Ten zuiden van het dorp Sloten ligt de A4, de snelweg naar Schiphol en Den Haag. In de middenberm daarvan ligt ook de spoorlijn die Amsterdam met Den Haag verbindt. Dit is tegenwoordig de belangrijkste verbinding tussen deze beide steden.
Hieronder een overzicht van de geschiedenis van deze verbinding voor zover deze betrekking heeft op het grondgebied van de vroegere gemeente Sloten.
(N.B. Door op de afbeeldingen te klikken kan een vergrote weergave worden getoond.)
Droogmaking
Tot halverwege de 19e eeuw lag tussen Amsterdam, Haarlem en Leiden de Haarlemmermeer. Deze grote watervlakte was wel geschikt als route voor scheepvaartverkeer tussen Amsterdam (Overtoomse Sluis) en Leiden, maar het verkeer over land moest er omheen. Daarom was tot de droogmaking van de Haarlemmermeerpolder in 1852 de belangrijkste route van Amsterdam naar het zuidelijk deel van Holland die via Haarlem en Leiden naar Den Haag. In 1632 kwam er een grote verbetering, toen de trekvaart tussen Amsterdam en Haarlem werd aangelegd, in 1657 gevolgd door de Leidsevaart tussen Haarlem en Leiden. Tussen de Haarlemmerpoort en Halfweg liep deze route door het grondgebied van de vroegere gemeente Sloten. Het dorp Sloterdijk groeide door de ligging aan de doorgaande route.
De Haarlemmermeer groeide uit tot een grote watervlakte tussen
Amsterdam, Haarlem en Leiden, zoals te zien op deze uitsnede van de Nauwkeurige kaart van Rijnland en Amstelland; van Joan Blaeu circa 1650.
Zo’n twee eeuwen bleef dit de meest comfortabele wijze om van Amsterdam naar Den Haag te reizen. Een verandering kwam hierin met de aanleg van de spoorwegen. Ook de Oude Lijn, de eerste spoorlijn in Nederland, werd nog om de Haarlemmermeer heen aangelegd. In 1839 werd de spoorlijn van Amsterdam naar Haarlem geopend, in 1842-’43 verlengd naar Leiden en Den Haag. Het oudste station van Nederland, lag ten noorden de Haarlemmerweg, nabij de herberg d’Eenhonderd Roe. Dit was honderd roeden buiten de Haarlemmerpoort. Een Rijnlandse roede was 3,767 meter, de totale afstand was dus bijna vierhonderd meter. De reden hiervan was dat de Hollandsche IJzeren Spoorweg Maatschappij nog niet tot overeenstemming met de stad Amsterdam had kunnen komen over het gebruik van de grond. Daarom vertrok de eerste trein net buiten het grondgebied van de hoofdstad, van Slotens grondgebied. De eerste trein, die op 20 september 1839 reed dus van Sloten naar Haarlem! Pas zo’n drie jaar later, in 1842 werd het eindstation bij de Willemspoort in Amsterdam in gebruik genomen.
Lokaal spoor
Na de droogmaking van de Haarlemmermeer in 1852 werden er al spoedig plannen gemaakt voor een kortere, rechtstreekse verbinding door deze polder. De eerste burgemeester van de nieuwe gemeente, burgemeester Amersfoordt, lanceerde al in 1864 een plan voor een spoorweg van Sloterdijk, via Sloten en de Haarlemmermeerpolder naar Leiden. Ook een Ceintuurspoorweg om Amsterdam heen, met een Centraal Station ten zuiden van de stad, maakte deel uit van de plannen. Deze werden echter nooit in die vorm uitgevoerd. Spoorwegen verschenen pas in de Haarlemmermeerpolder vanaf 1912. Dit waren echter lokaalspoorwegen die de dorpen in dit gebied met elkaar en de omliggende steden gingen verbinden. De Haarlemmermeerspoorwegen werden tussen 1935 en 1950 voor reizigersverkeer gesloten.
De oude draaibrug tussen Badhoevedorp en Sloten in 1962. De draaibrug werd in beweging gebracht door een sleutel die in een rondsel in werking bracht. Foto: Noord-Hollands Archief.
Schiphol
In de Haarlemmermeer waren aanvankelijk alleen smalle polderwegen aanwezig. Deze waren uitsluitend voor lokaal verkeer. Ook de route langs de Ringvaart was een smalle weg. Toen het militaire vliegveld Schiphol in 1916 werd aangelegd was dit ook slechts via de smalle weg langs de Nieuwe Meerdijk te bereiken. Vanaf 1920 was er ook burgerluchtvaart. Toen in de jaren twintig-dertig het vliegverkeer langzamerhand ging toenemen ontstond er behoefte aan een betere wegverbinding. In de jaren dertig begon in Nederland de aanleg van autosnelwegen. Een van de eerste snelwegen was de verbinding tussen Amsterdam, Leiden en Den Haag. Deze Rijksweg 4 werd geopend op 25 juni 1938.
De nog stille Sloterweg tussen Amsterdam en Sloten; circa 1904. Foto: Beeldbank Stadsarchief Amsterdam.
Sloterweg
Vanuit Amsterdam komend ging het verkeer eerst over de in 1927 geopende Zeilbrug. Aanvankelijk moest men nog via de Sloterkade en Sloterweg, maar in 1929 was het Hoofddorpplein gereed en kon de route via de Aalsmeerweg en Aalsmeerplein naar de Sloterweg worden gevolgd. Tot aan het viaduct van de Ringspoorbaan werd aanvankelijk nog de oude Sloterweg gevolgd. Even daar voorbij takte de nieuw aangelegde Haagseweg af. Het gedeelte van de Sloterweg tussen Aalsmeerplein en de Ringspoordijk werd in de jaren veertig verbreed tot een weg bestaande uit twee rijbanen met een middenberm. Tot in de jaren vijftig bleef de bestaande bebouwing van boerderijen nog aanwezig.
De Sloterweg nabij de Ringspoordijk, gezien in westelijke richting, met het in 1931 gebouwd viaduct voor de Ringspoorlijn; 17 januari 1939. Foto: Beeldbank Stadsarchief Amsterdam.
Spoordijk
De dijk van de Ringspoorbaan werd in de jaren dertig in het kader van de werkverschaffing aangelegd. Ook enkele viaducten werden toen al gebouwd, waaronder dat over de Sloterweg, bouwjaar 1931. De spoorlijn werd echter niet afgebouwd en het dijklichaam, inclusief het viaduct, bleef een halve eeuw ongebruikt liggen. De brugdelen over de Sloterweg werden in 1945 verwijderd om de vernielde spoorbrug bij Warmond weer berijdbaar te maken. De landhoofden met aparte poortjes voor de fietspaden bleven nog tot 1982 staan en daarna afgebroken. Toen begon de aanleg van de Spoorlijn Amsterdam – Schiphol via de Westelijke Ringspoorbaan. Deze werd in 1986 geopend.
De brug over de Ringvaart rond de Haarlemmermeerpolder voor de nieuwe Rijksweg 4 naar Den Haag in aanbouw in 1935. Zicht door de Riekerpolder naar het noordoosten; januari 1935. Foto: Beeldbank Stadsarchief Amsterdam.
Brug Ringvaart
De Haagseweg, die dus even ten westen van de Ringspoordijk aftakte liep in zuidwestelijke richting door de Riekerpolder. Iets ten zuiden van de Drinkwaterinrichting werd vanaf 1934 een nieuwe beweegbare brug over de Ringvaart gebouwd. Deze brug was iets smaller dan de rest van de weg, daarom ontbrak hier de middenberm. Voorbij de Ringvaart vervolgde de Haagseweg zijn route door de Haarlemmermeerpolder en langs Leiden en Wassenaar kon men in Den Haag komen. Dit was vergeleken bij de smalle wegen van toen een grote verbetering voor het wegverkeer. Ook het vliegveld Schiphol werd zo beter bereikbaar.
Het Motel Amsterdam aan de Sloterweg 535, bij het begin van de autosnelweg richting Den Haag; 8 mei 1959. Foto: Beeldbank Stadsarchief Amsterdam.
Motel
Toen in de jaren zestig de tuinstad Slotervaart werd gebouwd en de Johan Huizingalaan werd aangelegd, kwam er een nieuwe aansluiting van deze straat en de Sloterweg op de Haagseweg. Ter hoogte van de splitsing lag een benzinestation. In 1957 werd een zeer moderne uit Amerika overgewaaide voorziening gebouwd: een motel. Voor automobilisten uit de richting Den Haag was hier een overnachtingsmogelijkheid net voor Amsterdam gecreëerd. Dit motel bleef in gebruik tot het begin van de jaren tachtig en werd toen vervangen door het gebouw aan de Oude Haagseweg, nabij de noordelijke oever van de Nieuwe Meer, thans Mercurehotel.
Luchtfoto van de Riekerpolder gezien in zuide-lijke richting naar de Nieuwe Meer. Rechtson-der de Sloterweg, vanaf de Johan Huizinga-laan richting Sloten. Van linksonder naar rechtsboven ligt de inmiddels buiten gebruik zijnde, in 1938 in gebruik genomen Rijksweg 4 naar Den Haag. Van links naar rechts door het beeld de nieuwe, in in 1972 in gebruik geno-men Rijksweg 4 naar Den Haag. Van onder naar boven de verlengde Johan Huizingalaan, die voorbij de viaducten aansluit op de in 1975 geopende Oude Haagseweg. De spoorlijn naar Schiphol is nog in aanleg, deze werd in 1978 geopend. Foto van 20 augustus 1974; Beeld-bank Stadsarchief Amsterdam.
Riekerpolder
In de jaren zestig werd een gedeelte van de bestaande Rijksweg 4 (thans A4) verlegd om een aansluiting op de nieuwe Ringweg om Amsterdam (A10) te kunnen maken, om ruimte te bieden voor de nieuwe spoorlijn naar Schiphol en Den Haag en om ruimte te maken voor meer rijstroken. Daartoe werd een groot dijklichaam door de Riekerpolder aangelegd. Dit ging onder andere ten koste van het zuidelijke deel van het Siegerpark en het Bijenpark. De verkleinde parken aan de Sloterweg bestaan nog steeds en zijn nog te bezoeken.
Als compensatie voor het verloren deel van het Bijenpark werd in 1965 een Nieuw Bijenpark aangelegd in de Eendrachtpolder ten westen van Geuzenveld, bij Oud Osdorp. Het nieuwe dijklichaam sloot nabij de Schinkelsluis met het knooppunt De Nieuwe Meer aan op de Ringweg. Hiervoor werd een deel van het volkstuinpark Ons Buiten opgeofferd. Dit werd onder andere gecompenseerd door aanleg van tuinpark Lissabon aan de Sloterweg in 1968.
Het Aalsmeerplein was van 1938 tot 1972 het begin van de verbinding Amsterdam – Den Haag, deels via de Sloterweg. Het deel rechts van het Aalsmeerplein heet sinds 1973 Rijnsburgstraat. Het deel links van het Aalsmeerplein is sindsdien geheel onder het zand van de onder andere de Henk Sneevlietweg verdwenen. Foto uit 1953; Beeldbank Stadsarchief Amsterdam.
Sloterweg opgeknipt
Deze wegen werden in 1972 in gebruik genomen. De oude Haagseweg tussen Aalsmeerplein en Johan Huizingalaan verviel nu en werd opgebroken. Op het tracé van deze weg werd een uitbreiding van Sportpark Riekerhaven en een uitbreiding van het complex van de IBM gebouwd. Van de oude Sloterweg tussen Overtoomse Sluis en Sloten ontbreekt sindsdien deze schakel. Hiervoor moet worden omgereden via de Vlaardingenlaan – Aletta Jacobslaan. Het overgebleven deel van de Sloterweg ten oosten van het Aalsmeerplein heet sinds 1973 Rijnsburgstraat.
Oude Haagseweg
De Johan Huizingalaan werd ten zuiden van de Sloterweg doorgetrokken tot bij de Nieuwe Meer en van daaraf werd een nieuwe weg naar het nieuwe motel aangelegd. Deze weg kreeg in 1975 de naam Oude Haagseweg, hoewel een deel dus van de jaren zeventig dateert. Het gedeelte tussen de Geerban en de Ringvaart bleef lange tijd ongebruikt liggen. Enkele jaren geleden werd de brug over de Ringvaart opgeknapt en in gebruik genomen als busbaan. Hierdoor kunnen lijnbusdiensten in de spitsuren de files op de (nieuwe) Haagseweg omzeilen en zo binnendoor naar Schiphol rijden. Zo heeft deze brug toch weer een functie gekregen.
Luchtfoto van Riekerpolder Aansluiting waar de spoorlijnen vanaf Amsterdam Centraal (rechts) en Amsterdam Zuid (links) samen komen en verder in de middenberm van de autosnelweg A4 richting Schiphol en Den Haag lopen. De kijkrichting op deze foto is naar het westen. Links de Nieuwe Meer. Foto: ProRail; 2016.
Spoorlijn
De spoorlijn Amsterdam – Den Haag door de Haarlemmermeerpolder is er ruim een eeuw na de eerste plannen uit 1864 alsnog gekomen. In 1978 werd het eerste gedeelte tussen Station Amsterdam Zuid en Schiphol in gebruik genomen. Tussen de Schinkel en de Schipholtunnel volgt deze spoorweg de middenberm van de Haagseweg. In 1981 kwam de verlenging naar Leiden tot stand. In 1986 werd ook de verbinding Riekerpolder – Sloterdijk – Amsterdam Centraal in gebruik genomen, waarmee de belangrijkste spoorverbinding tussen Amsterdam, Schiphol en Den Haag alsnog via Sloten is komen te lopen.
Erik Swierstra, Werkgroep Historie Sloten-Oud Osdorp
Zie ook: De Westerpost van 21 en 28 oktober 2009.
Zie ook:
* nl.wikipedia.org/wiki/Lijst van verbindingen tussen Amsterdam en Haarlem
* www.autosnelwegen.nl/index.php/geschiedenis/4-1927-1940-de-eerste-autosnelwegen
* www.theodurenkamp.nl/artikelen-1/de-verdwenen-sloterweg
Dit artikel als pdf-bestand: Sloten en de verbinding van Amsterdam naar Den Haag.pdf
Osdorp – In de bouwwereld is het van oudsher traditie om het behalen van het hoogste punt te vieren met pannenbier. Bij de in 2008 gestarte restauratie van de Akermolen – ook wel De Oude Molen genoemd – aan het Zwarte Pad te Osdorp was dit niet anders.
De opdrachtgever, Stadsherstel Amsterdam N.V., organiseerde op woensdag 18 november 2009 een samenkomst voor betrokkenen om dit memorabele moment te delen. Terwijl buiten de wind over de Ringvaart raasde, hadden de ruim 50 genodigden zich binnen in de molen verzameld. Het was goed te merken dat het project bij velen leeft. Zo was namens Stadsdeel Osdorp wethouder Achmed Baâdoud aanwezig en ook de buurt was goed vertegenwoordigd.
|
Kort tevoren was de kap geplaatst en de laatste dakpannen waren zelfs pas de dag voor de viering vastgeschroefd. Dit was maar goed ook, want het was een gure dag. Gelukkig was er naast het traditionele pannenbier ook voor warmere versnaperingen gezorgd, zoals warme chocolademelk en glühwein. Al snel nam de adjunct-directeur van Stadsherstel Jaap Hulscher het woord waarbij hij de genodigden meevoerde op een korte reis door de historie van de Akermolen. Ondersteund door uitvoerder Marc Louman liet hij daarna de betrokken bouwers naar voren komen om ze persoonlijk te bedanken voor hun goede inzet en hen de traditionele kapfooi uit te reiken. |
Over een half jaar zou het historisch bouwwerk met nieuwe aanbouw naar het ontwerp van Remco van Dam af moeten zijn. Hulscher sprak de hoop uit dat dan op het terras van de molen de feestelijke opening gevierd kan worden, waarna de molen een mooie toekomst tegemoet gaat als pleisterplaats voor recreanten en buurtbewoners. In het door de vrijwilligers van de molen in te richten bezoekerscentrum kunnen belangstellenden dan geïnformeerd worden over de waterstaatkundige geschiedenis van Amsterdam en omgeving. Doordat de nog bestaande goten onder de molen zichtbaar worden gemaakt, zal deze geschiedenis daadwerkelijk te beleven zijn.
Uit de Westerpost van 18 november 2009.
In het verre westen van Amsterdam werd op woensdag 18 november 2009 pannenbier geschonken. De restauratie van de Akermolen, in de volksmond ‘De Oude Molen’ genoemd, heeft het hoogste punt bereikt. Adjunct-directeur Jaap Hulscher van Stadsherstel deelde de kapfooi uit aan de mannen van aannemersbedrijf D. Louman en verrichtte daarna de officiële handeling.
De Akermolen is gelegen in Osdorp, aan de ringvaart van de Haarlemmermeer ter hoogte van de Middelveldsche Akerpolder. De molen, waarvan alleen het onderstuk nog rest, diende ooit om de polder droog te houden. Tevens had hij een belangrijke functie als waterstaatkundig onderdeel van de zuidwestflank van de Linie van Amsterdam, de voorloper van de beroemde Stelling van Amsterdam. Door de molen kon de achterliggende polder onder water worden gezet om een vijandelijke doortocht tegen te gaan. Onder het gebouw liggen nog de originele schepradgang uit 1874 en de vijzelgang uit 1896.
Na jaren van voorbereiding door Stadsherstel, in samenwerking met de Stichting De Oude Molen, kon eind 2008 opdracht worden gegeven aan aannemersbedrijf Hillen en Roosen Onderhoud en Restauratie B.V. Helaas ging dit bedrijf na een veelbelovende start failliet. Maar het werk werd enthousiast overgenomen door aannemersbedrijf D. Louman. In hoog tempo begint nu de uiteindelijke bestemming van horecagelegenheid, bezoekerscentrum en woning vorm te krijgen.
Volgens de planning wordt het eindresultaat, naar ontwerp van architect Remco van Dam, in het voorjaar van 2010 opgeleverd. Intussen is de kap dicht en zijn de pannen gelegd, maar alle bouwfases zijn nog goed te zien. Hoogste tijd dus voor het traditionele pannenbier, dat op woensdag 18 november werd geschonken. De officiële handeling door adjunct-directeur Jaap Hulscher bestond uit het aanbrengen van een roeflat op de nieuwbouw.
Van: www.stadsherstel.nl
Dit jaar is het een kwart eeuw geleden dat de Vereniging De Oeverlanden Blijven! (VDOB) werd opgericht. In september 2009 werd het 25-jarig jubileum gevierd met de uitgave van een Jubileumnummer van het verenigingsblad ‘Oever’ (nr. 58) en een feestelijke bijeenkomst op zondag 27 september 2009.
Aanleiding tot de oprichting van de vereniging in 1984 waren de plannen van de gemeente Amsterdam om de noordelijke oeverlanden van het Nieuwe Meer te bestemmen voor woningbouw. Aangezien de oevers van dit meer sinds lange tijd bij liefhebbers van landschap en natuur zeer populair zijn kwam in 1981 een groep actieve bewoners in actie om het gebied groen te houden. Drie jaar later werd de actiegroep omgezet in een vereniging.
In de afgelopen 25 jaar zijn er diverse bedreigingen geweest, maar tot nu toe is men er in geslaagd om het gebied ten zuiden van de Haagseweg te behoeden voor bebouwing, hoewel er nog in het concept voor het laatste Structuurplan van 2003 grootschalige kantorenbouw als een verlengde van de Zuidas was gepland. Het blijft dus nodig om alert te blijven.
De vereniging heeft zijn vestiging tegenwoordig in het in 2006 gebouwde Natuur- en Milieu Educatiecentrum (NME-centrum) ‘De Waterkant’ aan het Anton Schleperspad 1 bij het Nieuwe Meer. Van hieruit worden vele activiteiten georganiseerd, zoals excursies, lezingen en natuurlessen voor scholieren. Ook zijn vrijwilligers van de vereniging actief bij het onderhoud van het natuurgebied.
Twee maal per jaar wordt het blad ‘Oever’ uitgegeven, met nieuws, historie en foto’s van het gebied. Ter gelegenheid van het vijfde lustrum werd in september een speciaal rijk geïllustreerd jubileumnummer uitgegeven. Hierin is ook een overzicht opgenomen van de geschiedenis van de vereniging in de afgelopen kwart eeuw.
Dit blad wordt toegezonden aan de meer dan 800 leden van de vereniging. Heeft u belangstelling hiervoor, dan is het mogelijk zich aan te melden als lid voor 8 euro per jaar en dit bedrag over te maken op girorekening 4068809 t.n.v. Vereniging De Oeverlanden Blijven. Voor meer informatie zie: www.oeverlanden.nl
Erik Swierstra, oktober 2009.
Op zondag 13 september 2009 bracht ik een bezoek aan de Oude Molen van De Akerpolder aan de Ringvaart van de Haarlemmermeer. Aanleiding daartoe was de open dag die hier van 12 tot 16 uur werd georganiseerd. Dit in het kader van de stellingmaand. Aan zo’n 25 bezoekers werd om 12 uur een rondleiding gegeven in en om de in herstel zijnde achthoekige molenstomp.
De Oude Molen in de steigers.
Foto: Erik Swierstra.
We kregen hier eerst uitleg door Stella van Heezik, werkzaam bij Stadsherstel, de organisatie die de molen thans restaureert. Zij vertelde over de geschiedenis van De Akermolen, onderdeel van de Linie van Amsterdam, die als schaduwstelling is blijven bestaan binnen de Stelling van Amsterdam. Dit is een ring van 42 forten rond Amsterdam, gebouwd tussen 1880 en 1920. Sinds 1996 staat de Stelling van Amsterdam op de Unesco Werelderfgoedlijst.
Een deel van het metselwerk kan na de restauratie gehandhaafd blijven, een ander deel van de gevels wordt met nieuwe bakstenen vergelijkbaar met de oorspronkelijke aangevuld. De houten kap met een pannendak en versierd met getand metselwerk, die na de verwijdering van de bovenbouw in 1921, was aangebracht, is geheel verwijderd. Een nieuwe kap zal worden gebouwd.
Vervolgens vertelde Han Stricker, secretaris van de Stichting de Oude Molen, meer over de waterstaatkundige aspecten van de molen. Van de huidige molenstomp zit het meest interessante deel onder de vloer. Nu het gebouwtje in restauratie is, liggen de goten vrij waarin vroeger het scheprad (tot 1896), resp. de vijzel (schroef van Archimedes; tot circa 1970) zorgden voor de opvoer van het water uit de polder. Naar een passende vijzel wordt nog gezocht.
De Akermolen verving in 1874 zijn voorganger uit de 17e eeuw (die stond ter hoogte van waar nu de T106 de Ringvaart kruist) en kreeg een rol in de linie en later de stelling. Dit in het kader van de mogelijke inundatie (onderwaterzetting) van de Middelveldsche Akerpolder.
Op last van het mInisterie van Oorlog moest de molen ook geschikt zijn om het water in te laten in de polder. Overigens werd in droge zomers ook wel eens water ingelaten. Deze goten waren sinds de bouw in 1896 niet meer zichtbaar en nu konden we dit van dichtbij bekijken. Zeer interessant. Na de restauratie kan men deze via een glazen vloer van bovenaf bekijken.
Herstel van de molen compleet met opbouw en wieken, waar lang naar gestreefd is, was niet haalbaar, want het gebouw dat wel als Gemeentelijk Monument was erkend, kreeg in 2003 geen status (en daarmee financiering) als Rijksmonument. Het heeft daarna nog vijf jaar geduurd voordat vergunningen en financiering rond waren en sinds 2008 wordt dus gewerkt aan het herstel in de toestand als molenstomp van 1921.
Naast dit gebouw komt een nieuwe aanbouw. Die is nodig om meer ruimte te krijgen voor de nieuwe functie die de molen krijgt na de restauratie. Er wordt een theehuis annex informatiecentrum over de Stelling van Amsterdam gevestigd. Naar verwachting zal de molen in het voorjaar van 2010 worden opgeleverd. Tegen die tijd is er aanleiding tot een volgend bezoek.
Verslag: Erik Swierstra, 17 september 2009.
Zie ook: Een kijkje in de Oude Molen en: Werkgroep De oude Molen
Het westelijk deel van de Sloterweg, tussen de Anderlechtlaan en Osdorp wordt gebruikt door sluipverkeer van en naar Osdorp en de op- en afrit Sloten van de A4. In de spitsuren veroorzaakt dit files en buiten de spits wordt er vaak hard gereden.
Ook de westelijke tak van de Laan van Vlaanderen heeft last van dit sluipverkeer. Bewoners van de Sloterweg hebben het stadsdeel gevraagd om de overlast te verminderen. Door het stadsdeel zijn verschillende oplossingen onderzocht waarbij ook gekeken is naar de verkeersstroom in Nieuw Sloten. In totaal zijn tien verschillende varianten onderzocht waarvan vier varianten geen extra verkeersoverlast in Nieuw Sloten veroorzaken. Iedere variant bestaat uit een of meerdere afsluitingen op de Sloterweg en/of in Nieuw Sloten.
U kunt uw mening geven over het voorstel en vragen stellen tijdens een informatiebijeenkomst op:
Donderdag 1 oktober 2009, inloop van 16.00 tot 19.30 uur
Pieter Calandlaan 1, stadsdeelkantoor
De reacties worden gebundeld en gebruikt om te komen tot een definitieve keuze voor een van de varianten. Deze variant wordt verder uitgewerkt tot een definitief voorstel.
De verschillende varianten liggen vanaf woensdag 16 september tot en met donderdag 1 oktober dagelijks van 9.00 tot 16.00 uur ter inzage bij de informatiebalie van stadsdeel Slotervaart, Pieter Calandlaan 1.
U kunt uw reactie ook schriftelijk opsturen naar: Stadsdeel Slotervaart, t.a.v. Dhr. J. Bekkers, Postbus 2010, 1000 CA Amsterdam of mailen naar: info@slotervaart.amsterdam.nl
Van: www.slotervaart.amsterdam.nl/bekendmakingen/@248693/inspraak; 17 september 2009
Lange Bretten – Tuinen van West – De Oeverlanden – Amsterdamse Bos – Schinkelbos – Middelpolder
Voor de Groene AS Dag is een boekje uitgegeven met ommetjes door de natuur en beschrijvingen van de verschillende groenprojecten. Het boekje met de 9 fietsroutes wordt gratis naar u verstuurd. Ga naar www.groene-as.nl om het boekje aan te vragen via het bestelformulier. U kunt het fietsrouteboekje vanaf maandag 14 september 2009 ook zelf ophalen bij de gemeentehuizen van Amsterdam en Amstelveen, het bezoekerscentrum van het Amsterdamse Bos en de stadsdeelkantoren van Geuzenveld-Slotermeer, Osdorp en Slotervaart.
Wat is er nou leuker dan op de autovrije zondag lekker te genieten van de natuur. Op de fiets ben je zo in het mooie groen aan de westkant van Amsterdam. Hier ligt de Groene AS, een aaneenschakeling van natuurgebieden tussen Amstelland en Spaarnwoude. Er zijn verschillende fietsroutes uitgezet. U kunt kiezen uit ommetjes vanaf 9 tot 60 kilometer door onder andere de Lange Bretten, de Tuinen van West, De Oeverlanden, het Amsterdamse Bos, het Schinkelbos en de Middelpolder.
Na afloop wordt het natuurgebied Zuidelijke Oeverlanden – Nieuwe Meer in het Amsterdamse Bos feestelijk geopend door wethouder Marijke Vos van gemeente Amsterdam (Openbare Ruimte en Groen) en gedeputeerde Rob Meerhof van provincie Noord-Holland (Landschap).
De Groene AS verbindt grote en kleine natuurgebieden tussen Amstelland en Spaarnwoude. Hierdoor ontstaat een ecologische verbindingszone en een aantrekkelijk leefgebied voor veel diersoorten. De Groene AS maakt deel uit van de Provinciale Ecologische Hoofdstructuur. De Groene AS is ideaal om te recreëren. Tijdens de ommetjes komt u langs picknicktafels die in het gebied zijn geplaatst. Op elke picknicktafel staat informatie over de plek waar de tafel staat.
Meer informatie over de Groene AS en de fietsdag vindt u op www.groene-as.nl
September Stellingmaand
Osdorp – Ook dit jaar zijn in september ‘Stellingmaand’ vele forten van de Stelling van Amsterdam ieder weekend open voor publiek. In Osdorp is de Oude Molen op zondag 13 september 2009 open om er de restauratiewerkzaamheden te bekijken en er te leren over de rijke geschiedenis. Marja van der Veldt van Stichting De Oude Molen vertelt.
Door: Shirley Brandeis
Als alles volgens plan verloopt zal aannemer Dirk Louman (en zoon Mark) in februari het theehuis annex informatiecentrum – naar een ontwerp van architect Remco van Dam – opleveren. “De Oude Molen is beeldbepalend en was vroeger onmisbaar,” vertelt Marja van der Veldt. “De molen heeft sinds 1874 bijna honderd jaar gefunctioneerd en was ook onderdeel van de Linie van Amsterdam, de voorloper van de Stelling van Amsterdam.”
Unesco
De Stelling – deze maand weer veel in de publiciteit – is de verdedigingslinie rondom Amsterdam en werd tussen 1880 en 1920 aangelegd om de vijand buiten te kunnen houden door delen van het land indien nodig onder water te laten lopen. Forten werden op cruciale punten gebouwd om de vijand op deze plekken onder vuur te kunnen nemen. Van der Veldt: “Op het kleine terpje aan de Zuiderakerweg, waar nu een school wordt gebouwd, was plek om eventueel kanonnen op te stellen. In de richting van de Haarlemmermeer werd niet gebouwd, zodat men als de vijand eraan kwam kon schieten.” Met de modernisering van de bewapening en de afnemende dreiging nam de noodzaak van de Stelling af. Het heeft nooit dienst gedaan – al werden de Pruisen eind 18e eeuw door de linie in eerste instantie tegengehouden – maar staat wel sinds 1996 op de werelderfgoedlijst van Unesco. En dat is een bezoekje waard.
Enige
Ook de Oude Molen doet mee tijdens de Stellingmaand. Immers, de Linie van Amsterdam is altijd dienst blijven doen als schaduwstelling. En ook: de Oude Molen is het enig overgebleven waterstaatkundige werk tussen Halfweg en Amstelveen binnen de voormalige zuid-westflank van de Linie. En, benadrukt Marja van der Veldt, heeft de molen een interessante geschiedenis. “Mensen van de Stichting zijn aanstaande zondag tussen 12 en 16 uur aanwezig om daarover te vertellen. Ook kan men de voortgang van de restauratie bekijken en een kijkje nemen in de fundamenten. Straks komt er een glazen vloer in, zodat dan de vijzelgoot uit 1896 van binnenuit te zien is. Nu kan men aan de zijkant het scheprad, waarmee de molen het land droog hield, bezichtigen.” Zie ook het artikel in de rubriek Osdorp-Oud Sloten in de Westerpost-editie Osdorp van deze week.
Stadsherstel, eigenaar van onder andere de Oude Molen in Osdorp, organiseert in samenwerking met de Stichting Herstelling en de Stichting de Oude Molen tijdens de Stellingmaand een scala aan gratis activiteiten, waar u niet vooraf voor hoeft te reserveren. Kijk voor meer informatie op www.stellingmaand.nl. De Oude Molen is gelegen aan het Zwarte Pad 30.
Uit de Westerpost (www.westerpost.nl), 9 september 2009.
Ecologische zorgboerderij ‘De Boterbloem’ kan nog minimaal twee jaar op haar grond in de Lutkemeerpolder blijven. Het Dagelijks Bestuur van stadsdeel Osdorp zal samen met zorgboerin Trijntje Hoogendam op zoek gaan naar een geschikte locatie in de Tuinen van West alwaar ze haar activiteiten na deze periode kan voortzetten.
Een motie met deze strekking van de coalitiepartijen PvdA, CDA en GroenLinks werd op dinsdagavond 30 juni 2009 unaniem door de stadsdeelraad van Osdorp aangenomen. Daarmee is de toekomst van ‘De Boterbloem’ zeker gesteld.
De soap rond de ecologische zorgboerderij – die ook landelijk veel aandacht trok – heeft dus alsnog een gunstige wending genomen. Trijntje Hoogendam boert op grond die in 2002 de bestemming bedrijventerrein heeft gekregen. Fase 1 van het geplande bedrijventerrein zou zich volgens het Dagelijkse Bestuur zo voorspoedig ontwikkelen, dat gestart zou kunnen met het bouwrijp maken van Lutkemeer III. Daardoor werd de gebruiksovereenkomst met ‘De Boterbloem’ per 31 oktober 2009 door het stadsdeel opgezegd. In april van dit jaar diende actiegroep Red ‘De Boterbloem’ een burgerinitiatief in bij stadsdeel Osdorp om de Lutkemeer III groen te houden, zodat de zorgboerderij kon blijven voortbestaan. Tijdens de behandeling bleven de coalitiepartijen achter de vestiging van een bedrijventerrein op Lutkemeer III staan, maar boden Trijntje Hoogendam in hun motie wèl een aanvaardbaar alternatief aan.
Tijdens de stadsdeelvergadering werden in totaal drie moties ingediend. De motie van D66 was de meest vergaande, omdat daarin het Dagelijks Bestuur werd verzocht om vier varianten te onderzoeken om ‘De Boterbloem’ op de huidige plek haar activiteiten voort te laten zetten. De motie van OOZ’81 kwam in grote lijnen overeen met die van de coalitiepartijen. Uiteindelijk trokken beide oppositiepartijen hun moties in en schaarden ze zich achter het voorstel van PvdA, CDA en GroenLinks. Dit werd vervolgens unaniem aangenomen.
De planning voor het bedrijventerrein Lutkemeer III neemt twee jaar in beslag. Tot die tijd wordt er niets met de grond gedaan en kan Trijntje daar zonder problemen blijven boeren. Het bouwrijp maken neemt drie jaar in beslag. Daar begint men pas mee als het bedrijventerrein op Lutkemeer I zo goed als vol is. Het actiecomité ziet de ontwikkeling van deze eerste fase somberder in dan het Dagelijks Bestuur. Dus wij gaan uit van een langer verblijf van ‘De Boterbloem’ op de huidige stek. Wij vertrouwen er immers op dat straks ook de deelraad van Nieuw-West geen polderlandschap laat omploegen als er geen behoefte is aan een bedrijventerrein.
‘De Boterbloem’ is gered, maar de prachtige Lutkemeerpolder loopt nog steeds het gevaar bedrijventerrein te worden. Eigenlijk zouden wij natuurlijk het liefst de boerderij op de huidige plek behouden. Daarom is het actiecomité van plan om op termijn een stichting op te richten: Stichting ‘Houdt de Lutkemeer Groen’. Vanuit deze stichting zullen wij ons in gaan zetten voor behoud van deze prachtige authentieke historische polder aan de rand van Amsterdam. Wanneer u geïnteresseerd bent om nieuws over deze stichting-in-wording te blijven ontvangen, kunt u een mailtje sturen naar skooij@arsmemorandi.nl . Wij zullen u dan periodiek op de hoogte houden van nieuwe ontwikkelingen.
Actiecomité Red ‘De Boterbloem’, 5 juli 2009
Zie ook: www.deboterbloemamsterdam.nl
Het werd laat, erg laat bij de Raadsvergadering van het Stadsdeel Osdorp afgelopen dinsdag 16 juni 2009. Uw verslaggever was na de vergadering om half twee thuis. Je vraagt je af of de griffie de agenda niet wat anders had kunnen indelen.
Zo stond de behandeling van de Voorjaarsnota van het stadsdeel, geen onbelangrijk punt dus, gepland vóór de behandeling van De Visie. En dat terwijl de publieke tribune vol zat met mensen die alleen maar kwamen om de besluitvorming over De Visie mee te maken. Niet echt bevorderlijk voor de participatie.
Participatie
Een mooi begrip, participatie. Kan niemand op tegen zijn. En Sloten was enthousiast. Meer dan genoeg aanmeldingen voor de Visiewerkgroep en er werd hard gewerkt onder leiding van het projectbureau. Het resultaat een prachtig boekwerk (Nota) met daarin de wensen van de bewoners van het dorp Sloten en bewoners van de woonboten langs de Ringvaart. Vervolgens was de deelraad Osdorp aan zet. Die moest de nota, basisdocument voor het op te stellen Bestemmingsplan Dorp Sloten, vaststellen (of afwijzen). Meer werd er niet gevraagd van het bestuur (Deelraad en Dagelijks Bestuur).
Onhelder
Maar het DB van Osdorp vond dat zij, voor de nota zou worden vastgesteld, deze op 4 punten moest wijzigen. Even recapituleren: de bouw van de school Het Bovenland, de groenbestemming van het terrein langs de Slotervaart, het traject van de weg op de Ringvaartdijk Oost en de functie van het bedrijventerrein aan de Slimmeweg. Nu is er niets op tegen dat het DB een mening heeft. Maar het vertroebelde de discussies in de deelraad behoorlijk (zie artikel van 10 juni: Pingpongen in de Raadszaal).
Consequent
Op 16 juni zou er gestemd gaan worden. Daarbij waren er drie keuzemogelijkheden. Eén: de visie wordt ongewijzigd aangenomen/verworpen door de deelraad. Twee: de visie wordt aangenomen/verworpen met inbegrip van de vier aanpassingen zoals voorgesteld door het DB van Osdorp. Drie: de partijen in de deelraad geven aan welke aanpassingen/wijzigingen zij acceptabel vinden en nemen vervolgens de visie aan.
De enige partij die echt helder en consequent was dat was de VVD. In hun amendement stelden zij dat “dat het niet past en aan burgers niet is uit te leggen, dat een participatienota opgesteld door bewoners aangevuld wordt met de visie inzichten van het DB”. Zij stelden dan ook voor de Visie ongewijzigd aan te nemen en in een later stadium, bij het opstellen van het (voorontwerp) bestemmingsplan over de vier punten te discussiëren. Maar dit amendement haalde het niet.
En dan de rest
Van de overige partijen had alleen OOZ81 een eigen benadering met een tweetal amendementen die een tussenvorm waren tussen de opstelling van de overige partijen en de VVD. Ze werden weggestemd. De PvdA, CDA, Groen Links en D66 dienden gezamenlijk een amendement en een motie in. In dat amendement gaven zij aan dat zij de bouw van de school niet wilden belemmeren, de groenstrook bij de Akersluis niet de bestemming ‘natuurontwikkeling wilden geven en het tracé van de op te hogen Ringvaartdijk zoals voorgesteld in de visie niet wilden overnemen.
In de motie gaven zij vervolgens het DB opdracht om bij het ontwikkelen van het bestemmingsplan uitgebreid te motiveren waarom bepaalde zaken niet zijn opgenomen of gewijzigd. Verder moet onderzocht worden of een gemengde woon/werkfunctie voor het bedrijventerrein Slimmeweg haalbaar is. En tot slot moet overleg gevoerd gaan worden met de Klankbordgroep Ringvaartdijk Oost met betrekking tot het tracé van de weg op de dijk.
Aangenomen
Uiteraard zijn de motie en het amendement van de genoemde vier partijen aangenomen. Samen beschikken zij over een ruime meerderheid in de raad. Vraag is nog even of het DB zich gaat neerleggen bij de uitslag. Het was laat, iedereen was moe en wilde naar huis en verder stond er nog meer op de agenda. Het antwoord van de verantwoordelijk wethouder is me daarom enigszins ontgaan. Via een omweg is duidelijk geworden dat het DB zich erbij neerlegt dat het voorstel om het dijktracé te verleggen wordt ingetrokken.
Arie van Genderen
Uit: de Westerpost van 24 juni 2009