Als eerste tastbare Stadslandgoed-initiatief wordt op het ogenblik alles in gereedheid gebracht voor de start van moestuinen.
Wilde u altijd al een eigen moestuin hebben? Maar kwam dat er niet van omdat u vreest dat de oogst toch maar door slakken zal worden opgepeuzeld of omdat uw oogst door overtollige regenbuien verloren zou gaan?
Droog en uit de wind
Dan is er goed nieuws: u kunt nu het héle jaar door in een overdekte kas tuinieren in het kassencomplex van de Osdorperweg 937. In tegenstelling tot traditionele moestuinen ondervindt u geen hinder van wisselende weersomstandigheden. Wind, regen, hagel, sneeuw en vorst hebben geen negatieve invloed op uw oogst. Daarnaast profiteert u van de aanwezigheid van een geavanceerde klimaatcomputer waardoor u – ook als beginneling – optimaal kunt tuinieren.
Deskundig advies voorhanden
Ervaring is niet nodig, want professionele telers staan klaar met advies en leveren de beste voedingsbodem voor uw eigen groente, fruit en kruiden. De Wereldgroente Tuintjes maken deel uit van het Living Lab. Dit is een samenwerking tussen verschillende opleidingsinstanties en universiteiten die onderzoek doen in een nabijgelegen kas. Er zijn zaadveredelaars, telers en professoren en studenten aanwezig aan wie u vragen kunt stellen. Bovendien helpen zij u om van uw tuintje een succes te maken. Daarnaast zullen zij verschillende workshops geven waar alle tuinders van dit project gratis aan kunnen deelnemen.
Comfort en gemak
Aan alles is gedacht: er zijn overal waterkranen, wasplekken, toiletten en groot gereedschap. In de kas zullen zelfs bijen rondvliegen die zorgen voor de bestuiving. Daarna kunt u smullen van uw eigen biologische voedselopbrengst. Wie kleinschalig alvast een bijdrage aan de voedseltransitie wil leveren kan het hele jaar door zaaien en oogsten in eigen moestuin, want de kassen zijn voor de moestuinders het hele jaar geopend.
Te huur per 25 vierkante meter
De tuintjes hebben een formaat van 25 m² en zijn voor 64 euro per maand te huur. Het is uiteraard ook mogelijk om meer tuintjes (naast elkaar) te huren. Daarnaast zijn ook enkele tuintjes met een afwijkende maat en prijs.
Kijk op de website van de Wereldgroente Tuintjes, stel uw vragen tijdens de bezichtiging ter plaatse, of bel 06 – 819 26 999 om uw vragen te stellen.
Nu maar hopen dat al die amateurtuinders met de fiets komen. Dat is beter voor het milieu, hun eigen gezondheid en voor de veiligheid op de smalle Osdorperweg.
Theo Durenkamp; 7 maart 2024.
De geschiedenis van het geannexeerde dorp Sloten gaat verder terug dan de oprichting van de stad Amsterdam. Maar toch zijn de stad en het dorp al eeuwenlang nauw met elkaar verbonden. Hun gedeelde verleden werd bezegeld met een dobbelspel en de dronken overmoed van landsheer Van Brederode.
Sloten bestaat uit de Sloterweg (de Dorpsstraat), de Osdorperweg en een paar zijstraten en steegjes. In het witte monumentale huis tegenover de speeltuin woonde huisarts Faber, die in het koetshuis ook paarden behandelde. Bij de bakker kon je op de zaterdag voor Pinksteren speciale luilakbollen kopen. En aan de Sloterweg stond vroeger een tolhuis waar iedereen die vanuit Amsterdam het oude dorp in wilde, moest dokken. Het dorp is een herinnering aan nabuurschap, in de schaduw van de grote stad.
Geschiedenis van Sloten
Sloten is ouder dan Amsterdam. De geschiedenis van het dorp gaat terug tot rond het jaar 1000. In deze tijd bestond het gebied dat nu bekendstaat als Amsterdam en omstreken veelal uit veenmoerassen, veenstroompjes en meren. De moerassen waren nauwelijks bewoonbaar en dienden als jacht- en visgronden voor de spaarzame bevolking die leefde van visvangst, veeteelt en turfsteken. Vanaf de 10e eeuw begon de ontginning van deze gebieden, waarbij de eerste dorpen werden gesticht.
Het nabijgelegen Haarlemmermeer vormde een constante bedreiging voor de dorpen in het gebied. En dus ook voor Sloten. De zogenoemde Waterwolf slokte door de eeuwen heen grote stukken land op, waaronder de dorpen Rietwijk en Nieuwerkerk. Sloten bleef gelukkig gespaard. Tot de overstroming van 1836, waarbij het hele dorp tot aan de Haarlemmerpoort in Amsterdam onder water kwam te staan. Prompt werd besloten om het Haarlemmermeer in te polderen en de Waterwolf voor eens en altijd te verslaan.
Doorn in het oog
Voor het onderdeel van Amsterdam werd, stond het dorp in de 15e en 16e eeuw onder gezag van een landheer. Het werd bestuurlijk gezien als een ‘vrije heerlijkheid’. Ambachtsheer Reinoud III van Brederode had naast Sloten ook de heerlijkheden Sloterdijk, Osdorp en Amstelveen in bezit. Hij was een doorn in het oog van het Amsterdamse bestuur. Van Brederode verzette zich namelijk tegen de uitbreiding van Amsterdam, dat steeds meer nabijgelegen grondgebied annexeerde.
Zo begon hij een proces tegen de stad, over de Amsterdamse banpalen. Een banpaal is een vaak stenen paal die de grens van de Banne (het rechtsgebied) van een stad aangeeft. Amsterdam had van Aartshertog Maximiliaan van Oostenrijk het recht gkregen om 5 kilometer buiten de stadsgrenzen misdadigers op te pakken zonder inmenging van de landheren. En dus plaatste de stad ook banpalen in het gebied van Van Brederode. Op die banpalen was het wapen van Amsterdam met daarop een kroon te zien.
Van Brederode nam aanstoot aan de aanwezigheid van het Amsterdamse stadswapen binnen zijn landgrenzen. De banpalen maakten hem woedend. Daarnaast meende Van Brederode dat een groot deel van Amsterdam zijn voorouders onrechtmatig was afgenomen. Amsterdam was deels van hem, vond de landsheer. Hij eiste belasting van de stadsbewoners en verbood zijn boeren om hun producten op de Amsterdamse markt te verkopen.
Dronken dobbelen
Het langlopende conflict kwam uiteindelijk ten einde dankzij een dobbelspel. Van Brederode genoot er namelijk van om dronken te dobbelen. En tijdens zo’n dobbelspel verloor hij de heerlijkheden van Sloten, Sloterdijk, Osdorp en Amstelveen aan de burgemeester van Amsterdam.
Althans, zo gaat het verhaal. Of het waar is, zullen we nooit helemaal zeker weten. We kunnen het hem tenslotte niet meer vragen. Wat we wel zeker weten, is dat het dorp Sloten vanaf 1529, ofwel door een dobbelverlies ofwel door verkoop, toeviel aan Amsterdam.
Nog steeds staat in Sloten zo’n door Van Brederode gehate banpaal met het wapen van Amsterdam inclusief de 3 andreaskruizen duidelijk zichtbaar. Het origineel verrees in 1342 en verhuisde in 1624 naar de huidige plek, verstopt tussen huizen aan de Sloterweg. De banpaal werd vernieuwd in 1794. Onder de Fransen verloren de banpalen hun functie: heel Nederland werd namelijk één rechtsgebied. Sloten werd weer een aparte gemeente en bleef tot 1921 onafhankelijk van Amsterdam. Een kleine overwinning voor Van Brederode.
Kleinste politiebureau
Midden in het dorp staat het kleinste politiebureau van Nederland. Dit pittoreske gebouwtje stamt uit 1866 en diende oorspronkelijk als een post voor de dorpsveldwachter die de orde in het dorp handhaafde. Er was net genoeg ruimte voor een bureau, een cel, een toilet en een klein aanrechtje. Dorpelingen die een glaasje te veel op hadden, mochten in de cel van het politiebureautje hun roes uitslapen. Dat waren er heel wat. Het dorp telde vroeger namelijk wel 7 kroegen. En kinderen die kattenkwaad uithaalden, moesten een uurtje in de cel hun zondes overdenken.
In 2015 kwam het gebouw leeg te staan. De politie maakte er geen gebruik meer van en voerde geen onderhoud uit. Het raakte in verval. De inwoners van Sloten maakten zich hard voor het behoud van het gebouw en redden het bureau samen met Stadsherstel van de ondergang. Tegenwoordig is het een winkeltje en ontmoetingsplek. Een herinnering aan de tijden van eenvoudiger gemeenschapsbeheer.
De kerk van Sloten
Het hart van het dorp is de Sloterkerk, gelegen aan het Dorpsplein. Sinds de Alteratie van 1578 is dit een protestantse kerk. Tot de brand in 1573 was het een katholieke kerk, vernoemd naar Sint-Pancratius (naamdag 12 mei), een Romeinse martelaar uit de 4e eeuw en een van de vier ijsheiligen. Deze heiligen hebben hun naamdagen half mei op de laatste dagen dat er volgens de volksweerkunde nog nachtvorst kan optreden.
De Sloterkerk kent een roerige geschiedenis. De eerste Sloterkerk wordt voor het eerst in 1063 genoemd, in een oorkonde van bisschop Willem I. Toen stond de kerk mogelijk nabij de zuidwestpunt van de Slotermeer (tegenwoordig de Sloterplas). In de 13e eeuw werd er een tweede Sloterkerk gebouwd, in het huidige dorp Sloten. Deze was best groot voor een dorpskerk.
Dit kwam omdat Sloten aan de Heilige Weg lag. In 1345 had in Amsterdam een wonder plaatsgevonden, het Mirakel van Amsterdam. Dit mirakel maakte van Amsterdam een bedevaartsoord. Om de stroom pelgrims in goede banen te leiden, werd vanaf het dorp Sloten tot aan de bedevaartkerk in Amsterdam een pad aangelegd: de Heilige Weg.
Rijksmonument
De tweede Sloterkerk werd in 1573 voor een groot deel verwoest door de Geuzen tijdens het Beleg van Haarlem. Daarop werd de kerk in de 17e eeuw herbouwd als protestantse kerk. De rooms-katholieken namen gedwongen hun toevlucht tot schuilkerken. In 1650 bouwden zij in het huidige Oud Osdorp een nieuwe R.K. kerk, ook weer naar Sint-Pancratius vernoemd. De vierde en huidige Sloterkerk stamt uit 1861, en is een rijksmonument. De grote klok is gemaakt door de broers Willem en Jaspar Moer. Zij vervaardigden ook de grootste luidklok van de Zuiderkerk in Amsterdam.
De voetbalclub Pancratius in Badhoevedorp is opgericht in Sloten in 1930 en vernoemd naar de in 1901 aan de Sloterweg gebouwde Rooms-katholieke Sint-Pancratiuskerk. Het voetbalveld lag ten zuiden van de kerk, in 1954 is de club naar Badhoevedorp verhuisd. In 1901 werd deze Sint-Pancratiuskerk nieuw gebouwd aan de Sloterweg ter vervanging van de toen gesloopte kerk in Oud Osdorp. Alleen een begraafplaats bij de knik van de Osdorperweg herinnert hier nog steeds aan.
Adempauze
Uiteindelijk werd Sloten in 1921 officieel geannexeerd door de gemeente Amsterdam als onderdeel van de stadsuitbreidingsplannen. Van de boerderijen met landbouwgrond rond het dorp is weinig meer over. Na de annexatie door Amsterdam zijn ze verdwenen onder de nieuwe woonwijken en buurten van stadsdeel Nieuw-West.
Maar het dorp Sloten zelf staat nog steeds fier overeind en is nooit zijn karakter verloren. Met zijn monumentale kerken, minuscule politiebureau, karakteristieke huizen, doodlopende stegen en eeuwenoude banpaal, weert Sloten zich kranig tegen de oprukkende stad. Een adempauze en uniek contrast met het stedelijke Amsterdam.
28 februari 2024 – Dit is een bewerkte versie van een artikel van www.amsterdam.nl/nieuws/achtergrond/sloten/
* Dit artikel als pdf-document: In het dorp Sloten heeft de tijd stilgestaan (pdf)
Zie ook:
* De banpaal van Sloten – www.slotenoudosdorp.nl/de-banpaal-van-sloten/
* Mijn plek: Sloten – het oudste dorp van Amsterdam – www.slotenoudosdorp.nl/mijn-plek-sloten-het-oudste-dorp-van-amsterdam/
* Vliegtuig halen, twee maal tol betalen – www.slotenoudosdorp.nl/vliegtuig-halen-twee-maal-tol-betalen/
* Sloten herinnert nog aan hoe het hier ooit is geweest – www.slotenoudosdorp.nl/sloten-herinnert-nog-aan-hoe-het-hier-ooit-is-geweest/
* Acht eeuwen Sloterkerk – www.slotenoudosdorp.nl/acht-eeuwen-sloterkerk/
* Geschiedenis Sint-Pancratiuskerk Sloten – www.slotenoudosdorp.nl/geschiedenis-sint-pancratiuskerk-sloten/
* De Sint-Pancratiuskerk in het dorp Sloten – www.slotenoudosdorp.nl/de-sint-pancratiuskerk-in-het-dorp-sloten/
* Het dorp Sloten – www.slotenoudosdorp.nl/historie/het-dorp-sloten/
Afgelopen jaar (2023) kreeg de Sloterweg een voor Amsterdam unieke status. Na een jarenlange strijd om massaal sluipverkeer over de smalle landweg te weren kwam er voor beide zijden een ‘doorrijdverbod’.
Precies 100 jaar eerder, in 1923, gebeurde het omgekeerde: de Sloterweg werd toen voor iedereen opeens vrij toegankelijk. Want toen werd de tol, ingevoerd in 1816, afgeschaft door de gemeente Amsterdam die twee jaar eerder Sloten had geannexeerd. Maar na 100 jaar was de sluiproute over de Sloterweg zó populair geworden dat via een elektronische knip opnieuw een afsluiting volgde. Wie deze camera-afsluiting echter negeert krijgt te maken met een torenhoge tol van 110 euro.
Tol heffen voor bestrating
Ruim 200 jaar terug sloegen de grondeigenaren langs de Sloterweg de handen ineen om de vaak slecht begaanbare weg aan te pakken. In 1815 besloten ze gezamenlijk een lening aan te gaan om daarmee de weg tussen de Overtoomse Sluis en het dorp Sloten te bestraten en aan beide zijden van bomen te voorzien. De lening werd stukje bij beetje afgelost via tolheffing. Bij Koninklijk Besluit werd dat tolrecht toegekend. In 1816 kwam er aan uiteinden van de weg een tolhek waar betaald moest worden om van de weg gebruik te maken: een op de huidige Sloterkade ter hoogte van nr. 90, en een op de Sloterweg bij nr. 1193. De tarievenlijst voor de tolheffing hangt nog steeds in Café Kerkzicht.
Overbelaste route naar Schiphol
Vanaf 1919 werd de Sloterweg steeds drukker vanwege de verbinding vanuit de stad met Schiphol. Toen in dat jaar de KLM werd opgericht, reisden luchtreizigers vanaf het KLM-kantoor op het Leidseplein per elektrische tram naar de Overtoomse Sluis. Vanaf daar ging de reis per paardentram over de Jacob Marisstraat, Sloterkade en Sloterweg naar de Sloterbrug bij Badhoevedorp, waarna de tocht langs de ringvaart werd voortgezet. Toen Amsterdam in 1921 de gemeente Sloten annexeerde duurde het nog twee jaar voordat de tolheffing werd beëindigd. Nu Sloten binnen Amsterdam viel vond de gemeente het niet langer juist om binnen zijn grenzen een weg te hebben die zonder betaling niet vrij toegankelijk was voor iedereen.
Nieuwe brug en weg buiten het dorp
Door de toename van het verkeer werd de Sloterweg steeds meer overbelast. Met name de dorpskern en de Sloterbrug kregen het zwaar te verduren. Toch duurde het nog tot 1938 totdat verkeer van en naar Schiphol en Den Haag niet langer steeds de nauwe dorpskern van Sloten moest passeren. In dat jaar werd een nieuwe brug in de (Oude) Haagseweg over de ringvaart in gebruik genomen waarvan de weg door de Riekerpolder liep en ter hoogte van de huidige Johan Huizingalaan werd aangesloten op de oude Sloterweg. Tussen deze aansluiting en de Aalsmeerweg werd de Sloterweg in de jaren ’50 verbreed waarbij het oorspronkelijke karakter met zijn bomen, sloten en voortuinen verdween. Ook de naam van dit stuk werd toen gewijzigd in (later Oude) Haagseweg.
Opnieuw overbelast door sluipverkeer
Vanaf de jaren ’60 nam het verkeer over de Sloterweg in razend tempo toe. De toename van het aantal auto’s en de bouw van nieuwe woonwijken maakten van de Sloterweg een druk bereden op- en afrit voor de nabijgelegen autosnelwegen. De roep om aanpak van de onveiligheid op deze eeuwenoude smalle veendijk werd na jarenlang actievoeren uiteindelijk in 2023 bekroond met de afsluiting van de Sloterweg aan beide zijden. Een zogenoemde elektronische knip met cameracontrole is alleen nog te passeren door auto’s van bewoners en bedrijven met ontheffing en de lijnbus van lijn 195. Wie toch op de Sloterweg moet zijn, zal moeten omrijden via een van de twee ’tolvrije’ toegangswegen: de Louwesweg of de Anderlechtlaan. Behalve tussen 7 en 10 uur en tussen 16 en 19 uur kan dit ook vanaf de Plesmanlaan via de Laan van Vlaanderen.
Torenhoge tol 75 meter opgeschoven
Met de invoering van de elektronische knip met cameracontrole is de tolheffing na 100 jaar niet alleen weer terug – zij het 75 meter oostwaarts opgeschoven – óók is deze ’tol’ op geheel eigentijdse wijze vormgegeven. Verschil met de oude tol is echter dat je met ómrijden altijd nog zonder ’tolheffing’ op de gewenste plek kunt komen. Hoewel de gemeente Amsterdam 100 jaar geleden in de maag zat met de geërfde tolheffing van zijn voorganger, de geannexeerde gemeente Sloten, en hem daarom toen afschafte, viel precies een eeuw later het historische besluit om de weg op deze wijze tóch weer terug te geven aan de bewoners. Als het ware een goedmakertje om deze uitwas van de annexatie hiermee weer voorgoed terug te draaien…
Theo Durenkamp; 23 februari 2024.
Van: Hoe in Sloten de tol kwam, verdween en… weer terugkwam
Zie ook: www.theodurenkamp.nl
* Dit artikel als pdf-document: Hoe in Sloten de tol kwam, verdween en… weer terugkwam (pdf)
Zie ook
* Vliegtuig halen, twee maal tol betalen
* Nu wél 110 euro boete voor doorrijden op Sloterweg-West
De Begeleidingsgroep Sloterbrug, die bestaat uit vrijwilligers van de Vereniging Dorpsraad Badhoevedorp, de Fietsersbond, de werkgroep Sloten en diverse bewonersorganisaties en ondernemers, heeft advies uitgebracht hoe de nieuwe brug er volgens hen het beste uit moet komen te zien.
De bestaande brug verkeert in dermate slechte staat dat vervanging noodzakelijk is.
Wat gebeurde met belofte “Veiligheid boven doorstroming”?
Als eigenaar van de brug kondigde de gemeente Haarlemmer in 2023 aan opnieuw een overleg- en ontwerptraject te starten met nieuwe plannen. Toegezegd werd dat de veiligheid van de omgeving, fietsers en voetgangers nu centraal zou staan bij de vervanging van de brug. De verbetering van de doorstroming zou geen prioriteit meer krijgen. Toen de Begeleidingsgroep de verschillende varianten voor een nieuwe brug onder ogen kreeg, was hun teleurstelling groot, omdat alle nieuwe varianten opnieuw tóch leiden tot meer verkeer. De Begeleidingsgroep: “Dan is variant 1 nog het beste, want dan zal er het minst verkeer over de brug rijden. Dat is dus de minst erge, maar we hebben over de getoonde schets nog wel veel vragen. De andere voorgestelde varianten wijzen wij af.” De Begeleidingsgroep zou graag zien dat er meer onderzoek naar andere varianten wordt gedaan. De groep denkt dan aan de komst van een elektronische knip met selectieve toegang op de brug en aan het inrichten van de brug alleen voor fietsers, voetgangers en OV-bussen of als fietsstraat waar auto’s te gast zijn.
Kijk naar omgeving en stel leefbaarheid centraal
Daarnaast is de Begeleidingsgroep van mening dat het projectgebied groter zou moeten worden. Dan pas kan de samenhang tussen de (verwachte) verkeersstromen aan beide kanten van de brug goed in kaart worden gebracht. De Begeleidingsgroep richt zich op de verbetering van de leefbaarheid. Aan beide kanten van de brug zijn drie basisscholen gevestigd. De uitstoot van fijnstof en de verkeersveiligheid, zodat kinderen zelf naar school kunnen fietsen zouden volgens hen prioriteit moeten krijgen.
Tamar Frankfurther; 26 februari 2024.
De werkgroep Duurzaam Sloten heeft het initiatief genomen om samen te onderzoeken hoe de oude en zeer verschillende huizen in de Slotense dorpskern het beste verduurzaamd kunnen worden.
Om de krachten bij dit ingewikkelde traject te bundelen, organiseren zij op 27 februari 2024 om 19.30 uur in het Dorpshuis hun eerste bijeenkomst. De werkgroep zal zich dan voorstellen en experts en dorpsgenoten zullen het woord voeren. Gesproken wordt onder andere over energieadviezen en gezamenlijke inkoopprojecten. Er is gelegenheid om vragen te stellen. Na afloop kan iedereen tijdens een borrel napraten.
Expertise ingehuurd
De werkgroepleden hebben in het afgelopen jaar al veel werk verzet. Hun subsidieaanvraag is door de gemeente toegekend. Met dit geld kan Sloten de hulp inschakelen van adviesbureau De Groene Grachten. Dit bureau is gespecialiseerd in verduurzaming van historische panden. De komende tijd zal Groene Grachten namens de werkgroep een analyse maken van de te verduurzamen woningen in het dorp. Woningen worden gegroepeerd op basis van hun beschermde status en bouwjaar. Vervolgens wordt per type woning bekeken wat de beste verduurzamingsmaatregelen zijn. Wie dat wil kan tijdens de eerste bijeenkomst zijn woning als referentiewoning voor dit onderzoek aanmelden.
Kennis opkrikken tijdens leeravonden
Daarnaast zal de werkgroep Duurzaam Sloten de komende tijd leeravonden organiseren over verschillende onderwerpen, bijvoorbeeld over woningisolatie en subsidie aanvragen. Hiervoor nodigen zij telkens ter zake kundige experts uit. Zij hopen ook dat bewoners kennis die zij al hebben met elkaar zullen delen. Eigenaren van woningen kunnen – als zij dat willen – ook collectief maatregelen treffen. Dat zorgt voor flink lagere kosten.
Uiteindelijk zijn en blijven alle eigenaren uiteraard zelf verantwoordelijk voor het al dan niet treffen van maatregelen om de eigen woning te verduurzamen. De werkgroep Duurzaam Sloten richt zijn blik in eerste instantie alleen op de beschermde dorpskern omdat de verduurzamingsopgave hier het ingewikkeldst is. Ook andere bewoners zijn welkom om deel te nemen en kunnen ook meedoen met de collectieve inkoopacties. De adviezen die de experts in dit project geven, kunnen echter vooral relevant zijn voor oude panden in het beschermde dorpsgezicht.
Zie ook: Het op 10 oktober 2024 door de gemeenteraad van Amsterdam aangenomen Gewijzigd initiatiefvoorstel Verduurzamen Erfgoed Ja zo.
Zie ook: www.duurzaamsloten.nl
De komst van het betaald parkeren werpt zijn schaduw vooruit.
Inmiddels staan de onderste delen van de betaalpalen op diverse plaatsen, maar de Zuiderakerweg had ter hoogte van nummer 19 de twijfelachtige eer om als eerste in het landelijke gebied een (nu nog) halve betaalpaal te krijgen.
Niet in Beschermd Dorpsgezicht Sloten
Vooralsnog heeft de gemeente alleen de onderste delen van de betaalpalen geplaatst. De betaalfaciliteit en verlichtingsunit ontbreken nog. Inmiddels staan ook op de Noorderakerweg, Akersluis, Langsom, Slimmeweg, Lies Bakhuyzenlaan, Sloterweg en de Ringvaartdijk de onderste delen van betaalpalen. Dankzij de inzet van de werkgroep Sloten kon worden voorkomen dat er betaalpalen in het beschermde dorpsgezicht van het dorp Sloten zijn geplaatst.
Start in twee fasen in tweede kwartaal 2024
Anders dan eerder gemeld moet er op Sloten en in de omringende wijken met ingang van 3 juni 2024 op maandag tot en met zaterdag van 9 tot 19 uur worden betaald voor het parkeren in de openbare ruimte. 8 april geldt nu als nieuwe datum voor de start van het betaald parkeerregime op de Bok de Korverweg en Tom Schreursweg in Oud Osdorp.
In de rest van Oud Osdorp blijft parkeren op de openbare weg gratis. De gemeente zal iedereen komend voorjaar informeren over de tarieven, de aanvraag van een parkeervergunning en hoe het werkt om uw bezoekers 150 uur per kwartaal met korting te laten parkeren. Wie nu al meer wil weten, klikt hier.
Tamar Frankfurther; 9 februari 2024.
De leden van het Algemeen Bestuur AGV hebben gemerkt dat hun op 17 januari 2023 aangenomen motie ligt te verstoffen op de plank.
Dat willen zij niet. Daarom hebben zij op 25 januari unaniem – dus inclusief de vertegenwoordigers van de PvdA, GroenLinks en D66, partijen die in de gemeenteraad de komst van een bedrijventerrein steunen – in een nieuwe motie het Dagelijks Bestuur van AGV opgedragen om in actie te komen.
Bebouwing Lutkemeerpolder is onverantwoord
Het DB móet deze motie, die bebouwing in de Lutkemeerpolder afraadt, vanwege waterveiligheid, wateroverlast, waterhuishouding, ontwateringsdiepte grondwater en waterkwaliteit, nu écht actief gaan uitdragen bij de provincie en het rijk. Ook moet het waterschap nu proactief zijn expertise en visie gaan delen tijdens de door de gemeente Amsterdam toegezegde ‘factfinding’.
Lutkemeerpolder noodzakelijk voor wateropslag
In gesprek met de gemeente Amsterdam zal het waterschap – als expert op het terrein van waterbeheer – moeten uitleggen waarom het volgens hen onverantwoord is om de Oud Osdorpse polder te bebouwen. Door het veranderde klimaat is het noodzakelijk om de polder te gebruiken voor waterberging. Een grote wateropslagcapaciteit in de Lutkemeerpolder zorgt er immers voor dat Amsterdammers droge voeten houden en dat er voor droge tijden langer grondwater beschikbaar is. Het waterschap zal ook moeten benadrukken dat bebouwing in strijd is met allerlei eerder vastgesteld beleid en vooral met de Nationale Omgevingsvisie.
Positieve reactie van waterschapsbestuurder
In haar reactie zei AGV-bestuurder Bea de Buisonjé (PvdA) zich gesteund te voelen door de motie: “De gemeente Amsterdam, provincie Noord-Holland en het ministerie hebben er al met veel belangstelling kennis van genomen. Als de gemeente eind van dit kwartaal heeft gereageerd, zullen wij als DB daarop reageren en daarbij nemen we deze motie graag over.”
Tamar Frankfurther; 27 januari 2024.
De brug in de Oude Haagseweg over de Ringvaart van de Haarlemmermeerpolder is aan het einde van zijn levensduur en wordt vervangen door nieuwbouw.
Onderdeel verbinding Amsterdam – Schiphol
De huidige brug dateert van 1935 en was van 1938 tot 1966 onderdeel van Rijksweg 4 van Amsterdam via Schiphol naar Den Haag. Sinds 2002 maakt de brug (nu nr. 1864) deel uit van de busbaan tussen Amsterdam Nieuw-West en Schiphol. Naast GVB-buslijn 369 (voorheen 69) en de spitslijnen 245, 246 en 247 rijden hier ook de Connexxion-buslijnen 341 en 397 / N97 overheen.
Afsluiting en omleidingen
Van 22 januari tot 23 augustus 2024 is de brug voor alle verkeer (bus, auto, fiets en voetgangers) afgesloten. De buslijnen rijden om via de Haagseweg (A4) waarbij enkele haltes vervallen, waaronder in Amsterdam de halte Anderlechtlaan. Voor lijn 369 is er een vervangende halte ten noorden van de A4.
Voor fietsers en voetgangers is er een tijdelijke (beweegbare) pontonbrug iets ten zuiden van de te vervangen brug. De onderdoorgang in de Ringvaartdijk is voor fietsers afgesloten, deze kunnen omrijden via de Oeverlanden in de richting van Nieuw en Meer.
Vervanging brug
Omdat de bijna negentig jaar oude brug in slechte staat verkeerde is er al enige jaren sprake van vervanging. Uiteindelijk zijn Schiphol, de gemeente Haarlemmermeer, de gemeente Amsterdam, Vervoerregio Amsterdam en de provincie Noord-Holland het met elkaar eens geworden en kan de vernieuwing van start gaan. Aannemer BAM voert de werkzaamheden uit.
De brug wordt hierbij vereenvoudigd. De massieve betonnen constructie van de vroegere basculekelder verdwijnt en wordt vervangen door gewone brugpijlers. De brug is ontworpen als basculebrug, maar was later een vaste brug. De nieuwe pijlers komen op de wal en niet meer in de vaarweg, zodat schepen meer ruimte krijgen. Ook wordt de brug breder dan de oude brug, waardoor het busverkeer en het autoverkeer naar de Golfclub ‘The International’ van elkaar kunnen worden gescheiden en de bussen elkaar kunnen passeren.
Werkzaamheden van september 2023 tot oktober 2024
In september 2023 begonnen de eerste voorbereidende werkzaamheden en werd een deel van het fietspad afgesloten. Tussen 22 januari 2024 en begin maart wordt de oude brugconstructie in zes weken gesloopt waarna de nieuwe brug verrijst. Van 22 januari t/m 9 februari is de Nieuwemeerdijk voor al het verkeer gesloten en wordt dat omgeleid. De Ringvaart is van 10 januari t/m 29 maart afgesloten voor vaarverkeer.
Vanaf maart wordt de nieuwe brug gebouwd en in mei en juni worden de grote liggers geplaatst. Volgens de planning wordt de brug vanaf 24 augustus 2024 voor het verkeer geopend. In oktober 2024 worden de laatste werkzaamheden afgerond.
Erik Swierstra; 20 januari 2024.
Zie ook:
* De spanning stijgt aan de Ringvaartdijk (pdf)
* De vervanging van de Oude Haagsebrug. Informatiedocument van website oudehaagsebrug.nl (pdf)
* Oude Haagsebrug (www.oudehaagsebrug.nl)
* Oude Haagsebrug op Wikipedia
* Maandenlange omleiding voor bussen van Schiphol naar Amsterdam – AT5
* Oude Haagsebrug blijft dé busroute naar Schiphol
* Sloten en de verbinding van Amsterdam naar Den Haag
* Viaductschilderingen onder de A4 bij Sloten
* Artikel over de A4 op www.autosnelwegen.nl
* Luchtfoto op de beeldbank van Rijkswaterstaat van de brug tijdens de aanleg, gezien naar het zuidwesten. Het viaduct over de Schipholweg is nog niet voltooid.
* De Oude Haagsebrug tijdens de bouw, op de Beeldbank Stadsarchief Amsterdam
Terwijl stadsdeelbestuurder Türkkol ruim een maand geleden nog beloofde dat Fase 2 van het groot onderhoud op de Osdorperweg zéker in 2024 zou zijn afgerond: Türkkol komt zijn belofte dus wéér niet na.
Dit bleek uit de brief van 16 januari 2024 die Türkkol aan de leden van de stadsdeelcommissie zond.
Opnieuw loze belofte
In deze brief staan een overzicht van verkeersmaatregelen en een tijdspad voor het vervolg van de renovatie van de Osdorperweg. Deze brief had Türkkol toegezegd tijdens de vergadering van de stadsdeelcommissie op 19 december 2023. De stadsdeelcommissie riep hem hiertoe unaniem op en Türkkol deed vervolgens de toezegging om snel met maatregelen te komen en om Fase 2 van het groot onderhoud in 2024 te realiseren. Helaas blijkt uit het gepresenteerde tijdspad tóch weer dat de renovatie pas in december 2024 zal starten en dat de opgeknapte Osdorperweg dus niet in 2024, zoals beloofd, zal worden opgeleverd. Daarnaast wordt er helemaal niets gemeld over de hoognodige renovatie van de Onderweg.
Onhaalbaar in drie maanden slecht weer met Kerst
Het zal niemand verrassen dat de bewoners van Oud Osdorp – om het zwak uit te drukken – uiterst teleurgesteld zijn dat het stadsdeel zich opnieuw niet aan gedane beloftes houdt, niet luistert naar de unanieme stadsdeelcommissie en het groot onderhoud opnieuw met een jaar uitstelt. Een bewoner: “Ondanks de toezegging van Türkkol tijdens de heftige vergadering op 19 december om de renovatie toch écht in 2024 te realiseren, lezen we nu opeens dat deze pas in december gaat starten en in februari 2025 wordt afgerond. Als je nagaat dat de renovatie van de eerste helft van de weg al zeven maanden in beslag nam, dan kan de tweede fase met eenzelfde weglengte toch nooit in drie maanden worden uitgevoerd? Bovendien plannen ze het vreemd genoeg helemaal in de winterperiode. Dan is het weer zeker te slecht om door te werken. Bovendien vallen ook nog tenminste twee weken af voor de kerstvakantie. Dan redden ze dat toch nooit in drie maanden? Hoe geloofwaardig is dit nieuwe sprookje nou weer?”
Nepstartdatum om maar zogenaamd in 2024 te beginnen
Daarnaast is er ook nog de nodige scepsis over de geplande startdatum. Immers, bij de eerste fase werd maar liefst twee maal de reeds bekendgemaakte begindatum vlak voor de start plotseling opgeschoven: 1 februari 2022 werd toen 1 juli en vervolgens werd het 1 oktober 2022. Of zoals een bewoner het verwoordde: “Het lijkt er op dat de startdatum van 1 december in dit eerste tijdsplan alleen maar is vermeld om hiermee krampachtig de indruk te wekken dat er iets, zoals beloofd, in 2024 gaat gebeuren. Maar hiermee komt Türkkol totaal niet toe aan de toezegging die hij ruim een maand geleden nog deed. Nu blijkt het hele jaar 2024 op te gaan aan voorbereidende maatregelen en is de uitvoering en de oplevering dus zeker alweer met een jaar uitgesteld. En het zou me sterk verbazen als ze deze planning ook echt zullen gaan uitvoeren.”
Onderweg vergeten?
Opvallend is dat Türkkol in zijn brief van 16 januari aan de stadsdeelcommissie opnieuw met geen woord rept over de Onderweg, het circa 200 meter lange weggetje achter om de dorpskern van Oud Osdorp. Deze smalle weg verkeert namelijk in een nog veel slechtere staat dan de Osdorperweg zelf. De werkgroep Oud Osdorp en individuele bewoners hebben hierover al herhaaldelijk aan de bel getrokken bij het stadsdeel. In eerdere briefings werd deze weg – waarvan de aanliggende woningen en bedrijven alle de huisnummering van de Osdorperweg volgen – namelijk wél genoemd. Enkele bewoners: “Al jarenlang zijn wij steeds verstoken gebleven van onderhoud. Het zal toch niet zo zijn dat onze weg nu alwéér wordt overgeslagen?”
Bewonersbijeenkomst in maart
In maart is voor de bewoners een informatieavond gepland waarbij het voorlopig ontwerp van de tweede fase van de Osdorperweg zal worden gepresenteerd. Dan zal in ieder geval blijken of ook het zo noodzakelijke onderhoud aan de Onderweg zal worden meegenomen. Bewoners van de Osdorperweg hebben de stadsdeelbestuurder hier in ieder geval hierover opnieuw weer over ingelicht. Het zou dus nog schokkender zijn als het stadsdeel de Onderweg moedwillig blijft negeren.
Maatregelen
Türkkol maakt in zijn brief ook melding van maar liefst tien maatregelen waarvan komend jaar onderzocht wordt of deze zullen bijdragen tot vermindering van het doorgaand verkeer. Het betreft een bonte verzameling van ingrepen waarbij de gemeente letterlijk ‘out of the box’ heeft gedacht. Het gaat ook om maatregelen die tot nu toe nog niet of nauwelijks zijn voorgesteld:
* eenrichtingsverkeer op (delen van) de Osdorperweg voor vrachtverkeer;
* venstertijden voor vrachtverkeer d.m.v. bebording;
* eenrichtingsverkeer voor alle gemotoriseerde verkeer;
* verkeerscirculatiemaatregelen in de Tuinen van West (Joris van den Berghweg, Tom Schreursweg en eventueel ook Lutkemeerweg);
* verkeerslichten kruising Haarlemmerweg N200 met de Osdorperweg in Halfweg langer op rood;
* opstelvakken kruising Haarlemmerweg N200 aanpassen.
Uitgangspunt ‘geen verbindingsweg’ hiermee niet gehaald
Het zal duidelijk zijn dat deze zes voorstellen alleen maar een eventuele aanvulling kunnen zijn op andere maatregelen. De zes voorstellen zullen ieder afzonderlijk noch gecombineerd weinig of geen effect hebben om noemenswaardige effecten te hebben om de Osdorperweg nu eindelijk veilig te maken. Ook als deze zes halfslachtige maatregelen zouden worden ingevoerd dan nog blijft de Osdorperweg een verbindingsweg. In de Nota van Uitgangspunten die de gemeente overeen is gekomen met de bewoners en die democratisch is vastgesteld is dat immers één van de basisafspraken. Ook de gemeente heeft erkend dat alleen dán de smalle Osdorperweg zonder vrijliggende fietspaden maar wel onderdeel van het Hoofdnet Fiets veilig kan worden.
Zes zinloze maatregelen zonder handhaving
Bovendien verhogen deze zes maatregelen de kans dat de gemeente het hierbij zal laten en dat er dus opnieuw slechts sprake zal zijn van een symbolische ingreep. Zolang handhaving hierop achterwege blijft, zijn deze maatregelen uiteraard een wassen neus. Dat weten de Oud Osdorpers uit ervaring zeker. Dit geldt immers ook voor het reeds sinds 1963 bestaande het inrijverbod voor doorgaand vrachtverkeer, het inrijverbod motorvoertuigen tijdens spitsuren (sinds 2014) en het snelheidsverbod 30 km (sinds 2007 dorpskern en sinds 2023 overal).
Om-en-om-regeling
Een van de andere vier voorgestelde maatregelen, door Mireille de Ridder als inspreker op 19 december 2023 ingebracht, is de zogenoemde ‘om-en-om-regeling’. Als dit wordt ingevoerd dan betekent dit dat er een of meer smallere doorgangen op de Osdorperweg met verkeerslichten worden aangebracht. Het verkeer wordt dan beurtelings uit beide richtingen op de weg toegelaten. Het gaat dan om een langere versmalling dan bij de huidige versmallingen het geval is en waarbij dan geen sprake zal zijn van een voorrangsregeling. Dit zorgt ervoor dat verkeerslichten noodzakelijk zijn. Deze oplossing zou op twee of drie plekken kunnen worden toegepast waar de wegbreedte niet beantwoordt (en ook niet kán beantwoorden) aan de voorgeschreven inrichtingseisen. Dit is dan in ieder geval bij:
* de bocht in de dorpskern;
* bij de te nauwe wegbreedte tussen de huisnummers 635 en 667, waar nauwelijks een voetpad is.
Middenberm Ookmeerweg / Osdorperweg sluiten
Een andere maatregel, reeds op 19 december 2023 door Türkkol genoemd, is het dichtzetten van de middenberm op de Ookmeerweg op de kruising met de Osdorperweg. Verkeer vanaf de Osdorperweg wordt dan gedwongen rechtsaf te slaan richting de rotonde bij Westgaarde. Verkeer vanuit de richting Lijnden dat de Osdorperweg op wil rijden, wordt dan gedwongen om eerst door te rijden naar de rotonde Baden Powellweg en daarvandaan rechtsaf te slaan op de Osdorperweg. Over het effect van deze maatregel op de hoeveelheid verkeer dat de Osdorperweg na invoering zal blijven gebruiken verschillen de meningen. Immers, wie vanuit de richting Lijnden persé linksaf wil naar de Osdorperweg, zal daarvoor echter slechts ongeveer 100 meter hoeven om te rijden. Deze maatregel heeft wél zeker het grote voordeel dat aan de nu gecompliceerde onveilige kruising in ieder geval een eind wordt gemaakt. In dat opzicht alleen al is deze maatregel dan ook zeker toe te juichen. En: Met elke (vracht)auto die hierdoor een andere route kiest zijn de Oud Osdorpers blij. Het plan is om deze maatregel in april als proef in te voeren en om vervolgens in augustus definitief te beslissen of de middenberm hier doorgetrokken zal blijven.
Knip onontkoombaar
De overige twee maatregelen betreffen achtereenvolgens de ‘harde knip’, eventueel met verzinkbare palen, en de elektronische knip, eventueel alleen tijdens de spits. De vergelijking met de Sloterweg is daarbij al heel wat keren gemaakt. Aangezien de portefeuillehouder via een motie van Piet Boon (GBW!) op 19 december unaniem door alle partijen van de SDC is opgeroepen om de uitgangspunten uit de nota van juni 2021 te blijven toepassen, is er nauwelijks een andere effectieve oplossing om van de illegale status van verbindingsweg af te komen voorstelbaar. Alleen de invoering van de (elektronische) knip biedt dan soelaas. Op de Sloterweg is voor oplossing decennia lang eerst gestreden. Het effect hiervan is heel goed. Het is nu te hopen dat deze ervaringen op een vergelijkbare weg als de Osdorperweg ertoe zullen leiden dat voor Oud Osdorp een vergelijkbare oplossing zo snel mogelijk zal worden ingevoerd. Dat zou betekenen dat ook in Oud Osdorp deze soap rond het veilig maken van de Osdorperweg binnen afzienbare tijd ook hier eindelijk tot een goed einde gebracht kan worden. Helaas is de werkelijkheid weerbarstiger zolang stadsdeelbestuurder Türkkol er – zoals nu weer blijkt – álles aan blijft doen om de invoering van deze maatregel zo lang mogelijk uit te stellen.
Theo Durenkamp; 20 januari 2024.
De gemeenteraad van Amsterdam besprak op 10 januari 2024 de Koersnota Gezonde bodem waarin de wethouder uiteenzet hoe de stad met zijn waardevolle bodem moet omgaan.
Tot grote teleurstelling van de immer oplettende vrijwilligers van Voedselpark Amsterdam kiest wethouder Reinier van Dantzig voor een eigen Amsterdams bodembeleid dat de kwaliteit van de bodem niet centraal stelt.
Wijkt Amsterdam bewust af van beleid VN en Kabinet?
Lucie Snoeker van Voedselpark Amsterdam vroeg tijdens de commissievergadering opheldering: “Staat in het voorgestelde beleid de kwaliteit van de bodem centraal óf is het gewenste gebruiksdoel van de grond het uitgangspunt? Het lijkt erop dat het College de gezondheid van de bodem niet centraal wil stellen, maar bij het bepalen van de kwaliteitsnormen voor een bepaald stuk grond liever wil uitgaan van het door het College (op termijn gewenste) gebruiksdoel van de grond. Het beleidsvoorstel van de wethouder komt niet overeen met het beleid “Water en Bodem Sturend” van het Nederlandse Kabinet en sluit niet aan bij de Duurzame Ontwikkelings-doelstellingen van de VN, zoals doel 15.”
Definitie is relevant voor Lutkemeerpolder
Snoeker: “Gaan we uit van de kwaliteit van de bodem, dan kan het niet anders of de polder wordt bestempeld als landbouwgrond. Door bij de definitie uit te gaan van bodemgebruiksdoel kan de gemeente de kwaliteit van de bodem als landbouwgrond negeren en doorgaan met het ‘verharden’ van de polder als bedrijventerrein. Als het College mede in het belang van toekomstige generaties echt een gezonde bodem wil nastreven en de kwaliteit van de leefomgeving wil verhogen en dan kun je de Lutkemeerpolder toch niet volbouwen met distributiecentra? Hoe valt dit te rijmen?”
Waarom kiest Amsterdam voor eigen afwijkend beleid?
Zoals verwacht ondersteunden de fracties van SP en Partij voor de Dieren de visie van Voedselpark Amsterdam. De PvdA stelde vragen over het voor de troepen uitlopen van Amsterdam: “Waarom wil Amsterdam een eigen beleid en een eigen bodemgezondheidsindex? Waarom niet aansluiten bij landelijke en internationale ontwikkelingen en normen? En wat is het effect van bodemgezondheidsindex op de gebiedsontwikkelingen in Amsterdam?” Hier komt wethouder Van Dantzig nog op terug. Over de Lutkemeerpolder kwam hij niet verder dan: “Het standpunt van het college is bekend.”
Tamar Frankfurther; 11 januari 2023.
Lees en kijk verder:
* De volledige inspreektekst van Lucie Snoeker.
* Bij insprekers en bij agendapunt 7 van de commissievergadering van 10 januari.