Het Natuurpark Vrije Geer is een klein groengebied nabij het dorp Sloten met een oppervlakte van ruim 4 hectare. Het is gelegen tussen de Plesmanlaan, de wijk Nieuw Sloten en het dorp Sloten. Het is een laatste overblijfsel van het veenweidegebied dat zich vroeger uitstrekte tussen Amsterdam en Sloten.

Werken op Natuurpark Vrije Geer

Werkdata 2018 (*)
Altijd: vanaf 10.00 uur tot 14.00/15.00 uur; verzamelen op het park.

We beginnen zoals altijd om 10.00 uur, pauzeren rond 12.00 uur en gaan dan door tot 14.00 uur. Deze tijden zijn bij benadering, we beginnen wel altijd om 10.00 uur. Alle dagen zijn gepland op een zaterdag. Koffie en thee, koekjes e.d. worden verzorgd, wel graag zelf zorgen voor de lunch.

(*) Bij slechte weersomstandigheden wordt de werkdag verschoven.

* 21 april, o.a. de laatste wilgen knotten, brandnetels verwijderen, kleefkruid verwijderen.
* 09 juni, o.a. gras harken, riet afvoeren, hout rillen aanvullen en opruimen.
* 14 juli, o.a. gras en riet afvoeren.
* 18 augustus, o.a. gras en riet afruimen, eventueel nog wat wilgen afzagen.
* 22 september, gras en riet afruimen, licht zaagwerk, bijen/vlinder-ril aanvullen.
* 20 oktober (optioneel), het kan zijn dat deze dag verplaatst wordt naar de zomer.
* 03 november, Nationale Natuurwerkdag van Landschap Noord-Holland.

Contact Beheergroep Natuurpark Vrije Geer
* Henk Damen, tel. 06 -179 104 43 (maandag-vrijdag tussen 7.30 en 16.00 uur), e-mail: h.damen@amsterdam.nl
* Tamar Frankfurther, tel. 020 – 6152080, e-mail: tfrankfurther@hotmail.com

Externe links

* Boekje Wandelroute Vrije Geer (IVN)

* Natuurpark Vrije Geer op Wikipedia

* Natuurpark Vrije Geer – www.gefladder.nl

Geschiedenis
De Vrije Geer is sinds 1954 de naam van een weg in Amsterdam ten noorden van het dorp Sloten. De naam is ontleend aan een driehoekig stuk land (een geer) rond Sloten waarvan de inwoners vrijgesteld waren van het betalen van bepaalde belastingen aan de graven van Holland. De Vrije Geer strekte zich uit van de zuidpunt van de Slootermeer (Sloterdijkermeerpolder) tot aan de Haarlemmermeer en het grondgebied van Rijk of Rietwijk. De driehoek in het gemeentewapen van de vroegere gemeente Sloten (zie boven) verwijst naar de Vrije Geer (de hangsloten naar Sloten, de os naar Osdorp en de ster naar Sloterdijk).

Stadsuitbreidingen
Na de bouw van de Westelijke Tuinsteden in de jaren vijftig bleef er van het oorspronkelijke landschap weinig over. Toen in de jaren negentig ook het Tuinbouwgebied Sloten moest wijken voor de nieuwbouwwijk Nieuw Sloten dreigde het dorp Sloten geheel ingebouwd te raken door nieuwbouwwijken. Tevens zou er een tramverbinding komen van Nieuw Sloten naar de Middelveldsche Akerpolder, waar de nieuwe wijk De Aker werd gebouwd.

Referendum
Bewoners van het dorp Sloten, onder leiding van P. Hans Frankfurther, beijverden zich voor het behoud van het laatste groengebiedje. Om het referendum af te dwingen overhandigde het Comité Behoud Weilandje Vrije Geer 32.110 handtekeningen aan het gemeentebestuur van Amsterdam. Dit waren voldoende handtekeningen om een referendum te houden. Op 17 mei 1995 hield de gemeente Amsterdam voor het eerst een referendum dat op initiatief van burgers werd georganiseerd. Een grote meerderheid was voor behoud en de bouwplannen vonden daarop geen doorgang.

Natuurpark
Acht jaar lang werkte stadsdeel Osdorp samen met betrokken bewoners hard aan een nieuwe bestemming van het weilandje; een natuurpark waar iedere Amsterdammer van kan genieten. Op 21 mei 2003 kreeg het officieel de nieuwe naam ‘Natuurpark Vrije Geer’. Het beheer van het park wordt in samenwerking met het in 2010 tot Nieuw-West omgedoopte stadsdeel verzorgd door een groep vrijwilligers van de dorpsraad Sloten-Oud Osdorp. Dit is de beheergroep Natuurpark Vrije Geer.

Ecologie
Het natuurpark zou een rol kunnen gaan spelen als onderdeel van de Groene As, een ecologische verbindingszone tussen Amstelland en Spaarnwoude. Dit is door diverse oorzaken nog niet het geval, bijvoorbeeld steile kade muren, asfalt en huizen. Er bestaan echter wel concrete plannen om de ontsluiting die daarvoor noodzakelijk is te realiseren. Die plannen kunnen stap voor stap in de toekomst uitgevoerd worden. In de Vrije Geer groeien onder meer de echte koekoeksbloem en de rietorchis, verder is het een broedplaats voor de ooievaar, kievit, kleine karekiet, blauwborst en veel andere vogels.

Beheergroep Natuurpark Vrije Geer
De beheergroep bestaat uit een groep vrijwilligers die onder deskundige leiding het Natuurpark Vrije Geer beheert als een ecologische zone en recreatief park. Veel vrijwilligers hebben ondertussen een cursus gevolgd bij Landschap Noord-Holland. Door al deze inzet zijn er op het park ondertussen vele soorten insecten en vogels gesignaleerd. Er broeden ooievaars en ook grazen er vijf schapen. Al deze inspanning wordt beloond met een groeiende groep bezoekers.

Goed bereikbaar
Het natuurpark is goed bereikbaar met tramlijn 2 (richting Nieuw Sloten), die zijn eindpunt heeft aan het Oudenaardeplantsoen. Vanaf de tramhalte is het nog een paar minuten lopen.

Ooievaars

In 2015 zijn er op een der ooievaarsnesten twee jongen uitgebroed en uitgevlogen.

* Zie ook: De ooievaars zijn geboren!

In 2016 zijn er zelfs vier jongen uitgebroed en uitgevlogen.

* Zie ook: Vier ooievaars geringd op Natuurpark Vrije Geer

Ook in 2017 zijn er weer drie jongen.

* Zie ook: Drie kleuterooievaars Vrije Geer zijn geringd

Afgelopen twee weken is er gewerkt of het leven ervan af hing om de Sloterweg van nieuw asfalt te voorzien.

Tevens is bij de Ditlaar aan weerszijden een fietspad aangelegd tot aan de peilscheidingspad. Het drukke fietsverkeer van dorpsstraat naar peilscheidingskade v.v. wordt op deze wijze veiliger afgewikkeld.

Ter plekke wordt de maximum snelheid voor motorvoertuigen beperkt tot 30km. Het ziet er nu nog een beetje uit als een verkeersplein, dat is nog even wennen. Straks is het weer begroeid en hopelijk gaat het naar wens functioneren.

Uit: de Westerpost van 22 oktober 2014.

Op zondagmiddag 26 oktober 2014 organiseert de Stichting Vrienden van de Sloterkerk in de Sloterkerk, Osdorperweg 22 te Amsterdam, om 15.00 uur een matinee concert.

Ter gelegenheid van het tienjarig bestaan van deze matinee-concerten in de Sloterkerk vindt er rond de 300ste verjaardag van Carl Philipp Emanuel Bach een heus kamerfestival plaats dat verzorgd gaat worden door leden van het Koninklijk Concertgebouworkest. Na het eerste, zeer succesvolle concert in maart dat als motto had: Muziek aan het hof van Frederik de Grote, heeft dit concert in deze serie als motto: Zielsverwantschappen. In het Duits zo fraai genoemd Seelenverwandtschaft.

Zo heeft met name de impressionistisch ingestelde Claude Debussy zich door de barok laten inspireren. De met veel prijzen gelauwerde Japanse componist T. Takemitsu is op zijn beurt weer geïnspireerd door Debussy.

De volgende musici uit het Koninklijk Concertgebouworkest zullen optreden. In de eerste plaats de altvioliste Eva Smit, de harpiste Miriam Overlach en Mariya Semotyuk die ons ongetwijfeld zal laten genieten van de betoverende klanken op haar dwarsfluit.

De toegangsprijs bedraagt 9 euro en voor donateurs is de prijs 8 euro. Na afloop is er gratis consumptie in het wijkgebouw Vink en Boer.

Voor meer info over het exacte programma: zie www.sloterkerk.nl
Reserveren bij voorkeur via concert@sloterkerk.nl of anders via tel.nr. 020-6157692.

Uit: de Westerpost van 22 oktober 2014.

Op kerkgrond in dorpskern Oud Osdorp

Sinds enkele maanden ligt het tuincomplex in de voormalige dorpskern van Oud Osdorp er leeg en aangeharkt bij: alle kassen en schuurtjes moesten op last van stadsdeel Nieuw-West wegens illegale bebouwing worden verwijderd. Toen daarbij ook nog asbest werd ontdekt, is het hele terrein ontruimd in afwachting van toekomstige ontwikkelingen. Maar voor het zo ver is, moet eerst de status van het erachter gelegen kerkhof worden bepaald en is het r.-k. kerkbestuur van Halfweg momenteel op zoek naar de nabestaanden van de resterende graven.

In 2010 ontving het kerkbestuur van de r.-k. parochie Halfweg van stadsdeel Nieuw-West de aanschrijving om alle bouwsels van het terrein tegenover Osdorperweg 555 te verwijderen omdat hiervoor geen omgevingsvergunning was aangevraagd. Het kerkbestuur heeft vervolgens namens alle belanghebbende tuinders bezwaar aangetekend en aan een hoorzitting deelgenomen, mede vanuit het argument dat de kassen en schuurtjes er al ‘sinds mensenheugenis’ staan. De gemeente bleef echter op het standpunt staan dat alle bouwsels illegaal waren en eiste afbraak. Toen daarbij ook nog asbest werd aangetroffen, moest er een veilige en vakkundige afvoer plaats vinden, waardoor uiteindelijk het complete terrein schoon is opgeleverd en tevens de verdere voortzetting van de groente- en moestuintjes is beëindigd.

Onderzoek kerkhof
Het achterste deel van het ca. 6.000 m2 grote terrein bestaat uit een kerkhof met een aantal grafzerken waarvan de laatste bijzetting in 1921 plaats vond. Opvallend op deze begraafplaats is vooral het 3 meter hoge grafmonument met grafkelder dat tezamen met 35 m2 grond eigendom is van de familie Deckers van wie in 1969 de laatste bijzetting heeft plaats gevonden. Omdat van alle overledenen op dit kerkhof geen nabestaanden bekend zijn, is het kerkbestuur momenteel naar hen op zoek. Tevens wordt uitgezocht of, en zo ja wanneer, het kerkhof officieel is gesloten.

Van Sloten naar Osdorp en weer terug
Het kerkhof is een restant van de r.-k. kerk St. Pancratius die van 1650 tot 1901 op deze plek heeft gestaan. Toen bij het beleg van Haarlem in 1573 de oorspronkelijke katholieke kerk in Sloten aan het begin van de Osdorperweg door de watergeuzen in brand werd gestoken en vervolgens door de protestanten werd overgenomen, moesten de katholieken decennialang gebruik maken van boerenschuren. Toen verderop aan de Osdorperweg even voorbij de knik in 1650 een nieuwe kerk werd gebouwd, hadden de katholieken weer hun eigen onderkomen.

Door de vervening van de omliggende polders werd de kerk als gevolg van verzakking bouwvallig en toen tevens bekend werd dat in Halfweg een nieuwe parochiekerk zou komen, besloot men in 1901 een nieuwe kerk in Sloten te bouwen en de kerk in Oud Osdorp af te breken. Het terrein is vervolgens in 1902 verkocht aan de r.-k. parochie Halfweg en ligt er sindsdien braak bij. Ook het nog steeds aanwezige kerkhof raakte steeds meer in verval.

Pas als alle onzekerheden rond het kerkhof zijn opgelost, kan het kerkbestuur van de parochie Onze Lieve Vrouw Geboorte te Halfweg verder met eventuele nieuwe plannen voor dit stukje grond dat dan al weer 365 jaar als kerkgrond in gebruik is.

Meer info over deze begraafplaats: www.studiokoning.nl/Foto_Amsterdam_4/Kerkhof_Osdorp.html

Nico Jansen

Uit: de Westerpost van 15 oktober 2014.

Al eerder dit jaar heb ik in deze rubriek aandacht besteed aan deze markante bomenlaan, 750 meter lang en 50 meter breed. Aan weerszijden 2 rijen populieren van elk ongeveer 60 bomen.

Daarbinnen de stobben van een mislukt experiment met notenbomen, bij vergissing afgezaagd, naar verluidt. De populieren zijn ruim 50 jaar oud en vertonen tekenen van verval en diverse bomen zijn reeds geveld.

Het probleem met laanbeplanting is dat deze eigenlijk niet stuk voor stuk vervangen kan worden. Nieuwe aanplant komt niet tot wasdom in de schaduw van de volwassen reuzen. Toch is het lastig afscheid te nemen van het nu nog fraaie beeld. Maar een goed doordacht beplantingsplan kan tot in de verre toekomst de bezoeker verblijden. Dan dient mijn inziens niet opnieuw met populieren beplant te worden, omdat deze soort niet erg oud kan worden en veel onderhoud vergt.

Populieren zijn natuurlijk ook speciaal voor hout- en papierproduktie aangeplant. Gaat het om schoonheid dan moet aan een oer-Hollandse boom als de eik gedacht worden, of de linde. Maar ook de notenboom mag niet veronachtzaamd worden, ze leveren een fraai beeld op en elke herfst noten. En uiteindelijk goed bruikbaar hout. Net als de eik en de es. Kortom, hier kan een goede boom over opgezet worden. Het leuke van nieuwe aanplant is dat men samen met de bomen kan opgroeien, hoewel ik bang ben dat ze ons gaan overleven.

Nico Jansen

Uit: de Westerpost van 8 oktober 2014.

Er waart een enorme asfalteringsdrift door Nieuw-West, de Sloterweg wordt voorzien van hetzelfde strakke asfalt dat al enkele jaren op Ditlaar en Vrije Geer ligt. Diepzwart in het midden en roze fietsstroken aan weerszijden.

Dat maakt het autorijden hier erg plezierig, als een vorst glijd je over de weg. Dat baart wel zorg over de rijsnelheid die op het oude asfalt soms al erg hoog lag. Helpen de snelheidsaanwijzers hiervoor in voldoende mate?

Een ander verkeersprobleem is het enorm grote aantal auto’s dat dagelijks de route Vrije Geer, Ditlaar en Sloterweg naar de Anderlechtlaan volgt. Dat is het gevolg van stedebouwkundige beslissingen uit het verleden die hebben gezorgd voor enorme toename van het aantal bewoners en tevens de afsnijding van de Anderlechtlaan, toen nog Geerban. De ontsluiting van zowel de Akerpolders en Nieuw-Sloten naar de A9 en A4 is gebrekkig en voert over Middeleeuwse wegen als Sloterweg en Osdorperweg. In de nabije toekomst komt er een rechtstreekse verbinding van de Ookmeerweg met de omgelegde A9, wat verbetering van de situatie lijkt te geven. Verder is er eigenlijk niet veel mogelijk, of het moest herstel van de Anderlechtlaan zijn naar de Plesmanlaan.

Zoiets zou slechts ondergronds uit te voeren zijn, analoog aan de Piet Heintunnel of de tunnel die men bij de Houthavens gaat aanleggen om de van Diemenstraat en de Spaarndammerdijk te ontlasten van de enorme verkeersdruk. Onder het Belgiëplein en het Kasterleepark. Technisch is zo’n tunnel geen probleem, maar het is een kostbare zaak, maar de enige manier de verkeersproblematiek in deze omgeving adequaat op te lossen. Politiek nog een lastig karwei, denk ik.

Waar de politiek wel voortvarend mee aan de slag is gegaan is symptoombestrijding in de vorm van een veiliger oversteek voor fietsers en wandelaars van het Peilscheidingspad naar de Dorpsstraat. Dit is een voortvloeisel van de discussie-avond, net voor de gemeenteraadsverkiezingen van afgelopen maart. Bij Sloterhoek en Ditlaarstaete worden vrijliggende fietspaden aangelegd en ter plekke wordt een 30 kilometerzone ingesteld. Dat zal wellicht een verbetering betekenen voor de langzame verkeersdeelnemers.

Nico Jansen

Uit: de Westerpost van 8 oktober 2014.

In de Sloterkerk, Osdorperweg 22, te Amsterdam zal op zondagmiddag 26 oktober 2014 om 15 uur een matinee-concert gegeven worden.

In het kader van het kamermuziekfestival rondom Carl Philipp Emanuel Bach zal een tweetal musici van het Koninklijk Concertgebouworkest (KCO) onder de titel ‘Zielsverwantschappen’ werken van C. Debussy, T. Takemitsu en van C.Ph. E. Bach zelf ten gehore brengen. Die musici zijn Miriam Overlach, Eva Smit (altviool) en Mariya Semotyuk op de dwarsfluit.

De toegangsprijs bedraagt 9 euro, inclusief consumptie na afloop. Voor meer informatie over het programma zie (t.z.t ) de website www.sloterkerk.nl

Nieuw-West – Vorige week donderdag was er grote belangstelling voor een informatieavond over de ‘Tuinen van West’. Wat is er al bereikt en wat staat ons nog te wachten?

Door: Cees Fisser (@CehabeeF)

De zaal van het ‘Rijk van de Keizer’ was amper groot genoeg om de meer dan 100 toegestroomde belangstellenden en belanghebbenden voor de Tuinen van West (TvW) een zitplaats te bieden. Gespreksleider Frans Werter opende de avond en vroeg aan stadsdeelwethouder Groen, Milieu & Duurzaamheid, Ronald Mauer (D66), wat de TvW zo bijzonder maakt.

Mauer: “Dat ze zo dicht bij de stad liggen; een stad waar door verdichting meer behoefte ontstaat aan recreatie en natuur. En stadslandbouw. Door dat laatste staat ‘het agrarisch bedrijf’, waar ons voedsel vandaan komt, dichter bij de consument. Neem bijvoorbeeld de fruitteler: die is nu al een succes als je ziet hoeveel bewoners van verschillende komaf daar hun fruit geplukt hebben. Ik ben ook portefeuillehouder Sport & Recreatie; mensen in beweging krijgen is een belangrijk doel. In de TvW krijgen we er veel voet- en fietspaden bij. En op het evenemententerrein hebben we al diverse geslaagde festivals gehad, zoals het Windfestival en The Brave, een singer/songwriters-festival.” Mauer was blij met de hoge opkomst.

Ambitie en deelprojecten
Volgens programmamanager Astrid Vermeulen moeten de TvW in 2020 een groen recreatiegebied zijn waarin het polderlandschap herkenbaar is, dichtbij, voor heel Amsterdam en met betrokkenheid van bewoners uit de omgeving. Er is al het nodige beschikbaar gekomen: natuurgebied Lutkemeer, een struinroute, Ringvaartdijk, wandelroute over volkstuinen, Fluisterbos en natuurlijk de opvallende picknickheuvel, avonturenspeeltuin en amfitheater.
Ongewenst gebruik (racen, vernieling en vuildump) zal bestreden moeten worden. Het is de bedoeling dat ondernemers en bewoners de gebiedsmarketing gaan oppakken en het stadsdeel een stapje terugdoet.
Fruitteler Lisanne vertelde enthousiast over de verhuizing van fruitbomen uit Dronten, in maart van dit jaar. Boven verwachting doen de bomen het hier zó goed, dat ze nu al hun klanten zelf volop fruit konden laten plukken.

Ontwikkelingen
Volgens het stadsdeel moeten er nog diverse andere activiteiten en ondernemers bijkomen: bijvoorbeeld een biologisch melkveebedrijf, mogelijk ook met schapen. Langs de noordrand een wellness studio en een klein hotel (max. 30 bedden). Horeca met kanoverhuur bij de grote parkeerplaats. Een theehuis bij Tuinpark Tigeno. Op de uitkijkheuvel in het Fluisterbos komt een picknicktafel.
Tussen de TvW en Westgaarde komt een fietsbrug, die ’s nachts afgesloten wordt. Er komen twee vogelkijk-plekken. De heer De Vries (Halfweg) legt een moerasgebiedje aan, waar een openbaar voetpad doorheen komt.

Vragen staat vrij
Er was ook ruim gelegenheid voor het stellen van vragen of het aandragen van suggesties.
– Vanuit sportpark De Eendracht werd voorgesteld om een hardlooproute uit te zetten. Dat leek Vermeulen een goed plan. Of die route ook verlicht kan komen, is de vraag: in het buitengebied wil men ‘licht-vervuiling’ voorkomen om de dieren niet te storen.
– Of de Tom Schreursweg opgeknipt kan worden om sluipverkeer tegen te gaan, hangt ervan af of Rijkswaterstaat een extra afslag vanaf de Haarlemmerweg (N200) wil toestaan.
– Sommigen drongen aan op het behoud van ‘cultuur-historische’ gebouwen.
– Vanuit diverse kanten bleek er behoefte aan meer informatie en nader overleg over allerlei details.

Bomenridders
Een project dat op stapel staat, is de aanleg van een voet/fietspad op de Slibveldenweg, ten zuiden van de Osdorperweg, waarvoor subsidies verkregen zijn. Een nauwgezette inspectie van de bomen langs de Slibveldenweg (populieren) wees uit dat veel bomen in slechte staat zijn: er vallen spontaan takken uit; bomen zijn hol of rot van binnen en vormen een gevaar omdat ze gemakkelijk kunnen afbreken. Om die reden zijn al enkele bomen gekapt. De weg is nu niet veilig; er staat een hek voor. Ondanks dat er vleermuisnesten zijn aangetroffen heeft het stadsdeel toch toestemming gekregen om de bomen te kappen en er twee nieuwe rijen bomen voor terug te planten. Daarmee zal de weg er over zo’n 50 jaar hetzelfde uitzien als nu. Dat was toch tegen het zere been van menige ‘bomenridder’: “Waarom eerst de natuur weghalen, om daarna weer terug te brengen?” “Wat vindt u van de optie: er vanaf zien en het pad rustig en wild laten?” “Wie heeft er bedacht dat juist dáár een fietspad moet komen?” [Daartoe heeft de stadsdeelraad Osdorp in 2010 besloten, red.] “Kappen nou!” Tja, dat kan je op twee manieren uitleggen…
Ook ontstond discussie rond de bodemsanering die het stadsdeel op verzoek en op kosten van Rijkswaterstaat uitvoert langs de Osdorperweg, onder en bij het viaduct van de A5. Onder de naastgelegen illegaal gebouwde loods (particulier bezit) zou de grond ook vervuild zijn. Het stadsdeel heeft voor de loods al een handhavingsbesluit genomen. Maar het stadsdeel is niet bevoegd om te bepalen dat er gesaneerd moet worden; daarvoor is de Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied het bevoegde gezag.

Vrienden van de TvW
Aan het eind van de avond sprak Mauer de hoop uit dat er – net zoals bij het Rembrandtpark en het Sloterpark – ook een netwerk van belangstellenden ontstaat, bijvoorbeeld als ‘Vrienden van de Tuinen van West’. Verder begreep Mauer uit deze avond dat veel bewoners zich betrokken voelen met het gebied en dat daarvoor dus meer communicatie, onder andere dit soort avonden, nodig is. De weerstand tegen de bomenkap langs de Slibveldenweg neemt hij mij.
Tot slot merkte Mauer op dat “het vinden van evenwicht bij de verder inrichting van het gebied” de belangrijkste opgave zal zijn.

Uit: de Westerpost van 1 oktober 2014.

De afgelopen twee weken is de Joris van den Berghweg over een lengte van ca. 100 meter van een nieuwe wegdek voorzien, nl. het gedeelte tussen de Osdorperweg en de Baron Schimmelpenninck van der Oyeweg.

Vervanging was hard nodig, omdat zowel de klinkers als de betonnen bermranden in de loop van de jaren behoorlijk van hun plaats waren verschoven.

En dan blijkt maar weer hoe een weg in een drassig laagveengebied zoals in Oud Osdorp te lijden heeft van het vele en zware verkeer dat hier dagelijks passeert. De weg vormt een belangrijke schakel voor verkeer naar de talrijke volkstuinen, sportvelden en de tuinstad Geuzenveld, waaronder veel doorgaand verkeer dat liever niet de Troelstralaan neemt als verbinding tussen Osdorp en Geuzenveld.

Na het aanbrengen van de nodige bermversteviging en een compleet nieuw wegdek is het gedeelte over de Osdorpervaart hopelijk weer voor lange tijd in conditie om het vele verkeer te kunnen weerstaan.

Uit: de Westerpost van 1 oktober 2014.

Een clubje van zo’n 25 mensen verzamelt zich zondagmorgen 11 uur op de hoek van de Sloterkade en de Surinamestraat, bij de Overtoomse sluis. Nu is die sluis alweer zo’n 75 jaar geleden verdwenen, vervangen door de Schinkelsluis, de naam is gebleven. Dat voedt de verwarring die in Amsterdam heerst over bruggen en sluizen.

Een zonovergoten ochtend laat deze plek nog eens extra mooi tot z’n recht komen. Links de Kostverlorenvaart, rechts de Schinkel, tegenover ons de Overtoom en schuin daarvan het begin van de Amstelveenseweg. Wij staan op het punt vanwaar de weg naar Sloten begon. Op de oudste kaart van 1564 staat deze weg al aangegeven. Beweerd wordt dat ruim 8 eeuwen hier op ons neerkijken omdat vanaf het einde van de 11de eeuw bewoning voorkomt in dit veengebied. Ter plekke is het oudste gebouw het Aalsmeerder Veerhuis, of herberg De Bonte Os. In top het wapen van Haarlem dat hier tot aan de Franse tijd een vinger in de pap hield.

Sinds de annexatie van de gemeente Sloten heet het hier Sloterkade. Tegelijkertijd schoof het einde van de Sloterweg op tot aan de Ringvaart, en de naam Akerweg verdween. Ondertussen verbazen we ons over de brokkelige rooilijn van de huizen hier aan de Schinkel, oude huisjes springen ver naar voren. Langs dit vaarwater heeft veel industrie en bedrijvigheid gestaan. De Nederlandse Cocaïne Fabriek, de Tjoklat chocolade fabriek, de AEG en in de 18de eeuw veel katoenweverijen en ververijen. Dat gebeurde onder andere bij Huis Te Vraag. Daar waar de Sloterkade ophoudt en sinds 1973 de Rijnsburgstraat begint.

Het eertijds beeldbepalende huis is vervangen door een kantoorkolos uit de jaren zestig, omringd door parkeerplaatsen, vreemd detonerend in deze omgeving. Hier begint het Jaagpad dat verder langs de Schinkel loopt naar het Nieuwe Meer. Dan het kleine begraafplaatsje en de eerste oude boerderij op nummer 75. Recent mooi gerestaureerd waarbij helaas de oude nummering A32, uit de tijd van de gemeente Sloten, is verdwenen. Na een zigzagkoers vanaf het Aalsmeerplein langs het Nationaal Lucht- en Ruimtevaartlaboratorium, voorheen Sloterweg nr. 145, onder de A10 door, een stukje Henk Sneevlietweg, Johan Huizingalaan staan we weer op het originele parcours van de Sloterweg. Waar monumentale boerderijen hebben gestaan als Ons Genoegen, Tusschen Meer en Anna’s Hoeve ligt nu “Park Haagseweg”, op de voormalige sportvelden van de inmiddels bijna voormalige politieschool.

Aan de zuidzijde de nieuwbouw kantoren in de Riekerpolder, met hun rug naar de Sloterweg toegekeerd. Brutale architectuur en stedebouw. Bij manege De Ruif, verstopt achter coniferen, zien we boerderij Van Bladeren op nr. 675. Geen enkele straat in Amsterdam begint met zo’n hoog nummer! Bij de voormalige boerderij Zomerlust, ook voor een belangrijk deel door coniferen aan het zicht onttrokken, staan we even stil en brengen een saluut aan Jan Rijnierse, veehouder en oud wethouder van de gemeente Sloten, zonder wiens inspanning en juridische strijd tegen de gemeente Amsterdam alle bebouwing langs de Sloterweg tot aan het dorp zou zijn gesloopt. Deze man verdient een standbeeld.

We passeren Huis te Bijweg op nr. 734, dat er nog zeer origineel uitziet. Riekerstaete en Siegerpark, Fenix en het duikbootje laten we links liggen. Rechts kunnen we met moeite de contouren van de voormalige boerderij Veldzicht op nummer 824 ontwaren. Jammer, want het is een fraaie boerderij vanaf deze kant origineel oogt. Beplantingen spelen een belangrijke rol in de belevingswaarde van deze weg, maar teveel beperkt het uitzicht. Voorbij Lissabon ligt de kronkel om een eertijdse doorbraak. Dan kijken we op de zogenaamde Vlindermolen die precies in de zichtlijn staat. Mooier zou het zijn als dit objekt 50 meter naar het noorden zou worden neergezet als entree van de wijk Nieuw-Sloten.

De tweede helft van de Sloterweg laat Ida’s Hof zien, Georama, Margaretha’s Hoeve, Huis Bijdorp en vlakbij het dorp Rijnhof, waar de weg omheen buigt. Een paal is neergezet waarop de snelheid van het verkeer wordt aangegeven. Hopelijk helpt dat iets aan het verkeersleed dat hier heerst, maar daarover een andere keer. We fietsen nu de dorpsstraat in die nog steeds Sloterweg heet. Het Tolhuis en de Pancratiuskerk van 1901. Meerdere huizen dragen nog de oude nummering met de letter A. De ingebouwd geraakte Banpaal van 1794, met Spinoza als een van de bekendste bannelingen en z’n toevlucht zocht in Rijnsburg.

Het kleinste politiebureau met Tiemen Dijkema als laatste veldwachter. Boerderij Köningsmann tegenover het Dorpsplein, waar voorheen een kloek huis en een fors café annex rechthuis stonden. We staan voor Sloterweg nr. 1355 aan het einde van een mooie tocht op een prachtige zondag. Ik kan iedereen aanraden dit eens te doen om met eigen ogen de schoonheid van de Sloterweg te ervaren. Zondag is daarvoor het beste moment als de verkeersdrukte meevalt. Een mooie tocht toegewenst.

Nico Jansen.

Uit: de Westerpost van 1 oktober 2014.