Norm van 6.000 voertuigen op Osdorperweg wordt ruim overschreden

“Als er over de Osdorperweg in Oud Osdorp per etmaal meer dan 6.000 motorvoertuigen rijden, zal de gemeente passende verkeersmaatregelen op de smalle dijkweg gaan treffen”, zo beloofde portefeuillehouder Emre Ünver van stadsdeel Nieuw-West herhaaldelijk en ook weer tijdens de stadsdeelcommissievergadering van 4 april 2023.

Uit de verkeerstellingen die de gemeente van 6 juni tot en met 12 juli 2023 op de Osdorperweg heeft gehouden blijkt dat deze grens ruim wordt overschreden: Zelfs in de stillere zomermaanden reden er al 7.000 motorvoertuigen over de Osdorperweg tussen de Ookmeerweg en de Joris van den Berghweg.

Dagelijks zijn er vele bijna-ongelukken op de Osdorperweg. Nu officiële onderzoeksresultaten aangeven dat er dagelijks meer motorvoertuigen over de smalle dijkweg rijden dan verantwoord is, moet de gemeente snel maatregelen treffen.
Foto: Theo Durenkamp.

Maximaal 6.000 motorvoertuigen per etmaal
Het doel was om de Osdorperweg zo in te richten dat het aantal verkeersbewegingen per etmaal onder de 6.000 zou blijven. Aangezien de Osdorperweg een zogenaamde erfontsluitingsweg is, geldt volgens de normen van CROW eigenlijk dat hier maximaal 5.000 verkeersbewegingen per etmaal toegestaan zouden moeten zijn, maar de gemeente Amsterdam houdt het aantal van 6.000 als grens aan.

Veel meer dan de toegestane 6.000 voertuigen per etmaal
In opdracht van de gemeente Amsterdam heeft onderzoeksbureau Trajan uit Haarlem gedurende 37 dagen in juni en juli 2023 een telling van verkeersbewegingen op de Osdorperweg gehouden. Hiervoor werden er twee tellussen geplaatst op het noordelijke en zuidelijke deel van de Osdorperweg. Zelfs in deze rustiger zomermaanden bleken er maar liefst 347.789 motorvoertuigen over de hele Osdorperweg gereden te hebben. Dat komt neer op gemiddeld ongeveer 9.400 voertuigen per etmaal. Niet alle motorvoertuigen reden over de hele weg.

De onderzoekers geven aan dat zij ervan uitgaan dat doorgaand verkeer ook via de zijwegen van Oud Osdorp naar zijn bestemming is gereden. Ook al beperkt het onderzoek zich tot twee meetpunten op de Osdorperweg, toch is nader onderzoek overbodig. Het onderzoek toont immers ook aan dat er per etmaal 7.000 motorvoertuigen het zuidelijke meetpunt passeerden. Dat is ruim boven de toegestane norm van 6.000 motorvoertuigen per etmaal.

Rijsnelheid dik boven de toegestane 30 km/uur
Ook de rijsnelheid werd gemeten. Die bedroeg ter hoogte van het noordelijke meetpunt 48 km/uur en op het zuidelijke meetpunt 42 km/uur. Hierbij moet worden aangemerkt dat het vreemd is dat de beide meetpunten vlakbij de bocht en een wegversmalling zijn aangebracht. “Waarom heeft het onafhankelijke onderzoeksinstituut Trajan voor deze plekken gekozen waar verkeer moet afremmen en niet op twee van de vele rechte stukken van de weg waar men – op bepaalde tijden en zeker ook tijdens de spits en ’s nachts – vele malen sneller rijdt. Deze getallen geven dus geen eerlijk beeld. Maar goed, zelfs op de meetplekken waar men toch al langzamer rijdt, is de snelheid nog te hoog. Zeker nu sinds 8 december 2023 op de hele weg 30 km/uur geldt.”, aldus de werkgroep.

Aangezien er niet gehandhaafd wordt op snelheid is het veilig om te veronderstellen dat het sluipverkeer sinds de instellen van 30 km/uur zich niet plotseling netjes aan de lagere maximum snelheid is gaan aanhouden. Ook omwonenden nemen geen snelheidsverlaging waar. De te hoge snelheden – zeker op de rechte stukken van de weg – zullen dus onveranderd gelden.

Ondanks gevaar veel fietsers
Het is opvallend dat – ondanks het grote gevaar dat fietsers op de Osdorperweg lopen – er toch dagelijks ongeveer 900 fietsers langs het zuidelijke meetpunt zijn waargenomen en ongeveer 500 op het noordelijke deel van de weg zijn geregistreerd. De weg voldoet dus duidelijk in een fietsbehoefte en het is daarom logisch en verstandig dat de gemeente indertijd heeft bepaald dat de Osdorperweg onderdeel uitmaakt van het Hoofdnet Fiets.

Wie dat wil, kan de beschikbare resultaten van het verkeersonderzoek en de tellingen die hieraan ten grondslag liggen, ook zelf bekijken.

Geheime onderzoeksresultaten?
Hoewel de werkgroep Oud Osdorp en andere bewoners herhaaldelijk bij de gemeente informeerden naar de resultaten van deze verkeerstellingen maakte de gemeente de cijfers niet uit eigen beweging openbaar. Daarom heeft bewoner Hans de Waal via de Wet open overheid (Woo) verzocht de onderzoeksresultaten vrij te geven. Het is onduidelijk waarom de gemeente ervoor koos om deze informatie niet te delen. Het blijft ook een raadsel waarom het Dagelijks Bestuur van het stadsdeel – na zelf kennis genomen te hebben van de duidelijke onderzoeksresultaten – niet meteen over is gegaan tot het nemen van verkeersmaatregelen om de verkeersveiligheid op de duidelijk overbelaste Osdorperweg zo snel mogelijk te verbeteren.

De gemeente is als eigenaar van de openbare ruimte immers verantwoordelijk voor de verkeersveiligheid op de Osdorperweg. Niet dat iemand zit te wachten op een zwaar ongeluk, maar als de gemeente de verkeerssituatie niet veilig maakt zal de gemeente bij ernstig letsel vermoedelijk financieel op de blaren moeten zitten. Deze ernstige situatie bestaat al sinds 31 juli 2023, de datum waarop het onderzoeksbureau Trajan uit Haarlem de onderzoeksresultaten met de gemeente deelde.

Gemeente moet snel maatregelen treffen
Een bewoner: “Zeker nu uit hun eigen onderzoek blijkt dat er veel te veel en veel te snel (vracht)verkeer over de smalle weg rijdt, is de gemeente verantwoordelijk voor onze veiligheid. Het is hier notabene Hoofdnet Fiets. Ünver heeft met droge ogen beloofd maatregelen te gaan treffen als hier meer dan 6.000 motorvoertuigen per etmaal rijden. Nou dat wordt dik overschreden. Ik zou zeggen: Gemeente, ga snel aan de bak!”

Dat de gemeente nog geen verdere actie heeft genomen, zou komen omdat ambtenaren van mening zijn dat de verkregen onderzoeksresultaten vragen om een nadere analyse. De bewoners begrijpen daar niets van. Zij zijn van mening dat de onderzoeksresultaten (aantal en rijsnelheid) verkregen tijdens de stillere zomermaanden alle noodzakelijke duidelijkheid bieden.

7 van de 9 uitgangspunten Osdorperweg niet gerealiseerd
Hier bovenop geldt dat de gemeente zeven van de negen eisen die in 2021 zijn vastgelegd in de democratisch vastgelegde Nota van Uitgangspunten Osdorperweg niet heeft behaald. Het is niet gelukt om:
* te voorkomen dat de Osdorperweg een verbindingsweg voor doorgaand verkeer blijft,
* minder dan 6.000 motorvoertuigen per etmaal over de Osdorperweg te laten rijden,
* ervoor te zorgen dat die motorvoertuigen met een snelheid van maximaal 30 km/uur over de weg rijden,
* te zorgen voor een technische weginrichting zodat vrachtverkeer te midden van langzaam verkeer veilig Osdorperweg over de weg kan rijden,
* langs de weg parkeervoorzieningen aan te brengen,
* ruimte voor voetgangers te creëren, zodat zij veilig van de weg gebruik kunnen maken en
* meer bescherming te bieden aan fietsers op de Osdorperweg.

Het is wel gelukt om:
* de woningen en bedrijven aan de Osdorperweg bereikbaar te houden,
* de bestaande bomen te behouden.

Voor uitleg bij al deze negen punten klik hier.

Noodzakelijke maatregelen
Wie alles hierboven heeft gelezen, kan slechts concluderen:
* na de renovatie beantwoordt de weg niet aan 7 van de 9 gestelde uitgangspunten en
* er rijdt teveel verkeer met een te hoge snelheid over de Osdorperweg.

Dit leidt tot de duidelijke conclusie dat er direct maatregelen moeten worden getroffen om de verkeersveiligheid van de Osdorperweg te garanderen. De werkgroep Landelijk Oud Osdorp en andere bewoners denken aan deze maatregelen:

1. Eén of meer knips instellen zodat doorgaand sluipverkeer onmogelijk wordt gemaakt. Deze oplossing is door de stadsdeelbestuurders toegezegd tijdens diverse vergaderingen en laatstelijk op 4 april 2023. Het mag niet zo zijn dat er opnieuw weer nieuwe onderzoeken worden gedaan, waarvan de resultaten alleen maar het eerder vastgestelde beeld zullen bevestigen. Tijdens bovengenoemde vergadering heeft ook de stadsdeelcommissie benadrukt dat er geen verdere onderzoeken nodig zijn.
Mocht er gekozen worden voor een knip in de Osdorperweg, dan zullen alle woningen en bedrijven voor iedereen bereikbaar blijven. Ook tijdens het zeven maanden durende groot onderhoud van de Osdorperweg was dit het geval. Een knip leidt dus niet tot onbereikbaarheid. Mogelijk kan hier een vergelijkbaar regime als nu al geldt op de Sloterweg worden ingevoerd.

2. Handhaving op snelheid. In Nieuw-West staan op diverse locaties mobiele snelheidscamera’s. Waarom niet op de Osdorperweg? En dan bij voorkeur verschillende permanente palen met een wisselende camera.

3. Inhaalverbod voor de gehele weg in plaats van nu nog alleen in de dorpskern van Oud Osdorp in slechts één richting.

4. Handhaving van de breedte- en gewichtsbepalingen, dus bekrachtiging van het verkeersbesluit uit 1963 om zwaar vrachtverkeer te weren.

5. Wisselend éénrichtingsverkeer met verkeerslicht in de gevaarlijke bocht van de oude dorpskern met een smallere rijbaan.

6. Verbetering van het voetpad: verbreding op diverse plekken waar de breedte tekortschiet (waar het voetpad nu uit slechts één of twee tegels bestaat) en onderhoud waar nodig: onder het viaduct en waar begroeiing het pad overwoekert.

Toezegging nú nakomen
Reeds op 31 mei 2022 deed stadsdeelbestuurder Emre Ünver de duidelijke toezegging om alle voorbereidingen voor een knip bij al voorbaat te treffen, zodat deze meteen na vaststelling van mogelijk tegenvallende onderzoeksresultaten zou kunnen worden ingevoerd. Bijna een jaar later, op 4 april 2023, nam de stadsdeelcommissie in meerderheid een motie dat in dát geval niet opnieuw weer eerst allerlei onderzoeken zouden worden gehouden, maar maatregelen meteen zouden worden ingevoerd.

Er rest na dit alles geen andere conclusie dan dat het stadsdeelbestuur zijn eerdere toezeggingen nu moeten nakomen. “Opnieuw wegkijken of redenen aanvoeren voor verder uitstel of nieuw onderzoek is na al die jaren en de gedane toezeggingen nu écht geen optie meer”, aldus de verontruste groep bewoners die afgelopen week hiervoor in spoedoverleg bijeen kwam. De werkgroep Landelijk Oud Osdorp zal hierover op 19 december 2023 bij de stadsdeelcommissie en later ook bij de gemeenteraad gaan inspreken. Een definitieve oplossing voor de verkeersgevaarlijke weg is daarmee eerder dan ooit tevoren heel nabij.

Theo Durenkamp en Tamar Frankfurther; 15 december 2023.