Algemeen

De geschiedenis van de Westelijke Tuinsteden (2)

In de Westerposten van 1 en 8 september 2010 heeft u al uitgebreide recensie kunnen lezen over het boek van Ton Heijdra en een interview met hem. Dat gaan wij dus niet overdoen. Onze blik richtte zich vooral op de eerste twee hoofdstukken van het boek waarin de geschiedenis van het oude dorpen Osdorp, Sloterdijk en Sloten staat beschreven. En het begint met een kleine deceptie.

Sloten 1000 jaar
Vorig jaar heeft een aantal Slotenaren, waaronder uw eigen redacteur wat historisch onderzoek gedaan met als conclusie dat Sloten in 2012 (ongeveer) 1000 jaar zou bestaan. Reden dus om te beginnen met de voorbereidingen van een knallend feest. Tenslotte wordt je dorp maar één keer 1000 jaar oud. Het plan werd, in kleine kring, enthousiast ontvangen, maar regelmatig werd de vraag gesteld: hoe nauwkeurig is jullie berekening? Wel, verder dan ‘het is een educated guess’, kwamen we niet en eigenlijk is het plan toen stilletjes verhuisd naar een bureaulade. Waar het nog steeds ligt. En misschien is het maar goed ook, want volgens Heijdra is Sloten nog lang geen 1000 jaar. Hij heeft uitgebreid research gedaan en komt tot de conclusie dat een eerste nederzetting met de naam Sloton pas rond ongeveer 1150 ad gesticht moet zijn. Kerkelijke documenten die eerdere data noemen zijn niet erg betrouwbaar. Ook over de plaats waar Sloten oorspronkelijk lag is onduidelijkheid. Heijdra beschrijft dat uitgebreid in zijn boek.

Wegen
Interessant zijn ook de beschrijvingen met hoe allerlei, nog steeds bestaande wegen hun naam hebben gekregen. Zo heette de huidige Osdorperweg vroeger Slimme Weg. In Sloten is nog een klein stukje weg met dezelfde naam. Overigens sloeg dat ‘slim’ niet op intelligentie, maar op de breedte van de weg. Die was slim, smal, zoals in het Engels. Verder waren de gemeentes zoals Osdorp, Sloterdijk en Sloten verplicht om noodwegen aan te leggen voor het geval er weer eens een overstroming was. Onder meer Uitweg en Notweg zijn daar overblijfselen van. Maar ook bijvoorbeeld de Geerban en Vrije Geer verwijzen nog naar de historie.

Economie
Bijzonder interessant zijn ook de verhandelingen over de economische ontwikkeling in de loop der eeuwen. Het maakt duidelijk dat in het cultureel en economisch leven niets voor altijd is. Een open deur misschien, maar neem nu de eigenaren van de vrachtschepen en de trekschuit die soms eeuwen lang het belangrijkste vervoermiddel bezaten en daar hun brood mee verdienden. Totdat in dit gebied rond 1631 begonnen wordt met de aanleg van een weg die later de Haarlemmerstraatweg gaat heten. Daarover reden diligences in een fractie van de tijd die met de meer comfortabele trekschuit nodig was, van Amsterdam naar Haarlem. Met als gevolg dat veel eigenaren van een trekschuit in de financiële problemen kwamen.
En zo verging het ook veel boeren en tuinders. Tussen 1880 en 1900 beleefden zij een gouden tijd, alhoewel dat allemaal relatief is. Maar economische en geografische ontwikkelingen maakten dat veel boeren moesten verkassen en anderen raakten brodeloos. De middenstand, winkeliers en caféhouders maakten hetzelfde mee. Een relatief korte bloeitijd en daarna de ondergang.

De annexatie
De annexatie van het hele gebied, dus de gemeentes Sloterdijk, Osdorp en Sloten, vond plaats in 1921. Daarvoor had Amsterdam al eerder, in 1814, de feitelijke zeggenschap over dit gebied gehad, maar was die in 1851 weer kwijtgeraakt. De annexatie in 1921 ging niet zonder slag of stoot. De gemeenteraad van Sloten verzette zich met hand en tand tegen de overname. Maar Amsterdam had betere relaties in het Haagse politieke circuit. Toen bovendien de Slotense wethouder W. H. de Buisonjé, tevens lid van de Tweede Kamer, in een vergadering beweerde dat de Slotense bevolking vóór de annexatie was, was het pleit beslist. Woedend was men in Sloten en De Buisonjé kon zich er lange tijd niet op straat vertonen. Hij krijgt het verwijt dat hij zijn eigen gemeente heeft verkwanseld.

Tot zover een korte impressie van de eerste twee hoofdstukken van het boek. Een absolute must voor iedereen die zich ook maar enigszins interesseert voor de geschiedenis van de eigen woonomgeving. En nog een laatste opmerking: het boek staat barstensvol  prachtige illustraties en foto’s.

Arie van Genderen

De geschiedenis van de Westelijke Tuinsteden: Amsterdam Nieuw-West. Dor Ton Heijdra, uitgeverij René de Milliano. ISBN: 978 9072810 588. Prijs € 22,50.

Uit: de Westerpost van 15 september 2010.

Akermolen geopend

Er zijn al heel wat markeringspunten, herdenkingen, voortgangsrapportages en mijlpalen geweest, maar nu is de Akermolen dan toch officieel geopend. Met een zangkoor, toespraken, een proefrit met het pontje werd een periode van ruim 11 jaar lobbyen, bedelen, plannen maken en nieuwe plannen maken afgesloten.

Dankwoorden waren er voor de personen en organisaties die dit allemaal mogelijk hebben gemaakt. Jammer genoeg ontbreken in dat soort toespraken meestal de namen van mensen die op de achtergrond bezig geweest zijn, maar dat zijn vaak juist diegenen die voor de continuïteit hebben gezorgd. Kenners weten wel wie dat zijn. Hulde.

Active Image
Het met een elektromotor uitgeruste pontje op weg van Badhoevedorp naar de steiger bij de Akermolen;
1 september 2010. Foto: Arie van Genderen.

Theehuis
Nu breekt een nieuwe periode aan. In de molen wordt een theehuis gevestigd. Theehuis de Akermolen  is onderdeel van stichting de Vrije Geer, officieel de exploitant van de molen. Het is een plek waar mensen met een verstandelijke beperking o.a. werken in de bediening of de keuken. Zij vinden het allemaal prettig de gasten van dienst te zijn. Zij krijgen professionele begeleiding van mensen met horeca-ervaring en tevens jarenlange ervaring in de zorg.

Openingstijden
– dinsdag t/m zondag van 10.00 tot 20.00 uur (tijdens de zomermaanden)
– dinsdag t/m zondag van 12.00 tot 18.00 uur (tijdens de wintermaanden)
Voor reserveringen, ook buiten de reguliere openingstijden, kunt u bellen naar 020 – 6100788

Pontje
Om het voor recreanten gemakkelijk te maken het theehuis te bezoeken is een voet- en fietsveerpont (Cocobo) aangeschaft. Hiermee kunnen voetgangers en fietsers worden overgezet van Badhoevedorp naar het theehuis en vice versa.

Voor de molen is een steiger geplaatst, waar behalve de Cocobo ook (kleine) schepen aan kunnen leggen en gebruik kunnen maken van het theehuis. De Cocobo zal onder begeleiding van een vrijwilliger worden bestuurd door een van de medewerkers van het theehuis.

Meer foto’s
Voor foto’s van het openingsfeest zie: www.mijnalbum.nl/Album=TRV7E3ZI

Tekst en foto: Arie van Genderen

Uit de Westerpost van 8 september 2010.

Boek over de geschiedenis van Sloten en Nieuw-West

Ton Heijdra: “Je moet wel heel oud zijn om mij nog iets nieuws te vertellen”

Nieuw-West – Na andere buurten als De Pijp, Zeeburg en Oud-West is het nu de beurt aan Nieuw-West om in boekvorm in de serie van sociaal-geograaf Ton Heijdra te verschijnen. Een beetje een thuiswedstrijd; Heijdra heeft jaren in Slotervaart en Osdorp gewerkt. Maar er was voldoende nieuws te ontdekken. Nu kan men er kennis van nemen in ‘Nieuw-West, de geschiedenis van de Westelijke Tuinsteden’.

Door Shirley Brandeis

Active Image

Het is er eindelijk.
“Ja, het duurde even. Ik heb er uiteindelijk vijf jaar aan gewerkt. Achteraf gezien kwam het nog goed uit dat het langer dan gepland duurde. Nu kon ik mooi de fusie van de drie stadsdelen van Nieuw-West erin opnemen. Tijdens de installatie van de nieuwe raad heb ik nog de laatste foto voor het boek genomen.

Nu is het meer een afgerond geheel.
Geuzenveld-Slotermeer, Slotervaart en Osdorp zijn nu echt Nieuw-West. “Welke onderwerpen komen aan de orde in het boek? “Wat zijn de Westelijke Tuinsteden, waarom is een buurt zo gevormd zoals ie nu is, dat soort dingen. Ik had en heb altijd veel vragen. Daarom schrijf ik ook. Dan kan ik op zoek naar de antwoorden.”

Dus vanaf 1935, toen het AUP…
“Nee! Ik ga veel verder terug. Het begon hier niet met het Algemeen Uitbreidingsplan van Cornelis van Eesteren. Ik ben begonnen bij het begin, zo’n duizend jaar geleden. Hoe het er toen uitzag – die polders, het water – heeft medebepaald hoe het er vandaag de dag uitziet. Neem bijvoorbeeld de vraag of de tuinsteden hier wel waren gekomen als dat meer er niet gelegen had.”

Dat meer.
“De Sloterplas, waar wij nu op uitkijken tijdens dit gesprek. Ik wilde per se hier afspreken. Hiermee is het allemaal begonnen. Waar wij nu zitten was vroeger de gemeente Sloten. Amsterdam bestond toen nog niet eens. Ja, het is een hele oude geschiedenis. Ik moet eerlijk toegeven dat er al veel overgeschreven is in boeken en polderarchieven. Maar ik ben verder gaan zoeken. Onder andere naar de eerste akte van de gemeente Sloten. De dorpsraad daar heeft al veel archiefwerk gedaan, maar toch was het nog een pittige klus om achter de waarheid te komen.”

Welke waarheid?
“Men zegt dat het oudste document waarin over Sloten wordt geschreven van rond het jaar duizend is. De eerste documenten blijken echter geantedateerd, dus van eerdere datum voorzien, om zo het eigendom over kerken te kunnen staven. Waarschijnlijk is het oudste document dan ook van rond 1150. Toch nog altijd ouder dan Amsterdam.”

Wat is er zo leuk aan die hele geschiedenis ontrafelen?
“Het leuke is om te zien dat de geschiedenis zich herhaalt. En dat sommige zaken anders zijn dan ze nu in de hoofden van de mensen zitten. Neem Loveland, dat vorige maand hier plaatsvond en waar veel bewoners tegen protesteren. Vaak doet men daarbij eenberoep op Van Eesteren, die hier rust wilde hebben. Welnee! Van Eesteren wilde hier juist meer levendigheid. Waar wij nu wat drinken, bij café Oostoever, had een uitkijktoren moeten komen en dat had publiek moeten trekken.”

Grappig.
“Nog een voorbeeld: waar nu de drie flats aan de Burgemeester Hogguerstraat staan, daar was de tentoonstelling Het Atoom gepland. Een piramide had er gebouwd moeten worden, met een echt werkende kernreactor. De expositie kwam uiteindelijk bij Schiphol en daar is weer Petten uit voortgekomen.”

Waar haal je die informatie vandaan?
“Door veel te lezen, zowel boeken als tijdschriften, en door te zoeken. Soms op slechts één woordje. Ik heb geen mensen geïnterviewd. Je moet wel heel oud zijn om mij nog iets nieuws te vertellen.”

Geef nog eens een tipje van de sluier.
“In mijn boek vertel ik ook over het plan van stedenbouwkundige Witteveen, een voorloper van het Algemeen Uitbreidingsplan van Van Eesteren.

Toen Sloten in 1921 werd geannexeerd barstte er een strijd los tussen de gemeentelijke Dienst Publieke Werkenen de gemeentelijke Woningdienst, tussen respectievelijk de ambtenaren Bos en Keppler, over hoe de stad uit te breiden. Witteveens plan was de inzet en in dat plan werd veel meer natuur gehandhaafd. Onder andere was er een grote strijd over de Nieuwe Meer. Bos wilde daar een industrieterrein, Keppler en Witteveen wilden natuur.

Dus in die jaren twintig was men al bezig met het tuinstadidee. De dienst Stadsontwikkeling werd in 1928 opgericht om het conflict op te lossen. Van Eesteren sloot veel compromissen in zijn plan en daarbij kwam in de jaren dertig ook de invloed van het Nieuwe Bouwen. Je kunt dus niet zeggen dat alles hier begonnen is met het AUP van Van Eesteren. Overigens, er zijn ook nog alternatieve plannen geweest. Onder andere het doortrekken van de grachtengordel, was een idee. Moetje voorstellen waar we nu dan hadden gezeten.”

Komt ook de veranderende bevolkingssamenstelling ter sprake in je boek?
“Ja, alleen niet als eerste over de groepen waar jij nu aan denkt. Ik schrijf ook over de Duitse immigranten uit de 19e eeuw. De arbeiders die hier naar toe trokken om bij de tuinders te werken.

Ik schrijf over de komst van de Friezen en de Groningers naar de tuinsteden inde jaren vijftig. Over de problemen die er waren: geïsoleerde vrouwen, het niet integreren, de spanningen binnen het gezin. In een onderzoek stelde men toen voor om ‘an aggressive approach’ toe te passen! In een tijdschrift sprak men ook al over een actief spreidingsbeleid van de mensen die in groten getale uit Nederlands-Indië naar de Westelijke Tuinsteden kwamen. Als je dat allemaal hoort en leest, relativeert dat wel de huidige situatie.”

Je hebt uiteraard ook over stedelijke vernieuwing geschreven.
“Ja. Ik was zelf betrokken bij het veranderingsproces. Dus daar wist ik veel vanaf. Alleen de laatste jaren beschrijf ik globaal. Daar waag ik me nu nog niet aan, dat is te vroeg. Wel verklaar ik de komst van de stedelijke vernieuwing.
Dat functies van wonen veranderen, daarom.”

Wat vind jij daar als opbouwwerker van?
“Ik spreek geen oordeel uit in mijn boek. Dat moeten de mensen zelf doen. Op basis van de geschiedenis kun je je eigen conclusies trekken. Ik hoop dat het boek de lezers anders tegen het gebied laat aankijken. Dat je af en toedenkt: ik woon hier al mijn hele leven, maar dat wist ik nog niet.”

Zoals?
“Ken jij de geschiedenis van de Westerpost? “

Globaal, niet echt, nee.
“Die vraag – hoe is die krant begonnen en waarom hier – heb ik mezelf ook gesteld. Je kunt het straks lezen in mijnboek.”

Signeren
Het eerste exemplaar van het boek ‘Nieuw-West, de geschiedenis van de Westelijke Tuinsteden’ wordt vandaag, op woensdag 1 september, aan stadsdeelvoorzitter Achmed Baâdoud overhandigd.

Het boek is vanaf nu verkrijgbaar bij de boekwinkel, onder andere bij Meck en Holt en bij www.uitgeverijdemilliano.nl voor € 22,50. ISBN 978 9072810 588.

Op zaterdag 4 september 2010 signeert Ton Heijdra tussen 11.30 en 15.30 uur bij Meck en Holt aan Tussen Meer 48. Die dag krijgt u korting op het boek.

Uit: De Westerpost van 1 september 2010; www.westerpost.nl

Restauratie Akermolen voltooid

Open dagen in eerste weekend september

U bent van harte welkom om in het weekend van 4 en 5 september 2010 een bezoek te brengen aan de gerestaureerde Akermolen, voorheen De Oude Molen, in De Aker aan de ringvaart van de Haarlemmermeer. Zijn restauratie is voltooid. Op 1 september wordt hij officieel geopend. Het weekend daarop houdt hij open huis. In de tussentijd wordt er hard gewerkt aan afrondende werkzaamheden als de aanleg van het terras, de inrichting van de expositieruimte, de bouw van de steiger.

 Active Image

Tijdens de open dagen staat de koffie en thee voor u klaar van 10.00 uur tot 20.00 uur. In die tijd kunt u de molen op uw gemak bekijken en bent u tevens welkom om de tentoonstelling en de filmpjes over de geschiedenis van de molen te zien in de ruimte achter het hoofdgebouw. Tussen 12.00 uur en 17.00 uur staat er een kraam met informatie over de molen en zijn omgeving naast het gebouw en tot 16 uur kunt u met het pontje oftewel het varende terrasvlot naar de overkant van de ringvaart en terug. Zondag 5 september wordt bij de molen de familievoorstelling Yurko opgevoerd. Dit is een muzikaal sprookje over de kleinste reus ter wereld. Aanvang 13.00 uur en 15.00 uur. Voor info zie www.wiewalvis.nl

Wie is wie bij de Akermolen?
Het blijkt wel eens dat mensen niet meer weten wie nu waarover gaat in De Oude Molen. Zomer 2010 is dit als volgt: Stadsherstel Amsterdam NV is eigenaar van de Akermolen. Stadsherstel heeft de verantwoordelijkheid voor de restauratie op zich genomen en de voor dat doel benodigde gelden ingezet. Zie voor verdere info: www.stadsherstelamsterdam.nl

De restauratiekosten zullen naar verwachting aanzienlijk hoger liggen dan gedekt kunnen worden uit monumentensubsidies en toekomstige verhuurinkomsten. Andere gelden waren en zijn dus zeer welkom voor Stadsherstel. Het mooie is dat dit voorziene tekort geen afbreuk heeft gedaan aan de kwaliteit van de restauratie, zoals u zelf kunt beoordelen. Bouwer is aannemersbedrijf D. Louman. Deze heeft sinds voorjaar 2009 de restauratie op zich genomen, nadat bouwbedrijf Hillen en Roosen, de eerste bouwer, failliet was gegaan. Stadsherstel heeft de molen nu hij klaar is, verhuurd aan Stichting De Vrije Geer. Deze jonge stichting ondersteunt en begeleidt mensen met een verstandelijke handicap. Een aantal van hen zal het beheer van de Akermolen, inclusief de horeca voor zijn rekening nemen. Het voornemen is om de molen in de zomermaanden open te houden tussen 10.00 en 20.00 uur en in de winter tussen 10.00 en 18.00 uur. Maandags is hij gesloten. Zie www.stichtingdevrijegeer.nl

En dan is er natuurlijk stichting De Oude Molen met de werkgroepleden
Deze heeft eerst werkend vanuit de Dorpsraad Sloten-Oud Osdorp en later als stichting het initiatief genomen voor het behoud van de Akermolen. Haar donateurs zijn daarbij van grote steun geweest. En wat betreft hun geld: de stichting heeft het afgelopen jaar tweemaal een donatie van 10.000,- euro gedaan aan Stadsherstel rechtstreeks ten behoeve van de restauratie. Nu de stichting haar doel heeft bereikt, wil zij zich verder richten op het inzichtelijk maken van de geschiedenis van de molen en van de bestaande en verdwenen omliggende polders. Voor die plannen heeft zij van Stadsherstel een kleine tentoonstellingsruimte tot haar beschikking gekregen voor tijdelijke exposities en voor andere activiteiten die met de geschiedenis van de molen en zijn omgeving te maken hebben. Op 1 juli heeft de stichting De Oude Molen voor de inrichting van deze ruimte en voor de benodigde audiovisuele apparatuur een donatie gekregen van het Schipholfonds van 7.230 euro. Een welkom bedrag. Met dit geld kan de ruimte voor een groot deel in orde gemaakt worden. Het geld dat nog beschikbaar is uit de donaties wil de stichting gebruiken voor de ontwikkeling van materiaal, het maken van powerpoint presentaties en films e.d. Op de open dagen en in de verdere maand september kunt u in de tentoonstellingsruimte informatie zien over de geschiedenis van de Akermolen, over de inspanningen voor zijn behoud in de afgelopen tien jaar en over het verloop van de restauratie van de molen. Dit gebeurt aan de hand van informatiepanelen, powerpoint-presentaties en van films. www.akermolen.nl

Hoe kom je bij de Akermolen?
De Akermolen staat aan het Zwartepad 30. Het is niet mogelijk om er te parkeren. Hooguit kunt u dit doen aan de kop van de Zuiderakerweg of in de wijk achter de molen, maar die mogelijkheden zijn beperkt en in beide gevallen zult u een stukje moeten lopen. U kunt het beste met de fiets komen of met het openbaar vervoer. U neemt dan lijn 1 tot het Ecuplein aan het einde van de Pieter Calandlaan en gaat verder te voet. Bezoekers uit de Haarlemmermeer kunnen tussen 12 en 16 uur worden overgevaren. Voor inlichtingen kunt u bellen naar F. Raat: 020-619 1083.

Uit de Westerpost van 25 augustus 2010.
www.westerpost.nl

De geschiedenis van de Westelijke Tuinsteden (1)

Amsterdam Nieuw-West –
De geschiedenis van de Westelijke Tuinsteden –
22,50 euro – 22,5 x 24,5 cm; 168 pagina’s; 247 illustraties
.

Auteur: Ton Heijdra

De geschiedenis van het huidige stadsdeel Nieuw-West gaat duizend jaar terug en begint bij de kleine dorpjes Sloten, Osdorp en Sloterdijk, later samen de gemeente Sloten. Sloten wordt voor het eerst in het sacramentium van Echternach van rond het jaar 1000 genoemd. De twee pagina’s met de naam ‘Sloton’ zijn waarschijnlijk rond 1156 toegevoegd om de rechten van de abdij op kerkjes in Holland op te eisen.

Sloten was een echte boeren- en tuidersgemeenschap, waarvan de sporen nog steeds terug te vinden zijn. In 1921 werd Sloten door Amsterdam geannexeerd, ondanks felle protesten van de bewoners. Vooral het eigen raadslid Buisonjé, die ook Tweede Kamerlid was, heeft het daarbij zwaar te verduren gehad door in de Tweede Kamer – ondanks het standpunt van de gemeente Sloten – voor de annexatie te pleiten.

Na de annexatie waren er binnen de gemeente grote meningsverschillen over de bebouwing van Amsterdam-West. Een van de eerste uitgewerkte uitbreidingsplannen is uit 1924 en staat op naam van W.G. Witteveen. In 1934 volgde het wereldberoemde Algemeen Uitbreidingsplan van Amsterdam (AUP) van Cornelis van Eesteren. Ook dit was niet onomstreden, zoals bijvoorbeeld blijkt uit een alternatief uitbreidingsplan van zeven architecten van naam van direct na de Tweede Wereldoorlog en waarvan het doortrekken van de grachtengordel een belangrijk element van uitmaakt. Andere nooit uitgevoerde plannen zijn de brede snelweg over een viaduct over het winkelcentrum Osdorp; een spectaculaire uitkijktoren aan de Sloterplas en de bouw van een zogenaamde atoompiramide met een werkende kernreactor.

In Nieuw-West hebben zich al eeuwenlang migranten gevestigd: Duitsers in het begin van de negentiende eeuw; Friezen en Groningers in de beginjaren en kort daarop Indische Nederlanders; gastarbeiders en Surinamers in de jaren zeventig. In de wetenschappelijke sociologische onderzoeken, die rond 1957 in de Westelijke Tuinsteden uitgevoerd zijn, is al sprake van bezorgdheid over de integratieproblemen, waarbij een ‘aggressive approach’ gepropageerd werd.

In de Westelijke Tuinsteden is door de architecten en stedenbouwers gekozen voor een functionalistische woningbouw, gebaseerd op La Charte d’Athènes van het Congrès Internationaux d’Architecture Moderne (C.I.A.M.). Hoe goed aangepast aan de eisen van die tijd ook, veroudering was inherent aan het concept, hetgeen de huidige stedelijke vernieuwing onvermijdelijk maakte. De discussie over stedelijke vernieuwing, zoals ingezet door Bureau Parkstad, en de vele projecten om sociale cohesie te bevorderen, tonen – zonder dat men het beseft – grote overeenkomsten met de discussie die gevoerd is over het realiseren van de ‘wijkgedachte’ bij het opzetten van de Westelijke Tuinsteden.

In 1981, zestig jaar na de annexatie van de gemeente Sloten, kregen de bewoners van Osdorp met de komst van een eigen stadsdeelraad weer zelfbestuur. In 1990 volgden de andere Tuinsteden: Geuzenveld/Slotermeer en Slotervaart/Overtoomse Veld. Sinds 1 mei 2010 vormen ze samen het stadsdeel Nieuw-West, met Achmed Baâdoud als voorzitter van het Dagelijks Bestuur.

Uitnodiging boekpresentatie

Nieuw-West, de geschiedenis van de Westelijke Tuinsteden

Op woensdag 1 september 2010 om 17.00 uur in de Van Eesterenzaal, Jan Tooropstraat 6 te Amsterdam. Het eerste boek zal overhandigd worden aan stadsdeelvoorzitter Achmed Baâdoud

Auteur Ton Heijdra – bekend van zijn publicaties over de Amsterdamse volksbuurten – zal een korte lezing houden over de hoofdlijnen van de geschiedenis van Nieuw-West. Na afloop is er een drankje en een hapje. Uw aanwezigheid stellen wij zeer op prijs. Het voorwoord is van Wim Kok, bewoner van de Westelijke Tuinsteden.

Op zaterdag 4 september signeert de auteur bij boekhandel Meck en Holt, Tussen Meer 46/48. Bij de presentatie en het signeren geldt een eenmalige aanbiedingsprijs van € 19,95. Vastgestelde verkoopprijs € 22,50; formaat: 225 x 245 cm; pagina’s: 168; 247 illustraties.

Uit de Westerpost van 25 augustus 2010.
www.westerpost.nl

De verkiezingen in Sloten-Oud Osdorp

Zo, dat zit er weer op. Op 9 juni 2010 was het verkiezingsdag, dat zal niemand ontgaan zijn. De landelijke verkiezingen waren historisch te noemen, de verkiezingen voor de leden van de dorpsraad waren wat minder spectaculair. Maar voor de betrokkenen niet minder belangrijk.

Op de verkiezingslijst stond een drietal nieuwe namen en andere leden, zoals Celie, Jaasma, Berghuis, Renooy en Verdegaal waren herkiesbaar. Van de drie personen die nieuw waren op de lijst haalden twee de eindstreep. De derde, Gerrit Oostendorp, haalde het net niet. Hij kreeg 4 stemmen minder dan Wim Verdegaal die nu aan een volgende termijn kan beginnen. Louis Jurgens van de Sloterweg is met zijn 25 jaren het jongste lid van de raad en heeft, zoals u heeft kunnen lezen in de Westerpost van 2 juni, zeer ambitieuze plannen. We hopen dat hij over vier jaar kan zeggen dat hij veel heeft gerealiseerd. Het percentage personen uit het dorpsraadgebied dat heeft gestemd bedroeg 34,8 %. Dat was ongeveer 2% lager dan de vorige keer. Gezien de landelijk trend niet eens zo slecht.

Als de nieuwe raad is geïnstalleerd zullen we ongetwijfeld een nieuw beleidsplan krijgen met daarin de hoofdpunten voor het beleid van de komende vier jaar. We komen daar uitgebreid op terug. Voor nu rest de redactie niets anders dan de gekozenen te feliciteren en ze veel wijsheid en sterkte toe te wensen voor de komende vier jaar.

Arie van Genderen

Sluizen in Nieuw-West op afstand bediend

In Amsterdam Nieuw-West bevinden zich drie schutsluizen die de op polderpeil gelegen wateren in dit deel van de stad verbinden met het hoger gelegen buitenwater. Bij de sluis in de Burgemeester Cramergracht en die langs de Heemstedestraat bij de Westlandgracht is er een peilverschil van 1,70 meter tussen het stadspeil van de Amsterdamse grachten (NAP -0.40) en het polderpeil van de Westelijke Tuinsteden (NAP -2.10), waarvan de Sloterplas het middelpunt vormt.

De eerste bootjes, waaronder een boot van de Dienst Binnenwaterbeheer (BBA),
gaan door de op afstand bediende Cramergrachtsluis; 19 juni 2010.
Foto: Erik Swierstra.

De Akersluis, nabij de Molen van Sloten, vormt de verbinding met het water van de Ringvaart van de Haarlemmermeerpolder, boezemwater van het hoogheemraadschap van Rijnland (NAP -0.60). Het peilverschil bedraagt hier 1,50 meter.

Om met bootjes van en naar de Sloterplas te kunnen varen moet men altijd een van deze drie sluizen passeren. Tot vorig jaar waren de tijden waarop de sluizen geschut werden slechts zeer beperkt, alleen op zondagen in het zomerseizoen en daarbuiten op aanvraag. Omdat er telkens een sluiswachter vanuit de binnenstad hierheen moest komen was dit een omslachtige manier van werken. De Amsterdamse dienst die tegenwoordig over de sluizen gaat is de Dienst Binnenwaterbeheer (BBA). Al langer bestond de wens om tot uitbreiding van de bedieningstijden van deze, en ook andere, sluizen in Amsterdam te komen. Dit was ook een wens van de drie stadsdelen die onlangs zijn samengegaan in Nieuw-West.

In juni 2010 ging eindelijk deze langgekoesterde wens in vervulling. De Dienst Binnenwaterbeheer (BBA) heeft twee van de drie sluizen, de Cramergrachtsluis en de Akersluis, op afstand bedienbaar gemaakt. De sluisdeuren zijn elektrisch beweegbaar geworden en worden vanuit de havengeldpost Nieuwe Meersluis in Amsterdam-Zuid bediend. Als een boot door de sluis wil, dan behoeft men slechts per mobiele telefoon contact op te nemen met de bedieningspost en vervolgens wordt de sluis in werking gesteld.

Op zaterdag 19 juni 2010 werd ’s ochtends de nieuwe afstandsbediening bij de Cramergrachtsluis feestelijk in gebruik genomen door Carolien Gehrels, wethouder Waterbeheer van de Centrale Stad, samen met Paulus de Wildt, portefeuillehouder Nieuw-West voor de Sloterplas. Na enkele toespraken en een telefonische oproep werd de sluis in werking gesteld en konden een boot van Binnenwaterbeheer, alsmede enkele recreantenbootjes op de nieuwe wijze door de sluis varen.

Er behoeft er zich nu geen sluismeester meer ter plaatse te begeven en de sluizen kunnen in principe onbeperkt gebruikt worden. Dit betekent een grote uitbreiding voor de vaarmogelijkheden van en naar de Sloterplas en omgeving. Ook is er in de verbinding tussen de Ringvaart van de Haarlemmermeer en de Kostverlorenvaart, die normaal gesproken via het Nieuwe Meer en de Nieuwe Meersluis en de Schinkel loopt, nu een alternatieve route via de Akersluis, de Sloterplas, de Cramergrachtsluis en de Erasmusgracht en Admiralengracht naar de Kostverlorenvaart. Ook kan op deze wijze nu een rondje gevaren worden, een aardige mogelijkheid voor waterrecreanten in dit deel van Amsterdam. Ook biedt deze mogelijkheid perspectieven om in de toekomst met elektrisch aangedreven bootjes vaartochtjes door Amsterdam-West te maken. Als ook de sluis bij de Heemstedestraat nog van deze op afstand bedienbaar wordt, dan zouden er nog meer mogelijkheden ontstaan, ook voor een kleinere ronde, namelijk via de Slotervaart, Westlandgracht en Postjeswetering naar de bovengenoemde wateren. Dit is ook een wens van het stadsdeel Nieuw-West en hopelijk zal een dergelijke mogelijkheid er in de toekomst nog komen, zodat er een aardig vaaralternatief voor de drukke Amsterdamse grachten ontstaat door rustige en door groen omgeven wateren in de Westelijke Tuinsteden. De Sloterplas is nu onderdeel van de 4,5 uur durende Plassentocht door het groen van Amsterdam.

Erik Swierstra, 19 juni 2010.

Zie ook: http://www.binnenwaterbeheer.amsterdam.nl/alle_nieuwsberichten/nieuws_pleziervaart/aker-_en_cramersluis

De resultaten van drie jaar Dorpsraad Sloten-Oud Osdorp

* Villa Sloterweg, geen hotel en verplichte herplanting van illegaal gekapte bomen
 
* Handhaving Osdorperweg en omgeving, mede dankzij de Dorpsraad zijn ze eindelijk begonnen met inventarisatie van illegale activiteiten
 
* Cultuur historische verkenning, i.s.m. ons gemaakt
 
* Visie Dorp Sloten, heeft de Dorpsraad aan meegewerkt
 
* Kerstbijeenkomst, initiatief dorpsraad
 
* Verkiezingsavond, intiatief dorpsraad
 
* Informatieavond planschade Westrandweg
 
* Informatieavond Cultuurhistirische verkenning
 
* Informatieavond nieuwbouw Sloterweg
 
* Vernieuwen deel Osdorperweg en deVrije Geer, i.s.m dorpsraad

Uit: de Westerpost, 26 mei 2010

 

 

Dorpsraad zoekt kandidaten

Ja, op het moment dat het kabinet valt sta je daar niet direct bij stil, maar de gevolgen van die val zijn groot voor de Dorpsraad Sloten-Oud Osdorp. Punt is namelijk dat de verkiezing van de leden van de Dorpsraad altijd samenvalt met de verkiezing van de Tweede Kamer. Dus, nu er nieuwe Tweede Kamer-verkiezingen aankomen, moet ook de Dorpsraad aan de bak. Zowel financieel als organisatorisch weer een hele klus.

Nieuwe leden aanmelden
Dorpsraad maakt bekend dat iedere inwoner van Sloten en Oud Osdorp zich vanaf nu kandidaat kan stellen voor het lidmaatschap van de Dorpsraad.

Heeft u zelf interesse, of kent u iemand die mogelijk interesse heeft, aarzel dan niet om te bellen of te schrijven. Telefonische informatie kunt u krijgen bij de uitvoerend secretaris van de Dorpsraad, mevrouw Rita de Voogd, tel. 020 – 6174511 of e-mail dorpsraad@tiscali.nl.

Jaaroverzicht 2009

Sloten en Oud Osdorp

Het was een jaar van de grote gebeurtenissen in de wereld. De kredietcrisis. De verkiezing van de eerste zwarte president in de VS. De niet-verkiezing van Balkenende tot ‘president’ van Europa. De dood van verschillende BN-ers, zoals Ramses Shaffey en Martin Bril. En niet te vergeten de q-koorts en Mexicaanse griep.

Het dorpsnieuws mag daar wat magertjes bij afsteken, maar is voor direct betrokkenen niet minder belangrijk. Wat gebeurde er zoal dit afgelopen jaar in Sloten en Oud Osdorp? Dat moet in 1500 woorden. Veel te weinig natuurlijk om inhoudelijk op de onderwerpen in te gaan. Daarvoor verwijs ik naar de oude nummers van de pagina, te vinden op de site van de Westerpost.

Januari
Het eerste nieuwsfeit in de krant van januari was de afwijzing van de tweede aanvraag voor het bouwplan Sloterweg 1269 (voormalige garage). Dat plan was eind 2008 gepresenteerd en kon rekenen op brede steun van de omwonenden en de Dorpsraad. Volgens het stadsdeel paste het echter niet in het bestemmingsplan en werd daarom afgewezen. Verderop in dit jaaroverzicht komen we hier nog even op terug. De redactie haakte in januari in op de nationale tuinvogeltelling met een artikel en een fotowedstrijd. Bij de traditionele nieuwjaarsreceptie van de Doprsraad, met als gastspreker wethouder Maarten van Poelgeest, kreeg Dorpsraadlid Henk Celie de ‘zilveren schaal van verdienste’ uitgereikt.

Februari
In februari sprongen enkele zaken eruit. Bijvoorbeeld de discussie over de bouw van een hotel op de plaats de afgebrande villa aan de Sloterweg. Volgens de begin 2009 goedgekeurde Hotelnota van stadsdeel Slotervaart is de conclusie gerechtvaardigd dat er aan de Sloterweg geen hotelbouw zal plaatsvinden. Ook niet op de plaats van de sinds begin vorig jaar verkochte voormalige politieschool. Tot slot was er deze maand aandacht voor de dode beuken bij manege De Ruif aan de Sloterweg en de veelvuldig vernielde bushokjes aan de Vrije Geer en Ditlaar.

Maart
Half maart een dubbelinterview met de wethouders Steeman en Looman. Looman was eind 2008 afgetreden na troebelen binnen zijn eigen partij Groen Links. Hij werd opgevolgd door Kees Steeman, van dezelfde partij. Looman was de man die het begrip ‘participatie’ in Osdorp op de kaart had gezet. In het interview werd duidelijk dat Steeman het beleid van zijn voorganger op hoofdlijnen zou voortzetten.
Een spannende periode breekt aan voor de zorgboerderij De Boterbloem aan de Lutkemeerweg. Stadsdeel Osdorp wilde de gebruiksovereenkomst voor het bedrijf beëindigen om te beginnen met het bouwrijp maken van het gebied voor een bedrijventerrein. Een actiecomité start een handtekeningenactie om De Boterbloem te redden.

April
Een maand met veel activiteiten. Presentatie van het bestemmingsplan Osdorperbovenpolder en Osdorperbinnenpolder Zuid door stadsdeel Osdorp bijvoorbeeld. Met daarnaast de voorbereidingen voor het bestemmingsplan Osdorperbinnenpolder Noord, dat onder stadsdeel Geuzenveld valt. Maar ook de Bouwaanvraag Fase 2 van basisschool Het Bovenland aan de Akersluis/Langsom. Een onderwerp dat de gemoederen in Sloten danig in beroering brengt.
In deze maand, waarin de nieuwe dorpengids werd uitgereikt aan wethouder Steeman, werden ook de nieuwe bomen voor de Hervormde Kerk geplant. Een groots gebeuren met een zeer geavanceerde planttechniek.
En last but not least: het was de maand waarin de ´Visie op het dorp Sloten´ onder grote belangstelling werd gepresenteerd. Deze Visie zou gaan dienen als belangrijke bouwsteen voor het nieuwe Bestemmingsplan Dorp Sloten.

Mei
Koninginnedag in Sloten was ook dit jaar weer een groot succes. Met mooi weer, veel volk voor de verschillende activiteiten en een prima sfeer. De  (mislukte) aanslag op de Koninklijke Familie mocht de pret niet drukken. De 4 mei herdenking aan de Osdorperweg stond dit jaar in het teken van Vrijheid en Identiteit. Sjoerd Jaasma en dominee Bakker waren de sprekers.
Op 19 mei was er een openbare vergadering van de Deelraad Osdorp met als belangrijkste agendapunt de presentatie van de Visienota Dorp Sloten. Het werd een lange en rumoerige vergadering. Dorpsraad en bewoners toonden zich ‘verbijsterd’ over de manier waarop het dagelijks bestuur de nota, waar tientallen mensen maanden aan hadden gewerkt, met enkele pennenstreken een geheel andere lading gaf. “Hoezo participatie?” was een veelgehoorde vraag.

Juni
Een drukke maand, maar we beginnen met een vrolijk onderwerp: de zeer geslaagde vrijwilligersdag 2009.
Onder de kop ´Pingpongen in de Raadszaal´ werd beschreven hoe op 2 juni de vergadering verliep waarin de Visienota Dorp Sloten  vastgesteld zou moeten gaan worden. Het werd een zeer rommelige vergadering. Eerst werd nog een ander agendapunt behandeld, namelijk de toekomst van Zorgboerderij De Boterbloem. Het bleek dat de toekomst van De Boterbloem nog niet definitief vaststaat. En daarna De Visie. Om een lang verhaal kort te maken: heel laat op de avond besloten alle fracties de nota ´terug te nemen´ en zich verder te beraden.
Op 16 juni stond de nota opnieuw op de agenda van de deelraad. Het was de bedoeling dat de nota nu definitief vastgesteld zou gaan worden. Uiteindelijk kozen de coalitiepartijen in de deelraad voor een ingewikkeld compromis. Bij de presentatie van het echte bestemmingsplan (medio 2010) zal duidelijk moeten worden in hoeverre het compromis recht doet aan de gevoelens en verwachtingen van de bewoners.
In de rubriek Lief en Leed aandacht voor de brugwachter van Sloten, Hans Lintjens, die na een herseninfarct in een verpleegtehuis moest worden opgenomen met ernstige verlammingsverschijnselen.

Juli
Naast de prijsuitreiking voor de mooiste voorjaarstuin (Osdorperweg 70) deze maand onder meer aandacht voor de ontwikkeling van een stads- of zorgboerderij aan de Osdorperweg. Deze boerderij, naam De Kwekerij, is aangesloten bij de stichting Landzijde, een organisatie die in Noord-Holland zorgboerderijen ondersteunt. En goed nieuws deze maand voor die andere zorgboerderij, De Boterbloem. De deelraad heeft besloten dat de boerderij in ieder geval nog twee jaar kan blijven draaien.
Verder is het zomertijd en is de krant gevuld met een serie artikelen over een fietstocht langs een deel van de Stelling van Amsterdam. Erg aan te bevelen.

Augustus
Twee feestelijke gebeurtenissen in het Dorpsraadgebied deze maand. Op 15 en 16 augustus Sloten op z’n Kop en op 22 en 23 augustus Over de Rand in Oud Osdorp. Beide activiteiten, hoewel totaal verschillend van opzet, hebben één bovenliggend doel, namelijk de gemeenschapszin in het gebied bevorderen. En daar slagen ze goed in. Met hulde aan de tientallen vrijwilligers die elk jaar in touw zijn om de activiteiten te organiseren.

September
Een treurig bericht aan het begin van deze maand, namelijk het overlijden van een bekende Slotenaar: Kees Bakker. Kees werkte tot vlak voor zijn overlijden in het tuincentrum van de familie aan de Sloterweg en was heel actief voor ‘zijn’ kerk, St. Pancratius. Door de organisatie van de maandelijkse klaverjaswedstrijden in het parochiehuis haalde hij flink wat geld op voor de kerk.
Verder aandacht voor aannemers vader en zoon Louman die ingeschakeld werden bij de restauratie van de Oude- of Akermolen aan de Ringdijk. Zij waren al uitvoerder van het bovengrondse werk, maar toen hoofdaannemer Hillen en Roosen failliet ging namen zij ook de rest van het werk voor hun rekening. En de redactie ging nog maar weer eens op bedrijfsbezoek bij een bijzondere boerderij. Deze keer het bedrijf van Wim Bijma, teler van oude en vaak (bijna) vergeten groentes. Het bedrijf ligt aan de Osdorperweg, naast Stadsboerderij De Kwekerij.

Oktober
Onze pagina was in de maand oktober voor een niet onbelangrijk deel gewijd aan zaken in Oud Osdorp. Om te beginnen de uitslag van de enquête onder bewoners van de Osdorperweg en de zijwegen. Hoofdthema van de enquête, uitgevoerd door de werkgroep Landelijk Oud Osdorp, was toch wel de enorme hoeveelheid verkeer dat dagelijks over deze smalle weg dendert en wat daaraan te doen is. De uitkomst van de enquête is aangeboden aan het stadsdeel Osdorp met het verzoek om een serie maatregelen te nemen.
Tweede onderwerp was de organisatie van de streekmaaltijd in de Tuinen van West. Al met al een geslaagde dag.
In Sloten werd deze en vorige maand stevig gediscussieerd over het verkeer op de Sloterweg. En Pamela Louwes schreef enkele artikelen over kunstenaars in de voormalige school aan de Osdorperweg, hoek Lutkemeerweg.

November
Vanwege familiebezoek in Australië van ondergetekende schreef Erik Swierstra van de werkgroep Historie desgevraagd een serie artikelen over verschillende ontwikkelingen in dit gebied, zoals de aanleg van wegen naar ondermeer Den Haag (A4) en de Haarlemmertrekvaart naar Haarlem. Waarvoor nog veel dank.
En natuurlijk was er weer aandacht voor het Sint Maartenfeest, de intocht van Sinterklaas in Sloten en een uitgebreid verhaal over de Adventstijd en de Kerstcyclus.

December
In deze laatste maand van het jaar onder meer aandacht voor de nieuwe buurtregisseur in Oud Osdorp, Frans van der Tol. En mogelijk het begin van een tweetal nieuwe tradities. De eerste is het Over de Rand  Winterfeest, op het bekende terrein aan de Joris van den Berghweg/hoek Osdorperweg. Het tweede evenement was het kerstliederen zingen op het Dorpsplein in Sloten. Twee zeer geslaagde activiteiten.
Verder aandacht voor een hernieuwde bouwaanvraag voor de voormalige garage aan de Sloterweg 1269.

Arie van Genderen

Uit: de Westerpost van 6 januari 2010.