Algemeen

Annexatie van 1921: 100 jaar geleden 

Waarom wilde Amsterdam een deel van Sloten annexeren? Dat vroegen zicht niet alleen de inwoners van Sloten zich af maar dat moesten ook de leden van de Tweede Kamer weten om een gefundeerd oordeel te vormen over de vraag of Sloten nu geannexeerd moest worden of zelfstandig blijven.

Prentbriefkaart van het tolhek aan de Sloterweg, ruim een eeuw geleden. Uitgeverij Kirchner bv, 1910. Collectie Stadsarchief Amsterdam: prentbriefkaarten, Afbeeldingsbestand PRKBB00212000006.

Amsterdam bleek alleen geïnteresseerd in de delen waar zich Amsterdammers vestigden: Hoofddorpplein e.o. en Admiraal de Ruijterweg e.o. En de twee tollen op de Sloterweg moesten weg; de passagiers voor Schiphol moesten twee keer betalen om er vanuit Amsterdam te komen. Verder de landerijen aan het Noordzeekanaal om de haven te kunnen uitbreiden.

De oude dorpskern van Sloten interesseerde hen minder. Maar dat kleinere Sloten wilde het Kabinet niet: te klein om zelfstandig te functioneren. Bovendien waren de veeteelt- en tuinbouwactiviteiten geheel op de grote stad gericht, dus was Sloten economisch grotendeels afhankelijk van Amsterdam. De Tweede Kamer moest zich daar maar over uitspreken en dat deed ze op 5 november 1920. Tegenstanders van algehele annexatie vond Sloten in de leden van christelijke partijen die het platteland wilden beschermen tegen het oprukkende socialistische gevaar.

Willem de Buisonjé (1878-1952).

Een geheel onverwachte voorstander van annexatie was Willem de Buisonjé, nota bene wethouder van Sloten maar ook kamerlid voor de Economische Bond, een in 1917 door oud-minister Treub opgerichte liberale partij. Tot ontsteltenis van het thuisfront verklaarde De Buisonjé zich in de Kamer voorstander van totale annexatie. Hij sprak namens een niet onbelangrijke minderheid van de inwoners van Sloten die – mèt hem – aansluiting bij Amsterdam wensten.

Het betoog van De Buisonjé had niet bepaald de doorslag gegeven: de Kamer stemde vóór volledige annexatie met 42 stemmen voor en 25 tegen. Het pleit was met ruime meerderheid beslecht! De wethouder was gelijk ex-wethouder; zijn positie als “verrader van Sloten” was onhoudbaar en hij week – ook om nog heel andere redenen – uit naar Berlijn. Over de achtergronden van deze ambitieuze man, die helemaal niet zoveel met het dorp ophad maar er min of meer toevallig woonde, leest u in het december-nummer 2020 van Ons Amsterdam of u neemt ’n voorproefje in Het Parool.

De Buisonjé verdedigde zich thuis nog met de mededeling dat hij, voor het in de Tweede Kamer tot stemmen kwam, in raadszittingen en voordrachten al maanden had gepleit voor aansluiting bij Amsterdam en dat zijn houding geen geheim kon zijn. Bovendien had de minister van BiZa hem voor de stemming medegedeeld dat het amendement dat een gedeeltelijke annexatie voorzag (alleen de randgebieden grenzend aan Amsterdam), voor de regering onaannemelijk was.

Toen er in de raadszitting op 19 november 1920 in Sloten gestemd moest worden over de houding van De Buisonjé in de Kamer had deze zich uit de vergadering verwijderd. Een laatste poging van Sloten om de annexatie te ontlopen was het voorstel om met Haarlemmerliede en Spaarnwoude samengevoegd te worden. Dit werd door de regering afgewimpeld.

Het wapen van Sloten, met de ster voor Sloterdijk, de hangsloten voor Sloten, de driehoek voor de Vrije Geer en de os voor Osdorp.

De Gemeente Sloten, die zo’n twee eeuwen ouder was dan Amsterdam, omvatte wel iets meer dan het dorp Sloten zelf, nl. het voor Amsterdam niet onbelangrijke Sloterdijk, het agrarische Osdorp en gehuchten in zo’n tien polders die tot de gemeente behoorden. Die veel gehoorde Vrije Geer was een ambacht uit een ver verleden maar stond nog wel in het wapen van Sloten. De Vrije Geer staat voor een deel van de Slooterban dat Geerban genoemd werd. Klik de link om een 17de-eeuwse kaart (Hoogheemraadschap Rijnland) te bekijken en u weet meteen waarom de Vrije Geer in het wapen rechtsboven met een driehoek aangeduid werd. In stadsdeel Osdorp is vandaag een straat die Geerban heet.

De paardentram van Sloten op de Akerweg; ca. maart 1922; Collectie Stadsarchief Amsterdam: Afbeelding nr. OSIM00004002552.

Op 1 januari 1921 werd Sloten meegesleurd in ‘de vaart der volkeren’. Het paard voor de tram naar Amsterdam (die overigens pas sinds 1918 reed) werd vervangen door een automobiel. Amsterdam pakte het uitbreidingsplan van Sloten (1915) op en bouwde de buurt rond de Hoofdweg, het Hoofddorpplein en de Admiraal de Ruijterweg verder uit als Plan West.

Luchtfoto van de Schinkel en omgeving gezien in noordwestelijke richting. Midden rechts de Sloterkade, in het midden de Aalsmeerweg en het Hoofddorpplein. Onderaan de Rijnsburgstraat; 8 april 1931. Foto: Beeldbank Stadsarchief Amsterdam nr. A04139001035.

In tegenstelling tot de obstructie die Nieuwer-Amstel pleegde, had Sloten in haar plan al de door Amsterdam gewenste ophogingen voorzien en wat er aan de Kostverlorenvaart al gebouwd was, voldeed aan de eisen van Amsterdam en staat er nog steeds. De luchtfoto links laat het resultaat van Plan West zien rond de Aalsmeerweg e.o. ± 1930.

Theo Bakker; december 2020.

Van: www.theobakker.net/2020/wk47.html#A

De ‘malle’ molen uit Sloten is nu toch een monument

De Molen van Sloten heeft alsnog de monumentale status verworven. Niet van de gemeente, maar van de provincie. En: niet voor de hele molen, maar alleen voor de historische romp. ‘Nu kunnen we eindelijk subsidie aanvragen.’

Patrick Meershoek – Het Parool – 12 oktober 2021

Sinds vorige week staat de molen van Sloten officieel in de boeken als provinciaal monument. – BEELD BIRGIT BIJL.

Het is dan toch gelukt. Sinds vorig week staat de Molen van Sloten officieel in de boeken als provinciaal monument. Naar dat begeerde predicaat is lang uitgekeken door de vrijwilligers die de molen al dertig jaar draaiende houden. Niet eens vanwege de eer, maar vooral vanwege de mogelijkheden om met behulp van de nieuwe status fondsen te kunnen werven.

“Voor de fondsen is een monumentale status een van de eerste vereisten,” vertelt voorzitter Frans Urban van de stichting Molen van Sloten. “We kampen met heel veel achterstallig onderhoud. Het onderhoud is eigenlijk dertig jaar lang een sluitpost geweest. Nu kunnen we op allerlei plekken subsidie aanvragen om de molen weer in goede conditie te brengen.”

De monumentale status is niet uit de lucht komen vallen. Een jaar geleden zag het er nog somber uit, toen de gemeente een keihard vonnis velde over de aanvraag. “De molen wekt weliswaar een zekere authentieke indruk, maar kan geen representant van een bepaald historisch type worden genoemd. Hierdoor is een waardering uit oogpunt van zeldzaamheid niet van toepassing.”

Dat was een monumentale dreun die ook weer niet helemaal onverwacht kwam. In de ogen van erfgoedpuristen is de Molen van Sloten een malle molen, met een historische romp uit 1847 die dertig jaar geleden uit de Watergraafsmeer werd gehaald en geplaatst op een onderbouw van bakstenen die indertijd werden geschonken door een jubilerende handelaar in bouwmaterialen.

Poging tegen beter weten in
De stichting krabbelde overeind en klopte bij de provincie aan. Een beetje een poging tegen beter weten in, want de verhoudingen zijn zo in Noord-Holland dat Amsterdam over zijn eigen duizenden monumenten gaat en het provinciebestuur over alles daarbuiten. Amsterdam telt slechts een handjevol provinciale monumenten, waaronder enkele historische dijken in Noord.

Op het provinciehuis in Haarlem vond de stichting evenwel een bondgenoot in Ernst van der Kleij, erfgoedspecialist met een groot hart. Hij zag de bezwaren ook wel, maar kwam met de oplossing om de monumentale status alleen aan de historische romp te verlenen. De Molen van Sloten moet bovendien worden gezien als een trots onderdeel van de 145 molens in de provincie.

Om de aandacht verder af te leiden van de eigentijdse onderbouw, schreef Van der Kleij in zijn voordracht dat het belangrijk is om ook te kijken naar de sociaal-maatschappelijke waarde van de molen: al die vrijwilligers die vanaf de jaren negentig in de weer zijn geweest om de molen overeind te houden. De monumentale status is ook een beloning voor hun inzet.

Er zijn bijna honderd vrijwilligers, maar een speciale vermelding verdienen Ko Kuiper en P. Hans Frankfurther, die eind jaren tachtig het initiatief namen voor de komst van de molen. Met veel energie en een goed gevoel voor pr wisten zij burgemeesters, commissarissen en zelfs de majesteit naar Sloten te halen voor eerste stenen, hoogste punten en een officiële opening.

Die aandacht kan de molen vandaag de dag goed gebruiken, vertelt voorzitter Urban. “We hebben financieel een paar moeilijke jaren achter de rug. Als gevolg van corona hebben we nauwelijks toeristen kunnen ontvangen. Voor wat de inkomsten betreft moeten we het hebben van donateurs en sponsoren. Ook vrijwilligers zijn trouwens van harte welkom.”

Van www.parool.nl/editie/20211012/de-malle-molen-uit-sloten-is-nu-toch-een-monument~b5dc3fec/

Op zoek naar energie in de bodem van Oud Osdorp

Om te weten of en zo ja waar aardwarmte uit de bodem kan worden gehaald, wordt op dit moment in heel Nederland op uitgezette lijnen de bodem in beeld gebracht door Energiebeheer Nederland en TNO.

Route warmteboringen door Oud Osdorp.

Men doet dat langs van tevoren uitgezette lijnen. Eén van die ‘routes’ loopt door Oud Osdorp. Medio september zijn ongeveer dertig proefboringen gedaan in de Osdorper Boven- en Binnenpolder.

Aardwarmte
Op deze manier wordt duidelijk of en zo ja, waar, gebruik gemaakt kan gaan worden van aardwarmte om in de toekomst woningen en bijvoorbeeld kantoorpanden te verwarmen. De schat waar de onderzoekers naar zoeken: kilometers diepe aardlagen met warm water. De werkwijze: iedere zestig meter een klein gat boren en geluidsgolven de grond insturen. Deze geluidsgolven weerkaatsen op ondergrondse aardlagen, waardoor je weet hoe diep een bepaalde aardlaag zit.

Per kilometer: 30 graden warmer
Overal in de bodem zit warm water. Als je in Nederland een kilometer de diepte ingaat, dan wordt het water telkens 30 graden warmer. Je hebt voor de winning van aardwarmte een gesteente nodig:
* waar genoeg water inzit;
* dat zo is samengesteld dat je het water eruit kunt pompen.

Immers: Als het water ‘helemaal is opgesloten in het gesteente’ dan kun je het er niet uithalen. Er wordt dus gekeken naar de samenstelling van de gesteentelagen.

Warmteboring Oud Osdorp. Foto EBN.

Prachtige energiebron
Het mooie van aardwarmte is dat het het hele jaar door, ongeacht de weersomstandigheden, altijd stabiel beschikbaar is. En, ook belangrijk: Het is geen elektriciteit, maar warmte. Het grootste deel van de energievraag in Nederland is warmte. Dat is meer dan de helft van de energie die we gebruiken.

Daarom is ‘aardwarmte’ juist ook een goede oplossing voor verwarming van oudere woningen, die minder goed geïsoleerd kunnen worden, maar waar mensen wel vlak bij elkaar wonen. Dat geldt zeker voor de woningvoorraad van Amsterdam.

Onderzoeksresultaten
De boringen zijn nu verricht. Het duurt nog enige maanden voordat de resultaten van het onderzoek bekend zijn. Maar in de regio van Amsterdam zijn er al wel afspraken gemaakt over het ‘wat daarna?’. Er wordt door een adviesbureau een rapport opgesteld waarin de kansen voor aardwarmte worden ingeschat. In eerste instantie zal dat gelden voor de haalbare locaties op korte termijn. Maar met de resultaten van het onderzoek kan ook op de lange termijn gekeken worden of aardwarmte ingezet kan worden via kleine, wellicht lokale initiatieven. Zodra het rapport beschikbaar is, dan zal dit met de lezers van deze website gedeeld worden.

Tamar Frankfurther; 8 oktober 2021.

Vliegende start inzameling voor gedenksteen 100 jaar annexatie Sloten

Binnen een week is al meer dan 750 euro ontvangen voor de gedenksteen 100 jaar annexatie gemeente Sloten. Deze steen moet ons blijvend herinneren aan de annexatie door de gemeente Amsterdam in 1921. Behalve het geld komen er ook veel enthousiaste reacties over het initiatief binnen. Maar in 1920 was er alles behalve een feeststemming in Sloten.

De Dorpsraad van Sloten-Oud Osdorp laat weten geheel achter het plan te staan en het “een super idee” te vinden en gemeenteraadslid voor GroenLinks Zeeger Ernsting memoreert dat het misschien wel andersom is: “Eigenlijk heeft Sloten de gemeente Amsterdam geannexeerd, want de gemeente Sloten was destijds niet alleen groter dan Amsterdam, ook nog eens veel ouder.” Zoals bekend is Sloten bijna 1000 jaar oud, terwijl Amsterdam op 27 oktober ‘slechts 746 jaar’ wordt.

De verrader van Sloten
In het blad Ons Amsterdam van december 2020 staat nog eens haarfijn beschreven hoe de annexatie in 1920 werd doorgedrukt onder valse voorwendselen. Het overgrote deel van de inwoners en de gemeenteraad van Sloten waren tegen de annexatie, maar Slotens eigen wethouder en tevens Tweede kamerlid, Willem de Buisonjé, bepleitte in Den Haag het tegendeel. De Slotenaren zijn verbijsterd en noemen hem een “verrader”.

Tegengeluid
Kamerlid Reinhardt Snoeck Henkemans stelde voor om de gemeente Sloten te laten voortbestaan. Hij vond de annexatie “onnodig, onverstandig en ook zal het zedelijk verval toenemen als het gezonde platteland verdwijnt”. In zijn voorstel zouden alleen het gebied rond de Admiraal de Ruyterweg en de wijk rond de Theophile de Bockstraat worden ingelijfd en zou de rest van het gebied zelfstandig blijven. De uitkomst is bekend: Op 10 november 1920 besliste de Tweede Kamer dat de hele gemeente Sloten werd opgeslokt door Amsterdam.

Doe ook mee
Om de gedenksteen nog dit jaar te laten onthullen door burgemeester Femke Halsema van Amsterdam en dorpsraadvoorzitter Sjoerd Jaarsma is initiatiefnemer Guido Frankfurther vorige week een inzamelingsactie gestart. In totaal is er een bedrag van ca. 4.000 euro nodig.

Bijdragen kunnen worden overgemaakt op bankrekeningennummer NL80 RABO 1472 8260 51 t.n.v. G. Frankfurther. In deze website wordt u op regelmatig op de hoogte gehouden hoeveel er al binnen is en zal er meer over de annexatie en de plannen voor de steen te lezen zijn.

Tamar Frankfurther; 8 oktober 2021.

Oud-dorpsraadlid komt met voorstel gedenksteen ‘Sloten 100 jaar geannexeerd’

Oud-bewoner van Sloten en voormalig dorpsraadlid Guido Frankfurther, is met het initiatief gekomen om op het dorp een gedenksteen te plaatsen om ons blijvend te herinneren aan de annexatie van de gemeente Sloten door Amsterdam.

Tot 1921 was Amsterdam nog veel kleiner. Alleen het gele gebied op de kaart viel onder de gemeente Amsterdam. Op 1 januari 1921 verviervoudigde het grondgebied van de hoofdstad. De geannexeerde gebieden kregen op de kaart andere kleuren, inclusief een stuk van Het IJ en de Zuiderzee. Links de grote gemeente Sloten. Kaart: Beeldbank Stadsarchief Amsterdam.

Hij wil dit plan nog dit jaar voor elkaar krijgen en de steen laten onthullen door burgemeester Femke Halsema van Amsterdam en dorpsraadvoorzitter Sjoerd Jaasma. Om de steen te bekostigen, start hij vandaag een inzamelingsactie.

Vieren of betreuren?
Initiatiefnemer Guido Frankfurther: “De annexatie in 1921 heeft de voormalige gemeente Sloten veel gebracht, maar er zijn ook veel grootstedelijke ontwikkelingen die we liever aan ons voorbij hadden zien gaan. In 1920 was een groot deel van de inwoners en de gemeenteraad van Sloten mordicus tegen. Dus of je de annexatie na 100 jaar nu moet vieren of betreuren? In elk geval wel gedenken en dat wil ik doen met iets blijvends, een mooie gedenksteen op het dorp.”

Warm hart
De kosten voor de steen zullen, inclusief het inmetselen, ongeveer € 4.000 bedragen en hiervoor wil Guido een inzamelingsactie houden. “Wat zou het mooi zijn als we dit met alle inwoners, bedrijven en verenigingen binnen de voormalige gemeente Sloten zouden kunnen bekostigen. Natuurlijk hopen we dat ook anderen, die Sloten een warm hart toedragen, een duit in het zakje doen.”

In de nieuwsbrief houdt de redactie u uiteraard wekelijks op de hoogte hoeveel er al binnen is, zal Guido ook meer vertellen over de annexatie van de gemeente Sloten en doet hij plannen voor de gedenksteen uit de doeken.

Uw bijdrage kunt u overmaken op rekeningnummer NL80 RABO 1472 8260 51 t.n.v. G. Frankfurther.

Tamar Frankfurther; 3 oktober 2021.

* Overzicht artikelen over gedenksteen ‘Sloten 100 jaar geannexeerd en GEB-deurtjes in Sloten (pdf)

Film over Weilandje-referendum eindelijk in première

De driedelige documentaire ‘De slag om het Weilandje Vrije Geer’ legt een uniek stukje historie vast, maar is vooral bedoeld om actievoerders van nu te inspireren en moed te laten houden.

Overdracht film referendum aan wethouder Rutger Groot Wassink door Tamar Frankfurther. Foto: Erik Swierstra.

De première vond plaats op 28 september 2021 in de Serre van bewonersorganisatie Eigenwijks. De film is in samenwerking met Eigenwijks gemaakt en hierdoor goed inzetbaar om actievoerders van nu te laten leren van de ervaringen van toen. De film staat bomvol praktische tips en trucs ter inspiratie. Eigenwijks gaat ook bewoners(groepen) informeren over het bestaan bij dit nieuwe hulpmiddel om succesvol actie te voren om iets in de gemeente voor elkaar te krijgen.

Vooral: hóe doe je dat?
De documentaire, gemaakt door Happy4Film, geeft een kijkje in de keuken hóe de actievoerders indertijd te werk gingen. Hoe werkt het om te lobbyen bij de politiek? Verzamel je heel veel handtekeningen en zet je een slimme campagne op? Deze en nog vele andere onderwerpen komen aan bod in de toegankelijke film, die staat op de website geheugenvanwest.amsterdam.

Zie ook: ‘De slag om het Weilandje Vrije Geer’.

Tamar Frankfurther; 1 oktober 2021.

Molen van Sloten is officieel provinciaal monument

Op 29 september 2021 ging deze lang gekoesterde wens in vervulling

Gedeputeerde Staten van de provincie Noord-Holland besloot de Molen van Sloten op te nemen in het provinciale erfgoedregister omdat het de molen van groot belang is voor de provincie.

Molen van Sloten met molenschuur.

Eervol en gunstig
Gedeputeerde van de provincie Zita Pels stond meteen positief tegenover de monumentenaanvraag van de molen. Naast de monumentale waarde vindt zij dat ook de maatschappelijke waarde van een pand meetelt bij het verlenen van deze bijzondere status. Daarom zette zij zich in om de Slotense molen, die oorspronkelijk niet op deze plek stond en in 1990 een nieuwe onderbouw kreeg, tóch voor te dragen. Naast de eer dat de originele molenromp uit 1847 nu als volwaardig ‘cultureel erfgoed’ wordt gezien, biedt deze status ook financiële steun.

Vrienden blijven welkom
Voor het onderhoud van de onderbouw van de molen en het verdere beheer, blijft de molen afhankelijk van bezoekers-inkomsten en van bijdragen die Vrienden leveren. Kortom, stel de rondleiding die vrijwilligers graag verzorgen niet langer uit en bezoek dit provinciale monument.

Tamar Frankfurther; 30 september 2021.

Vlinderen in en rondom Sloten – september 2021

De afgelopen maanden hebben we als Vlindergroep Sloten enkele buurtwandelingen gemaakt en mooie vlinders gezien.

Het blijft een wonderlijke wereld waarin insecten als vlinders en bijen en bloemen en planten een hoofdrol spelen. Hieronder een inkijkje in deze wonderlijke wereld.

Afbeelding: Vlinderstichting.

Van eitje tot vlinder
Vlinders kiezen bepaalde soorten planten en struiken (zgn. waardplanten) om hun eitjes af te zetten, waaruit vervolgens een rups ontstaat, die deze planten eten om verder te groeien tot volwassen rups. Na haar leven als rups wordt zij een zgn. pop.

De pop van de vlinder kan zich door zijdespinsel hechten aan takjes of plantenstengels. Soms rollen ze zich in een blad of kruipen in lege zaaddozen van planten. Ook zijn poppen in de grond of in de strooisellaag te vinden tussen bladeren en takjes.

Koolwitje in camouflage (dagvlinder).
Foto: Stefan Lemmers; 08-21.

Na verloop van tijd kruipt uit de pop de vlinder (ook wel imago genoemd) die er vaak prachtig uitziet. Er zijn vrouwelijke en mannelijke vlinders. In deze vaak korte levensfase wordt er gepaard en worden er weer eitjes afgezet. Hierna begint de cyclus opnieuw.

Meestal nemen wij een groot deel van deze levenscyclus niet waar, maar als je er meer op let dan valt ook dit geheim te ontdekken. Heel leerzaam.

Koninklijke Witte Tijger (nachtvlinder).
Foto: Anne Nicolai; 06-21.

Soms zorgen rupsen voor ergernis omdat zij zich te goed doen aan planten, die wij mensen liefdevol verzorgen in onze tuinen. De rups maakt echter geen onderscheid maken tussen een ‘mensen-plant’ en een ‘natuurplant’. De rups waardeert het ruime aanbod van mensen-planten (vaak mono-culturen) overigens enorm.

Vlinders zijn er in alle soorten en maten. Hoofdgroepen zijn: Dagvlinders, nacht-vlinders en om het ingewikkeld te maken zelfs ook dag-actieve nachtvlinders. Je vraagt je af, waar nachtvlinders (zien nauwelijks zon) hun energie vandaan halen.

Naast grote en kleine vlinders (tussen ca 3 en 6 cm) zijn er ook nog microvlinders, waarvan sommige een paar millimeter groot zijn. Bij deze micro’s is de soort dan alleen met hulp van een microscoop vast te stellen. De microvlinders vallen nauwelijks op als ze vliegen, maar van dichtbij zijn het vaak mooie beestjes met verschillende vormen, kleuren en tekening.

Sint-Jansvlinder in kleurenpracht (dag-actieve nachtvlinder).
Foto: Helma Baas.

Verder is er nog onderscheid te maken tussen thuisblijvers en trekkende vlinders. De thuisblijvers doorlopen in Nederland hun levenscyclus. Trekkende of migrerende vlinders leggen soms grote afstanden af, soms tot aan de Middellandse zee.

Tot slot zijn er nog verschillen in levensduur. Kortlevende vlinders leven hooguit één of twee maanden en langlevende vlinders overwinteren veelal. Vooral in het najaar verstoppen ze zich in je huis of schuur.

Stefan Lemmers / Anne Nicolai; september 2021.

De Oeverlanden valt onder nieuwe Westeinderscheg

Nóg een extra reden om natuur- en recreatiegebied De Oeverlanden voor áltijd in zijn huidige vorm te behouden: De Oeverlanden zijn niet alleen onderdeel van de Hoofdgroenstructuur De Groene AS, maar maken straks ook deel uit van de nieuwe Westeinderscheg.

De Oeverlanden valt onder nieuwe Westeinderscheg.

Dat blijkt uit de gelijknamige startnotitie die de provincie Noord-Holland eerder presenteerde. Dit is de negende Amsterdamse scheg, zeg maar ‘spaak in het wiel’ rond Amsterdam, die de natuur tot diep in de stad laat doorlopen. Amsterdammers krijgen zo makkelijker toegang tot de natuur. Deze nieuwe scheg ligt in het verlengde van de ‘Amsterdamse Bos-scheg’. Van de Westeinderplassen, via de Bovenlanden, het Amsterdamse Bos, De Oeverlanden en de Schinkel(kades) naar het IJ.

Wandelroutes
Recent is het wandelnetwerk Amstelland geopend, waardoor de toegankelijkheid in dit deel van het gebied is verbeterd. Verder start een onderzoek hoe de hardlooproutes vanuit het Amsterdamse Bos kunnen worden doorgetrokken naar de Westeinderscheg.

Tamar Frankfurther; 25 september 2021.

Nieuwsbrief Klankbordgroep Oud Osdorp – 1 september 2021

Een nieuwsbrief over de stand van zaken en de laatste bewonersbrieven, van 12 mei, juli en 21 juli 2021, respectievelijk: “Groot onderhoud Osdorperweg”, “Groot onderhoud Tom Schreursweg” en “Inspraakperiode uitgangspuntennotitie Osdorperweg”.

Nog steeds maken wij, het kernteam KOO, ons zorgen over de zeer trage voortgang van de herstructurering van de Osdorperweg en de werkwijze van de gemeente in deze.

Onze actiepunten voor de Osdorperweg zijn en blijven nog steeds:
* Het moet veiliger; minder (sluip)verkeer en de snelheid omlaag
* Het moet bereikbaar blijven
* Herinrichting/groot onderhoud voor de hele Osdorperweg, dus tussen de Ookmeerweg en Halfweg.

Wat is er gebeurd na februari 2021
In de afgelopen periode zijn er twee digitale bijeenkomsten geweest met de projectgroep van stadsdeel Nieuw-West en de portefeuillehouder, Erik Bobeldijk, in april en mei. Deze gingen over de voortgang van plan A (autoluw en veiliger maken middels een selectieve toegang), het verzoek om nu tijdelijke maatregelingen te nemen, het opknappen van het voetpad (tijdelijke oplossing), de verkeerstellingen (bleek om een indicatie te gaan!) en het Mobiliteitsplan Nieuw-West.

Plan A is tijdelijk opgeschort. De portefeuillehouder wil dat er eerst een integrale aanpak komt voor het gehele gebied qua verkeersregulering en dat het participatieproces (lees inspraak van de burgers) breder moet worden. Dat wil zeggen dus niet alleen voor de bewoners en ondernemers van de Osdorperweg, maar ook voor alle gebruikers ervan! Vandaar nu als eerste stap het opstellen van de uitgangspunten voor de Osdorperweg, welke in mei besproken zijn. En is er onderzocht of het creëren van meerdere wegversmallingen een tijdelijke oplossing kunnen zijn om de snelheid eruit te halen.

Resultaten van de overleggen zijn: uitstel van de planvorming; het tekstueel aanpassen van de opgestelde uitgangspunten (onze inhoudelijke voorstellen zijn niet meegenomen) en een plan voor max. 4 wegversmallingen zonder drempel. De resultaten van het laatste verkeerstechnisch onderzoek zijn nog niet bekend gemaakt.

Tot slot wordt ons voorstel, om vanaf heden al structureel te handhaven op snelheid middels camera’s, continue niet gehoord laat staan gehonoreerd. Terwijl iedereen, bewoner en ondernemer, hier vóór is!

Bewonersbrieven
Dus opnieuw uitstel van besluitvorming over de herinrichting van de Osdorperweg en vooralsnog incidenteel wat onderhoud aan de weg en voetpaden. Het groot onderhoud voor de Osdorperweg staat gepland voor februari 2022.

Uit de brief over de Tom Schreursweg blijkt, dat naast het geplande groot onderhoud er ook sprake is van een herinrichting, daar een deel van deze weg eenrichtingsverkeer wordt, met mogelijk een knip in de toekomst. Dit betekent nog meer verkeer op een deel van de Osdorperweg (is al zo’n racebaan), Joris van den Berghweg en de Nico Broekhuysenweg. Wij vinden dat eigenaardig, voor de Osdorperweg geldt een integrale aanpak en hier geldt dat niet! Er wordt dus duidelijk met twee maten gemeten! Helaas kan hier niet meer op gereageerd worden, sluitingsdatum was 25 augustus 2021. Ter informatie als kernteam hebben we elk hier individueel op gereageerd met de bovengenoemde punten.

De concept uitgangspunten van de gemeente voor de Osdorperweg zijn dat de weg
* Niet langer de functie van verbindingsweg zal vervullen (conform het Mobiliteitsplan Nieuw West);
* Ingericht wordt op maximaal 6.000 motorvoertuigenbewegingen per etmaal (totaal in beide richtingen);
* Een maximale toegestane snelheid zal krijgen van 30 km/u met bijbehorende maatregelen;
* Bereikbaar blijft voor (bezoek van) bedrijven en bewoners;
* Technisch zodanig wordt ingericht dat zwaar verkeer de weg kan blijven gebruiken;
* Waar mogelijk parkeergelegenheid langs de weg wordt gerealiseerd;
* Bestaande bomen blijven behouden;
* Ruimte biedt voor voetgangers;
* Meer bescherming biedt aan fietsers.

Onze oproep
Op de notitie met de uitgangspunten voor de Osdorperweg kan tot 22 september 2021 gereageerd worden. Mede daarom ook deze nieuwsbrief en het dringende verzoek om hierop te reageren en uw mening te geven.

Reageer a.u.b. op de bovenstaande concept uitgangspunten van de gemeente en wel voor 22 september 2021. Laat weten waar U het mee eens of oneens bent en/of welk uitgangspunt U zou willen aanpassen, dan wel uitbreiden.

Uw reactie kan gestuurd worden middels een brief naar:
Gemeente Amsterdam, SDNW t.a.v. dhr. P. Leuverink, Postbus 2003, 1000 CA Amsterdam
of via een mail naar osdorperweg@amsterdam.nl

Wij als kernteam van de Klankbordgroep Oud Osdorp zouden het op prijs stellen als u ons emailadres (k.o.o@ziggo.nl) dan in de cc zet. We krijgen zo een nog beter beeld hoe we ook uw belangen mee kunnen laten wegen in de overlegmomenten met de gemeente.

Nog enkele suggesties:
Algemene opmerking vooraf:

De voorgestelde “uitgangspunten” gaan op zich de Osdorperweg niet veiliger maken. Het gaat erom hoe de uitgangspunten worden omgezet naar het herinrichtingsplan, de gekozen maatregelen met de controle hierop. Dit natuurlijk in samenspraak met bewoners en ondernemers van de Osdorperweg. Vandaar dat wij, als kernteam KOO, hieronder onze suggesties per uitgangspunt beschrijven inclusief de reden waarom. Wilt u in de nabije toekomst ook inspraak hebben en/of op de hoogte gehouden worden over de verdere planvorming vermeldt dit dan in uw reactie.

Per uitgangspunt:
* Niet langer de functie van verbindingsweg en de weg inrichten voor max. voor 6.000 motorvoertuigenbewegingen per etmaal. Deze eerste twee uitgangspunten komen overeen met de plannen voor de Osdorperweg conform het Mobiliteitsplan Nieuw West. Het blijkt dus een erftoegangsweg te zijn en is onderdeel van het Amsterdams Hoofd-/Plusnet Fiets. De CROW-richtlijn is trouwens voor de Osdorperweg max. 5.000. Op zich dus een prachtig streven, maar nu nog in de praktijk waarmaken oftewel, hoe gaan die motorvoertuigenbewegingen per etmaal gecontroleerd worden?

* Max. snelheid van 30 km/h met bijbehorende maatregelen, inclusief met structurele handhaving daarop. De huidige verbods- en snelheidsborden helpen al jaren niet omdat er namelijk niet op gehandhaafd wordt. Anders staat het leuk op papier, maar verandert er niets in de praktijk!

* Technisch gezien de weg aanpassen aan het zware verkeer, uitgaande van de huidige verkeersborden (max. 2,2 m breedte en 4,8 ton as-last). De weg is en blijft een oude veendijk dus niet geschikt voor het huidige te brede en te zware vrachtverkeer. Zij veroorzaken naast veiligheids risico’s voor de fietser, ook trillingen in de dijk, die zorgen voor verzakkingen van de woningen, ondergrondse leidingen en straatmeubilair. Ook wordt de fundering van de weg te zwaar belast en loopt de berm schade op. Er staan al sinds de jaren 60 borden die aangeven wat de max. toegestane breedte en as-last van vrachtwagen mogen zijn. Dus ook hier is (structurele) handhaving nodig, wat in de binnenstad kan, moet dus hier ook kunnen!

* Bestaande bomen blijven behouden. Goed plan! Het landelijke karakter van de Osdorperweg dient zo veel mogelijk behouden te blijven. En als er toch een boom gekapt moeten worden, dan dient dat in de plannen vooraf duidelijk aantoonbaar te zijn gemaakt waarom en elders op de weg dient er dan een nieuwe boom voor terug te komen.

* Ruimte bieden voor voetgangers, inclusief voor de mobiele hulpmiddelen, zoals scootmobiel rollator of kinderwagen. Dit geldt dan ook voor de stoepen in de oude dorpskern.

* Meer bescherming biedt aan fietsers… Voorlopig bijven die de pineut en is het kenmerkend voor de gemeente dat zij dit als laatste punt nog even noemen, maar zonder verdere uitleg, want andere aandachtspunten conflicteren met deze laatste. Onze vraag: hoe dan? – met toestaan zwaar en breed vrachtverkeer?

Zie ook: https://www.amsterdam.nl/projecten/osdorperweg/

Zie ook: 20210901 – Nieuwsbrief Klankbordgroep (pdf)