Strijd gaat door na verwerpen moties over Lutkemeerpolder

Het College van Burgemeester en Wethouders houdt vast aan het plan om distributiecentra in Lutkemeerpolder te bouwen.

Voorstellen van de SP en de Partij voor de Dieren om Voedselpark Amsterdam te ondersteunen en mogelijk te maken in de Lutkemeerpolder kunnen (voorlopig nog) niet op voldoende steun rekenen in de gemeenteraad.

Moties krijgen onvoldoende steun
SP-raadslid Erik Bobeldijk had het initiatief genomen voor het op 9 november 2022 in stemming brengen van twee moties. In de ene motie vraagt de gemeenteraad aan de wethouder om ten minste in overleg te gaan met alle betrokken partijen en zich te buigen over de ontwikkeling en realisatie van een voedselpark in de Lutkemeerpolder. De andere motie vraagt om een herziening van het bestemmingsplan van de Lutkemeerpolder zodat bijvoorbeeld door het opnemen van een ‘dubbele bestemming’ het Voedselpark hier ontwikkeld en gerealiseerd kan worden. Aangezien de coalitiepartijen (D66, GroenLinks, PvdA) (en het CDA tegen de tweede motie ) tegen stemden, zijn beide moties verworpen. Hoewel de vele vrijwilligers van Platform Lutkemeer van tevoren al bijna zeker wisten dat deze moties onvoldoende steun zouden vergaren, was dit toch weer een teleurstelling. Niet alleen voor Voedselpark Amsterdam, maar ook voor het behoud van het landelijk karakter van Oud Osdorp in het algemeen.

Gemeenteraadslid Erik Bobeldijk (SP) geeft in de raadzaal in de Stopera toelichting op beide moties over de Lutkemeerpolder. Dat GroenLinks, de PvdA, D66 en JA21 beide moties afwijzen, betekent dat zij zelfs niet in overleg willen gaan over de Lutkemeerpolder. Deze partijen plus het CDA willen ook het bestemmingsplan van de polder niet gedeeltelijk herzien. De VVD, PvdD, Bij1, DENK, Volt, FvD, Lijst Kabamba en de SP steunden beide moties wel. Foto: Jim Haijen.

Onbegrijpelijke keuze van College
“Het is onbegrijpelijk dat er wordt gekozen voor meer industrie in zo’n groen gebied. Amsterdam zou zo’n mooi initiatief voor stadslandbouw juist moeten omarmen”, zo liet de initiatiefnemer voor de moties Bobeldijk na afloop weten. Wel zegde wethouder Van Dantzig toe nog steeds open te staan voor een gesprek met de initiatiefnemers van het Voedselpark. Een aanzienlijk kleiner deel van de Lutkemeerpolder. Dan zou 12 in plaats van de beoogde 43 hectare volgens het stadsbestuur wel gebruikt kunnen worden voor een Voedselpark. Dat klinkt de onwetende toehoorder in de oren als ‘een kleine overwinning’, maar volgens Iris Poels van Platform Lutkemeer gaat het om “een koekje van eigen deeg”. Poels: “Die 12 hectare stond altijd al als landbouwgrond ingetekend. Het gaat dus niet om een nieuwe kavel, die eerst bestemd was als bedrijventerrein en nu voor landbouw. Bovendien gaat om het stuk grond waar wél pesticiden worden gebruikt en dus niet om die mooie vruchtbare biologische polderklei die wíj juist willen behouden en blijven gebruiken voor voedselproductie ín de stad. De gemeente gaat een wedstrijd uitschrijven voor deze kavel van 12 hectare. Uiteraard zullen wij als Platform Behoud Lutkemeer hier aan meedoen en een voorstel voor een voedselparkje voor indienen. Maar, het blijft erg verdrietig dat de gemeente juíst de meest vruchtbare grond wil gaan volbouwen met blokkendozen. Dat de Lutkemeerpolder wordt opgeofferd voor grote buitenlandse investeerders, die miljarden verdienen aan distributiecentra in Nederland.”

Bestemmingsplan deels aanpassen?
Een dag eerder pleitten vier insprekers in de stadsdeelcommissie van Nieuw-West voor het gedeeltelijk herzien van het huidige bestemmingsplan Lutkemeerpolder zodat hier óók stadslandbouw mogelijk wordt met gerelateerde bebouwing. Zo zou Voedselpark Amsterdam hier alsnog gerealiseerd kunnen worden. Dit voorstel komt ook nog in de gemeenteraad en de oppositie zal ook dan weer haar best doen om het College op andere gedachten te brengen en het voedselpark in de Lutkemeer mogelijk te maken.

DB stadsdeelcommissie steunt wijziging niet
Hans Homburg van Platform Behoud Lutkemeer volgde de stadsdeelcommissievergadering van Nieuw-West op 8 november nauwgezet en vatte samen wat besproken is: “In de loop van de behandeling zagen enkele politieke partijen er wel wat in om in de Lutkemeerpolder ook stadslandbouw mogelijk te maken, mede gezien de jarenlange maatschappelijke druk om hier een voedselpark te realiseren. De leden van het DB waren echter niet voornemens af te wijken van het officiële politieke standpunt van de centrale stad: Dus vasthouden aan bebouwing volgens het bestemmingsplan, dat op 24 april 2013 is vastgesteld door de gemeente Amsterdam. Zij wilden wel praten met de initiatiefnemers van Voedselpark Amsterdam, maar niet over het huidige bestemmingsplan.”

Geld weegt zwaarder dan groene idealen
Bij de gemeenteraadsverkiezingen hebben de Amsterdammers opnieuw overwegend links en groen gestemd, maar dit is niet terug te zien in de besluitvorming van de wethouder. Het College van Burgemeester en Wethouders blijft ‘geld op de korte termijn’ zwaarder laten wegen dan ‘een duurzame stad in de toekomst’. De bekende argumenten over ecologie, duurzaamheid, biologische voedselvoorziening dicht bij huis en recreatieve kansen voor inwoners van het dichtbevolkte stadsdeel Nieuw-West worden gemakshalve genegeerd.

Aan de andere kant van de Lutkemeerweg, tegenover boerderij De Bioterbloem, is deze bedrijfshal al in aanbouw. Op 9 november is het erop of eronder voor de toekomst van de Lutkemeerpolder en dus van Oud Osdorp. Sommige delen van de polder zijn nog intact. “Een bouwstop en nu met elkaar in gesprek, over een duurzaam compromis. Dat zou het beste zijn”, aldus woordvoerder Iris Poels van Behoud Lutkemeer. Foto Hans Homburg.

Locatie Lutkemeer is verkeerstechnisch ongeschikt
Inmiddels krijgt een nieuw argument tégen de bouw van distributiecentra in de Lutkemeerpolder steeds meer aandacht: de logistiek. Op 10 november 2022 laat Parooljournalist Bart van Zoelen een aantal verkeersexperts aan het woord, die de bouw van distributiecentra in de Lutkeerpolder ontraden: “Verkeersdeskundigen zetten grote vraagtekens bij de bouw van distributiecentra in het groen van de Lutkemeerpolder.

Hans Homburg begrijpt niet waarom de gemeente de plannen voor de Lutkemeerpolder niet tenminste ‘on hold’ zet. Een gemeentelijke verkeersanalyse is in de maak. Het is breed bekend dat het verkeer in Nieuw-West nu al een bron van ergernis is door opstoppingen in de spits. En tóch wacht het College niet tenminste eerst de onderzoeksresultaten van deze analyse vreemd genoeg niet eerst af. Alleen het kruispunt uit de Lutkemeerpolder, de Etnastraat naar de Ookmeerweg, staat gepland voor aanpassing in 2023.De overige verkeersknelpunten worden pas later opgelost.”

Kees-Willem Rademakers, onderzoeker van voedsellogistiek aan de Hogeschool van Amsterdam (HvA), noemt de plannen voor de Lutkemeerpolder “ondoordacht”. Ook hij is van mening dat de Lutkemeer ongeschikt is als locatie voor het aan- en afrijden van vrachtwagens: “Zowel de aanvoerroute vanaf de snelwegen als de binnenwegen de stad in schieten tekort. Het lijkt er daardoor op uit te draaien dat hier via Schiphol aangevoerde lading zal worden opgeslagen om daarna over het hele land gedistribueerd te worden. Dat is geen stadslogistiek en dus krijg je weer zo’n doos in het landschap waar vrachtwagens af en aan rijden.” Om zo’n distributiecentrum rendabel te maken gaat het volgens Rademakers al gauw om meer dan tienduizend voertuigen per week.

Geen behoefte aan distributie vanuit Lutkemeerpolder
Ook Walther Ploos van Amstel, HvA-lector citylogistiek, is kritisch. Hij noemt de plannen achterhaald: “In de Lutkemeer wordt iets van twintig jaar geleden ontwikkeld. Het gaat om heel klassieke open overslag met weinig toegevoegde waarde voor de Amsterdamse economie.” In de Lutkemeerpolder ziet hij juist kansen voor een mengvorm van een logistiek knooppunt met natuur en innovatieve bedrijvigheid, zoals een voedselbos, biologische stadslandbouw of vertical farming, de teelt van luxegewassen onder ledlicht. “Met lichte transportmiddelen als elektrische bestelwagens die groenten en kruiden in de stad bezorgen bij sterrenrestaurants die bereid zijn meer te betalen voor kwaliteit.”

Timing is vreemd
Niet alleen wacht de gemeente de resultaten van de eigen verkeersanalyse niet af, ook beide HvA-onderzoekers vinden het merkwaardig dat de plannen nu worden doorgezet. Binnenkort verschijnt namelijk ook een gemeentelijke strategie rond de vraag op welke plekken aan de rand van de stad zogenoemde ‘hubs’ kunnen komen voor stadslogistiek. “Naar verluidt komt de Lutkemeerpolder daar niet gunstig uit. Amsterdam zou die plannen toch tenminste moeten afwachten”, aldus de onderzoekers, die de Lutkemeer allesbehalve noodzakelijk vinden voor de bevoorrading van de stad. Wethouder Reinier van Dantzig blijft echter het tegendeel beweren en uitdragen dat “de distributiecentra in de Lutkemeer echt noodzakelijk zijn voor de bevoorrading van de stad”. Dat ter zake kundige onderzoekers van de Hogeschool van Amsterdam die noodzaak betwisten, lijkt de wethouder te negeren.

Tamar Frankfurther; 12 november 2022.

Voor dit artikel is gebruik gemaakt van het artikel in het Parool van Bart van Zoelen va 10 november 2022: Plan voor distributiecentra in de Lutkemeerpolder is ‘achterhaald’ en ‘ondoordacht’.

Terugkijken naar stadsdeelcommissievergadering van 8 november 2022 vanaf tijdscode 59.40.

Zie ook:
* Toekomst van Oud Osdorp op 9 november in de gemeenteraad
* Toch bouwen voor leegstand in de Lutkemeerpolder?
* Al twee jaar uitstel herziening bestemmingsplan Lutkemeerpolder
* Groen houden Lutkemeerpolder is nu een politieke keuze