Het Natuurpark Vrije Geer is een klein groengebied nabij het dorp Sloten met een oppervlakte van ruim 4 hectare. Het is gelegen tussen de Plesmanlaan, de wijk Nieuw Sloten en het dorp Sloten. Het is een laatste overblijfsel van het veenweidegebied dat zich vroeger uitstrekte tussen Amsterdam en Sloten.

 

25 jaar na het referendum – Het Weilandje-verhaal verfilmd

Op 17 mei 2020 was het precíes 25 jaar geleden dat 208.538 Amsterdammers hun stem op 17 mei 1995 uitbrachten of het Slotense Weilandje Vrije Geer volgebouwd mocht worden en of tram 2 er (op een dijk) doorheen zou gaan.

De overgrote meerderheid (88,3%) wilde het Weilandje sparen. Daarom is er nu een prachtig natuurpark. Ter ere van dit jubileum is op 17 mei 2020 een driedelige documentaire verschenen. Over de hele actie rond het Weilandje van toen tot en met hoe het nú met het huidige natuurpark gaat. We kregen het niet cadeau…

Een korte inleiding (’teaser’) is te zien op: www.youtube.com

Bekijk de film op: www.geheugenvanwest.amsterdam.

Tamar Frankfurther

Uit: de Westerpost van 13 mei 2020.

 

Geschiedenis

De Vrije Geer is sinds 1954 de naam van een weg in Amsterdam ten noorden van het dorp Sloten. De naam is ontleend aan een driehoekig stuk land (een geer) rond Sloten waarvan de inwoners vrijgesteld waren van het betalen van bepaalde belastingen aan de graven van Holland. De Vrije Geer strekte zich uit van de zuidpunt van de Slootermeer (Sloterdijkermeerpolder) tot aan de Haarlemmermeer en het grondgebied van Rijk of Rietwijk. De driehoek in het gemeentewapen van de vroegere gemeente Sloten (zie boven) verwijst naar de Vrije Geer (de hangsloten naar Sloten, de os naar Osdorp en de ster naar Sloterdijk).

Stadsuitbreidingen
Na de bouw van de Westelijke Tuinsteden in de jaren vijftig bleef er van het oorspronkelijke landschap weinig over. Toen in de jaren negentig ook het Tuinbouwgebied Sloten moest wijken voor de nieuwbouwwijk Nieuw Sloten dreigde het dorp Sloten geheel ingebouwd te raken door nieuwbouwwijken. Tevens zou er een tramverbinding komen van Nieuw Sloten naar de Middelveldsche Akerpolder, waar de nieuwe wijk De Aker werd gebouwd.

Referendum
Bewoners van het dorp Sloten, onder leiding van P. Hans Frankfurther, beijverden zich voor het behoud van het laatste groengebiedje. Om het referendum af te dwingen overhandigde het Comité Behoud Weilandje Vrije Geer 32.110 handtekeningen aan het gemeentebestuur van Amsterdam. Dit waren voldoende handtekeningen om een referendum te houden. Op 17 mei 1995 hield de gemeente Amsterdam voor het eerst een referendum dat op initiatief van burgers werd georganiseerd. Een grote meerderheid was voor behoud en de bouwplannen vonden daarop geen doorgang.

Natuurpark
Acht jaar lang werkte stadsdeel Osdorp samen met betrokken bewoners hard aan een nieuwe bestemming van het weilandje; een natuurpark waar iedere Amsterdammer van kan genieten. Op 21 mei 2003 kreeg het officieel de nieuwe naam ‘Natuurpark Vrije Geer’. Het beheer van het park wordt in samenwerking met het in 2010 tot Nieuw-West omgedoopte stadsdeel verzorgd door een groep vrijwilligers van de dorpsraad Sloten-Oud Osdorp. Dit is de beheergroep Natuurpark Vrije Geer.

Ecologie
Het natuurpark maakt deel uit van de Hoofdgroenstructuur De Groene AS, een ecologische verbindingszone tussen Amstelland en Spaarnwoude. In het park en de aangrenzende Slenk aan de overzijde van de Plesmanlaan groeien onder meer de echte koekoeksbloem en de rietorchis, verder is het een broed- en verblijfsplaats voor de ooievaar, kievit, kleine karekiet, blauwborst, ijsvogel en veel andere vogels.

Beheergroep Natuurpark Vrije Geer
De beheergroep bestaat uit een groep vrijwilligers die onder deskundige leiding het Natuurpark Vrije Geer beheert als een ecologische zone en recreatief park. Veel vrijwilligers hebben ondertussen een cursus gevolgd bij Landschap Noord-Holland. Door al deze inzet zijn er op het park ondertussen vele soorten insecten en vogels gesignaleerd. Er broeden ooievaars en ook grazen er vijf schapen. Al deze inspanning wordt beloond met een groeiende groep bezoekers.

Goed bereikbaar
Het natuurpark is goed bereikbaar met buslijn 195, halte Osdorperweg (naast het natuurpark), en met tramlijn 2 (richting Nieuw Sloten), die zijn eindpunt heeft aan het Oudenaardeplantsoen. Vanaf de tramhalte is het nog een paar minuten lopen.

 

Werken op Natuurpark Vrije Geer

Werkdata
Op zaterdagen van 10.00 uur tot 14.00/15.00 uur; verzamelen op het park. Tussendoor omstreeks 12.00 uur pauze. Voor koffie, thee, koekjes etc. wordt gezorgd, wel graag zelf zorgen voor de lunch.

(*) Bij slechte weersomstandigheden wordt de werkdag verschoven.

De data waarop de beheergroep in 2024 bijeen komt, zijn:
* 13 april
* 18 mei
* 22 juni
* 27 juli
* 24 augustus
* 28 september
* 2 november (nationale Natuurwerkdag)

Contact Beheergroep Natuurpark Vrije Geer

Beheer Gemeente Amsterdam
* Ruud Lutterlof, tel. 06-287 419 52 (maandag-vrijdag tussen 7.30 en 16.00 uur), e-mail: r.lutterlof@amsterdam.nl
* Marina den Ouden, tel. 06-512 163 55 (maandag-vrijdag tussen 7.30 en 16.00 uur), e-mail: marina.den.ouden@amsterdam.nl

Voor meer informatie zie: Contactpagina.

Cursus monitoring flora Natuurpark Vrije Geer
Hanneke Waller verzorgde deze cursus. De cursus is teruggekoppeld aan Floron en staat ook op de site van de plantwerkgroep KNNV-Amsterdam.

De cursus is hier te vinden: Cursus monitoring flora Natuurpark Vrije Geer

Zie ook: www.knnv.nl

Wilt u meedoen met het monitoren? Stuur dan een mail naar dorpsloten@gmail.com.

Vogelwerkgroep Amsterdam
Verslag van een bezoek van de Vogelwerkgroep Amsterdam aan Natuurpark Vrije Geer, de Slenk en tuinpark Eigen Hof.

Zie: Verslag van een Postcode Ommetje (16 juli 2020) – Vogelwerkgroep Amsterdam (pdf)

Zie: www.vogelsamsterdam.nl/verslag-van-een-postcode-ommetje-16-juli-2020

Externe links
* Boekje Wandelroute Vrije Geer (IVN)
* Natuurpark Vrije Geer op Wikipedia
* Natuurpark Vrije Geer – www.gefladder.nl

 

Overzicht activiteiten rond Natuurpark Vrije Geer 2023

2023, het was weer een bewogen jaar op Natuurpark Vrije Geer. Het werd ons, als beheerders, al vroeg in het jaar duidelijk dat de nieuwe roostersystematiek, die bij de gemeente ingevoerd werd, problemen op zou gaan leveren. Daardoor planden we begin van het jaar alleen de opstartdatum in: 15 april.

Het was een mooie werkdag en ontzettend leuk om de trouwe schare vrijwilligers weer te mogen begroeten voor een nieuw groeiseizoen. Het Schapenland was voor de winter keurig gemaaid en de dotters hadden alle ruimte om te bloeien. Na deze dag konden we de deelnemers nog geen uitsluitsel geven over wanneer we weer bij elkaar zouden komen. Deze impasse heeft tot juli moeten duren. Uiteindelijk is de voorzitter van de beheergroep Tamar Frankfurther met een delegatie naar de Stopera getogen om in te spreken bij de gemeenteraad.

Intussen vroegen wij ons af waar de schapen bleven, die normaliter in mei het land op gaan. Ton, de schapenboer, uiteindelijk te pakken gekregen en toen bleek dat het met zijn gezondheid dermate slecht ging dat hij zijn hobby heeft moeten beëindigen. Helaas dus geen schaapjes dit jaar. Nog een domper.

Uiteraard dient het natuurpark wel beheerd te worden, dus dat hebben wij alleen moeten doen. Toen bleek maar weer hoe waardevol de vrijwilligers zijn. We zijn een dikke week bezig geweest met werk dat we meestal in een zaterdag met allen doen.

Er is natuurlijk ook goed nieuws, de natuur laat zich niet stoppen door perikelen. Er waren dit jaar ontzettend veel echte koekoeksbloemen aan het bloeien. Er is een hoekje met beplanting neergezet voor de voormalige beheerder Henk, die veel te vroeg is overleden. Daar staat o.a. een sering, die hij ook op zijn dakterras had en waar hij ieder jaar over opschepte.

In de poel lag een plakkaat kikkerdril van heb ik jou daar, duizenden kleine kikkertjes hebben het levenslicht gezien op Natuurpark Vrije Geer. Er is een vos op het schapenland aanwezig die de ganzenpopulatie een beetje in toom houdt. De bosuil wordt gezien en gehoord. Ruud heeft een bosuilkast gemaakt, met camera- en vleermuisvoorziening erin. Deze werd in december opgehangen want uilen baltsen dan al. En uiteindelijk blijkt het een heel goed jaar geweest te zijn voor die lieve, kleine en superschattige dwergmuisjes. Nog niet eerder hebben we zoveel nesten gevonden als dit jaar. En dat ondanks vos en uil.

In juli kregen we groen licht om weer met de groep vrijwilligers aan het werk te gaan, dus hebben we in augustus meteen twee keer gewerkt om de achterstand weg te werken. Wat was het weer gezellig en er is hard gewerkt.

Het werkseizoen voor de vrijwilligers werd afgesloten met de Nationale Natuurwerkdag op 4 november, een traditie die we in ere houden. De weergoden waren ons zeer gunstig gezind: Er was heel slecht weer verwacht met veel regen. Die regen kwam pas om 13.00 uur, toen we het meeste werk al verzet hadden. In de voorgaande weken was het ook al extreem nat geweest, waardoor we werkzaamheden hebben moeten aanpassen aan de omstandigheden.

Een vooruitblik op 2024: wat gaat dat jaar ons brengen?

* Krijgt de vos een partner?

* Lukt het de ijsvogelwand te realiseren? (Daarvoor moet het wel droger worden, anders kunnen we niet plaatsen.)

* Komt de uil tot broeden?

* Welke nieuw flora ontdekken we nu het riet in het wandelgedeelte steeds meer teruggedrongen wordt?

* Kunnen we de vrijwilligersgroep blijven begeleiden?

* Kunnen we een nieuwe herder vinden die zijn ruigteschapen wil laten grazen?

Vragen die zich niet makkelijk laten beantwoorden. Maar we gaan ervoor. Met liefde gaan we ook volgend jaar weer met al die vrijwilligers aan de slag om de ingeslagen weg te continueren. Aan ons zal het niet liggen.

Ruud Lutterlof en Marina den Ouden, beheerders van Natuurpark Vrije Geer; 1 januari 2024.

 

Naschrift van Tamar Frankfurther, voorzitter van de Beheergroep Natuurpark Vrije Geer:

Het was nuttig om het arbeidsconflict bij de gemeenteraad en wethouder Van der Horst aan de orde te stellen. Zij waren er niet van op de hoogte dat dit probleem, ontstaan door de nieuwe roostersystematiek, in de uitvoering speelde.

De raadsleden en de wethouder gaven aan dat zij het van groot belang te vinden dat vrijwilligers in het weekend kunnen helpen bij het beheer. Zij stelde meteen een aantal veranderingen voor, die ook voor andere groenmedewerkers in de hele gemeente een oplossing zullen gaan bieden. Dit probleem speelt immers niet alleen op Sloten.

De molens binnen de gemeente Amsterdam draaien echter langzaam. Aan het eind van het verslagjaar had de afdeling Personeel en Organisatie nog geen uitvoering gegeven aan de invoering van de voorgestelde nieuwe combinatiefuncties voor medewerkers die naast hun gewone beheertaken ook educatieve taken vervullen en/of vrijwilligers begeleiden.

Na de duidelijke woorden van de raadsleden en de wethouder ga ik ervan uit dat – totdat in de functieomschrijving van onze beheerders zowel hun beheertaken als hun educatieve begeleidingstaken met daarbij passende vergoedingen zijn opgenomen – de tijdelijk gevonden financiële oplossing blijft gelden. Mocht dat niet zo zijn, dan zal ik de wethouder hierop aanspreken.

Tamar Frankfurther; 2 januari 2024.

 

Overzicht activiteiten rond Natuurpark Vrije Geer 2022

Meer dan 40 groenmedewerkers van de gemeente Amsterdam maaiden in januari het Schapenland van het park, waardoor in de loop van het jaar dotterbloemen, kale jonkers, bosandoorns en gevleugeld hertshooi de kans kregen om goed op te komen.

Van april tot begin november hebben de vrijwilligers van de grote beheergroep weer veel maaisel afgevoerd, wilgen geknot en diverse rillen aangelegd. De ooievaars van de noordpaal brachten drie gezonde jongen groot, die in juni zijn geringd.

Extra aandacht ging uit naar het verwijderen van braamstruiken. Dit is een van de planten die profiteert van het hoge stikstofgehalte in de lucht. De braam doet het onder de rook van Schiphol en bij de vele snelwegen erg goed.

Dit jaar graasden vier schapendames op het land, die in het najaar naar hun winterverblijf zijn gebracht. Op het park is gemonitord op de aanwezigheid van wilde bijen. Uit de resultaten blijkt dat het insectenhotel goed werkt. Zelfs de distelbehangersbij is gespot.

De zomer was extreem droog, zeer warm en lang. Gelukkig is het waterpeil in de slootjes hoog gehouden waardoor het veen intact bleef.

De uitstekende pruimenoogst op het Schapenland is grotendeels gestolen. Om te voorkomen dat onverlaten dit volgend jaar zullen herhalen en vooral voor de veiligheid van de schapen is eind 2022 een hoger hek geplaatst. In het najaar is het Schapenland – nu tijdig en door de eco-aannemer – gemaaid. Gefaseerd, zodat in de koude winter schuilplekken voor kleine zoogdieren en insecten beschikbaar blijven.

Tijdens de Natuurwerkdag zijn de vrijwilligers op pannenkoeken en soep getrakteerd. Een mooie afsluiting van het vrijwilligersseizoen.

 

Overzicht activiteiten rond Natuurpark Vrije Geer 2021

Aan het eind van dit bewogen jaar blikken we graag terug op wat we, met zijn allen, hebben bereikt.

Toen dit jaar begon, zaten we midden in een lockdown, de coronapandemie domineerde het land en in 2020 hadden we veel vrijwilligersdagen moeten afgelasten. Ging het weer zo’n jaar worden? Gelukkig niet! De werkdagen met vrijwilligers mochten, met toestemming van onze werkgever, de gemeente Amsterdam, doorgang vinden, mits we diverse maatregelen troffen.

Eén eigenwijs schaap
Zo ver waren we nog niet, want in februari werd het een dikke week erg koud. Er kon zelfs even geschaatst worden op het bevroren water rond en door het natuurpark. Op het – dat niet openbaar toegankelijk is – stond nog steeds één schaap, de eigenwijze dame die niet met de groep mee op stal wilde. Zou ze het redden in haar eentje in de kou? We hebben haar dagelijks bijgevoerd en ze bleek het gelukkig prima te redden.

Later in het jaar heeft de schapenboer Ton er drie schaapjes bijgezet en in september zijn ze allemaal, ook deze eigenwijze wolbaal, meegegaan naar een ander stuk land. In de winter 2021-2022 dus geen schapenzorgen. Er is een nieuw hek geplaatst naar het schapenland.

Twee jonge ooievaars geringd
Terwijl het ooievaarspaar zijn eieren uitbroedde, was er veel belangstelling voor de andere ooievaarspalen. Op een gegeven moment waren er maar liefst acht ooievaars met interesse voor de hoge nesten. ‘Onze’ ooievaarspapa heeft ze uiteindelijk allemaal verjaagd, helaas. Op 15 juni zijn twee jonge ooievaars zijn geringd, een prima score, daar er dit jaar door het natte en koude voorjaar veel nesten verloren zijn gegaan.

Gebied ontwikkelt zich goed
De natuur profiteerde van het natte voorjaar, er stonden heel veel echte koekoeksbloemen. De koekoek liet zich trouwens ook goed zien.

Het vele maaien en hooien werpt vruchten af: er springen steeds meer kikkertjes rond en er bloeien steeds meer kruiden. Dit jaar hebben we in de Nieuwsbrief aan de grote vrijwilligersgroep iedere maand een dier op plant centraal gezet en hier informatie over gedeeld. Dit werd door de vrijwilligers gewaardeerd. Over vruchten gesproken: De fruitbomen op het park produceerden dit jaar veel pruimen en weinig peren. Vrijwilliger Stefan heeft allerlei leuke waterplanten meegenomen uit het Sarphatipark voor in de sloten rond het natuurpark.

Voormalig beheerder Henk Damen overleden
De beheergroep Natuurpark Vrije Geer werd opgeschrikt door het verdrietige nieuws dat voormalig beheerder van het park Henk Damen (63) op 15 juni thuis is overleden aan Long Covid. Een enorme klap. Henk was de beheerder van wie wij het stokje van over hebben genomen. Veel te jong, veel te vroeg, veel te snel. Een kleine delegatie van de vrijwilligers mocht bij de afscheidsdienst aanwezig zijn, heel fijn en bijzonder in deze COVID-tijd.

Een vos en vele andere waarnemingen
Op de cameraval, die we neergezet hadden omdat we gedode ganzenresten vonden, stond de dader: Een vos doet regelmatig een rondje schapenland. Verder hebben we de blauwborst, watersnippen, rietzangers en karekieten waargenomen. Er is ook een jonge bunzing gevonden (en met de Dierenambulance meegegeven, want ondervoed).

Werkdagen vrijwilligers
Zoals gezegd, we hebben alle werkdagen – onder strikte voorwaarden – kunnen draaien, met als afsluiter de Nationale Natuurwerkdag. Speciale dank gaat uit naar Jane, Hein en Hans, voor het mede-organiseren. De Natuurwerkdag heeft een paar nieuwe vrijwilligers opgeleverd, de wilgen zijn geknot, takkenrillen aangevuld en het insectenhotel, dat goed functioneert, heeft nu zijn officiële naam gekregen, de Vrije Logeerkorf.

Werkzaamheden winter 2022
In de winter van 2022 gaan we de watergang aan de dorpszijde vrijmaken van houtige begroeiing, zodat de waterdoorstroming weer goed wordt en er meer zicht komt op het water. Helaas is het schapenland, ondanks toezeggingen, nog steeds niet door derden gemaaid en afgeruimd. Iets waar wij al heel lang over aan het steggelen zijn. Het is van groot ecologisch belang dat dit ieder jaar tussen half oktober en half november voor 2/3 gemaaid wordt. We blijven hierop aandringen.

Dit was 2021 in een notendop. Er is ontzettend veel werk verzet door de vrijwilligers,. Daar zijn wij hen dankbaar voor. Uiteraard vergeven we Tamar dat ze onze werkdag zomaar een keer vergat ;-).

We hopen iedereen in 2022 weer vol enthousiasme te mogen begroeten om het beheer te continueren. Het is een fijne groep!

Groetjes, Ruud Lutterlof en Marina den Ouden, beheerders Natuurpark Vrije Geer; december 2021.

 

Overzicht activiteiten rond Natuurpark Vrije Geer 2020

Natuurpark Vrije Geer is een mooi natuurgebiedje aan de rand van dorp Sloten. Het beheer wordt uitgevoerd door de gemeente i.s.m. de vrijwilligers van beheergroep Natuurpark Vrije Geer.

Afgelopen jaar vielen vier van de acht ingeplande werkdagen door corona-beperkingen uit. Ook de Nationale Natuurwerkdag in november ging niet door.

Ondanks dat is er met een gemotiveerde groep vrijwilligers veel gebeurd: er is weer veel gemaaid en afgevoerd, houtopslag verwijderd en de poelen zijn vrijgezet van riet. In 2020 werd hierbij voor het eerst met een ‘lichtgewicht’ trekkertje gewerkt. Daardoor kon er veel meer werk verzet worden. De resultaten mogen er zijn. Door het verschralingsbeheer (maaien / afvoeren) en het telkens verwijderen van riet verbetert het open karakter van het park en neemt de biodiversiteit toe.

Er groeien steeds meer bloeiende planten op het park, zoals de echte koekoeksbloem. Het hele jaar rond stonden er planten in bloei. Dat is goed voor vlinders en andere insecten. Er waren ook meer kikkers en meer nesten van dwergmuizen dan in vorige jaren. Doordat het voorjaar extreem droog was, was er minder voorjaarsbloei dan normaal. Dit had zijn weerslag op de insectenaantallen.

Inventarisatie flora
De gemeente heeft op het natuurpark in 2020 zijn ecologische ‘meerjaren-inventarisatie’ gehouden. De eigen planteninventarisatie (welke soorten komen hier voor?), die met Hanneke Waller opgezet zou worden, is uitgesteld i.v.m. corona. In het vroege voorjaar bouwden beheerders Marina den Ouden en Ruud Lutterlof een insectenhotel bij het poeltje langs de Plesmanlaan.

Vrijwilliger Bert Stamkot won met de naam ‘Vrije logeerkorf’ de prijsvraag om het hotel een naam te geven. Er komt nog een naambordje. Het hotel werd meteen al bevolkt door allerlei soorten insecten. Naast allerlei torren en spinnen, vonden ook veel metselbijen en tronkenbijtjes een plek in het hotel.

Schapen en peren
Eén weerbarstig schaap weigerde, ondanks herhaalde pogingen, het natuurpark te verruilen voor een warme stal. Tijdens de winter hielden de beheerders en boer Ton een oogje in het zeil, maar ze deed het prima. In de loop van het voorjaar kwamen er vijf andere schapen bij. Wel zo gezellig. Zolang de weersomstandigheden en de voedselvoorziening dat toelaten, mogen zij vrolijk met zijn zessen blijven rondhuppelen op het schapenland.

Op het schapenland vielen de hoeveelheid pruimen erg tegen (droog voorjaar). De perenbomen hebben dat ruimschoots goed gemaakt. De vrijwilligers hebben allemaal een portie stoofperen mee naar huis kunnen nemen en Belinda Kreugel verdeelde ze daarna verder onder de Slotenaren.

Poep en vernield
Helaas zijn mensen die met de hond rondlopen zich nog steeds niet bewust van het feit dat ook hier een opruimplicht geldt. Regelmatig worden eigenaren aangesproken, maar bij het beheer ‘glibber’ je helaas nog steeds door de drollen.

Twee kleine wilgen zijn vernield. Ze waren half doorgezaagd, vlak bij de grond  en bij het insectenhotel was binnen no time de ‘ossenkop’, een natuurlijke stronk, gejat. Jammer!

Goed nieuws is dat er dit jaar een ijsvogel succesvol heeft gebroed in het gebied. De ooievaars hebben, waarschijnlijk door de grote droogte waardoor er minder voedsel was, dit jaar slechts één jong groot gebracht. Twee jongen hebben het niet overleefd. De beheergroep zet zijn succesvolle formule voort.

In het openbare wandeldeel van het park vielen de aantallen vlinders enigszins tegen, op de Slenk werden veel vlinders gezien.

Vlinderen in Sloten
Het dorp Sloten en haar directe omgeving heeft een aantal mooie groene gebiedjes: Natuurpark Vrije Geer, de Slenk (tussen de Slotervaart en Langsom / Plesmanlaan) en de volkstuinparken vallen hierbij het meest op. Maar ook de brede bermen langs Vrije Geerweg, de Langsom en de Ringvaartdijk zijn ingezaaid met bloemrijke zaadmengsels, waardoor er in grote delen van het jaar een fraaie bloemenzee zichtbaar is.

Deze kruidenrijke gebieden zijn niet alleen mooi om te zien, maar zijn ook van groot belang voor een rijk insectenleven. ’s Zomers ritselt het er van de bijen, hommels, sprinkhanen en vlinders. En waar insecten zijn, zijn vogels. Kortom, het zijn belangrijke ‘stap-stenen’ voor gezonde natuur, die samen deel uitmaken van de Hoofdgroenstructuur de Groene AS, tussen Amstelland en Spaarnwoude.

Dat de omgeving van het dorp Sloten veel moois biedt, was een aantal natuurliefhebbers ook opgevallen. In het weekend van 11 juli heeft Tamar Frankfurther daarom een aantal vlinderwandelingen georganiseerd onder leiding van een gids van Landschap Noord Holland. Aan deze drie wandelingen namen 27 mensen deel.

Vanuit deze deelnemers is een vast groepje van zeven (onervaren) vlinder-liefhebbers ontstaan. Zij zijn in de zomer en het vroege najaar samen en in kleinere groepjes regelmatig in de Slenk en Natuurpark Vrije Geer op zoek gegaan naar vlinders. Op deze wandelingen werden veel mooie vlinders gezien. Deze zijn gemeld op www.waarneming.nl (meetstation biodiversiteit Nederland). Opvallend was dat er dit jaar veel Dagpauwogen waren!

Op 14 augustus heeft een aantal groepsleden deelgenomen aan de Nachtvlinderavond op tuinpark Eigen Hof. Het was heel bijzonder om te ontdekken dat er veel meer soorten nachtvlinders dan dagvlinders zijn! In de wintermaanden staat het vlinderleven zelf en ook de activiteiten van de Vlindergroep ‘op een laag pitje’. In deze periode trad de groep in overleg met de beheerders van het natuurpark Vrije Geer om te overleggen of het maaibeleid verder verbeterd kan worden. Hierdoor kan de variëteit van de plantengroei en daardoor het insectenleven nog gevarieerder worden. Bovendien zorgt later maaien ervoor dat de vlinders langer van de bloemennectar kunnen genieten.

Ook zijn we bezig om een leuke vlinderpagina te ontwerpen voor de website slotenoudosdorp.nl. Hiermee wil de groep de bewoners van Sloten en omgeving informeren over wat er aan moois in de natuur in de eigen buurt te beleven is. Via deze pagina en via de Rubriek Sloten-Oud Osdorp in de Westerpost zullen belangstellenden geïnformeerd worden over vlinder-activiteiten en andere natuur-excursies. Voor meer informatie zie: Vlindergroep Sloten.

Marina den Ouden en Ruud Lutterlof; december 2020.

 

Overzicht activiteiten rond Natuurpark Vrije Geer 2019

Dit jaar zijn Marina den Ouden en ik voor het eerst bij Natuurpark Vrije Geer begonnen. Tijdens de reorganisatie heeft Henk Damen een plek gevonden in Amsterdam-Noord en sindsdien zijn wij zijn opvolgers. De eerste vrijwilligersdagen zijn nog door Henk geleid.

Wij waren al bekend met het Natuurpark en hadden in het verleden wel werkzaamheden uitgevoerd, maar het werken met de vrijwilligersgroep was voor ons nieuw. Wij zijn daar met frisse moed aan begonnen en wij hebben het idee dat het wederzijds klikt. Het is een mooi gebied met goede potenties. Deze zijn grotendeels al aanwezig, maar ze schijnen nog niet ‘op de kaart’ te staan.

Na de eerste ontmoeting met de groep is er een uitje geregeld door onze voorzitter Tamar Frankfurther naar het Ilperveld. Erg leuk en leerzaam. Het was een prachtige dag, waarbij we in een ontspannen sfeer kennis konden maken en op een mooie manier afscheid hebben genomen van Henk.

Onderhoud
Er is veel onderhoud uitgevoerd afgelopen jaar. Natuurlijk zijn de bruggen vervangen en deze zien er uiteindelijk goed uit.

Er zijn twee prachtige naamborden gemaakt door Erik Winkel. Deze komen aan de nieuwe toegangshekken te hangen. Deze hekken zijn trouwens hufterproof gemaakt. Jaap Tolk heeft de hekken en nieuwe borden gebeitst.

Er is wat gezaagd en gesnoeid in het loopgedeelte en er is veel gemaaid. Het maaien was nodig om de variatie in het gebied te behouden; riet en ruigte nemen anders de overhand. Deze maai- en afvoerwerkzaamheden zullen we nog wel voor een langere periode moeten uitvoeren. Daarmee behouden we een stabielere soortenrijke vegetatie. Op de schapenlandjes hebben de schapen van Boer Ton hun taak. Die mogen zich daar volvreten en hun oude dag doorbrengen. Deze begrazing zorgt er ook voor dat het karakter van de vegetatie gevarieerd blijft.

Monitoren flora en fauna
Amsterdam gaat stadsbreed flora monitoren, maar dat is nog niet goed uitgezet en er zijn maar 2 à 3 meetmomenten per gebied per jaar. Gelukkig maakt Hanneke Waller zeer uitgebreide inventarisaties op het park en stuurt ons deze gegevens nauwgezet door. Daardoor hebben we een goed beeld van alle kruidachtigen, ook in de slenk, het gebied naast het natuurpark (aan de andere kant van de Plesmanlaan). Hanneke heeft de geïnteresseerden voor een inventarisatiegroep meegenomen, waardoor zelfs Tamar nu de wilde peen weet te herkennen. Er zijn al een hoop verschillende planten aanwezig, waaronder beekpunge en moeraswolfsmelk. Leuke ontdekking was dat er voor het eerst wespenorchis is aangetroffen. Twee vrijwilligers gaan de vlinders monitoren, daarvoor was een interessante avond georganiseerd door Florinda Nieuwenhuis, stadsecoloog van de gemeente. We zijn nog wel op zoek naar meer vrijwilligers om te monitoren.

Vogels op het park
De vogels hebben het natuurpark wel ‘op de kaart’. De ooievaars hebben dit jaar drie jongen weten groot te brengen. Net als andere jaren zijn ze weer geringd. Er is bewijs dat blauwborsten op het park gebroed hebben. Op de schapenweides hebben we watersnip en groene specht gezien, net als nestjes van de dwergmuis, de schattigste van alle muizensoorten, al mag Marina niet ‘schattig’ van mij zeggen. Eco is niet schattig, eco is stoer!

Wij hopen ook nog steeds op camerabeelden van de bunzing, die Marina en ik op een ochtend hebben gezien. Het beestje is ons echter tot nu toe te slim af geweest.

Natuurwerkdag
Verder deden we op 2 november 2019 natuurlijk mee aan de natuurwerkdag. We hadden aanvankelijk niet het beste weer, maar het klaarde gelukkig toch op en er is weer een hoop werk verzet. De knotbomen zijn onderhouden en we zijn het schapenland (met schattige dwergmuizen) opgegaan en hebben daar een aanvang gemaakt met het verwijderen van ongewenste wilgenopslag. Jane Lang en Hein van Leeuwen hebben de pannenkoeken en koffie geregeld en de man van Marina had een heerlijke pan soep bereid. Net als alle andere werkdagen was het een leuke en gezellige dag.

Goede sfeer
Wat ook erg leuk is, zijn alle wetenswaardigheden die gedeeld worden. Ieder heeft wel een verhaal en een luisterend oor. Zo komen we meer te weten over de natuur, beheer, geneeskrachtige werking van planten etc. Fijne bijkomstigheid is dat mijn schattige collega Marina (en ook Jane) erg bedreven zijn om heerlijke hapjes te maken van de in de natuur gevonden eetbare producten. Daarnaast weet Jane velen, ook de jongste hulpkrachten, te boeien met het maken van brandnetel-draad.

Schapenweide
Wij hebben onlangs nog een rondje gelopen met Rob van den Toorn, de eerste beheerder na de opening van het natuurpark, en zijn veel wijzer geworden. Hij was blij met het gevoerde beheer en prees de hechtheid van de werkgroep. Hij heeft ook nog wat zaken verduidelijkt, vooral over het schapenland. Indien de omstandigheden goed zijn, wordt hier ook nog een maaibeurt uitgevoerd door de aannemer. Voor ons betekent dit ook dat er in de toekomst meer werkzaamheden bij komen in dat gedeelte. Er ligt namelijk nog een mooie paddenpoel, verscholen in het noordelijke bosje.

Insectenhotel
Wat ook nog steeds op het programma staat, is het realiseren van het insectenhotel. Alle materialen zijn aanwezig en het streven is om het bouwwerkje klaar te hebben in het vroege voorjaar. Misschien doen we nog een beroep aan enkele handige personen voor assistentie. Bij de afvalcontainers op de hoek Osdorperweg / Vrije Geer hebben we een houtwal gerealiseerd, om illegale dump op het achterliggende veld tegen te gaan. Van het maakproces staat een grappig filmpje op YouTube (zie: www.youtube.com/watch?v=-7e06TVjk8s).

Wij hopen in ieder geval er volgend jaar weer een leuk en nuttig jaar van te maken met veel mooie natuurwerkdagen, waardoor Natuurpark Vrije Geer nog boeiender wordt en haar status gewaarborgd blijft. We zien ook uit naar de film ‘De slag om het Weilandje Vrije Geer’, die Tamar aan het maken is. Op 17 mei 2020, precies 25 jaar na de dag van het referendum, gaat de film in première. 90% van 208.000 Amsterdammers zeiden op 17 mei 1995 namelijk dat het Weilandje niet volgebouwd mocht worden en dat er geen tram doorheen mocht komen. Dankzij al die mensen, kan iedereen nu dagelijks genieten van dit mooie parkje. We zien uit naar de film.

Ruud Lutterlof

 

Overzicht activiteiten rond Natuurpark Vrije Geer 2018

De beheergroep heeft op zes zaterdagochtenden (inclusief de Natuurwerkdag in november) op het park gewerkt. 2018 was droog en heet.

Gelukkig heeft dit voor het Natuurpark geen blijvende negatieve gevolgen gehad. Waternet hield de sloten in en rondom en in het park goed op peil, waardoor flora en fauna deze periode goed doorkwamen. Vogels en kleine zoogdieren (bijv. spitsmuis, egel) vonden beschutting tegen winterkou en zomerhitte in de houtrillen, die de beheergroep van gesnoeide takken had aangelegd.

Ook dit jaar hebben de schapen weer goed gegraasd en zo de grond verder laten verschralen

Het ‘schapenbruggetje’ is vervangen en er is een mooi nieuw hek geplaatst. In het najaar is het klaphek helaas al weer vernield. Naar verwachting worden de andere bruggen in 2019 aangepakt.

En ook dit jaar hebben ‘onze’ ooievaars weer voor nageslacht gezorgd! Meer hierover leest u in de maand juni van het algemene jaarverslag.

Ooievaars

In 2023 werden er tien Oud Osdorpse en Slotense ooievaartjes geringd (drie op Natuurpark Vrije Geer en zeven in Oud Osdorp).

* Zie ook: Overzicht geringde ooievaars in het landelijke gebied Sloten en Oud Osdorp – 19 juni 2023

In 2022 zijn er in Sloten-Oud Osdorp acht jongen uit het ei gekropen, hiervan drie op Natuurpark Vrije Geer en vijf in Oud Osdorp.

* Zie ook: Drie ooievaartjes geringd op Sloten en: Vijf jonkies op twee Lutkemeerschool-nesten

Ook in 2021 zijn er weer vier jongen uit het ei gekropen, waarvan twee in Oud Osdorp en twee op Natuurpark Vrije Geer.

* Zie ook: Vier kleuterooievaars op de Lutkemeerschool en in het Natuurpark Vrije Geer geringd

In 2020 zijn er weer vier jongen uit het ei gekropen, waarvan drie in Oud Osdorp en slechts één op Natuurpark Vrije Geer.

* Zie ook: Vier kleuter-ooievaartjes geringd – Droogte zorgt voor sterfte op Vrije Geer

In 2019 zijn er weer vier jongen uit het ei gekropen.

* Zie ook: Vier Vrije Geer-ooievaarsbaby’s

* Zie ook: Ooievaars meten en ringen Natuurpark Vrije Geer

In 2018 werden er in Oud Osdorp en bij de Vrije Geer vijf ooievaars geringd.

* Zie ook: Vijf tiener-ooievaars op Oud Osdorp en Sloten geringd

Ook in 2017 zijn er weer drie jongen.

* Zie ook: Drie kleuterooievaars Vrije Geer zijn geringd

In 2016 zijn er zelfs vier jongen uitgebroed en uitgevlogen.

* Zie ook: Vier ooievaars geringd op Natuurpark Vrije Geer

In 2015 zijn er op een der ooievaarsnesten twee jongen uitgebroed en uitgevlogen.

* Zie ook: De ooievaars zijn geboren!