Algemeen

Eerste onderdeel van betaalpaal staat op de Zuiderakerweg

De komst van het betaald parkeren werpt zijn schaduw vooruit.

Inmiddels staan de onderste delen van de betaalpalen op diverse plaatsen, maar de Zuiderakerweg had ter hoogte van nummer 19 de twijfelachtige eer om als eerste in het landelijke gebied een (nu nog) halve betaalpaal te krijgen.

De onderste delen van de betaalpalen vallen niet op in het straatbeeld. Wie niet goed oplet denkt al snel dat het gaat om kastjes van KPN of Ziggo.
Foto: Tamar Frankfurther; februari 2024.

Niet in Beschermd Dorpsgezicht Sloten
Vooralsnog heeft de gemeente alleen de onderste delen van de betaalpalen geplaatst. De betaalfaciliteit en verlichtingsunit ontbreken nog. Inmiddels staan ook op de Noorderakerweg, Akersluis, Langsom, Slimmeweg, Lies Bakhuyzenlaan, Sloterweg en de Ringvaartdijk de onderste delen van betaalpalen. Dankzij de inzet van de werkgroep Sloten kon worden voorkomen dat er betaalpalen in het beschermde dorpsgezicht van het dorp Sloten zijn geplaatst.

Start in twee fasen in tweede kwartaal 2024
Anders dan eerder gemeld moet er op Sloten en in de omringende wijken met ingang van 3 juni 2024 op maandag tot en met zaterdag van 9 tot 19 uur worden betaald voor het parkeren in de openbare ruimte. 8 april geldt nu als nieuwe datum voor de start van het betaald parkeerregime op de Bok de Korverweg en Tom Schreursweg in Oud Osdorp.

In de rest van Oud Osdorp blijft parkeren op de openbare weg gratis. De gemeente zal iedereen komend voorjaar informeren over de tarieven, de aanvraag van een parkeervergunning en hoe het werkt om uw bezoekers 150 uur per kwartaal met korting te laten parkeren. Wie nu al meer wil weten, klikt hier.

Tamar Frankfurther; 9 februari 2024.

Het Dagelijks Bestuur van Waterschap AGV móet zich voortaan uitspreken tegen bebouwing Lutkemeerpolder in Oud Osdorp

De leden van het Algemeen Bestuur AGV hebben gemerkt dat hun op 17 januari 2023 aangenomen motie ligt te verstoffen op de plank.

Dat willen zij niet. Daarom hebben zij op 25 januari unaniem – dus inclusief de vertegenwoordigers van de PvdA, GroenLinks en D66, partijen die in de gemeenteraad de komst van een bedrijventerrein steunen – in een nieuwe motie het Dagelijks Bestuur van AGV opgedragen om in actie te komen.

Bebouwing Lutkemeerpolder is onverantwoord
Het DB móet deze motie, die bebouwing in de Lutkemeerpolder afraadt, vanwege waterveiligheid, wateroverlast, waterhuishouding, ontwateringsdiepte grondwater en waterkwaliteit, nu écht actief gaan uitdragen bij de provincie en het rijk. Ook moet het waterschap nu proactief zijn expertise en visie gaan delen tijdens de door de gemeente Amsterdam toegezegde ‘factfinding’.

Lutkemeerpolder noodzakelijk voor wateropslag
In gesprek met de gemeente Amsterdam zal het waterschap – als expert op het terrein van waterbeheer – moeten uitleggen waarom het volgens hen onverantwoord is om de Oud Osdorpse polder te bebouwen. Door het veranderde klimaat is het noodzakelijk om de polder te gebruiken voor waterberging. Een grote wateropslagcapaciteit in de Lutkemeerpolder zorgt er immers voor dat Amsterdammers droge voeten houden en dat er voor droge tijden langer grondwater beschikbaar is. Het waterschap zal ook moeten benadrukken dat bebouwing in strijd is met allerlei eerder vastgesteld beleid en vooral met de Nationale Omgevingsvisie.

Positieve reactie van waterschapsbestuurder
In haar reactie zei AGV-bestuurder Bea de Buisonjé (PvdA) zich gesteund te voelen door de motie: “De gemeente Amsterdam, provincie Noord-Holland en het ministerie hebben er al met veel belangstelling kennis van genomen. Als de gemeente eind van dit kwartaal heeft gereageerd, zullen wij als DB daarop reageren en daarbij nemen we deze motie graag over.”

Tamar Frankfurther; 27 januari 2024.

Vernieuwing Oude Haagsebrug

De brug in de Oude Haagseweg over de Ringvaart van de Haarlemmermeerpolder is aan het einde van zijn levensduur en wordt vervangen door nieuwbouw.

Onderdeel verbinding Amsterdam – Schiphol
De huidige brug dateert van 1935 en was van 1938 tot 1966 onderdeel van Rijksweg 4 van Amsterdam via Schiphol naar Den Haag. Sinds 2002 maakt de brug (nu nr. 1864) deel uit van de busbaan tussen Amsterdam Nieuw-West en Schiphol. Naast GVB-buslijn 369 (voorheen 69) en de spitslijnen 245, 246 en 247 rijden hier ook de Connexxion-buslijnen 341 en 397 / N97 overheen.

De brug in Rijksweg 4 Amsterdam – Den Haag over de Ringvaart, kort na de voltooiing in 1937, gezien vanuit de lucht in zuidwestelijke richting. Op de voorgrond de Ringvaart met rechts de Drinkwatervoorziening. Verderop in de Haarlemmermeerpolder de Koekoekslaan. Bron: www.autosnelwegen.nl

Afsluiting en omleidingen
Van 22 januari tot 23 augustus 2024 is de brug voor alle verkeer (bus, auto, fiets en voetgangers) afgesloten. De buslijnen rijden om via de Haagseweg (A4) waarbij enkele haltes vervallen, waaronder in Amsterdam de halte Anderlechtlaan. Voor lijn 369 is er een vervangende halte ten noorden van de A4.

De Oude Haagsebrug uit 1935 kort voor de sloop, gezien vanaf de Ringvaart;
19 januari 2024. Foto: Erik Swierstra.

Voor fietsers en voetgangers is er een tijdelijke (beweegbare) pontonbrug iets ten zuiden van de te vervangen brug. De onderdoorgang in de Ringvaartdijk is voor fietsers afgesloten, deze kunnen omrijden via de Oeverlanden in de richting van Nieuw en Meer.

De tijdelijke pontonbrug voor fietsers en voetgangers, met op de achtergrond de Oude Haagsebrug uit 1935 kort voor de sloop, gezien vanaf de Ringvaart; 19 januari 2024. Foto: Erik Swierstra.

Vervanging brug
Omdat de bijna negentig jaar oude brug in slechte staat verkeerde is er al enige jaren sprake van vervanging. Uiteindelijk zijn Schiphol, de gemeente Haarlemmermeer, de gemeente Amsterdam, Vervoerregio Amsterdam en de provincie Noord-Holland het met elkaar eens geworden en kan de vernieuwing van start gaan. Aannemer BAM voert de werkzaamheden uit.

De Oude Haagsebrug in gebruik als busbaan met buslijn 369 van Sloterdijk via Nieuw-West naar Schiphol; 19 januari 2024. Foto: Erik Swierstra.

De brug wordt hierbij vereenvoudigd. De massieve betonnen constructie van de vroegere basculekelder verdwijnt en wordt vervangen door gewone brugpijlers. De brug is ontworpen als basculebrug, maar was later een vaste brug. De nieuwe pijlers komen op de wal en niet meer in de vaarweg, zodat schepen meer ruimte krijgen. Ook wordt de brug breder dan de oude brug, waardoor het busverkeer en het autoverkeer naar de Golfclub ‘The International’ van elkaar kunnen worden gescheiden en de bussen elkaar kunnen passeren.

Impressie van de vernieuwde Oude Haagsebrug vanaf tweede helft 2024, gezien vanaf de Ringvaart. Bron: www.oudehaagsebrug.nl

Werkzaamheden van september 2023 tot oktober 2024
In september 2023 begonnen de eerste voorbereidende werkzaamheden en werd een deel van het fietspad afgesloten. Tussen 22 januari 2024 en begin maart wordt de oude brugconstructie in zes weken gesloopt waarna de nieuwe brug verrijst. Van 22 januari t/m 9 februari is de Nieuwemeerdijk voor al het verkeer gesloten en wordt dat omgeleid. De Ringvaart is van 10 januari t/m 29 maart afgesloten voor vaarverkeer.

Vanaf maart wordt de nieuwe brug gebouwd en in mei en juni worden de grote liggers geplaatst. Volgens de planning wordt de brug vanaf 24 augustus 2024 voor het verkeer geopend. In oktober 2024 worden de laatste werkzaamheden afgerond.

Erik Swierstra; 20 januari 2024.

Zie ook:
* De spanning stijgt aan de Ringvaartdijk (pdf)

* De vervanging van de Oude Haagsebrug. Informatiedocument van website oudehaagsebrug.nl (pdf)
* Oude Haagsebrug (www.oudehaagsebrug.nl)
* Oude Haagsebrug op Wikipedia
* Maandenlange omleiding voor bussen van Schiphol naar Amsterdam – AT5
* Oude Haagsebrug blijft dé busroute naar Schiphol
*
*
* Artikel over de A4 op www.autosnelwegen.nl
Luchtfoto op de beeldbank van Rijkswaterstaat van de brug tijdens de aanleg, gezien naar het zuidwesten. Het viaduct over de Schipholweg is nog niet voltooid.
De Oude Haagsebrug tijdens de bouw, op de Beeldbank Stadsarchief Amsterdam

Stadsdeel schuift Fase 2 renovatie Osdorperweg tóch door naar 2025

Terwijl stadsdeelbestuurder Türkkol ruim een maand geleden nog beloofde dat Fase 2 van het groot onderhoud op de Osdorperweg zéker in 2024 zou zijn afgerond: Türkkol komt zijn belofte dus wéér niet na.

Dit bleek uit de brief van 16 januari 2024 die Türkkol aan de leden van de stadsdeelcommissie zond.

De levensgevaarlijke kruising Ookmeerweg / Osdorperweg (rechts op de foto). Een van de maatregelen die de gemeente als proef met ingang van april 2024 zal toepassen is het dichttrekken van de middenberm op de Ookmeerweg ter hoogte van de Osdorperweg. Of dit tot minder verkeer op de Osdorperweg zal leiden wordt betwijfeld, maar de nu gecompliceerde kruising wordt hierdoor in ieder geval wél een heel stuk veiliger. Foto: Theo Durenkamp.

Opnieuw loze belofte
In deze brief staan een overzicht van verkeersmaatregelen en een tijdspad voor het vervolg van de renovatie van de Osdorperweg. Deze brief had Türkkol toegezegd tijdens de vergadering van de stadsdeelcommissie op 19 december 2023. De stadsdeelcommissie riep hem hiertoe unaniem op en Türkkol deed vervolgens de toezegging om snel met maatregelen te komen en om Fase 2 van het groot onderhoud in 2024 te realiseren. Helaas blijkt uit het gepresenteerde tijdspad tóch weer dat de renovatie pas in december 2024 zal starten en dat de opgeknapte Osdorperweg dus niet in 2024, zoals beloofd, zal worden opgeleverd. Daarnaast wordt er helemaal niets gemeld over de hoognodige renovatie van de Onderweg.

Onhaalbaar in drie maanden slecht weer met Kerst
Het zal niemand verrassen dat de bewoners van Oud Osdorp – om het zwak uit te drukken – uiterst teleurgesteld zijn dat het stadsdeel zich opnieuw niet aan gedane beloftes houdt, niet luistert naar de unanieme stadsdeelcommissie en het groot onderhoud opnieuw met een jaar uitstelt. Een bewoner: “Ondanks de toezegging van Türkkol tijdens de heftige vergadering op 19 december om de renovatie toch écht in 2024 te realiseren, lezen we nu opeens dat deze pas in december gaat starten en in februari 2025 wordt afgerond. Als je nagaat dat de renovatie van de eerste helft van de weg al zeven maanden in beslag nam, dan kan de tweede fase met eenzelfde weglengte toch nooit in drie maanden worden uitgevoerd? Bovendien plannen ze het vreemd genoeg helemaal in de winterperiode. Dan is het weer zeker te slecht om door te werken. Bovendien vallen ook nog tenminste twee weken af voor de kerstvakantie. Dan redden ze dat toch nooit in drie maanden? Hoe geloofwaardig is dit nieuwe sprookje nou weer?”

Nepstartdatum om maar zogenaamd in 2024 te beginnen
Daarnaast is er ook nog de nodige scepsis over de geplande startdatum. Immers, bij de eerste fase werd maar liefst twee maal de reeds bekendgemaakte begindatum vlak voor de start plotseling opgeschoven: 1 februari 2022 werd toen 1 juli en vervolgens werd het 1 oktober 2022. Of zoals een bewoner het verwoordde: “Het lijkt er op dat de startdatum van 1 december in dit eerste tijdsplan alleen maar is vermeld om hiermee krampachtig de indruk te wekken dat er iets, zoals beloofd, in 2024 gaat gebeuren. Maar hiermee komt Türkkol totaal niet toe aan de toezegging die hij ruim een maand geleden nog deed. Nu blijkt het hele jaar 2024 op te gaan aan voorbereidende maatregelen en is de uitvoering en de oplevering dus zeker alweer met een jaar uitgesteld. En het zou me sterk verbazen als ze deze planning ook echt zullen gaan uitvoeren.”

Onderweg vergeten?
Opvallend is dat Türkkol in zijn brief van 16 januari aan de stadsdeelcommissie opnieuw met geen woord rept over de Onderweg, het circa 200 meter lange weggetje achter om de dorpskern van Oud Osdorp. Deze smalle weg verkeert namelijk in een nog veel slechtere staat dan de Osdorperweg zelf. De werkgroep Oud Osdorp en individuele bewoners hebben hierover al herhaaldelijk aan de bel getrokken bij het stadsdeel. In eerdere briefings werd deze weg – waarvan de aanliggende woningen en bedrijven alle de huisnummering van de Osdorperweg volgen – namelijk wél genoemd. Enkele bewoners: “Al jarenlang zijn wij steeds verstoken gebleven van onderhoud. Het zal toch niet zo zijn dat onze weg nu alwéér wordt overgeslagen?”

Bewonersbijeenkomst in maart
In maart is voor de bewoners een informatieavond gepland waarbij het voorlopig ontwerp van de tweede fase van de Osdorperweg zal worden gepresenteerd. Dan zal in ieder geval blijken of ook het zo noodzakelijke onderhoud aan de Onderweg zal worden meegenomen. Bewoners van de Osdorperweg hebben de stadsdeelbestuurder hier in ieder geval hierover opnieuw weer over ingelicht. Het zou dus nog schokkender zijn als het stadsdeel de Onderweg moedwillig blijft negeren.

Maatregelen
Türkkol maakt in zijn brief ook melding van maar liefst tien maatregelen waarvan komend jaar onderzocht wordt of deze zullen bijdragen tot vermindering van het doorgaand verkeer. Het betreft een bonte verzameling van ingrepen waarbij de gemeente letterlijk ‘out of the box’ heeft gedacht. Het gaat ook om maatregelen die tot nu toe nog niet of nauwelijks zijn voorgesteld:

* eenrichtingsverkeer op (delen van) de Osdorperweg voor vrachtverkeer;
* venstertijden voor vrachtverkeer d.m.v. bebording;
* eenrichtingsverkeer voor alle gemotoriseerde verkeer;
* verkeerscirculatiemaatregelen in de Tuinen van West (Joris van den Berghweg, Tom Schreursweg en eventueel ook Lutkemeerweg);
* verkeerslichten kruising Haarlemmerweg N200 met de Osdorperweg in Halfweg langer op rood;
* opstelvakken kruising Haarlemmerweg N200 aanpassen.

Uitgangspunt ‘geen verbindingsweg’ hiermee niet gehaald
Het zal duidelijk zijn dat deze zes voorstellen alleen maar een eventuele aanvulling kunnen zijn op andere maatregelen. De zes voorstellen zullen ieder afzonderlijk noch gecombineerd weinig of geen effect hebben om noemenswaardige effecten te hebben om de Osdorperweg nu eindelijk veilig te maken. Ook als deze zes halfslachtige maatregelen zouden worden ingevoerd dan nog blijft de Osdorperweg een verbindingsweg. In de Nota van Uitgangspunten die de gemeente overeen is gekomen met de bewoners en die democratisch is vastgesteld is dat immers één van de basisafspraken. Ook de gemeente heeft erkend dat alleen dán de smalle Osdorperweg zonder vrijliggende fietspaden maar wel onderdeel van het Hoofdnet Fiets veilig kan worden.

Zes zinloze maatregelen zonder handhaving
Bovendien verhogen deze zes maatregelen de kans dat de gemeente het hierbij zal laten en dat er dus opnieuw slechts sprake zal zijn van een symbolische ingreep. Zolang handhaving hierop achterwege blijft, zijn deze maatregelen uiteraard een wassen neus. Dat weten de Oud Osdorpers uit ervaring zeker. Dit geldt immers ook voor het reeds sinds 1963 bestaande het inrijverbod voor doorgaand vrachtverkeer, het inrijverbod motorvoertuigen tijdens spitsuren (sinds 2014) en het snelheidsverbod 30 km (sinds 2007 dorpskern en sinds 2023 overal).

Om-en-om-regeling
Een van de andere vier voorgestelde maatregelen, door Mireille de Ridder als inspreker op 19 december 2023 ingebracht, is de zogenoemde ‘om-en-om-regeling’. Als dit wordt ingevoerd dan betekent dit dat er een of meer smallere doorgangen op de Osdorperweg met verkeerslichten worden aangebracht. Het verkeer wordt dan beurtelings uit beide richtingen op de weg toegelaten. Het gaat dan om een langere versmalling dan bij de huidige versmallingen het geval is en waarbij dan geen sprake zal zijn van een voorrangsregeling. Dit zorgt ervoor dat verkeerslichten noodzakelijk zijn. Deze oplossing zou op twee of drie plekken kunnen worden toegepast waar de wegbreedte niet beantwoordt (en ook niet kán beantwoorden) aan de voorgeschreven inrichtingseisen. Dit is dan in ieder geval bij:

* de bocht in de dorpskern;
* bij de te nauwe wegbreedte tussen de huisnummers 635 en 667, waar nauwelijks een voetpad is.

Middenberm Ookmeerweg / Osdorperweg sluiten
Een andere maatregel, reeds op 19 december 2023 door Türkkol genoemd, is het dichtzetten van de middenberm op de Ookmeerweg op de kruising met de Osdorperweg. Verkeer vanaf de Osdorperweg wordt dan gedwongen rechtsaf te slaan richting de rotonde bij Westgaarde. Verkeer vanuit de richting Lijnden dat de Osdorperweg op wil rijden, wordt dan gedwongen om eerst door te rijden naar de rotonde Baden Powellweg en daarvandaan rechtsaf te slaan op de Osdorperweg. Over het effect van deze maatregel op de hoeveelheid verkeer dat de Osdorperweg na invoering zal blijven gebruiken verschillen de meningen. Immers, wie vanuit de richting Lijnden persé linksaf wil naar de Osdorperweg, zal daarvoor echter slechts ongeveer 100 meter hoeven om te rijden. Deze maatregel heeft wél zeker het grote voordeel dat aan de nu gecompliceerde onveilige kruising in ieder geval een eind wordt gemaakt. In dat opzicht alleen al is deze maatregel dan ook zeker toe te juichen. En: Met elke (vracht)auto die hierdoor een andere route kiest zijn de Oud Osdorpers blij. Het plan is om deze maatregel in april als proef in te voeren en om vervolgens in augustus definitief te beslissen of de middenberm hier doorgetrokken zal blijven.

Knip onontkoombaar
De overige twee maatregelen betreffen achtereenvolgens de ‘harde knip’, eventueel met verzinkbare palen, en de elektronische knip, eventueel alleen tijdens de spits. De vergelijking met de Sloterweg is daarbij al heel wat keren gemaakt. Aangezien de portefeuillehouder via een motie van Piet Boon (GBW!) op 19 december unaniem door alle partijen van de SDC is opgeroepen om de uitgangspunten uit de nota van juni 2021 te blijven toepassen, is er nauwelijks een andere effectieve oplossing om van de illegale status van verbindingsweg af te komen voorstelbaar. Alleen de invoering van de (elektronische) knip biedt dan soelaas. Op de Sloterweg is voor oplossing decennia lang eerst gestreden. Het effect hiervan is heel goed. Het is nu te hopen dat deze ervaringen op een vergelijkbare weg als de Osdorperweg ertoe zullen leiden dat voor Oud Osdorp een vergelijkbare oplossing zo snel mogelijk zal worden ingevoerd. Dat zou betekenen dat ook in Oud Osdorp deze soap rond het veilig maken van de Osdorperweg binnen afzienbare tijd ook hier eindelijk tot een goed einde gebracht kan worden. Helaas is de werkelijkheid weerbarstiger zolang stadsdeelbestuurder Türkkol er – zoals nu weer blijkt – álles aan blijft doen om de invoering van deze maatregel zo lang mogelijk uit te stellen.

Theo Durenkamp; 20 januari 2024.

Bodembeleid zonder naar de kwaliteit van de bodem te kijken?

De gemeenteraad van Amsterdam besprak op 10 januari 2024 de Koersnota Gezonde bodem waarin de wethouder uiteenzet hoe de stad met zijn waardevolle bodem moet omgaan.

Tot grote teleurstelling van de immer oplettende vrijwilligers van Voedselpark Amsterdam kiest wethouder Reinier van Dantzig voor een eigen Amsterdams bodembeleid dat de kwaliteit van de bodem niet centraal stelt.

Wijkt Amsterdam bewust af van beleid VN en Kabinet?
Lucie Snoeker van Voedselpark Amsterdam vroeg tijdens de commissievergadering opheldering: “Staat in het voorgestelde beleid de kwaliteit van de bodem centraal óf is het gewenste gebruiksdoel van de grond het uitgangspunt? Het lijkt erop dat het College de gezondheid van de bodem niet centraal wil stellen, maar bij het bepalen van de kwaliteitsnormen voor een bepaald stuk grond liever wil uitgaan van het door het College (op termijn gewenste) gebruiksdoel van de grond. Het beleidsvoorstel van de wethouder komt niet overeen met het beleid “Water en Bodem Sturend” van het Nederlandse Kabinet en sluit niet aan bij de Duurzame Ontwikkelings-doelstellingen van de VN, zoals doel 15.”

Definitie is relevant voor Lutkemeerpolder
Snoeker: “Gaan we uit van de kwaliteit van de bodem, dan kan het niet anders of de polder wordt bestempeld als landbouwgrond. Door bij de definitie uit te gaan van bodemgebruiksdoel kan de gemeente de kwaliteit van de bodem als landbouwgrond negeren en doorgaan met het ‘verharden’ van de polder als bedrijventerrein. Als het College mede in het belang van toekomstige generaties echt een gezonde bodem wil nastreven en de kwaliteit van de leefomgeving  wil verhogen en dan kun je de Lutkemeerpolder toch niet volbouwen met distributiecentra? Hoe valt dit te rijmen?”

Waarom kiest Amsterdam voor eigen afwijkend beleid?
Zoals verwacht ondersteunden de fracties van SP en Partij voor de Dieren de visie van Voedselpark Amsterdam. De PvdA stelde vragen over het voor de troepen uitlopen van Amsterdam: “Waarom wil Amsterdam een eigen beleid en een eigen bodemgezondheidsindex? Waarom niet aansluiten bij landelijke  en internationale ontwikkelingen en normen? En wat is het effect van bodemgezondheidsindex op de gebiedsontwikkelingen in Amsterdam?” Hier komt wethouder Van Dantzig nog op terug. Over de Lutkemeerpolder kwam hij niet verder dan: “Het standpunt van het college is bekend.”

Tamar Frankfurther; 11 januari 2023.

Lees en kijk verder:
* De volledige inspreektekst van Lucie Snoeker.
* Bij insprekers en bij agendapunt 7 van de
commissievergadering van 10 januari.

Vage en incomplete bewonersbrief over Fase 2 Osdorperweg

De bewoners van de Osdorperweg ontvingen op 3 januari 2024 eindelijk de reeds voor november 2023 toegezegde bewonersbrief met de gemeentelijke plannen voor de verdere aanpak van de Osdorperweg.

Deze brief blinkt uit in nietszeggendheid, vermeldt vooral een heleboel onderwerpen níet en zorgt alleen maar voor meer vragen en een groter wantrouwen.

Vaag, onduidelijk, niets wordt benoemd
In de brief wordt bijvoorbeeld niet bevestigd dat Fase 2 van het Groot onderhoud aan de Osdorperweg in 2024 zal worden afgerond. Portefeuillehouder Nazmi Türkkol heeft dit tijdens de vergadering van stadsdeelcommissie van 19 december 2023 wel beloofd. Er staat alleen in dat “de gemeente van plan is enkele maatregelen te onderzoeken en te testen met de bedoeling deze óf mee te nemen in het nog resterende groot onderhoud van het zuidelijke deel Osdorperweg, óf direct na dit onderhoud na de dan gehouden verkeerstellingen”.

De gemeente meldt verder bezig te zijn met het maken van het ontwerp van de Osdorperweg. Dit zal – als het klaar is – worden gedeeld met de bewoners. De gemeente geeft dan ook meer informatie over de planning van diverse onderzoeken. Anders dan tijdens de vergadering beloofd maakt de brief ook niet duidelijk om wélke maatregelen het dan precies gaat.

Geen planning, geen tijdslijn
Deze brief is gedateerd op 27 december 2023. Dat is acht dagen na de heftige discussie in de stadsdeelcommissie over de niet nagekomen maatregelen. Er staat niets in over de door Türkkol toegezegde tijdslijn van het nog resterende werk. De stadsdeelbestuurder Verkeer heeft toen toegezegd dat de renovatie en de maatregelen in 2024 gerealiseerd zullen worden. Dat betekent dat de gemeente zich zal moeten houden aan een zeer strakke tijdsplanning. Het zou hierbij helpen wanneer de stadsdeelcommissie tijdens elke vergadering hierover de vinger aan de pols houdt. Een vast agendapunt wellicht?

Tamar Frankfurther; 12 januari 2024.

Erfgoed van de Week – De monumentale Margarethahoeve

Een parel in het gehavende boerderijenlint van Sloten

21 december 2023

Het dorp Sloten is een gemeentelijk monument rijker! De voormalige boerderij ‘Margarethahoeve’ aan de Sloterweg 1081 ligt in het boerderijenlint dat vanouds de Sloterweg aan beide zijden omzoomde. Dit is in het laatste decennium aanmerkelijk versnipperd geraakt door nieuwbouw. Reden te meer om de enkele boerderijen die er nog zijn te koesteren.

De Margarethahoeve, gezien in zuidwestelijke richting. Foto: C.F. Jansen (mei 1954), Beeldbank Stadsarchief Amsterdam (010118000471).

Sloterweg
De Sloterweg ten oosten van het dorp Sloten is aan het einde van de dertiende eeuw aangelegd in een ontginningsgebied en vormde sindsdien een belangrijke verbindingsroute tussen Sloten en Amsterdam. Door de ontginning van het veengebied rondom Sloten, ontstonden aan beide zijden van de weg langgerekte kavels omgeven door sloten. Op de kop van deze kavels zijn boerderijen gebouwd, waardoor een langgerekt boerderijenlint tot stand kwam. Vermogende Amsterdammers kochten kavels als belegging, of om er een hofstede of buitenplaats te stichten. Zo is de Margarethahoeve lange tijd een pachtboerderij geweest van Amsterdamse families. In de loop van de negentiende eeuw zijn echter alle buitenplaatsen verdwenen en kwamen ook op deze terreinen boerderijen.

De Sloterweg anno 1934 met aan de linkerkant de Margarethahoeve. Foto: Beeldbank Stadsarchief Amsterdam (OSIM00004002570).

In 1921 is de gemeente Sloten geannexeerd door de gemeente Amsterdam met het oog op uitbreiding van de snelgroeiende stad. Behalve bebouwing was er ook aandacht voor ‘vergroening’ in de toenemende stedelijke omgeving. Aan de Sloterweg kwam in 1927 een volkstuincomplex en zo’n 10 jaar later werd het Siegerpark, dat naast het zogenoemde Reigersbos lag, een relict van een verdwenen buitenplaats.

De linker zij- en voorgevel. Foto: Erik Swierstra; december 2023.

Van boerderij en tuinbouw naar nieuwbouw
Langzamerhand veranderde het agrarisch karakter van de omgeving van de Sloterweg. Een belangrijke wijziging in de bebouwing langs de Sloterweg vond plaats vanaf de jaren 1950. Toen kregen tuinders door de uitbreidingen van de Westelijke Tuinsteden een gebied ten noorden van de Sloterweg aangewezen als nieuw tuinbouwgebied. In de afgelopen decennia is er steeds meer nieuwbouw in de vorm van sterk verdichte zelfbouwkavels bij gekomen, die voor een belangrijk deel ten koste van de boerderijen is gegaan. De lintbebouwing is hierdoor steeds nauwer aaneengesloten geraakt en de rooilijn is steeds dichter naar de Sloterweg getrokken. Van de circa 50 boerderijen die er halverwege de vorige eeuw nog stonden, zijn er slechts een paar behouden, al hebben ze niet meer hun oorspronkelijke bestemming.

Gezicht op de boerderij met het hooihuis gezien vanaf het dorp Sloten, 1954. Foto: C.F. Jansen, Beeldbank Stadsarchief Amsterdam (010118000468).

De Margarethahoeve uit 1905
Op het eerste gezicht zou je de Margarethahoeve, ondanks de naam, niet direct herkennen als een boerderij. Het dwarsgeplaatste voorhuis oogt als een burgerwoning in de chaletstijl van rond 1900. Pas bij het naderen vanaf de dorpskern van Sloten is de stal zichtbaar die met het hoofdhuis is verbonden en blijkt het dus echt om een boerderij te gaan. Deze boerderij is in 1905 geheel nieuw gebouwd. De voorganger, een hallenhuisboerderij uit 1870, is gesloopt.

De voorgevel en rechter zijgevel waarin de tweedeling van het schuur- en stalgedeelte afleesbaar is aan de stalramen. Foto: Erik Swierstra; december 2023.

De huidige boerderij heeft een T-vormige plattegrond. Het dwarsgeplaatste woonhuis met erachter het bedrijfsgedeelte heeft elementen van de chaletstijl. Dit herken je aan de decoratieve sierspanten in de zijgevels, het inmiddels betimmerde sierspant in de topgevel en het siermetselwerk en is ook typerend voor een burgerwoning. De combinatie met een bedrijfsgedeelte was geheel nieuw aan het begin van de twintigste eeuw en straalde een zekere ambitie van de, in dit geval Amsterdamse, eigenaar uit.

Interieur van het woonhuis
Opmerkelijk is de indeling van het woonhuis. De voorgevel mist een voordeur, die onder de topgevel wordt verwacht door de symmetrische opbouw met 5 raamtraveeën. De entree tot de woning bevindt zich echter in het voorste deel van het bedrijfsgedeelte. Dat deel is opgedeeld in een schuur (wagenschuur) en de daarachter gelegen stal.

In het woonhuis zijn slechts 2 vertrekken aanwezig: een woonkamer en een opkamer boven de kelder. De trap naar de zolder en de oorspronkelijke keuken bevonden zich in de ‘wagenschuur’. Zo was tot het einde van het gebruik als boerenbedrijf in de jaren 1990 de gebruikelijke indeling van de hallenhuisboerderij hier nog steeds aanwezig, waarbij in het middendeel woon- en werkfunctie naast elkaar bestonden.

De halfhoge kelder met opkamer verwijst trouwens ook naar de boerderijfunctie. Deze kelder, die zich aan de koele kant van het huis bevindt en is voorzien van troggewelven en geglazuurde plavuizen op de vloer en tegen de muren, was bedoeld voor melkopslag.

De melkkelder met troggewelven en geglazuurde plavuizen op de vloer en tegen de muren. Foto: Monumenten en Archeologie 2023.

Het bedrijfsgedeelte van de boerderij
Achter het woonhuis heeft het bedrijfsgedeelte nog het karakter van de boerderij, alhoewel hierin tegenwoordig een kantoor is gevestigd. Nadat de laatste boer de boerderij verliet, is in het voorste gedeelte van de schuur een gang aangebracht van waaruit het woonhuis toegankelijk is. Ook is de keuken in de kamer geplaatst, zodat de woon- en bedrijfsfunctie van elkaar zijn gescheiden. In het tot kantoor verbouwde stalgedeelte geven 2 rijen stijlen of standvinken de oorspronkelijke driedeling aan. Met een voergang (deel) in het midden met plaatsen voor de koeien aan weerszijden.

Het boerenerf
Een belangrijk onderdeel van het boerderijcomplex is het erf. Omgeven door sloten is het erf vanaf de Sloterweg tegenwoordig toegankelijk via een dam. Oorspronkelijk was het erf bereikbaar via een brug die werd afgesloten door een sierhek. De boerderij ligt op enige afstand van de weg, waardoor er ruimte is voor een siertuin aan de voorzijde, een vast onderdeel bij de wat rijkere boerderijen. Op het erf stonden hier tot de jaren 1980 het hooihuis met daarachter een aantal schuren. Al deze elementen samen vormen een boerderijensemble.

Op een schilderij van de Margarethahoeve uit 1924 is deze samenhang goed herkenbaar: we zien het woonhuis in zijn oorspronkelijke uitstraling met aan de voorzijde een siertuin, opzij het hooihuis en de toegang tot het erf via een brug met sierhek.

Voorgevel van de Margarethahoeve. Foto: Monumenten en Archeologie 2023.

Zeldzaam
De Margarethahoeve is ondanks de verschraling van het omliggende erf een zeldzaam type van een T-boerderij met een burgerwoning. De enige andere boerderij aan de Sloterweg met een vergelijkbare architectuur van het voorhuis is al lang geleden gesloopt.

Dit type boerderij, een T-boerderij waarvan het woonhuis de architectuur van een burgerhuis heeft, komt in Sloten weinig voor. Slechts één boerderij aan de Sloterweg had een vergelijkbare architectuur, namelijk een nieuw woonhuis (circa 1900) met topgevel, de inmiddels gesloopte boerderij ‘Tussen Meer’.

Erfgoed van de Week
In de rubriek Erfgoed van de Week staat elke week een bijzondere archeologische vondst, vindplaats, voorwerp, monumentaal gebouw of historische plek in de stad centraal. Via de website amsterdam.nl/erfgoed delen de erfgoedexperts van Monumenten en Archeologie het erfgoed van de stad met Amsterdammers én overige geïnteresseerden.

Zie ook: www.amsterdam.nl/kunst-cultuur/monumenten/erfgoed-week/margarethahoeve/

Unanieme steun stadsdeelcommissie voor veiliger Osdorperweg

Tijdens de openbare vergadering van de Stadsdeelcommissie Nieuw-West op 19 december 2023 spraken álle partijen zich unaniem uit voor een motie van Piet Boon (GBW!) waarin portefeuillehouder Verkeer Nazmi Türkkol (D66) werd opgedragen om snel werk te maken van een elektronische knip op de Osdorperweg én om 7 van de 9 niet gerealiseerde uitgangspunten voor de veiligheid alsnog uit te voeren.

De motie was een reactie op de heldere inspraak van bewoner Theo Durenkamp en dorpsraads- en werkgroepslid Mireille de Ridder en de discussie die daarop volgde.

Stadsdeel wil wéér uitstellen
Türkkol meldde meteen dat hij dit advies van de stadsdeelcommissie (SDC) niet zal overnemen, omdat hij eerst Fase 2 van het groot onderhoud wil laten uitvoeren en dat hij hoopt dat daarmee de problemen van onveiligheid op de Osdorperweg voldoende zijn opgelost. Insprekers en SDC-leden keerden zich unaniem tegen de uitstelplannen van portefeuillehouder Türkkol. Zij bleken geen vertrouwen te hebben in de door hem verwachte afname van het verkeer, nadat er nieuw asfalt is aangebracht. “Sterker nog, de opgeknapte tweede helft van de weg zal straks juist méér in plaats van minder verkeer aantrekken!”, aldus verschillende commissieleden.

Rapport met onderzoeksresultaten achtergehouden?
Commissielid Pieter Nijhof (GL) verklaarde “heel verdrietig te worden van dit dossier”. Ook Commissielid Siegel (VVD) toonde zich verbaasd dat hij het aantal vervoersbewegingen uit het telrapport nu via de insprekers moest vernemen in plaats van vanuit het DB. Inspreker Mireille de Ridder voegde later toe dat de onderzoeksresultaten pas boven water kwamen nadat een bewoner hierover een beroep had gedaan op de Wet open overheid. Türkkol bestreed dat hij het rapport had achtergehouden, maar nog niet had gedeeld, omdat hij de (voor hem tegenvallende) uitkomsten eerst wilde laten analyseren door de (opnieuw) nieuwe projectmanager. Voor de bewoners stond en staat echt allang vast dat er na Fase 1 van het groot onderhoud alleen maar meer (zwaar) verkeer over de weg is gaan rijden.

Eerst Fase 2 en verder onderzoek
Met het oog op de renovatie van de tweede fase (tussen Joris van den Berghweg en Ookmeerweg) antwoordde Türkkol eerst te willen nagaan of het aparte fietspad tussen Ookmeerweg en de bocht al of niet behouden moet blijven, of dat we daar óók moeten denken aan een rode fietsstrook op de weg zelf. Ook denkt hij aan het doortrekken van de middenberm op de kruising met de Ookmeerweg, waardoor – naar zijn mening – verkeer ontmoedigd wordt om van de Osdorperweg gebruik te maken. Ook wil hij eerst de evaluatie van de elektronische knip op de Sloterweg afwachten alvorens eenzelfde aanpak op de Osdorperweg toe te passen. Verder wees hij op de nieuwe projectmanager die is aangesteld en op de bewonersbrief over de voortgang van het project die volgens Türkkol “een dezer dagen huis aan huis wordt bezorgd”. Eind 2023 hadden de bewoners deze echter nog niet ontvangen.

Vertrouwen in DB geschonden
De leden van de SDC waren ook van mening dat – los van het groot onderhoud – voldaan moet worden aan de op 19 juni 2021 democratisch vastgestelde Nota van Uitgangspunten. De stadsdeelcommissie is met de bewoners van mening dat de uitvoering hiervan – na lange inspraak – niet zomaar kan worden uitgesteld tot nadat Fase 2 van het groot onderhoud is uitgevoerd. De gemeente voldoet namelijk niet aan 7 van de 9 uitgangspunten. Stadsdeelcommissielid Monique van ’t Hek (D66) vroeg daarom tenminste om een tijdlijn waarbinnen alle 9 toegezegde uitgangspunten dan wél worden gerealiseerd. Ook Pieter Nijhof (GL) wees op de vergadering van april 2023: “Daarin heeft het DB toegezegd te zullen komen met een pakket van maatregelen dat recht doet aan de problemen op de Osdorperweg. Zodra de tellingen zijn uitgevoerd, zullen de uitkomsten met ons worden gedeeld. In september heb ik om deze resultaten gevraagd, daarna nog in oktober. In totaal heb ik er wel 6 keer om gevraagd en als u aangeeft ‘wij delen die zodra ze binnen zijn’ en u doet dat niet, is dat niet goed voor het vertrouwen in het DB.” En over het vervolg van de aanpak: “Ik heb nog steeds niet gehoord welke maatregelen u wilt nemen voor de verkeersveiligheid. Als het alleen blijft bij het doortrekken van de middenberm op de kruising Ookmeerweg, heb ik er weinig vertrouwen in.” Nijhof eindigde zijn betoog met een pleidooi om nú zo spoedig mogelijk een elektronische knip op de Osdorperweg aan te brengen en niet weer opnieuw over te gaan tot uitstel: “Deze al jarenlang slepende problematiek schreeuwt om een oplossing!

Siegel (VVD) sloot hierop aan door Türkkol er fijntjes op te wijzen dat een projectmanager en een bewonersbrief de weg niet veiliger zullen maken”. De VVD-er herinnerde de portefeuillehouder ook aan zijn eigen belofte “om bij meer dan 6.000 passanten meteen maatregelen te nemen en niet weer opnieuw eerst allerlei onderzoeken te houden”. Hij vroeg daarom aan Türkkol welke maatregelen hij in de afgelopen maanden – toen hij wel al op de hoogte was van het feit dat er meer dan 6.000 voertuigen per etmaal over de Osdorperweg rijden – had overwogen om deze vervolgens bij de afgesproken uitkomsten te gaan toepassen. Türkkol zegde toe om in een later stadium met een tijdslijn te komen vergezeld van de te nemen maatregelen.

Motie van wantrouwen van bewoners
Nadat inspreker Theo Durenkamp de niet nagekomen uitgangspunten had ingebracht, was het Mireille de Ridder die haar grote teleurstelling in de portefeuillehouder verwoordde. Verwijzend naar een vergadering van 1,5 jaar geleden waarin zij had voorgesteld het hele dossier aan de centrale stad over te dragen. Bij de Sloterweg heeft deze overgang er immers toe geleid dat daar eindelijk wel actie werd ondernomen. Stadsdeelvoorzitter Ünver nam op 4 april 2023 de heer Türkkol, nieuw op dit al decennia lopende dossier, in bescherming tegen kritische stadsdeelcommissie en de bewoners. Ünver gaf aan dat het stadsdeel over veel meer slagkracht zou bezitten dan de gemeente om de Osdorperweg aan te pakken en hij beloofde dat stadsdeel Nieuw-West dit zelf zou gaan oplossen. Een overdracht naar de centrale stad zou volgens hem onverstandig zijn. Op een vraag hierover ging Türkkol nu gemakshalve niet in.
Dit nieuwe uitstel op uitstel op uitstel op uitstel zorgt voor grote teleurstelling bij De Ridder: “Het is dat ik als bewoner geen motie van wantrouwen kan indienen, anders had ik dat zeker gedaan!”

Osdorperweg is gewoon te smal
Pieter Nijhof (GL) sloot bij de klacht van Mireille over het vrachtverkeer aan met de constatering dat het toelaten van vrachtverkeer gewoon in strijd is met de officiële regels van de Centrale Verkeerscommissie van de gemeente Amsterdam: “De rijbaan en voetpaden op de Osdorperweg zijn gewoonweg te smal. Een groot onderhoud kan dat nooit verbreden. Daarom heb ik nu al twee keer de vraag gesteld welke vervolgmaatregelen de portefeuillehouder nu gaat nemen, maar hij weigert gewoon mijn vraag te beantwoorden.”

Türkkol wees in zijn reactie op de komende (maar nog altijd niet ontvangen) bewonersbrief waarin de start van de tweede fase wordt aangekondigd en waarin wordt gemeld dat daarvóór al een aantal maatregelen zal worden getest. Türkkol: “Ik ken zelf niet alle maatregelen uit mijn hoofd. Ik weet wel van het doortrekken van de middenberm op de Ookmeerweg en het eventueel verplaatsen van het fietspad naar de fietsstrook op de rijbaan”. Voor wat het waard is: De portefeuillehouder deed wel de toezegging dat het werk van de tweede fase met alle bijkomende maatregelen in ieder geval in 2024 zal worden gerealiseerd.

Alle punten uit Nota van Uitgangspunten uitvoeren
In een ingelast agendapunt wees Piet Boon (GBW!) het DB op de 9 uitgangspunten, unaniem aangenomen in juni 2021, waarop niet valt af te dingen. Om het DB te dwingen zich aan deze uitgangspunten te blijven houden, presenteerde Piet Boon een motie die er op neer kwam dat alle 9 uitgangspunten onverkort alsnog dienen te worden uitgevoerd en dat de toepassing van een elektronische knip daarbij als zwaarwegend dient te worden meegenomen. Na in stemming te zijn gebracht schaarden alle partijen in de SDC zich unaniem achter deze motie!

Dubbel gevoel over toekomst Osdorperweg
De beide insprekers en andere bewoners, die deze bijna een uur durende discussie op de publieke tribune of thuis via de livestream hebben gevolgd, zeggen “een dubbel gevoel” te hebben overgehouden aan de bespreking op 19 december. Zij verwoorden dit als volgt

“We hadden natuurlijk als bewoners een wel heel sterk punt om in te brengen: de niet nagekomen beloftes, zowel wat betreft de 7 van de 9 uitgangspunten die niet zijn gehaald als de belofte dat er bij overschrijding van 6.000 voertuigbewegingen meteen een knip zou komen. Die knip zou volgens de eerdere toezegging in het afgelopen jaar al zijn voorbereid, zodat er bij de invoering geen tijd meer verloren zou worden. De massale en unanieme bijval van de leden van de stadsdeelcommissie voor een veilige Osdorperweg was heel fijn. Het is goed te merken dat de door ons gekozen politici duidelijk aan onze kant staan. Het was goed te zien dat men unaniem instemde met de motie van Piet Boon.

De reactie van portefeuillehouder daarentegen was bedroevend en kwetsend. Hij bleef opnieuw volharden in opnieuw uitstellen, afwachten en nieuwe onderzoeken uitvoeren, die telkens toch weer dezelfde resultaten opleveren. Als we die via de Wet open overheid eindelijk kunnen zien. Deze reactie steekt heel schril af bij de positieve steun uit de stadsdeelcommissie. En nu maar afwachten of de op 19 december gedane toezeggingen wél echt allemaal in 2024 worden gehaald. Dat de bewonersbrief na eerdere toezeggingen – dat we deze in november zouden ontvangen – eind 2023 nog steeds niet op onze deurmatten is gevallen, is geen goed voorteken. De bewoners van Oud Osdorp blijven echter strijden voor een veilige Osdorperweg. Net als op Sloten moet het hier toch ooit eens lukken…

We begrijpen gewoonweg niet waaróm de gemeente toch maar niet wil ingrijpen en de Osdorperweg veilig wil maken. Normaal gesproken wil je toch dat verkeersveiligheid voorop staat? In Oud Osdorp niet? Hoezo?”

Theo Durenkamp; 28 december 2023.

* Kijk terug naar de stadsdeelcommissievergadering van 19 december 2023 via deze link. De inspraak van bewoner Theo Durenkamp begint bij tijdscode 21.20 en van dorpsraadslid en lid van de werkgroep Oud Osdorp Mireille de Ridder bij 1.08.30.
* Lees verder in het verslag van de stadsdeelcommissievergadering op Westersite.nl door Cees Fisser.

Norm van 6.000 voertuigen op Osdorperweg wordt ruim overschreden

“Als er over de Osdorperweg in Oud Osdorp per etmaal meer dan 6.000 motorvoertuigen rijden, zal de gemeente passende verkeersmaatregelen op de smalle dijkweg gaan treffen”, zo beloofde portefeuillehouder Emre Ünver van stadsdeel Nieuw-West herhaaldelijk en ook weer tijdens de stadsdeelcommissievergadering van 4 april 2023.

Uit de verkeerstellingen die de gemeente van 6 juni tot en met 12 juli 2023 op de Osdorperweg heeft gehouden blijkt dat deze grens ruim wordt overschreden: Zelfs in de stillere zomermaanden reden er al 7.000 motorvoertuigen over de Osdorperweg tussen de Ookmeerweg en de Joris van den Berghweg.

Dagelijks zijn er vele bijna-ongelukken op de Osdorperweg. Nu officiële onderzoeksresultaten aangeven dat er dagelijks meer motorvoertuigen over de smalle dijkweg rijden dan verantwoord is, moet de gemeente snel maatregelen treffen.
Foto: Theo Durenkamp.

Maximaal 6.000 motorvoertuigen per etmaal
Het doel was om de Osdorperweg zo in te richten dat het aantal verkeersbewegingen per etmaal onder de 6.000 zou blijven. Aangezien de Osdorperweg een zogenaamde erfontsluitingsweg is, geldt volgens de normen van CROW eigenlijk dat hier maximaal 5.000 verkeersbewegingen per etmaal toegestaan zouden moeten zijn, maar de gemeente Amsterdam houdt het aantal van 6.000 als grens aan.

Veel meer dan de toegestane 6.000 voertuigen per etmaal
In opdracht van de gemeente Amsterdam heeft onderzoeksbureau Trajan uit Haarlem gedurende 37 dagen in juni en juli 2023 een telling van verkeersbewegingen op de Osdorperweg gehouden. Hiervoor werden er twee tellussen geplaatst op het noordelijke en zuidelijke deel van de Osdorperweg. Zelfs in deze rustiger zomermaanden bleken er maar liefst 347.789 motorvoertuigen over de hele Osdorperweg gereden te hebben. Dat komt neer op gemiddeld ongeveer 9.400 voertuigen per etmaal. Niet alle motorvoertuigen reden over de hele weg.

De onderzoekers geven aan dat zij ervan uitgaan dat doorgaand verkeer ook via de zijwegen van Oud Osdorp naar zijn bestemming is gereden. Ook al beperkt het onderzoek zich tot twee meetpunten op de Osdorperweg, toch is nader onderzoek overbodig. Het onderzoek toont immers ook aan dat er per etmaal 7.000 motorvoertuigen het zuidelijke meetpunt passeerden. Dat is ruim boven de toegestane norm van 6.000 motorvoertuigen per etmaal.

Rijsnelheid dik boven de toegestane 30 km/uur
Ook de rijsnelheid werd gemeten. Die bedroeg ter hoogte van het noordelijke meetpunt 48 km/uur en op het zuidelijke meetpunt 42 km/uur. Hierbij moet worden aangemerkt dat het vreemd is dat de beide meetpunten vlakbij de bocht en een wegversmalling zijn aangebracht. “Waarom heeft het onafhankelijke onderzoeksinstituut Trajan voor deze plekken gekozen waar verkeer moet afremmen en niet op twee van de vele rechte stukken van de weg waar men – op bepaalde tijden en zeker ook tijdens de spits en ’s nachts – vele malen sneller rijdt. Deze getallen geven dus geen eerlijk beeld. Maar goed, zelfs op de meetplekken waar men toch al langzamer rijdt, is de snelheid nog te hoog. Zeker nu sinds 8 december 2023 op de hele weg 30 km/uur geldt.”, aldus de werkgroep.

Aangezien er niet gehandhaafd wordt op snelheid is het veilig om te veronderstellen dat het sluipverkeer sinds de instellen van 30 km/uur zich niet plotseling netjes aan de lagere maximum snelheid is gaan aanhouden. Ook omwonenden nemen geen snelheidsverlaging waar. De te hoge snelheden – zeker op de rechte stukken van de weg – zullen dus onveranderd gelden.

Ondanks gevaar veel fietsers
Het is opvallend dat – ondanks het grote gevaar dat fietsers op de Osdorperweg lopen – er toch dagelijks ongeveer 900 fietsers langs het zuidelijke meetpunt zijn waargenomen en ongeveer 500 op het noordelijke deel van de weg zijn geregistreerd. De weg voldoet dus duidelijk in een fietsbehoefte en het is daarom logisch en verstandig dat de gemeente indertijd heeft bepaald dat de Osdorperweg onderdeel uitmaakt van het Hoofdnet Fiets.

Wie dat wil, kan de beschikbare resultaten van het verkeersonderzoek en de tellingen die hieraan ten grondslag liggen, ook zelf bekijken.

Geheime onderzoeksresultaten?
Hoewel de werkgroep Oud Osdorp en andere bewoners herhaaldelijk bij de gemeente informeerden naar de resultaten van deze verkeerstellingen maakte de gemeente de cijfers niet uit eigen beweging openbaar. Daarom heeft bewoner Hans de Waal via de Wet open overheid (Woo) verzocht de onderzoeksresultaten vrij te geven. Het is onduidelijk waarom de gemeente ervoor koos om deze informatie niet te delen. Het blijft ook een raadsel waarom het Dagelijks Bestuur van het stadsdeel – na zelf kennis genomen te hebben van de duidelijke onderzoeksresultaten – niet meteen over is gegaan tot het nemen van verkeersmaatregelen om de verkeersveiligheid op de duidelijk overbelaste Osdorperweg zo snel mogelijk te verbeteren.

De gemeente is als eigenaar van de openbare ruimte immers verantwoordelijk voor de verkeersveiligheid op de Osdorperweg. Niet dat iemand zit te wachten op een zwaar ongeluk, maar als de gemeente de verkeerssituatie niet veilig maakt zal de gemeente bij ernstig letsel vermoedelijk financieel op de blaren moeten zitten. Deze ernstige situatie bestaat al sinds 31 juli 2023, de datum waarop het onderzoeksbureau Trajan uit Haarlem de onderzoeksresultaten met de gemeente deelde.

Gemeente moet snel maatregelen treffen
Een bewoner: “Zeker nu uit hun eigen onderzoek blijkt dat er veel te veel en veel te snel (vracht)verkeer over de smalle weg rijdt, is de gemeente verantwoordelijk voor onze veiligheid. Het is hier notabene Hoofdnet Fiets. Ünver heeft met droge ogen beloofd maatregelen te gaan treffen als hier meer dan 6.000 motorvoertuigen per etmaal rijden. Nou dat wordt dik overschreden. Ik zou zeggen: Gemeente, ga snel aan de bak!”

Dat de gemeente nog geen verdere actie heeft genomen, zou komen omdat ambtenaren van mening zijn dat de verkregen onderzoeksresultaten vragen om een nadere analyse. De bewoners begrijpen daar niets van. Zij zijn van mening dat de onderzoeksresultaten (aantal en rijsnelheid) verkregen tijdens de stillere zomermaanden alle noodzakelijke duidelijkheid bieden.

7 van de 9 uitgangspunten Osdorperweg niet gerealiseerd
Hier bovenop geldt dat de gemeente zeven van de negen eisen die in 2021 zijn vastgelegd in de democratisch vastgelegde Nota van Uitgangspunten Osdorperweg niet heeft behaald. Het is niet gelukt om:
* te voorkomen dat de Osdorperweg een verbindingsweg voor doorgaand verkeer blijft,
* minder dan 6.000 motorvoertuigen per etmaal over de Osdorperweg te laten rijden,
* ervoor te zorgen dat die motorvoertuigen met een snelheid van maximaal 30 km/uur over de weg rijden,
* te zorgen voor een technische weginrichting zodat vrachtverkeer te midden van langzaam verkeer veilig Osdorperweg over de weg kan rijden,
* langs de weg parkeervoorzieningen aan te brengen,
* ruimte voor voetgangers te creëren, zodat zij veilig van de weg gebruik kunnen maken en
* meer bescherming te bieden aan fietsers op de Osdorperweg.

Het is wel gelukt om:
* de woningen en bedrijven aan de Osdorperweg bereikbaar te houden,
* de bestaande bomen te behouden.

Voor uitleg bij al deze negen punten klik hier.

Noodzakelijke maatregelen
Wie alles hierboven heeft gelezen, kan slechts concluderen:
* na de renovatie beantwoordt de weg niet aan 7 van de 9 gestelde uitgangspunten en
* er rijdt teveel verkeer met een te hoge snelheid over de Osdorperweg.

Dit leidt tot de duidelijke conclusie dat er direct maatregelen moeten worden getroffen om de verkeersveiligheid van de Osdorperweg te garanderen. De werkgroep Landelijk Oud Osdorp en andere bewoners denken aan deze maatregelen:

1. Eén of meer knips instellen zodat doorgaand sluipverkeer onmogelijk wordt gemaakt. Deze oplossing is door de stadsdeelbestuurders toegezegd tijdens diverse vergaderingen en laatstelijk op 4 april 2023. Het mag niet zo zijn dat er opnieuw weer nieuwe onderzoeken worden gedaan, waarvan de resultaten alleen maar het eerder vastgestelde beeld zullen bevestigen. Tijdens bovengenoemde vergadering heeft ook de stadsdeelcommissie benadrukt dat er geen verdere onderzoeken nodig zijn.
Mocht er gekozen worden voor een knip in de Osdorperweg, dan zullen alle woningen en bedrijven voor iedereen bereikbaar blijven. Ook tijdens het zeven maanden durende groot onderhoud van de Osdorperweg was dit het geval. Een knip leidt dus niet tot onbereikbaarheid. Mogelijk kan hier een vergelijkbaar regime als nu al geldt op de Sloterweg worden ingevoerd.

2. Handhaving op snelheid. In Nieuw-West staan op diverse locaties mobiele snelheidscamera’s. Waarom niet op de Osdorperweg? En dan bij voorkeur verschillende permanente palen met een wisselende camera.

3. Inhaalverbod voor de gehele weg in plaats van nu nog alleen in de dorpskern van Oud Osdorp in slechts één richting.

4. Handhaving van de breedte- en gewichtsbepalingen, dus bekrachtiging van het verkeersbesluit uit 1963 om zwaar vrachtverkeer te weren.

5. Wisselend éénrichtingsverkeer met verkeerslicht in de gevaarlijke bocht van de oude dorpskern met een smallere rijbaan.

6. Verbetering van het voetpad: verbreding op diverse plekken waar de breedte tekortschiet (waar het voetpad nu uit slechts één of twee tegels bestaat) en onderhoud waar nodig: onder het viaduct en waar begroeiing het pad overwoekert.

Toezegging nú nakomen
Reeds op 31 mei 2022 deed stadsdeelbestuurder Emre Ünver de duidelijke toezegging om alle voorbereidingen voor een knip bij al voorbaat te treffen, zodat deze meteen na vaststelling van mogelijk tegenvallende onderzoeksresultaten zou kunnen worden ingevoerd. Bijna een jaar later, op 4 april 2023, nam de stadsdeelcommissie in meerderheid een motie dat in dát geval niet opnieuw weer eerst allerlei onderzoeken zouden worden gehouden, maar maatregelen meteen zouden worden ingevoerd.

Er rest na dit alles geen andere conclusie dan dat het stadsdeelbestuur zijn eerdere toezeggingen nu moeten nakomen. “Opnieuw wegkijken of redenen aanvoeren voor verder uitstel of nieuw onderzoek is na al die jaren en de gedane toezeggingen nu écht geen optie meer”, aldus de verontruste groep bewoners die afgelopen week hiervoor in spoedoverleg bijeen kwam. De werkgroep Landelijk Oud Osdorp zal hierover op 19 december 2023 bij de stadsdeelcommissie en later ook bij de gemeenteraad gaan inspreken. Een definitieve oplossing voor de verkeersgevaarlijke weg is daarmee eerder dan ooit tevoren heel nabij.

Theo Durenkamp en Tamar Frankfurther; 15 december 2023.

Resultaten van het archeologisch onderzoek op Sloterweg 734

Uit: Archeologische kroniek 2022Provincie Noord-Holland – pagina 24.

In juli 2022 werd de tuin rond Sloterweg 734 tot een meter onder het maaiveld gesaneerd. Op het langgerekte perceel haaks op de Sloterweg staat een boerderij die bestaat uit een woonhuis uit 1915 met een aangebouwde stal uit 1939 en een losstaande schuur. Het perceel is aan weerszijden begrensd door een smalle sloot.

De Sloterweg is van oorsprong de achter-kade van de 11de-/12de-eeuwse ontginningen van de Sloterpolder. Archeologisch onderzoek op diverse locaties langs deze weg hebben al een rijke geschiedenis aan het licht gebracht. Deze geschiedenis vormde de aanleiding om de sanering archeologisch te begeleiden. Historische kaarten van Cornelis Koel uit 1675, van het Burgerweeshuis uit 1687 en het Kadastraal Minuutplan van 1832 tonen aan dat het perceel in ieder geval vanaf 1675 continu bebouwd is geweest.

De ontgraving rond de bestaande bebouwing heeft bouwsporen zichtbaar gemaakt, waaruit blijkt dat het voorste deel van het huis in 1915 is gebouwd met gebruikmaking van de fundering van zijn voorganger, bestaande uit muurwerk opgetrokken in oranjerode baksteen van 18 x 9 x 4 cm. Het achterste deel van het huis en de aangrenzende stal bleken gefundeerd op een betonconstructie die iets boven de bakstenen fundering van de voorganger was aangelegd. Om ruimte te maken voor de heipalen was dit muurwerk lokaal verwijderd. Tegen de achterzijde van de stal kwamen uitbraaksporen aan het licht, waaruit kan worden geconcludeerd dat de stal ooit bijna 7 meter langer was. Aardewerkscherven uit dit sloopniveau dateren uit de 17de en 18de eeuw. Het lijkt erop dat we hier te maken hebben met een langwerpige boerderij overeenkomstig het gebouw op het Kadastrale Minuutplan van 1832.

Aan de westzijde van het huis lag een nog intacte waterkelder. Op het gewelf stond het gemetselde mangat, waarop de oorspronkelijke natuurstenen putmond nog aanwezig was. In een latere fase is deze putmond opgemetseld naar een hoger niveau en was met PVC-pijp een verbinding gemaakt tussen de waterkelder en de huidige dakgoot.

Eveneens aan de westzijde kwamen in de tuin beschoeiingsresten aan het licht, die parallel liepen aan de huidige sloot. De tussenliggende ruimte was ooit aangeplempt met zand en puin. In deze vulling zaten concentraties aardewerkscherven, die dateren van het midden van de 17de tot in de 19de eeuw.

Na het ontgraven van de vervuilde grond rond de huidige schuur op de noordoostpunt van het perceel bleek dat dit gebouw op identieke wijze was gefundeerd als de stal uit 1939 en vermoedelijk daarmee uit dezelfde fase dateerde. Het archeologische onderzoek bevestigt het beeld dat de gebruiksgeschiedenis van dit perceel in ieder geval teruggaat tot circa 1650. Het is niet uitgesloten dat er op de plek van de bestaande boerderij bewoningssporen te vinden zijn die verder teruggaan in de tijd.

Monumenten en Archeologie, Gemeente Amsterdam, Jørgen Veerkamp

Zie ook: Archeologische kroniek van Noord-Holland