Algemeen

SADC bedrijgt Lutkemeerpolder en zorgboerderij de Boterbloem

Het westelijke deel van de Lutkemeerpolder heeft nog steeds een landelijke en agrarische uitstraling.

Bijzonder in deze polder waar nog steeds voedsel voor de stad wordt verbouwd, graan en aardappelen, is zorgboerderij de Boterbloem van Trijntje Hoogendam. Hier worden biologische groenten verbouwd door mensen met beperkingen en/of afstand tot de arbeidsmarkt. Maat schappelijk nuttig en nodig, passend in de ideologie van voedselproduktie nabij de stad. Schiphol Area Development Company (SADC) dreigt roet in het eten te gooien.

Dit ondemocratische samenwerkingsorgaan van Schiphol, gemeente Amsterdam en gemeente Haarlemmermeer walsen hiermee over afspraken uit het recente verleden om niet eerder tot ontwikkeling van dit deel van de Lutkemeerpolder over te gaan als geen dringende noodzaak hiervoor is. Het bedrijventerrein achter de Ookmeerweg is nog steeds niet gevuld en in de directe omgeving is nog volop terrein beschikbaar voor commerciële activiteiten. Zet de economische groei door, wat nog maar de vraag is, zijn er voldoende alternatieven voor bebouwing van de meest vruchtbare grond van Amsterdam.

Uit: de Westerpost van 6 september 2017.

Kom ook naar het Open Monumentenweekend op Sloten

Op 9 en 10 september 2017 is iedereen van 10.00 tot 17.00 uur van harte welkom om 60 Amsterdamse monumenten te bezoeken. Omdat het thema dit jaar ‘Boeren, burgers en buitenlui’ is, staat het landelijk gebied van Nieuw-West centraal. Overal: gratis toegang/deelname aan rondleidingen/luisteren naar concerten/tekenworkshop. Op diverse plekken is er horeca.

Sample Image

Programma Dorp Sloten

– Molen van Sloten, Akersluis 10, beide dagen: 10.00 tot 17.00 uur. Zelf dwalen door de molen, onderweg krijgt u desgewenst uitleg over de werking van de molen en ziet u de presentatie ‘Rembrandt op zolder’. Voor kinderen is er een speciale speurtocht.
– Rondleiding door het dorp Sloten (start bij de molen); beide dagen tussen 10.20 en 16.20 uur doorlopend. Langs de speeltuin, de banpaal, de brandmelder, het Dorpsplein, het Tolhuis, het Politiebureautje en nog véél meer!
– Junior-rondleiding door het dorp Sloten verzorgd door jonge Slotenaren; start bij de molen beide dagen om 14.00 en 16.00 uur. Leuk voor kinderen!
– Politiebureautje, Dorpsplein 1, beide dagen van 10.00 tot 17.00 uur. Rondkijken in de cel en het mini-keukentje!
– Sloterkerk, Osdorperweg 28, beide dagen mini-expositie: ‘Rembrandt, Sloten en de Sloterkerk’ en puzzeltocht rond de kerk. Zaterdag 9 september: open van 12.00 tot 17.00 uur. Om 13.00 en 15.00 uur: Jelle de Vries speelt op het orgel muziek uit Rembrandts tijd. Zondag 10 september: open van 13.00 tot 17.00 uur. Tot 16.30 uur: workshop ‘Teken een monument’.
– Pancratiuskerk, Sloterweg 1184. Zaterdag 9 september: open van: 10.00 tot 17.00 uur; om 11.00 uur: orgelmuziek door de bekende Letse concertorganist Una Cintina. Zondag 10 september open van 12.00 tot 17.00 uur; om 14.00 en en 15.00 uur optredens van het 130-koppige (!) Amsterdams Gemengd Koor. Dit hoog aangeschreven oratoriumkoor zingt regelmatig werken van bijvoorbeeld Bach, Mozart of Britten in het Concertgebouw, maar nu voor één keer op Sloten!

Meer informatie – ook over activiteiten in de omgeving van het dorp Sloten, op Oud Osdorp en elders in Amsterdam – vindt u in de handzame boekjes, die bij alle locaties verkrijgbaar zijn en op de website. Kijk voor het programma op www.amsterdam.nl/openmonumentendag

Tamar Frankfurther

Uit: de Westerpost van 30 augustus 2017.

Sample Image
Filmpje over Open Monumentenweekend op AT5.

Hebt u de commercial voor het Open Monumentenweekend op AT5 al gezien? Juniorgids Micha Koster uit Sloten treedt er in op! Komt u ook langs voor een ‘uitgebreide’ rondleiding door het kleinste Politiebureautje van Nederland uit 1866? Tijdens het dorpsfeest ‘Sloten op z’n Kop’ op 3 september kunt u hier in boevenpak op de foto. Doet u ook een duit in het huisje? We hebben voor de crowdfunding al 45.941 euro binnen. Dat is 91% van wat we nodig hebben. Helpt u ons de 50.000 euro te halen? Dan wordt het monumentje gekocht, komt er een winkeltje en is het straks vaak open. Zie: http://www.at5.nl/specials/amsterdam_informeert/172477/open-monumentendag-amsterdam

Molen van Sloten / Kuiperijmuseum zoekt Baliemedewerkers

Wij zitten verlegen om baliemewerkers, vooral voor de weekeinden. Wij werken in dagdelen van ’s morgens 10.00 tot 13.30 uur en ’s middags van 13.30 tot 17.00 uur.

De contacten met onze bezoekers is een erg leuke job. De functie omvat de telefooncentrale, de kaartverkoop en de souvenierverkoop. Dus erg leuk, afwisselend werk. Bovendien heerst er bij ons een gezellige ongedwongen sfeer. Bovendien doet met z’n tweeën dienst. Heeft U dus in de weekenden bv. een ochtend of een middag vrij kom dan eens met ons praten. U kunt ook contact opnemen met onze coördinator vrijwilligers.

Het telefoonnummer van de Molen is 020-6690412 of rechtstreeks naar onze contactman 020-6159171 Bram van Kampen. Kom eens praten het verplicht u immers tot niets. Ons adres is: Akersluis 10 1066 EZ Amsterdam.

Uit: de Westerpost van 30 augustus 2017.

Politiebureautje: Dronkenlappen nachtje in de cel

De teller staat al op 45.343 euro! Dat is 90% van het bedrag dat we nodig hebben. Doet u ook mee met een riks? Dat kan op rekening NL66 INGB 0005 6592 67 van de Vrienden van Stadsherstel o.v.v. Politiebureau.

Sample Image
Is de veldwachter al weer terug op zijn post? “Ik ben nuchter en wil naar huis!”.
(Foto: Stadsherstel)

Het gaat heel goed met de crowdfunding
Bent u al langs geweest om de cel te bewonderen? Kom vooral een kijkje nemen! Meer informatie over de actie en allerlei leuke achtergrondverhalen leest u op de site www.mijnstadsherstel.nl.

De geschiedenis van het Slotense Politiebureautje, dat gebouwd is in 1866, gaat uiteraard ver terug. Thomas de Klerk (geboren 1892) was van 1921 tot 1947 veldwachter op Sloten. In die tijd ging de politie wel heel anders om met rotzooitrappers vertelde hij toen hij in 1982 geïnterviewd werd door Joop Offringa voor een artikel in het Amsterdams Stadsblad . De Slotense kroegen trokken veel lastig publiek. “Vooral de zaterdag- en zondagnachten waren rumoerig. Dronken boeren en arbeiders, die liepen te zwalken op straat, haalden regelmatig een nat pak.

Ze liepen letterlijk in zeven sloten tegelijk
Als de kroegen uitgingen, was het natuurlijk vechten om een meid. Toch heb ik nooit mijn pistool hoeve trekken. Ondanks het feit dat sommigen heel wat mans waren en ik twee keer wel degelijk met gewapenden te doen had. Je gummistok kon je zo pakken, dat was makkelijker. Of ik greep ze gewoon. Ik gaf ze als dat nodig was goed op de sodemieter.

Ik kende die grepen: de linker hand op de rug, dan effe heen en weer schudden en knijpen. Dan mochten ze in het ‘hok’ hun roes uitslapen of wat ‘afkoelen’ na een ruzie. Als ze op de brits lagen, sloot ik het hok af. Als het weer rustig was, ging ik thuis slapen. De volgende ochtend mochten ze dan met een waarschuwing meestal weer naar huis.”

Voor Slotenaren stond Thomas de Klerk gelijk aan een vertrouwensman. “Ik was net een Jantje van Alles”. Naast ordehandhaving hield De Klerk zich ook bezig met het in orde maken van rijbewijzen, trouwpapieren en de formaliteiten rond de Wegenbelasting. “Ik kende in Haarlem en Amsterdam wel een paar ‘kruiwagens’ die de zaken afdoende regelden.” Het handhaven van de openbare orde bleef uiteraard zijn belangrijkste bezigheid. Op een zondag waren er wel eens 40 tot 50 raddraaiers. Dan dacht ik: “Tooms, rotzooi op het dorp. Even het dure pak aan en met de lat er erover heen. Het waren vaak Jordanezen, die rotzooi kwamen trappen op het dorp.”

Tamar Frankfurther

Uit: de Westerpost van 16 augustus 2017.

Interview Tamar Frankfurther, ambassadeur Zomerroute 30 juli 2017

Tamar Frankfurther, actief inwoner van Sloten, vertelt over haar bijzondere verbinding met het dorp Sloten. Tijdens de Zomerroute op 30 juli 2017 rijden er historische bussen van het Haarlemmermeerstation naar het dorp Sloten, waar vervolgens de Molen van Sloten en het Politiebureautje van Sloten zijn geopend voor het publiek!

Hoe ben jij met Sloten verbonden?
Sinds mijn geboorte woon ik op Sloten! Ik ben sinds die tijd nog nooit verhuisd. Ik zat op de Sloterschool en herinner me het dorp nog met winkels. De bakker, twee slagers, de melkboer, de groenteboer, de poelier, de kruidenier, schoenenwinkel en drogist… waren er bijvoorbeeld nog. Tot in de jaren vijftig waren er nog véél meer winkels op het dorp. Rond het dorp Sloten lagen toen nog weilanden en tuinderijen met boerderijen.

Sample Image
Tamar met barometer bij politiebureautje.

Al die bewoners kwam op het dorp boodschappen doen, op school en gingen er naar de kerk. Het was hier dus eigenlijk het winkelcentrum en hart van Nieuw-West. Tegenwoordig mogen eigenaren van winkelpanden met winkelruiten hun gevel niet meer veranderen. Het leuke is dat je daardoor de historie nog goed kunt proeven. De speeltuin waar ik vroeger in speelde, is er nog steeds en is nog altijd een paradijsje voor kinderen. Je ziet het allemaal tijdens de rondleiding.

Voelt Sloten als een stukje Amsterdam of nog steeds als een dorp?
Een beetje van beide, zou ik zeggen. Ik ervaar het als van twee walletjes eten: Het is Amsterdam, omdat het niet ver fietsen is naar de stad. Je profiteert en geniet dus mee van al het moois dat Amsterdam te bieden heeft. Het dorp is tegenwoordig helemaal ingebouwd door nieuwbouw, maar we hebben gelukkig het laatste stukje veenweide met zicht op het dorp kunnen redden. Daar hebben we wel voor moeten knokken! In 1995 heeft één op de drie Amsterdammers in een referendum gestemd vóór behoud van het Weilandje Vrije Geer.

Nu is het een prachtig natuurparkje waar net drie jonge ooievaars zijn geboren. Tegelijkertijd is het – als je dat wilt – een dorp, waar je veel buren kent en ook bij hen over de vloer komt. Gelukkig hebben we sinds kort een ijswinkel waar ze zelf heerlijk ijs maken. Toch weer een winkeltje terug!

Wat is typisch voor Sloten en/of de Slotenaar?
Ik beschouw Sloten soms een beetje als het ‘Gallië van Amsterdam’, van Asterix en Obelix. We hebben alleen helaas geen toverdrank! Slotenaren zijn verknocht aan hun dorp en komen vanuit die betrokkenheid in verzet als zij vinden dat het dorp geweld aan wordt gedaan. Het is niet opgelegd, en er zijn ook voldoende bewoners die niet meedoen en die ik niet ken, maar voor de meeste Slotenaren geldt dat zij hun buren kennen.

Relatief veel bewoners zijn op de een of andere manier actief in en voor het dorp. Mensen die niet meedoen, worden daar niet op aangekeken. Ik denk dat dat de Amsterdamse kant van het dorp is: het hóeft allemaal niet! Ik voel me daar prettig bij en heb ook echt goede vrienden onder mijn ‘buren’.

Waarom moeten mensen dit weekend naar Sloten komen?
Telkens weer blijkt dat mensen Sloten nog helemaal niet kennen! Dat is zo jammer! Vanaf het Museumplein is het een half uur fietsen. Tien minuten lopen vanaf het eindpunt van tram 2 en we hebben bus 145 die overal op het dorp stopt. Waar hebben we het over?

Amsterdam Marketing vindt ons te ver weg. Ze zéggen daar wel dat ze het toerisme over de stad spreiden, maar in de praktijk komt daar niets van terecht! En dat terwijl wij vanuit de dagelijks te bezoeken enige werkende molen van Amsterdam, de Molen van Sloten, heel erg ons best doen om meer bezoekers te trekken! Iedereen die de molen bezoekt, is enthousiast.

En dan de harde constatering dat we dit jaar zelfs nóg minder bezoekers hebben dan vorig jaar! De molen is werkelijk een topattractie en ligt gewoon ín Amsterdam! Het Muiderslot wordt wél als “Amsterdam Castle” verkocht, maar onze Molen van Sloten krijgt alleen driehoogachter in een boekje over West aandacht. We verdienen een prominente plek in de communicatie van Amsterdam… Kom maar kijken en loop mee met de rondleiding!

Wat vind jij het mooiste plekje in Sloten?
Dat is een moeilijke! Ik kies dan toch voor het kleinste Politiebureautje van Nederland (uit 1866) aan het prachtige Dorpsplein met waterpomp en leilindes, met zicht op de Sloterkerk. We zijn op Koningsdag begonnen met een crowdfunding. We hebben inmiddels al ruim 44.000 euro (van de 50.000) binnen. Het gaat dus heel goed. Als we alles binnen hebben, kan Stadsherstel het Politiebureautje kopen, wordt het opgeknapt, wordt het vaak opengesteld (zodat iedereen de indrukwekkende cel kan komen bewonderen) en komt er een niet-commercieel winkeltje in.

Het Dorpsplein ernaast lijkt heel oud, maar is dat niet. Daar stond tot de jaren vijftig een groot café, dat ook fungeerde als Rechthuis. Dat kon niet behouden worden, omdat het pand slecht werd onderhouden. Nu genieten wandelaars en fietsers er op een bankje, wordt er gejeu-de-bould, verkopen kinderen er op Koningsdag hun waren en worden veel dorpsactiviteiten er georganiseerd.

Van: https://www.amsterdam.nl/toerisme-vrije-tijd/evenementen/open-monumentendag/interviews/interview-tamar/

Start ontwikkeling fase 2 van Business Park Amsterdam Osdorp

Laatste nieuwe bedrijventerrein van Amsterdam biedt ruimte voor bedrijven uit de stad.

Gemeente Amsterdam en gebiedsontwikkelaar SADC starten komend najaar met de ontwikkeling van de tweede fase van Business Park Amsterdam Osdorp. Fase 1 van dit business park is bijna uitverkocht en door de groeiende vraag naar bedrijfskavels in de regio rondom Amsterdam is besloten om de ontwikkeling van het laatste nieuwe bedrijventerrein in Amsterdam te starten.

Mede ook door toenemende druk op de woningmarkt in Amsterdam, waardoor bedrijven uit de stad ruimte moeten maken voor woningbouw. De plannen voor de ontwikkeling worden in nauwe samenwerking met de omgeving uitgewerkt, omwonenden ontvangen hiervoor binnenkort een uitnodiging.

Circulaire ontwikkeling, duurzaamheid, ecologie, landbouw en natuur
Het business park ligt centraal in de Metropoolregio Amsterdam en vormt een belangrijk onderdeel van het werkgebied tussen de A9 en de A5 met Lijnden, Lijndenhof en de 1e fase van Business Park Amsterdam Osdorp. Daarbij is het nieuwe business park een schakel tussen stad en natuur (met de Tuinen van West) én tussen stad, Schiphol en Haven.

Om de huidige functies met landbouw, natuur en ecologie goed in te passen ontwikkelen SADC en de gemeente dit gebied toekomstbestendig, duurzaam en circulair, volgens de nieuwste circulaire principes, die er kort gezegd op neer komen dat er waarde wordt toegevoegd aan de leefomgeving. Denk hierbij aan hergebruik van materialen, opwekken van duurzame energie in het gebied en ecologisch beheer.

Participatie
De basis voor de ontwikkeling is al eerder gelegd. Het bestemmingsplan is vastgesteld, en er is een inrichtingsplan voor de gehele Lutkemeerpolder en een concept programma van eisen. Dit betekent dat de hoofdlijnen van de ontwikkeling vastliggen, maar dat alle details van de inrichting nog bepaald moeten worden.

Denk hierbij aan bijvoorbeeld het stedenbouwkundig plan en de integratie van natuur en ecologie. SADC en de gemeente willen dit graag samen met verschillende partijen verder uitwerken. Zij ontvangen hiervoor binnenkort een persoonlijke uitnodiging.

Zorgboerderij De Boterbloem
Gemeente Amsterdam, gebiedsontwikkelaar SADC voeren op dit moment gesprekken met zorgboerderij De Boterbloem. De zorgboerderij blijft gevestigd aan de Lutkemeerweg. Er zijn wellicht mogelijkheden om de Boterbloem een functie te laten vervullen voor het nieuw te ontwikkelen bedrijventerrein. Op dit moment is er in de plannen nog ruimte om te onderzoeken waar kansen voor samenwerking zitten.

Deze verkenning vindt plaats in samenspraak met Trijntje Hoogendam, de eigenaar van de zorgboerderij aan de Lutkemeerweg. Peter Joustra, de projectdirecteur namens de gemeente en SADC: “Wij zouden om verschillende redenen inpassing toejuichen omdat De Boterbloem een belangrijke rol in dit gebied heeft gespeeld en opnieuw van betekenis kan worden in het nieuwe ‘werk-landschap’ wat wij hier voor ogen hebben. Een mooi voorbeeld is de Tuinen van West, waar ondernemers laten zien dat stadslandbouw wordt gewaardeerd door de samenleving. Dit zou hier ook kunnen, maar dan meer gericht op de buurt en op de nieuwe gebruikers van het business park”.

Een belangrijke trend die mogelijkheden voor samenwerking biedt is het ontwikkelen van een multifunctioneel ‘werk-landschap’ waarbij zowel bedrijven en hun medewerkers en relaties op een eigentijdse manier verbonden worden met de herkomst van het gebied en het vergroten van de zichtbaarheid van productie van voedsel.

De Boterbloem kan – ook al zal de oppervlakte en de vorm sterk wijzigen – hierin een belangrijke rol spelen. Joustra: “Wij onderzoeken op dit moment of het mogelijk is dat De Boterbloem rond de boerderij nog ruimte overhoudt voor voedselproductie. En daarnaast kijken wij naar diverse andere mogelijkheden van de boerderij: als een ontmoetingspunt voor nieuwe gebruikers, als groenbeheerder van het gebied en als voorbeeldboerderij om te laten zien waar ons eten vandaan komt”.

Feiten over Business Park Amsterdam Osdorp

  • Eerste uitgifte in 2019
  • 25 hectare aan bedrijfskavels beschikbaar met kavelgroottes vanaf 2.000 m2
  • Bereikbaar vanaf de S106, via de Etnastraat en de Lutkemeerweg
  • Geschikt voor bedrijven t/m milieucategorie 3.2
  • Gelegen in de Tuinen van West in stadsdeel Nieuw-West
  • Aangelegd met collectieve warmte- en koudeopslag
  • Aangesloten op glasvezelnetwerk
  • Fase 1 reeds ontwikkeld en bijna uitverkocht (hier zijn nog drie bedrijfskavels à 0,5 ha beschikbaar)
  • Ontwikkeld door SADC en gemeente Amsterdam

Uit: de Westerpost van 2 augustus 2017.

Voorbereiding aanleg nieuwe Sloterbrug na de zomer van start

Gemeenteraad Amsterdam akkoord met financiering.

De gemeenteraad van Amsterdam heeft op 19 juli 2017 haar Voorjaarsnota 2017 vastgesteld. In de Voorjaarsnota zijn in het Stedelijk Mobiliteitsfonds middelen gereserveerd voor vervanging van de Sloterbrug.

Haarlemmermeer had eerder al financiële middelen beschikbaar gesteld in het Uitvoeringsprogramma van het Deltaplan Bereikbaarheid. Ook de Vervoerregio Amsterdam subsidieert de vervanging van de brug om de doorstroming en de veiligheid te verbeteren.

Sample Image
De Sloterbrug over de Ringvaart en de Molen van Sloten; 2000.
Foto: Erik Swierstra.

Sloterbrug Badhoevedorp
“Dit is erg goed nieuws voor de inwoners van Badhoevedorp en een mijlpaal die gevierd mag worden” aldus wethouder Verkeer Derk Reneman. “Amsterdam en Haarlemmermeer zullen het ontwerp en de uitvoering afstemmen met omwonenden, nabijgelegen bedrijven en betrokken dorps- en wijkraden.

Hiervoor worden deze partijen na de zomer uitgenodigd. We zijn blij dat de gemeenteraad van Amsterdam wil bijdragen zodat de vervanging van de brug nu ook daadwerkelijk in beeld is” aldus Reneman.

In 2013 besloot de gemeente Haarlemmermeer de uit 1962 stammende Sloterbrug te vervangen door een nieuwe. Door de toegenomen verkeersdrukte is de brug een knelpunt geworden voor wegverkeer en gevaarlijk voor fietsers en voetgangers.

De Sloterbrug is een ophaalbrug over de Ringvaart Haarlemmermeer die Badhoevedorp verbindt met het tot de gemeente Amsterdam behorende dorp Sloten. De huidige brug uit 1962 verbindt de Nieuwemeerdijk en de Burgemeester Amersfoordtlaan in Badhoevedorp met Langsom en de Sloterweg in Sloten.

Uit: de Westerpost van 2 augustus 2017.

Zie ook: www.slotenoudosdorp.nl/sloterbrug-en-sloterweg/

Kom op 30 juli naar Sloten voor de Zomerroute

Vooruitlopend op het Open Monumentenweekend in september organiseert de gemeente Amsterdam op 30 juli 2017 van 12 tot 17 uur een zomerroute naar het dorp Sloten. We verwachten dat het druk wordt op het dorp. Om het extra feestelijk te maken, vragen we alle bewoners van het dorp hun Slotenvlag die dag uit te hangen.

door: Tamar Frankfurther

Op 30 juli kan iedereen van 12 tot 17 uur gratis dwalen door de Molen van Sloten en een ‘uitgebreide’ rondleiding krijgen door het kleinste Politiebureautje van Nederland. U kunt hier als boef op de foto en zelfgemaakte kaarten, sieraden, houten voorwerpen en nu ook de unieke sweater met een afbeelding van het Politiebureautje kopen in het winkeltje. Deze grijze truien worden gesponsord door Amsterdam Oilpainting. Als het lukt om 50.000 euro bijeen te krijgen, kan Stadsherstel het monumentje kopen, zal het op vaste tijden worden opengesteld voor een praatje en kop koffie en komt er een leuk winkeltje in.

Wist u dat er naast het Politiebureautje vroeger geen Dorpsplein lag? Tot 1952 stond daar het grote café ’t Rechthuis! Tijdens de rondleidingen hoort u hier meer over. We hebben nu 77% van de crowdfund-opbrengst binnen; dat is 38.534 euro. Doet u ook mee? Ieder bedrag – hoe klein ook – is welkom op rekening NL66 INGB 0005 6592 67 van de Vrienden van Stadsherstel o.v.v. Politiebureautje. Meer informatie: www.mijnstadsherstel.nl.
Foto: J. van Eck; Collectie: Beeldbank Stadsarchief Amsterdam.

Vanaf de molen start op 30 juli iedere twintig minuten een gratis rondleiding door het mooie dorp Sloten. U fietst en loopt al jaren door dit unieke dorp in Nieuw-West, maar wat weet u er eigenlijk van? Dít is uw kans om meer te horen over: het Politiebureautje, de vele winkeltjes die hier vroeger waren, de paardentram die hier reed, de mooiste boom van Amsterdam (volgens Het Parool), de tolheffing, de beide rijksmonumentale kerken, hoe het komt dat hier al sinds 1923 een speeltuin is en nog zoveel meer!

Als u 30 juli niet kunt komen: geen nood! Noteer het Open Monumentenweekend van 9 en 10 september alvast in uw agenda. Op die dagen zullen ook de Sloterkerk en de Pancratiuskerk worden opengesteld, waar dan bijzondere activiteiten worden georganiseerd.

Uit: de Westerpost van 19 juli 2017.

Slotense brandmelder in 1933: het nieuwste van het nieuwste

Voor het Slotense Politiebureautje staat een authentieke brandmelder. Toen bewoners thuis nog geen telefoon hadden, konden ze via deze paal contact opnemen met de Brandweer. Deze week nog één keer aandacht voor deze bijzondere paal ‘overal’ in Amsterdam te vinden was. Als de crowdfunding van het Politiebureautje slaagt, zal Stadsherstel deze ‘Rode Wachter’ adopteren en zal het blauwe licht van de paal weer gaan stralen over het dorp.

Sample Image
De brandmelder naast het Politiebureautje in Sloten.
Foto: Erik Swierstra.

Hoeveel dat er precies in Amsterdam stonden, heeft de werkgroep Historie Sloten-Oud Osdorp inmiddels kunnen achterhalen in een artikel van de Nederlandse Vereniging van Belangstellenden in het Brandweerwezen (VBB).

“De brandmelders werden in het stedelijk gebied op de openbare weg geplaatst op ongeveer 350 meter van elkaar. Een eenvoudige kast met eenzelfde brandmelder kon worden geplaatst bij instellingen of theaters. Op het hoogtepunt van de ‘brandmelder’, rond 1958, stonden er 415 op de openbare weg en waren er 156 in bijzondere gebouwen. Die werden ‘particuliere brandmelders’ genoemd.

Vanaf het begin van de jaren dertig werd aan de achterzijde van de meeste openbare brandmelders ook een melder voor de politie aangebracht, waarmee het contact tussen de straatagenten en het hoofdbureau kon worden onderhouden via de telefoonverbinding. Daardoor ontstond de bijnaam ‘de rode brigadier’. In 1971 werden de laatste openbare brandmelders van de weg gehaald en bleven alleen de particuliere brandmelders in dienst.

Enkele exemplaren zijn nog bewaard gebleven bij particulieren, maar ook staan er nog enkele op de openbare weg, zoals bij het politiebureautje aan de Sloterweg 1226, voor de deur van de brandweerkazernes Dirk, Victor en binnenkort ook Driemond, in de tuin van het Amsterdamse School-museum Het Schip, bij het BOCAS op Schiphol, in de Hoei-sociëteit, in de brandweerkazerne IJsbrand, in de P!T-Expo in Almere en andere brandweermusea. Alleen de brandmelder in het dorp Sloten staat nu nog op zijn (bijna) originele plek. Deze week leest u meer over de wereld achter, of liever gezegd, ónder de palen. Hoe het systeem werkte.”

Bij de oprichting van de beroepsbrandweer in 1874 werd er voor het doorgeven van een brand een brandweertelegraafstelsel ingericht. Dit was een afzonderlijk kabelnet met brandschellen die binnenshuis waren geplaatst. Omdat het publiek de schellen vaak niet wist te vinden, werd besloten om melders in de openbare ruimte te plaatsen. Dit nieuwe meldsysteem werkte ook op het kabelnet van de gemeentetelefoon en werd “het nieuwste van het nieuwste en onovertrefbaar” genoemd!

Bij het indrukken van de meldknop werd een uurwerk in werking gesteld, dat het nummer van de melder telegrafisch in morsetekens doorseinde naar de centrale van de brandweer. Daar ging dan een lampje op een kaart van Amsterdam branden, zodat zichtbaar werd waar de melding precies vandaan kwam. Ook werden de twee dichtstbijzijnde kazernes automatisch gealarmeerd.

Dit alarmeringsstelsel stond bovendien onder ruststroom. Dat betekende dat er stroom op de geleidingen stond en dat iedere onderbreking automatisch werd gemeld. Het was niet mogelijk om een melding te doen bij een kapotte paal: Bij een storing viel er automatisch een klepje voor de meldknop met de vermelding: “Buiten Dienst”. Op het klepje stond het adres van de dichtstbijzijnde brandmelder. Deze andere brandmelder was uiteraard op een andere voedingskabel aangesloten, zodat beide geen last konden hebben van dezelfde storing. Wat een vernuft…

Laatste loten Altijd-prijs-loterij
Tijdens de maand juli is het Politiebureautje op weekenden van 11 tot 15 uur geopend. Kom vooral langs. Als u snel bent, kunt u komend weekend nog loten bemachtigen van de Altijd-prijs-loterij, die we eerder organiseerden. Ze kosten 5 euro per stuk. De prijs die u wint, is altijd meer waard. Tel uit uw winst… Er zijn er nog enkele tientallen loten beschikbaar! De opbrengst komt uiteraard ten goede aan de crowdfunding, zodat we het Politiebureautje kunnen openstellen.

Meer informatie over de brandmelder: zie www.stadsherstel.nl.

Tamar Frankfurther; 3 juli 2017.

Uit: de Westerpost van 12 juli 2017.

Zie ook: nl.wikipedia.org/wiki/Brand- en politiemelder

Zie ook: Brandmelder Sloten straalt weer

Slotenaar Jo Verbeek (1917) overleden

Een groot Slotens icoon is heengegaan: Jo Verbeek overleed op 3 juli 2017 in zijn slaap. Een week later werd hij in Nieuw-Vennep gecremeerd. Jo woonde jarenlang aan de Sloterweg waar sinds de jaren tachtig acht nieuwe witte huizen (1225-1227) staan. Voor die tijd vormde deze plek sinds 1919 het imperium van de familie Verbeek, waar Slotenaren met plezier hun inkopen kwamen doen. Een korte terugblik:

De voormalige smederij met woonhuis was geknipt voor een winkel in huishoudelijke artikelen. Telkens als er weer wat geld in het laatje kwam, werd in de beginjaren een stukje smederij verbouwd tot winkel. Aan de achterzijde was een magazijn met boeren gereedschap. Achter het huis was een stal waar het paard stond. De eerste klant bestelde een houten wastobbe. Een houten vat werd daarvoor door midden gezaagd en werden er handvatten aan gezet. De tobbe kostte 5,5 gulden – op afbetaling van twee kwartjes per week… Veel klanten kwamen naar de winkel van zijn vader, die later ook grote gereedschappen met een T-Ford naar klanten bracht.

Sample Image
Jo – zonder rekenmachine – aan het werk in de molen.
Foto: Rein Arler.

Mobiel filiaal
In de tweede helft van de jaren dertig werd Jo op pad gestuurd met een speciale bakfiets (mobiele winkelwagen) volgestouwd met spullen: pannen, potten, zinken emmers, koppen en schotels, sponsen, zeemlerenlappen, houtwolemmers, kolenkitten… Jo moest er altijd netjes uitzien en ging met veertien boterhammen met spek en een thermosfles koffie op pad door het landelijk gebied. Op een goede dag verkocht hij wel voor 25 gulden.

Opgroeien op Sloten
Jo Verbeek bezocht de openbare Sloterschool en was vaak te vinden in de toen nog nieuwe speeltuin. Er was een houtsnijclubje, je kon er boeken lenen, in de zomer kon je er honkballen en hij leerde in de muziekvereniging Eensgezindheid de piccolo te bespelen. Bij iedere feestelijke gelegenheid in het dorp draafde de fanfare op.

Hij ging naar de avond handelsschool aan het eind van de Overtoom. Daar leerde hij boekhouden, handelsrekenen en Engels. Later haalde hij zijn middenstandsdiploma. Over zijn lange leven valt natuurlijk heel veel te vertellen… Over Janny, met wie hij trouwde en drie kinderen kreeg, over de oorlog, over zijn verhuizing naar Badhoevedorp, over de opbouw na de oorlog, over het reilen en zeilen van de winkel enz. enz. Toen Sloten steeds meer door Amsterdam werd opgeslokt, opende Verbeek een filiaal aan de Pa Verkuyllaan in Badhoevedorp. Op 31 december 1969 sloot de winkel aan de Sloterweg; twintig jaar later hield de vestiging in Badhoevedorp op te bestaan.

Hoofdrekenaar
Jo heeft in zijn lange en bijzondere leven de wereld om hem heen enorm zien veranderen. Hij beschikte zeker over voldoende flexibiliteit om zich aan te passen, maar koesterde ook een aantal principes. Zo heeft hij bij zijn wekelijkse kasadministratie – die hij sinds de bouw van de Molen van Sloten tot het einde van zijn leven trouw deed – alleen potlood en papier willen gebruiken. De inkomsten werden altijd handmatig netjes opgeteld. Er kwam nooit een rekenmachine aan te pas. Dat had hij zijn hele leven immers al zo gedaan en daaraan werd niet getornd! Al die jaren was hij een betrouwbaar baken waar het bestuur altijd op kon rekenen.

Jo is 99 jaar geworden. De hele molenfamilie zal hem heel erg missen. Jo is nu weer samen met zijn lieve Janny, die hij al in 1987 los moest laten… Sloten is deze bijzondere en lieve man veel dank verschuldigd.

Tamar Frankfurther, met dank aan Pieter Gompelman.