderwedstrijd Sloten
De geannexeerde gemeente Sloten – Toen, nu en straks
Honderd jaar na de annexatie van Sloten organiseert werkgroep Historie Sloten-Oud Osdorp een schilderwedstrijd.
Deelnemers worden uitgenodigd te verbeelden hoe Sloten er vroeger uitgezien moet hebben, hoe het huidige grondgebied er uitziet of hoe u verwacht dat het er in de toekomst uit zal zien. In schilderijen is alles mogelijk: Ook een combinatie van verleden, heden en toekomst.
‘Blik op Sloterdijk’ (1920) van Dirk Johannes van Haaren (1878 – 1953).
Tot en met 1 juli 2021 kunnen deelnemers een foto van hun schilderij sturen naar slotenkunst@gmail.com. Meedoen gaat als volgt:
1. Maak een foto van uw schilderij (bestand tussen 1 en 2 MB).
2. Geef deze foto de volgende naam: “Uw achternaam –Titel van het schilderij – formaat: 50 x 70 cm”.
3. Vermeld uw achternaam en de titel van het schilderij ook in de onderwerpregel van uw mail.
4. Vul het inschrijfformulier deelname Schilderwedstrijd ‘De geannexeerde gemeente Sloten; toen, nu en straks’ volledig in en stuur het op naar:
5. slotenkunst@gmail.com.
6. Beschrijf in maximaal 150 woorden wat er op het schilderij te zien is.
7. Door dit inschrijfformulier in te vullen en terug te sturen, verklaart u akkoord te gaan met dit wedstrijdreglement.
De jury
Een driekoppige jury zal uit alle inzendingen de winnaar kiezen. Juryleden zijn:
* Coco Schrijber. Filmmaker, schrijver en oud docent Beeldende Kunst/Film aan de Rietveld academie, Amsterdam.
* Martijn den Ouden. Afgestudeerd aan de Rietveld academie 2009, is dichter en beeldend kunstenaar. Daarnaast geeft hij les bij Schilderles Amsterdam.
* Vera Visser. Afgestudeerd Rietveld academie 2013, is beeldend kunstenaar. Daarnaast is zij docent Beeldende kunst en Vormgeving.
Prijzen
Alle genomineerden ontvangen een certificaat bij de opening van de expositie. Daarnaast zijn er drie hoofdprijzen:
1. Een geldbedrag van 500 euro.
2. Een geldbedrag van 250 euro.
3. Een duo-cadeaubon te besteden bij Schilderles Amsterdam. De winnaar kan met een vriend of kennis een workshop van 2,5 uur volgen op het atelier.
Prijsuitreiking en expositie
De prijsuitreiking zal begin september 2021 plaatsvinden tijdens de opening van de expositie van de prijswinnende en genomineerde schilderijen.
Klik hier voor het uitgebreide reglement.
Zie ook: www.annexaties1921.com/2020/12/28/schilderwedstrijd/
Tinie Worm krijgt een brug
Het is een prachtig idee van de gemeente Amsterdam om alle nu nog naamloze bruggen in de stad naar iemand te vernoemen, die zich actief voor de stad heeft ingezet.
Onthulling van de Tinie Wormbrug door Erik Bobeldijk(l.) en Henk Worm (r.).
Foto: Tamar Frankfurther.
“Als iemand dat verdient, dan is dat de veel te vroeg overleden Tinie Worm-de Boer”, bedacht Tamar Frankfurther zich meteen. Na uitstel van ruim een jaar (in verband met corona) werden de prachtige naambordjes in Amsterdamse Schoolstijl op vrijdagmiddag 2 juli 2021 onthuld. Zoals te verwachten van de familie Worm, werd het een klein feestje.
Alleen díe brug kon het worden
Initiatiefneemster Tamar: “Het was niet moeilijk om te bedenken wélke brug naar Tinie vernoemd moest worden: Uiteraard moest dat de brug pal naast het beroemde Over de Rand-terrein worden. Daar is Tinie mede-oprichter van en heeft zij zoveel voetstappen liggen. Bovendien ligt die brug tegenover de woning, waar zij sinds haar trouwen tot haar overlijden ook gelukkig gewoond heeft met haar echtgenoot Henk en hun drie dochters, Petra, Cora en Hetty. De brug die tot nu bekend staat onder de welluidende naam “Brug nummer 776 in de Joris van den Berghweg bij de Osdorperweg”.
In de routeplanner
Portefeuillehouder Erik Bobeldijk nam, toen hij van huis af op zoek was naar de kortste fietsroute, de proef op de som. In de routeplanner typte hij “Tinie Wormbrug” in en ja hoor: de kortste route van 23 minuten verscheen op zijn telefoon… “Tinie stond altijd klaar om te helpen en dacht positief en praktisch mee hoe activiteiten nóg beter en leuker konden worden. Ze heeft jarenlang heel veel vrijwilligerswerk verricht voor Oud Osdorp en Sloten. Alle reden dus om vandaag deze brug officieel feestelijk te vernoemen naar deze bijzondere vrouw: de Tinie Wormbrug! Het is prachtig dat zij nu voor altijd zichtbaar verbonden blijft aan haar Oud Osdorp”, aldus de portefeuillehouder.
Over Tinie Worm-de Boer
Tinie Worm-de Boer is hier geboren in Oud Osdorp, op Lutkemeerweg 76, als oudste dochter van een tuindersgezin. Van jongs af aan stak ze haar handen uit de mouwen in de groentetuin van haar ouders, maar ook met Kerst – als de kalkoenen geslacht moesten worden – regelde Tinie regelde dat gewoon… Later trouwde ze met Henk Worm. Zijn ouders hadden de boerderij aan de Osdorperweg 571. Tinie hielp mee in het bedrijf, maar deed daarnaast altijd graag en heel veel vrijwilligerswerk. Tinie heeft zich in haar leven altijd ingezet voor de medemens en voor het sociaal-maatschappelijk leven om haar heen. Ze was een echte bruggenbouwer, een echte verbinder.
Voor de kerk en het dorp
Het begon vroeger in de feestcommissie en medezeggenschapsraad op de basisschool bij hun dochters. Ze was ook actief voor de Uitwegkerk en Sloterkerk. Later deed ze ook veel voor het dorp; vaak samen met haar maatje Mia Kooter. Ze organiseerde voor de Dorpsraad de nieuwjaarsreceptie, Dodenherdenking, de 5 mei-viering en ze zat in de werkgroep ‘Lief en Leed’. Dan bezocht ze mensen die een steuntje in de rug konden gebruiken thuis met een bloemetje. En ze hielp altijd bij de dorpsraadverkiezingen en later heeft ze ook nog met een leuk team in 1992 ‘Over de Rand’ opgericht.
Over de Rand
Heel toepasselijk: Dit terrein ligt pal naast Tinie’s brug. Ze hebben gezorgd voor een subsidie van 50.000 gulden van het Schipholfonds en hebben het verwoeste stukje grond zijn naam en heel veel mooie herinneringen gegeven voor heel veel mensen. Vanaf 1997 organiseerden ze ieder jaar en soms twee keer per jaar het gezellige ‘Over de Rand’-weekend. Na tien jaar hebben ze het overgedragen aan de ‘jeugd’. Haar drie dochters hebben het toen met nog vier vrienden ook tien jaar georganiseerd, maar Tinie bleef tot aan haar ziekbed een trouwe vrijwilligster. Tinie was de moeder van het dorp.
Vijf jaar wachten
Tamar Frankfurther gaf nog een kijkje achter de schermen van hoe het aanvragen van de brugnaam was gegaan: “Toen Tinie nét was overleden, liet de gemeente weten dat je een overleden persoon kon voordragen om een brug naar zich vernoemd te krijgen. Ik dacht dus meteen aan haar. Haar overlijden was een groot verlies voor het hele landelijke gebied, maar vooral voor haar Oud Osdorp. Per kerende post kreeg ik een reactie: “We zijn blij met uw aanvraag, maar iemand mag pas vijf jaar na zijn of haar dood vernoemd worden”. Net toen ik van plan was om de gemeente vijf jaar later te herinneren, stuurde een ambtenaar zelf al een mailtje met de boodschap dat de gemeente die brug graag vernoemt naar Tinie. Mijn dag kon niet meer stuk! En het was een cadeautje om dit nieuwtje met de familie te mogen delen.”
Samen met Mia
Tinie stond altijd klaar om te helpen en dacht positief en praktisch mee hoe activiteiten nóg beter en leuker konden worden. Zo heeft ze jarenlang heel veel vrijwilligerswerk verricht voor het landelijke gebied. Het ging dan om kleine persoonlijke contacten, bijvoorbeeld met Oud Osdorp’ers die een steuntje in de rug konden gebruiken. En: hele grote activiteiten, die ze samen met de al even enthousiaste Mia Kooter voor elkaar kreeg. Gelukkig heeft Tinie haar organisatietalent overgedragen aan haar drie energieke dochters Petra, Cora en Hetty.
De werkgroep Historie Sloten-Oud Osdorp heeft nog een film gemaakt over de Oud Osdorpse familie Worm. Hoewel Tinie de opnamen hiervoor niet meer kon bijwonen, speelt zij een prominente rol in deze film, die te zien blijft op de website geheugenvanwest.amsterdam.
Voorbeeld en bron van inspiratie
Het is mooi en goed dat de gemeente Amsterdam zijn actieve en betrokken inwoners op deze manier eert. Niet alleen om deze geweldige mensen voor altijd zichtbaar in de openbare ruimte te blijven eren. Maar ook omdat de vrijwilligers van nu zien dat hun inzet wel degelijk gewaardeerd wordt. Tinie’s voorbeeld geeft hen hopelijk de inspiratie, de moed en het doorzettingsvermogen om door te gaan met hun goede werken, hoe klein ook. Want we hebben heel veel ‘Tinies’ nodig om het op in deze wereld en in het bijzonder op dit hele kleine stukje aarde gezellig, mooi en groen te houden…
Na de plechtigheid las Tinie’s kleindochter Qwen (8), dochter van Hetty, haar zelfgeschreven gedicht op het Over de Randterrein voor:
Lieve mensen die hier vandaag aanwezig zijn,
Wij zijn hier voor de opening van de brug,
De brug heet de Tinie Wormbrug,
Deze dag is belangrijk voor mij,
Omdat ik haar herdenk.
Ik ben heel trots op haar, want ze heeft het goed gedaan voor de buurt.
Ze was de liefste oma die ik ooit kan wensen;
Ook al heb ik haar niet lang gekend;
Ik zal altijd aan haar denken in mijn hart en in mijn hoofd;
Ze praatte met mij en schilde tegelijk een appel.
Ik denk dat de familie hetzelfde denkt,
En hoop dat de buurt er net zo over denkt!
Tamar Frankfurther; 2 juli 2021.
Uitstapje in de buurt: Naar het bos met de Nieuwe Meer-ponten
Van april tot half oktober varen beide veerponten op de weekenden vanaf Sloten en Badhoevedorp weer naar het Amsterdamse Bos.
Motorschip ‘Helena’ verzorgt de verbinding over het Nieuwe Meer tussen ‘Aquarius’ en ‘Meerzicht’. Foto: Erik Swierstra.
Daardoor is het mogelijk om te voet of met de fiets het leuke ‘Rondje Nieuwe Meer’ te maken (met een pannenkoek bij Boerderij Meerzicht).
Veerpont Nieuwe Meer vaart met motorschip ‘Helena’ ieder kwartier tussen de noordelijke Oeverlanden bij Paviljoen Aquarius en de Meerkade in het Amsterdamse Bos.
‘Ome Piet’ vaart de hele dag heen-en weer over de Ringvaart en zet iedereen met fiets en al voor 50 cent over. Foto: Erik Swierstra.
Veerpont ‘Ome Piet’ verzorgt een pendeldienst over de Ringvaart vanaf de Nieuwemeerdijk 337 (Badhoevedorp) nar het bos. Beide varen op zaterdagen tussen 12.00 en 18.00 uur en op zon- en feestdagen van 11.00 tot 19.00 uur.
Gemeente blijft behandeling Lutkemeer traineren
Actiegroep Behoud Lutkemeer: Ruim een jaar na indiening van ons verzoek ‘Herziening Bestemmingsplan’ hebben we van de bezwarencommissie gelijk gekregen: we zijn belanghebbend en de raad moet een besluit nemen. Op 30 juni 2021 zou de behandeling zijn.
Tuinen van Lutkemeer. Foto: Alies Fernhout.
Eerst was men op 30 juni ‘vergeten’ het op de agenda te zetten. Na aandringen van de Partij van de Dieren Amsterdam werd het aan het einde alsnog behandeld.
Meer dan 1.000 brieven
Ruim duizend Amsterdammers schreven aan de raad. Zij vragen allemaal om het verzoek serieus te nemen. Wethouder Van Doorninck ging er niet eens op in. Nee, de brief van de bezwarencommissie was volgens haar “voorbarig” en het DB gaat er nog een keer naar kijken (of we wel belanghebbend zijn en of de raad wel een besluit mag nemen).
Politiek negeert juridische uitspraak
Pardon? Er is een onafhankelijke juridische weg. Daarin worden wij in het gelijkgesteld en het DB/College gaan er naar kijken wat ze er van vinden? Resultaat: agendering niet eerder dan september. Terugkijken? Kijk vanaf 9.37.14 uur. Wordt vervolgd! Onze adem is langer!
Namens Behoud Lutkemeer, Alies Fernhout.
“Een vreeselijk ongeluk”
Over de verdrinkingsdood van vier Slotense meisjes in 1939, die samen begraven liggen op het Sint-Pancratiuskerkhof. Hoe kon dat ongeluk gebeuren?
V.l.n.r.: Joke Bakker, Bep Sol, Lena Bakker en Annie Sol (foto gemaakt in 1939).
Wat betekende het overlijden van de zusjes Annie (15) en Bep Sol (16) en Joke (16) en Lena Bakker (18) voor de vooroorlogse Slotense gemeenschap? Dit verhaal geeft ook een inkijkje in het (Slotense) katholieke leven van die jaren.
Annette Beentjes en Corrie Loogman (familie van de omgekomen meisjes Sol) bezochten archieven en interviewden ooggetuigen en familieleden op wie het ongeluk een onuitwisbare indruk heeft gemaakt. Zo konden ze het verhaal reconstrueren. Hun bevindingen legden zij vast in een lezenswaardige rijk-geïllustreerde uitgave van 70 pagina’s. Hieronder een paar passages uit de presentatie die Corrie en Annette op 13 juni 2021 in het Slotense Parochiehuis gaven.
De achtergrond
De vier meisjes kenden elkaar van de Sint-Jozefschool en de Maria Congregatie van de Sint-Pancratiuskerk waar zij aan deelnamen. Dat waren bijeenkomsten voor meisjes. Officieel waren dat godsdienstlessen, maar in de praktijk kregen de meisjes hier allerhande informatie ter voorbereiding op het huwelijk. De familie Sol (15 kinderen) kwam uit de Baarsjespolder. Nelis Sol was warmoezenier (tuinder). Door de stadsuitbreiding moest het gezin in 1929 verhuizen naar de Sloterpolder. De familie Bakker woonde met 7 kinderen op ‘Veelust’ op het adres Sloterweg 400, een wijkje arbeiderswoningen, waar helaas niets van bewaard is gebleven.
Veelust, Sloterweg 400 – 416, Foto: Stadsarchief Amsterdam.
Het ene moment met de bal spelen… en dan…
Dankzij het speurwerk zijn veel details van die ongelukkige dag bekend: Op 30 juli 1939 was het prachtig weer. Met de wind in de rug maakten de vier meisjes de lange fietstocht van 35 km naar Castricum aan Zee. Ze huurden een ‘omkleed-tentje’ op het strand. Ze hadden wel een badpak maar konden niet zwemmen. Ze speelden met de bal in zee en kwamen veel noordelijker uit het water, de zee ’trok’ heel erg. Het was de ‘periode van volle maan’ waardoor de vloed gevaarlijk snel opkomt. De stevige zuidwestenwind stuwde het zeewater op en diepte de tussenliggende zwinnen uit. ’s Middags gingen de meisjes weer in zee en kwamen ongemerkt – al spelend met de bal – op de tweede zandbank terecht. Toen de vloed opkwam wilden zij terug naar het veilige strand en stapten van de zandbank af meteen in het diepe water van het zwin. Zij voelden geen vaste grond onder de voeten en het feit dat zij niet konden zwemmen is hen noodlottig geworden. Binnen tien minuten spoelde het eerste levenloze lichaam aan. Toevallig aanwezige leden van de Amsterdamse reddingsbrigade ondernamen meteen actie. Naast de arts op de EHBO-post boden ook artsen die zich onder de badgasten bevonden hulp. Er werd meteen begonnen met reanimeren. Binnen een half uur waren er vier lichamen aangespoeld. Om 17 uur gaven de artsen aan dat de vier meisjes waren overleden.
Voor het huis Osdorperweg 240, Annie en Bep in het midden.
Ondertussen op Sloten…
Veldwachter Thomas de Klerk kreeg een telefoontje van zijn collega in Castricum aan Zee. Hij regelde vervoer bij het taxibedrijf van Gerrit van der Puij. De vaders moesten mee naar Castricum om hun dochters te identificeren. Ondertussen ging pastoor Raken van de Sint-Pancratiuskerk naar de moeders om het verschrikkelijke nieuws – dat hun levens voor altijd zou veranderen – te brengen. Even was er nog een stille hoop dat het niet om hun dochters ging. Er werd gebeden voor een goede afloop, maar de bevestiging van het vreselijke nieuws kwam nog diezelfde avond. Twee gezinnen verloren allebei twee dochters.
Een droeve stoet op de R.K. Begraafplaats te Sloten, waar de vier meisjes, die te Castricum tegelijk in zee verdronken, ter aarde werden besteld. Katholieke Illustratie; augustus 1939. Archief Loogman.
Heel Sloten liep uit
In beide ouderlijke huizen werden de meisjes opgebaard. Iedereen, jong en oud, kwam afscheid nemen. Ondertussen was het groot nieuws in (nationale) kranten. Het stond zelfs in de Sumatrapost in voormalig Nederlands-Indië. Tijdens een gezamenlijke mis in een overvolle Sint-Pancratiuskerk (niet iedereen paste in de kerk) rouwde heel Sloten. De kerkklokken beierden urenlang. De vier meisjes zijn samen begraven in één graf, op twee porseleinen plaatjes zijn hun portretten vereeuwigd. Het graf is recent opgeknapt door John Koenen, neef van de meisjes, en wordt nog regelmatig bezocht.
Grafsteen van de vier zusjes op de Rooms-katholieke begraafplaats Sint-Pancratius te Sloten.
Naschrift
Het eerste exemplaar van deze bijzondere uitgave werd op 13 juni 2021 overhandigd door de schrijfsters aan Theo Bakker. Vanaf najaar 2021 is dit boekje bij het Slotense Politiebureautje te koop.
Theo Bakker, bijna 90 jaar en broer van de in 1939 omgekomen Lena en Joke Bakker, nam op 13 juni 2021 in het Parochiehuis te Sloten, te midden van familieleden van de vier meisjes, het eerste exemplaar uit handen van Corrie Loogman (midden) en Annette Beentjes in ontvangst. Foto: Tamar Frankfurther.
Tamar Frankfurther; 2 juli 2021.
Zie ook: de uitgave als pdf-document: “Een vreeselijk ongeluk” – Castricum aan Zee, 30 juli 1939
Dit bericht als pdf-document: “Een vreeselijk ongeluk”