Hoogtebeperking voor parkeerplaats Sloterweg / Anderlechtlaan
Het huidige gebruik van mensen in busjes en campers geeft te veel overlast. Op 28 oktober 2021 besloot de gemeente daarom de ‘balk op 1.90’ te willen gebruiken om hier hogere voertuigen te weren.
Parkeerterrein Anderlechtlaan. De afsluitbalk is er al en hoeft alleen nog maar gedraaid te worden.
Het parkeerterrein is nog niet zo lang geleden opnieuw ingericht met parkeervakken voor auto’s, bestemd voor bezoekers van Sportpark Sloten. Dat gebeurde omdat op het grote terrein langs de Sloterweg huizen gebouwd werden.
Illegaal overnachten in campers en busjes
De Politie en gemeentelijke handhaving constateerden dat hier tegenwoordig veel campers en busjes parkeren. Bovendien is er “in de nachtelijke uren overlast”, “veel zwerfafval, variërend van blikjes tot flessen drank, lachgasballonnen, andere restanten van drugsgebruiken meubilair” en “bestaat het vermoeden dat op dit parkeerterrein overnacht wordt in campers en busjes”.
De gemeente gaat ervan uit dat deze overlast beperkt kan worden door het parkeerterrein fysiek af te sluiten voor voertuigen van 1,90 en hoger”. De gemeente en de Politie achter deze verkeersmaatregel “in het algemeen belang wenselijk en noodzakelijk”.
Geschiedenis van de Nieuwe Meer en Riekerpolder in de ‘Oever’
In het het blad ‘Oever’ van de ‘Vereniging Oeverlanden Blijven‘ zijn in de loop der jaren diverse artikelen verschenen waarin aspecten uit de Geschiedenis van de Nieuwe Meer en Riekerpolder e.o. zijn beschreven. Een aantal van deze artikelen is gedigitaliseerd en als pdf-documenten opgeslagen. Deze zijn hieronder te lezen:
* De geologische geschiedenis van de Oeverlanden
* De geschiedenis van de Oeverlanden
* Een kwart eeuw op de bres voor natuurbehoud
* Een vliegongeluk in de Riekerpolder
* Herinneringen aan het Jaagpad en Riekerpolder
* Herinneringen van een vliegtuigspotter
* Het Nieuwe Meer – Jac P Thijsse 1923 DGA
* Het Spijtellaantje is een blijvertje
* In de voetsporen van Jac.P. Thijsse
* Levende natuur aan het Karnemelksche Gat
* Luchtfoto van de Royal Air Force 1944
* Mijn herinneringen aan het Jaagpad
* Parkenquaestie – januari 1908
Zie ook: www.oeverlanden.nl/historie/
Plotselinge aanleg van 5 extra versmallingen roept tal van vragen op
Maandag 1 november 2021 start de gemeente met de aanleg van vijf wegversmallingen op de Osdorperweg. Samen met de reeds aanwezige versmalling ter hoogte van het Westrandviaduct betekent dit dat het hele trajact tussen Ookmeerweg en Halfweg nu 6 versmallingen krijgt.
Aankondiging van 5 versmallingen op de Osdorperweg. Foto: Theo Durenkamp.
Niet duidelijk is of er per versmalling een voorrangsregeling komt, zoals nu b.v. op de Sloterweg. Daarnaast roept de bekendmaking van deze plotselinge aanleg op zo’n korte termijn ook nog eens tal van vragen op.
In een bewonersbrief die op 19 oktober 2021 huis aan huis is bezorgd schrijft de gemeente:
“Al jarenlang ontvangt stadsdeel Nieuw-West meldingen van bewoners over de hoge aantallen en hoge snelheid van het autoverkeer op de Osdorperweg. Om de snelheid te verlagen is er, op initiatief van enkele bewoners, onderzoek gedaan of er extra wegversmallingen geplaatst kunnen worden op de Osdorperweg. Er kunnen vijf extra wegversmallingen geplaatst worden. Verkeersbureau Goudappel heeft onderzocht of bepaalde plekken op de Osdorperweg geschikt zijn voor extra versmallingen.
Uit dit onderzoek zijn acht geschikte wegversmallingen naar voren gekomen. De voorgestelde wegversmallingen zijn daarna getoetst door de Centrale Verkeerscommissie (CVC). De CVC heeft geadviseerd om een vijftal (van de oorspronkelijke acht) wegversmallingen aan te leggen. In de wegversmallingen worden geen drempels aangebracht, aangezien op het gebied van trillingen niet met zekerheid gesteld kan worden dat dit geen schade/hinder zal geven aan woningen die vlakbij zo’n wegversmalling staan.” Tot zover het citaat uit de bewonersbrief.
Voorrangsregeling
Op een bijgevoegde plattegrond in deze brief staan alle vijf plekken aangegeven waar komende maand de versmallingen worden aangebracht. De brief maakt echter geen enkele melding over een eventuele voorrangsregeling, zoals momenteel op de Sloterweg het geval is bij de aldaar aanwezige vier versmallingen. De huidige versmalling op de Osdorperweg vlak voor het Westrandviaduct kent geen voorrangsregeling. Overigens, zowel vóór als tegen een voorrangsregeling bij versmallingen zijn valide argumenten in te brengen. En welke maatregelen worden toegepast om de kwetsbaarheid van fietsers vlak voor en na de versmalling tegen te gaan?
De nummers 1 t/m 5 geven de plekken van de aan te leggen versmallingen aan. Halverwege 1 en 2 ligt reeds een versmalling waarmee het totaal dan dus op zes komt.
Tal van vragen
Dat er iets moet gebeuren aan de verkeersveiligheid op de Osdorperweg is zonneklaar. Al tientallen jaren wordt aangedrongen op maatregelen en inmiddels zijn vele voorstellen de revue gepasseerd. Desondanks komt deze mededeling van de gemeente volkomen onverwacht en ongepland: immers het overleg met de Klankbordgroep Oud Osdorp en het lopende inspraakproces met de bewoners en ondernemers is momenteel nog volop gaande. En pas op 22 september 2021 is de reactietermijn voor de vaststelling van de uitgangspunten afgerond. Volgende stap zou nu zijn om de discussie te starten over de keus van de te nemen verkeersmaatregelen.
Betekent de plotselinge aanleg van deze versmallingen dat het lopende inspraakproces nu wordt afgekapt? En betekent dit dat het groot onderhoud zoals dat 1 februari 2022 zou starten nu wordt uitgesteld? Verdwijnen de zes versmallingen over enkele maanden weer als het groot onderhoud, zoals gepland, wél op 1 februari start? Waarom wijkt de gemeente af van het oorspronkelijke plan om de te kiezen verkeersmaatregelen pas ná het groot onderhoud te realiseren in plaats van nu drie maanden ervoor?
Betekent dat met de aanleg van deze versmallingen nu geen keus meer wordt gemaakt uit de vele ingebrachte voorstellen, zoals snelheidsbeperking met handhaving, wering van doorgaand verkeer met kentekencontrole zoals ook voor de Sloterweg en Nieuw-Sloten is voorgesteld, of wellicht een fysieke knip om doorgaand verkeer te weren, en de handhaving van het vrachtwagenverbod? Maken al deze ingebrachte voorstellen nu nog een kans of worden zij nu met deze aanleg van tafel geveegd?
Communicatie schiet zwaar tekort
Noch de Klankbordgroep Oud Osdorp, noch de overige bij deze inspraak betrokken bewoners en ondernemers zijn door de gemeente op de hoogte gesteld van deze plotselinge actie. Het had toch voor de hand gelegen om op zijn minst de direct betrokkenen bij het al jaren lopende overlegtraject van dit verkeersplan op de hoogte te stellen? En hen dan tevens te informeren hoe het afgesproken traject dan al of niet verder gaat?
Het slot van de bewonersbrief vermeldt de site voor meer informatie over de versmallingen en de omleidingsroutes tijdens de aanleg, nl. www.amsterdam.nl/projecten/osdorperweg/. Echter wie deze site raadpleegt, ziet geen enkele informatie over deze komende werkzaamheden en omleidingsroutes, maar alleen het reeds eerder aangekondigde groot onderhoud vanaf 1 februari. Alles bij elkaar laat de communicatie vanuit de gemeente rond dit verkeersproject wel zéér te wensen over…!
Naschrift: Op 22 oktober 2021, 4 dagen na de datering van de bewonersbrief, stond op bovengenoemde website van de gemeente alsnog de aangekondigde informatie over aanleg en omleidingen, alsmede de vermelding dat de versmallingen weer terugkomen na het groot onderhoud aan het wegdek in 2022.
Theo Durenkamp; 21 oktober 2021.
Tom Schreursweg krijgt eenrichtingsverkeer
Geen afstemming op plannen Osdorperweg
Het DB van Stadsdeel Nieuw West heeft op 7 september 2021 ingestemd met het groot onderhoud aan de Tom Schreursweg en de invoering van eenrichtingsverkeer richting Halfweg voor auto’s op het gedeelte tussen Nico Broekhuysenweg en Joris van den Berghweg. Fietsers kunnen zowel in oostelijke als in westelijke richting blijven fietsen.
In westelijke richting rijden ze met het verkeer mee. In oostelijke richting komt een rood gemarkeerde fietsstrook van 1,80 meter. Verder komen er diverse verkeersdrempels, een snelheidslimiet van 30 km/h en een voetpad aan de zuidzijde. De werkzaamheden worden nog dit najaar uitgevoerd.
De Tom Schreursweg in Oud Osdorp. Foto: Theo Durenkamp.
Ook nog een knip?
Daarnaast wordt de mogelijkheid overwogen om een knip aan te brengen op het gedeelte van de Tom Schreursweg tussen de Nico Broekhuysenweg en de Osdorperweg, zodat dit stuk dan alleen nog voor fietsers toegankelijk is. De wenselijkheid/mogelijkheid voor een knip wordt eerst nog verder onderzocht, omdat ook op de Osdorperweg verkeersmaatregelen worden voorzien. Volgens het stadsdeel zal separate besluitvorming plaatsvinden over de knip in de Tom Schreursweg. Het groot onderhoud en de nieuwe inrichting van de Tom Schreursweg tussen de Joris van de Berghweg en de Nico Broekhuysenweg kunnen onafhankelijk van de eventueel in te voeren knip worden uitgevoerd.
Het rood aangegeven deel van de Tom Schreursweg wordt eenrichtingsverkeer richting Halfweg en krijgt een rode strook voor fietsers richting Geuzenveld. Auto’s vanuit Halfweg zullen dan moeten omrijden via de Nico Broekhuysenweg, de Baron van Schimmelpenninck van der Oyeweg en de Joris van den Berghweg, een route die drie keer zo lang is als het afgesloten stuk.
Pleidooi voor integrale aanpak afgewezen
De Klankbordgroep Oud Osdorp en diverse inwoners en ondernemers uit het gebied hebben gebruik gemaakt van de mogelijkheid om vóór 25 augustus 2021 te reageren op deze plannen. De reacties waren in die zin unaniem dat men pleitte voor een zogeheten integrale benadering en deze plannen vooral niet los te zien van de lopende planvorming rond de Osdorperweg. Immers, afsluitingen en eenrichtingsverkeer op de achterliggende polderwegen leiden tot meer en andere verkeersstromen op de Osdorperweg en zijn zijwegen: het z.g. waterbedeffect. Immers, noch de Osdorperweg, noch de achterliggende smalle polderwegen zijn berekend op extra verkeersstromen.
De gemeente blijkt echter geenszins bereid om de plannen voor Osdorperweg en Tom Schreursweg samenhangend te bekijken en de betreffende omgeving als één probleem- en plangebied te willen benaderen. De reactie van de gemeente aan alle afzonderlijke briefschrijvers die een reactie inzonden betrof dan ook helaas een standaardtekst waarin niet werd ingegaan op de specifieke inbreng van deze afzonderlijke briefschrijvers. De tekst was bovendien een bijna letterlijke herhaling van de bewonersbrief van juli waarin het werk werd aangekondigd met als enige toegevoegde zin aan het slot: “Het DB heeft op 7 september 2021 ingestemd met het groot onderhoud en de verkeersmaatregelen aan de Tom Schreursweg. De werkzaamheden worden uitgevoerd in het najaar van 2021.”
Profieldoorsnede van de nieuwe indeling. Links in de berm wordt een voetpad toegevoegd. De rode fietsstrook is voor fietsers die tegen de rijrichting in mogen rijden.
Ook hier weer: handhaving als bekend probleem
Extra probleem bij dit plan is dat vanaf het ingangsmoment van het eenrichtingsverkeer er automobilisten zullen zijn die de om te rijden route (maar liefst drie keer zo lang!) willen gaan vermijden en tóch weer het inrijverbod op het veel kortere rechtstreekse stukje zullen gaan negeren, met alle gevolgen voor de veiligheid van dien. Grote vraag is dan ook hoe het inrijverbod op de hoek van de Tom Schreursweg en de Nico Broekhuysenweg zal worden gehandhaafd…
Alweer een ‘wassen neus’
Wat een aantal bewoners al gaandeweg vermoedde, wordt met deze afhandeling helaas bewaarheid, nl. dat het participatieproces (zoals dat heel mooi door de gemeente wordt genoemd) steeds meer een plichtmatig puur administratief afhandelingsproces is geworden zonder dat de ingebrachte ideeën echt zijn meegewogen. De bewoners merken ook dat de gemeente in haar reactie steeds dezelfde teksten gebruikt, namelijk dat de inbreng van de bewoners in de besluitvorming van het DB is meegenomen, maar nergens is dat dan daadwerkelijk zichtbaar. Burgers krijgen zo steeds meer de bevestiging dat deze inspraakvorm een wassen neus is, te meer daar, mede onder invloed van corona, inspraakbijeenkomsten nu zijn vervangen door schriftelijke indienmomenten of door een videobijeenkomst.
Onlangs is bekend gemaakt dat Amsterdam momenteel onderzoek doet naar de problematiek rond de participatie van burgers bij gemeentelijke beslissingstrajecten. Het zal niet verwonderlijk zijn als bovengenoemde klacht straks bij dit onderzoek er als negatieve trend uit gaat rollen…
Theo Durenkamp; 25 oktober 2021.
Van: www.theodurenkamp.nl/artikelen-1/tom-schreursweg-krijgt-eenrichtingsverkeer
Hout van nieuwe bankjes weer terug bij Slibveldenweg in Oud Osdorp
Landelijk Osdorp staat steeds meer in de belangstelling als recreatiegebied dichtbij huis. Bankjes zijn belangrijke ingrediënten om van een gebied te kunnen genieten.
De bankjes zijn gemaakt van het hout van de hoge populieren die vroeger langs de Slibveldenweg stonden. Foto: Cilian Terwindt.
De twee nieuwe bankjes van populierenhout, die portefeuillehouder Erik Bobeldijk op 15 oktober 2021 feestelijk onthulde, zijn dus meer dan welkom.
Hout komt weer ’thuis’
Het is bijzonder dat de beide bankjes op de Slibveldenweg, ter hoogte van de Wysentkade, gemaakt zijn van het hout van de op diezelfde weg gekapte populieren. Zo is de cirkel rond. Deze bomen werden – tot verdriet en na protest van velen – eind 2017 gekapt. Daarna stelde stadsdeel Nieuw-West het stamhout en de houtsnippers beschikbaar aan de Ondernemersvereniging van de Tuinen van West. Dit hout werd vervolgens lokaal – in Oud Osdorp – voor allerlei doeleinden gebruikt.
Langs interessante fietsroute
De bankjes staan bij het fietspad van de Slibveldenweg. Vroeger reden de vrachtauto’s hier af en aan om hun slib in het depot te storten. Dit nieuwe fietspad is uiteraard opgenomen in de fietsroute ‘Fietsen door Landelijk Osdorp‘. Deze route leidt u niet alleen langs de mooiste plekken van Oud Osdorp, maar geeft onderweg ook tekst en uitleg over de polders en cultuurhistorie. U kunt deze folder voor 2 euro kopen bij de biologische boerderij De Boterbloem even verderop aan de Lutkemeerweg en bij het Slotense Politiebureautje.
Mooi samenwerkingsproject
De gemeente schonk dus het hout aan de ondernemersvereniging. En die schonk de bankjes op hun beurt weer ‘door’ aan ons allemaal, zodat in de openbare ruimte geplaatst konden worden. Hein Beentjes van ‘Hout van Hein’ ontwierp en produceerde deze fraaie bankjes. Cilian Terwindt (adviseur Circulaire ProefTuin van West) en Pieter Boekschooten (adviseur landschapsinrichting) bedachten op welke plekken de bankjes goed tot hun recht zouden komen. Ferry van der Laan zorgde voor solide plaatsing en het Recreatieschap Noord-Holland zegde toe dat er regelmatig gemaaid blijft worden rond de bankjes, zodat ze goed toegankelijk blijven. Kortom, aan álles is gedacht…
Tamar Frankfurther
Slotense herenboer doet boekje open over Slotense wethouder
“Willem kan Willem niet meer luchten of zien…”
Boerderij Rijnhof van Willem van der Laan die door de annexatie de verkoop van zijn land voor woningbouw misliep.
De Slotense herenboer Willem van der Laan is het najaar 1920 in alle staten. Hij is furieus op zijn naamgenoot Willem, bekend als wethouder in de gemeente Sloten, voluit Willem de Buisonjé. De bom is onlangs gebarsten toen Van der Laan de verkoop van zijn grond voor de gemeentelijke woningbouwplannen vlakbij de dorpskern van Sloten definitief zag gedwarsboomd. En dat kwam omdat De Buisonjé als lid van de Tweede Kamer daar glashard verklaarde dat de gemeente Sloten zich uitspreekt vóór annexatie door Amsterdam!
Willem van der Laan (1853-1928), herenboer van Rijnhof in Sloten.
We hebben het over november 1920 als Willem van der Laan, eigenaar van boerderij Rijnhof aan de Sloterweg, geen goed woord meer over heeft voor die andere Willem die hij met zijn dorpsgenoten tot voor kort nog zo hoog achtte. Dat De Buisonjé zijn eigen gemeente Sloten verraadde is niet de enige uitglijder die hem wordt verweten: een reeks van schandalen komt nu aan het licht, waardoor de ene Willem die andere Willem totaal niet meer kan luchten of zien…
Willem de Buisonjé (1878-1952), wethouder in Sloten en Tweede Kamerlid.
Beluister de podcast
De hele klachtenlitanie van Willem van der Laan, tevens gemeenteraadslid van Sloten, is sinds kort te beluisteren in de podcast die ‘Ons Amsterdam’ onlangs uitbracht op: https://soundcloud.com/…/podcast-ons-amsterdam-episode-2
Het is de tweede in een serie podcasts die het maandblad sinds kort uitbrengt over de perikelen rond de annexatie van de omliggende gemeentes door Amsterdam. Zo gaat de eerste podcast over Harmen Betlehem, ook gemeenteraadslid, maar dan van de gemeente Watergraafsmeer die óók op 1 januari 1921 door Amsterdam wordt geannexeerd. Hij was degene die op oudejaarsdag 1920 een heuse begrafenisstoet organiseerde als protest tegen deze annexatie. Zijn verhaal vanuit de Watergraafsmeer hoor je op: https://soundcloud.com/…/podcast-ons-amsterdam-episode-1
Raadhuis Sloterdijk in de 19e eeuw.
Over Willem de Buisonjé is inmiddels veel bekend, mede dankzij het uitzoekwerk van Jan Loogman die alle informatie bijeenzette in zijn verhaal ‘De verrader van Sloten’. Meer hierover lees je hier en hier.
Willem van der Laan werd pas onlangs aan de vergetelheid ontrukt na de vondst van het archief van de ‘Woningbouwvereeniging Sloten’ op de zolder van de Sint-Jozefschool in Sloten. Bij de opheffing van deze school in 1988 stelde oud-schoolhoofd Theo Durenkamp al deze archiefstukken uit 1920 veilig en maakte deze op 1 juli 2020 openbaar via zijn website onder de titel ‘Annexatie verhindert dorpsuitbreiding Sloten’.
Ook het maandblad ‘Ons Amsterdam‘ schonk aandacht aan dit inmiddels helemaal in de vergetelheid geraakte woningbouwplan en nam het artikel in een bewerkte versie over in zijn editie van februari 2021 onder de titel ‘Bouwplannen gesmoord’.
Voor verdere informatie, fietsroutes, artikelen en nog veel meer over de annexaties van 1921 kijk je op de website Buitenbuurten op https://annexaties1921.com/.
Zwartwitfoto’s: Beeldbank Stadsarchief Amsterdam.
Foto van Willem van der Laan: Familiearchief Jan van der Laan.
Door: Theo Durenkamp; 6 oktober 2021.
Van: www.theodurenkamp.nl/artikelen-1/willem-kan-willem-niet-meer-luchten-of-zien
Annexatie van 1921: 100 jaar geleden
Waarom wilde Amsterdam een deel van Sloten annexeren? Dat vroegen zicht niet alleen de inwoners van Sloten zich af maar dat moesten ook de leden van de Tweede Kamer weten om een gefundeerd oordeel te vormen over de vraag of Sloten nu geannexeerd moest worden of zelfstandig blijven.
Prentbriefkaart van het tolhek aan de Sloterweg, ruim een eeuw geleden. Uitgeverij Kirchner bv, 1910. Collectie Stadsarchief Amsterdam: prentbriefkaarten, Afbeeldingsbestand PRKBB00212000006.
Amsterdam bleek alleen geïnteresseerd in de delen waar zich Amsterdammers vestigden: Hoofddorpplein e.o. en Admiraal de Ruijterweg e.o. En de twee tollen op de Sloterweg moesten weg; de passagiers voor Schiphol moesten twee keer betalen om er vanuit Amsterdam te komen. Verder de landerijen aan het Noordzeekanaal om de haven te kunnen uitbreiden.
De oude dorpskern van Sloten interesseerde hen minder. Maar dat kleinere Sloten wilde het Kabinet niet: te klein om zelfstandig te functioneren. Bovendien waren de veeteelt- en tuinbouwactiviteiten geheel op de grote stad gericht, dus was Sloten economisch grotendeels afhankelijk van Amsterdam. De Tweede Kamer moest zich daar maar over uitspreken en dat deed ze op 5 november 1920. Tegenstanders van algehele annexatie vond Sloten in de leden van christelijke partijen die het platteland wilden beschermen tegen het oprukkende socialistische gevaar.
Willem de Buisonjé (1878-1952).
Een geheel onverwachte voorstander van annexatie was Willem de Buisonjé, nota bene wethouder van Sloten maar ook kamerlid voor de Economische Bond, een in 1917 door oud-minister Treub opgerichte liberale partij. Tot ontsteltenis van het thuisfront verklaarde De Buisonjé zich in de Kamer voorstander van totale annexatie. Hij sprak namens een niet onbelangrijke minderheid van de inwoners van Sloten die – mèt hem – aansluiting bij Amsterdam wensten.
Het betoog van De Buisonjé had niet bepaald de doorslag gegeven: de Kamer stemde vóór volledige annexatie met 42 stemmen voor en 25 tegen. Het pleit was met ruime meerderheid beslecht! De wethouder was gelijk ex-wethouder; zijn positie als “verrader van Sloten” was onhoudbaar en hij week – ook om nog heel andere redenen – uit naar Berlijn. Over de achtergronden van deze ambitieuze man, die helemaal niet zoveel met het dorp ophad maar er min of meer toevallig woonde, leest u in het december-nummer 2020 van Ons Amsterdam of u neemt ’n voorproefje in Het Parool.
De Buisonjé verdedigde zich thuis nog met de mededeling dat hij, voor het in de Tweede Kamer tot stemmen kwam, in raadszittingen en voordrachten al maanden had gepleit voor aansluiting bij Amsterdam en dat zijn houding geen geheim kon zijn. Bovendien had de minister van BiZa hem voor de stemming medegedeeld dat het amendement dat een gedeeltelijke annexatie voorzag (alleen de randgebieden grenzend aan Amsterdam), voor de regering onaannemelijk was.
Toen er in de raadszitting op 19 november 1920 in Sloten gestemd moest worden over de houding van De Buisonjé in de Kamer had deze zich uit de vergadering verwijderd. Een laatste poging van Sloten om de annexatie te ontlopen was het voorstel om met Haarlemmerliede en Spaarnwoude samengevoegd te worden. Dit werd door de regering afgewimpeld.
Het wapen van Sloten, met de ster voor Sloterdijk, de hangsloten voor Sloten, de driehoek voor de Vrije Geer en de os voor Osdorp.
De Gemeente Sloten, die zo’n twee eeuwen ouder was dan Amsterdam, omvatte wel iets meer dan het dorp Sloten zelf, nl. het voor Amsterdam niet onbelangrijke Sloterdijk, het agrarische Osdorp en gehuchten in zo’n tien polders die tot de gemeente behoorden. Die veel gehoorde Vrije Geer was een ambacht uit een ver verleden maar stond nog wel in het wapen van Sloten. De Vrije Geer staat voor een deel van de Slooterban dat Geerban genoemd werd. Klik de link om een 17de-eeuwse kaart (Hoogheemraadschap Rijnland) te bekijken en u weet meteen waarom de Vrije Geer in het wapen rechtsboven met een driehoek aangeduid werd. In stadsdeel Osdorp is vandaag een straat die Geerban heet.
De paardentram van Sloten op de Akerweg; ca. maart 1922; Collectie Stadsarchief Amsterdam: Afbeelding nr. OSIM00004002552.
Op 1 januari 1921 werd Sloten meegesleurd in ‘de vaart der volkeren’. Het paard voor de tram naar Amsterdam (die overigens pas sinds 1918 reed) werd vervangen door een automobiel. Amsterdam pakte het uitbreidingsplan van Sloten (1915) op en bouwde de buurt rond de Hoofdweg, het Hoofddorpplein en de Admiraal de Ruijterweg verder uit als Plan West.
Luchtfoto van de Schinkel en omgeving gezien in noordwestelijke richting. Midden rechts de Sloterkade, in het midden de Aalsmeerweg en het Hoofddorpplein. Onderaan de Rijnsburgstraat; 8 april 1931. Foto: Beeldbank Stadsarchief Amsterdam nr. A04139001035.
In tegenstelling tot de obstructie die Nieuwer-Amstel pleegde, had Sloten in haar plan al de door Amsterdam gewenste ophogingen voorzien en wat er aan de Kostverlorenvaart al gebouwd was, voldeed aan de eisen van Amsterdam en staat er nog steeds. De luchtfoto links laat het resultaat van Plan West zien rond de Aalsmeerweg e.o. ± 1930.
Theo Bakker; december 2020.
De ‘malle’ molen uit Sloten is nu toch een monument
De Molen van Sloten heeft alsnog de monumentale status verworven. Niet van de gemeente, maar van de provincie. En: niet voor de hele molen, maar alleen voor de historische romp. ‘Nu kunnen we eindelijk subsidie aanvragen.’
Patrick Meershoek – Het Parool – 12 oktober 2021
Sinds vorige week staat de molen van Sloten officieel in de boeken als provinciaal monument. – BEELD BIRGIT BIJL.
Het is dan toch gelukt. Sinds vorig week staat de Molen van Sloten officieel in de boeken als provinciaal monument. Naar dat begeerde predicaat is lang uitgekeken door de vrijwilligers die de molen al dertig jaar draaiende houden. Niet eens vanwege de eer, maar vooral vanwege de mogelijkheden om met behulp van de nieuwe status fondsen te kunnen werven.
“Voor de fondsen is een monumentale status een van de eerste vereisten,” vertelt voorzitter Frans Urban van de stichting Molen van Sloten. “We kampen met heel veel achterstallig onderhoud. Het onderhoud is eigenlijk dertig jaar lang een sluitpost geweest. Nu kunnen we op allerlei plekken subsidie aanvragen om de molen weer in goede conditie te brengen.”
De monumentale status is niet uit de lucht komen vallen. Een jaar geleden zag het er nog somber uit, toen de gemeente een keihard vonnis velde over de aanvraag. “De molen wekt weliswaar een zekere authentieke indruk, maar kan geen representant van een bepaald historisch type worden genoemd. Hierdoor is een waardering uit oogpunt van zeldzaamheid niet van toepassing.”
Dat was een monumentale dreun die ook weer niet helemaal onverwacht kwam. In de ogen van erfgoedpuristen is de Molen van Sloten een malle molen, met een historische romp uit 1847 die dertig jaar geleden uit de Watergraafsmeer werd gehaald en geplaatst op een onderbouw van bakstenen die indertijd werden geschonken door een jubilerende handelaar in bouwmaterialen.
Poging tegen beter weten in
De stichting krabbelde overeind en klopte bij de provincie aan. Een beetje een poging tegen beter weten in, want de verhoudingen zijn zo in Noord-Holland dat Amsterdam over zijn eigen duizenden monumenten gaat en het provinciebestuur over alles daarbuiten. Amsterdam telt slechts een handjevol provinciale monumenten, waaronder enkele historische dijken in Noord.
Op het provinciehuis in Haarlem vond de stichting evenwel een bondgenoot in Ernst van der Kleij, erfgoedspecialist met een groot hart. Hij zag de bezwaren ook wel, maar kwam met de oplossing om de monumentale status alleen aan de historische romp te verlenen. De Molen van Sloten moet bovendien worden gezien als een trots onderdeel van de 145 molens in de provincie.
Om de aandacht verder af te leiden van de eigentijdse onderbouw, schreef Van der Kleij in zijn voordracht dat het belangrijk is om ook te kijken naar de sociaal-maatschappelijke waarde van de molen: al die vrijwilligers die vanaf de jaren negentig in de weer zijn geweest om de molen overeind te houden. De monumentale status is ook een beloning voor hun inzet.
Er zijn bijna honderd vrijwilligers, maar een speciale vermelding verdienen Ko Kuiper en P. Hans Frankfurther, die eind jaren tachtig het initiatief namen voor de komst van de molen. Met veel energie en een goed gevoel voor pr wisten zij burgemeesters, commissarissen en zelfs de majesteit naar Sloten te halen voor eerste stenen, hoogste punten en een officiële opening.
Die aandacht kan de molen vandaag de dag goed gebruiken, vertelt voorzitter Urban. “We hebben financieel een paar moeilijke jaren achter de rug. Als gevolg van corona hebben we nauwelijks toeristen kunnen ontvangen. Voor wat de inkomsten betreft moeten we het hebben van donateurs en sponsoren. Ook vrijwilligers zijn trouwens van harte welkom.”
Van www.parool.nl/editie/20211012/de-malle-molen-uit-sloten-is-nu-toch-een-monument~b5dc3fec/
Op zoek naar energie in de bodem van Oud Osdorp
Om te weten of en zo ja waar aardwarmte uit de bodem kan worden gehaald, wordt op dit moment in heel Nederland op uitgezette lijnen de bodem in beeld gebracht door Energiebeheer Nederland en TNO.
Route warmteboringen door Oud Osdorp.
Men doet dat langs van tevoren uitgezette lijnen. Eén van die ‘routes’ loopt door Oud Osdorp. Medio september zijn ongeveer dertig proefboringen gedaan in de Osdorper Boven- en Binnenpolder.
Aardwarmte
Op deze manier wordt duidelijk of en zo ja, waar, gebruik gemaakt kan gaan worden van aardwarmte om in de toekomst woningen en bijvoorbeeld kantoorpanden te verwarmen. De schat waar de onderzoekers naar zoeken: kilometers diepe aardlagen met warm water. De werkwijze: iedere zestig meter een klein gat boren en geluidsgolven de grond insturen. Deze geluidsgolven weerkaatsen op ondergrondse aardlagen, waardoor je weet hoe diep een bepaalde aardlaag zit.
Per kilometer: 30 graden warmer
Overal in de bodem zit warm water. Als je in Nederland een kilometer de diepte ingaat, dan wordt het water telkens 30 graden warmer. Je hebt voor de winning van aardwarmte een gesteente nodig:
* waar genoeg water inzit;
* dat zo is samengesteld dat je het water eruit kunt pompen.
Immers: Als het water ‘helemaal is opgesloten in het gesteente’ dan kun je het er niet uithalen. Er wordt dus gekeken naar de samenstelling van de gesteentelagen.
Warmteboring Oud Osdorp. Foto EBN.
Prachtige energiebron
Het mooie van aardwarmte is dat het het hele jaar door, ongeacht de weersomstandigheden, altijd stabiel beschikbaar is. En, ook belangrijk: Het is geen elektriciteit, maar warmte. Het grootste deel van de energievraag in Nederland is warmte. Dat is meer dan de helft van de energie die we gebruiken.
Daarom is ‘aardwarmte’ juist ook een goede oplossing voor verwarming van oudere woningen, die minder goed geïsoleerd kunnen worden, maar waar mensen wel vlak bij elkaar wonen. Dat geldt zeker voor de woningvoorraad van Amsterdam.
Onderzoeksresultaten
De boringen zijn nu verricht. Het duurt nog enige maanden voordat de resultaten van het onderzoek bekend zijn. Maar in de regio van Amsterdam zijn er al wel afspraken gemaakt over het ‘wat daarna?’. Er wordt door een adviesbureau een rapport opgesteld waarin de kansen voor aardwarmte worden ingeschat. In eerste instantie zal dat gelden voor de haalbare locaties op korte termijn. Maar met de resultaten van het onderzoek kan ook op de lange termijn gekeken worden of aardwarmte ingezet kan worden via kleine, wellicht lokale initiatieven. Zodra het rapport beschikbaar is, dan zal dit met de lezers van deze website gedeeld worden.
Tamar Frankfurther; 8 oktober 2021.
Vliegende start inzameling voor gedenksteen 100 jaar annexatie Sloten
Binnen een week is al meer dan 750 euro ontvangen voor de gedenksteen 100 jaar annexatie gemeente Sloten. Deze steen moet ons blijvend herinneren aan de annexatie door de gemeente Amsterdam in 1921. Behalve het geld komen er ook veel enthousiaste reacties over het initiatief binnen. Maar in 1920 was er alles behalve een feeststemming in Sloten.
De Dorpsraad van Sloten-Oud Osdorp laat weten geheel achter het plan te staan en het “een super idee” te vinden en gemeenteraadslid voor GroenLinks Zeeger Ernsting memoreert dat het misschien wel andersom is: “Eigenlijk heeft Sloten de gemeente Amsterdam geannexeerd, want de gemeente Sloten was destijds niet alleen groter dan Amsterdam, ook nog eens veel ouder.” Zoals bekend is Sloten bijna 1000 jaar oud, terwijl Amsterdam op 27 oktober ‘slechts 746 jaar’ wordt.
De verrader van Sloten
In het blad Ons Amsterdam van december 2020 staat nog eens haarfijn beschreven hoe de annexatie in 1920 werd doorgedrukt onder valse voorwendselen. Het overgrote deel van de inwoners en de gemeenteraad van Sloten waren tegen de annexatie, maar Slotens eigen wethouder en tevens Tweede kamerlid, Willem de Buisonjé, bepleitte in Den Haag het tegendeel. De Slotenaren zijn verbijsterd en noemen hem een “verrader”.
Tegengeluid
Kamerlid Reinhardt Snoeck Henkemans stelde voor om de gemeente Sloten te laten voortbestaan. Hij vond de annexatie “onnodig, onverstandig en ook zal het zedelijk verval toenemen als het gezonde platteland verdwijnt”. In zijn voorstel zouden alleen het gebied rond de Admiraal de Ruyterweg en de wijk rond de Theophile de Bockstraat worden ingelijfd en zou de rest van het gebied zelfstandig blijven. De uitkomst is bekend: Op 10 november 1920 besliste de Tweede Kamer dat de hele gemeente Sloten werd opgeslokt door Amsterdam.
Doe ook mee
Om de gedenksteen nog dit jaar te laten onthullen door burgemeester Femke Halsema van Amsterdam en dorpsraadvoorzitter Sjoerd Jaarsma is initiatiefnemer Guido Frankfurther vorige week een inzamelingsactie gestart. In totaal is er een bedrag van ca. 4.000 euro nodig.
Bijdragen kunnen worden overgemaakt op bankrekeningennummer NL80 RABO 1472 8260 51 t.n.v. G. Frankfurther. In deze website wordt u op regelmatig op de hoogte gehouden hoeveel er al binnen is en zal er meer over de annexatie en de plannen voor de steen te lezen zijn.
Tamar Frankfurther; 8 oktober 2021.