De Amsterdamse Hoofdgroenstructuur en de bedreigingen

De Amsterdamse Hoofdgroenstructuur is vastgesteld om het groen binnen de gemeente Amsterdam te beschermen tegen de bedreigingen door opdringende bebouwing en infrastructuur. Ondanks deze status doemen telkens weer plannen op die afbreuk dreigen te doen aan deze waardevolle erfenis van stedebouwkundige planning uit de 20e eeuw.

Geschiedenis en opzet

Amsterdam heeft een lange traditie in het ontwerpen aan de stad met groen als vanzelfsprekend onderdeel. In de ontwerpen van Berlage voor de stadsuitbreidingen in de jaren 1910 en 1920 (zoals Plan Zuid) speelden groen en water een belangrijke rol.

Lange en belangrijke straten kregen grote bomen en brede groene middenbermen. Cornelis van Eesteren en Jacoba Mulder zorgden er in hun ontwerpen voor de Westelijke Tuinsteden voor dat elke bewoner vanuit zijn voordeur langs groene routes, buurt- en stadsparken binnen 10 minuten in het groene landschap kon recreëren. Dankzij voortzetting van deze traditie in onze stedelijke structuurplannen en visies beschikken we over een unieke scheggenstructuur waarbij het groene landschap tot diep in de stad reikt.

Al sinds 2003 heeft Amsterdam de Hoofdgroenstructuur vastgesteld. In het beleidskader Hoofdgroenstructuur zijn de belangrijkste groengebieden opgenomen die Amsterdam wil behouden, zoals stadsparken, volkstuinparken, grotere plantsoenen, sportparken en groene verbindingen. In de Omgevingsvisie 2050 (zie www.amsterdam2050.nl) staat de ambitie beschreven om deze Hoofdgroenstructuur richting 2050 in stappen te laten groeien naar een groter, gevarieerder en beter verbonden groenblauw netwerk. Een Hoofdgroenstructuur die we ook echt groen houden en waar we dus niet in gaan bouwen. Waar water een belangrijk onderdeel van is en waarvan de kwetsbare natuurgebieden beschermd zijn. En waar stadsnatuur een integraal onderdeel van uitmaakt.

In het beleidskader staan de groene gebieden die tot de Hoofdgroenstructuur behoren. De nieuwe Hoofdgroenstructuur is groter ten opzichte van de vorige versie. Het is nu een groenblauw netwerk, in plaats van losse onderdelen en er is water in opgenomen. De Amsterdamse Ecologische Structuur – nu nog onderdeel van de Ecologische Visie 2012 – is er als ‘stadsnatuur’ integraal in opgenomen. En er zijn meer lijnvormige groen- en waterverbindingen opgenomen; belangrijke verbindingen voor dieren in de stad. Ook worden er verschillende ‘soorten’ groen onderscheiden, zoals een stadspark, een natuurpark, een tuinpark en een gedenkpark waar bepaalde voorzieningen wel of geen plek kunnen krijgen. Zo kan een stadspark ruimte bieden aan voorzieningen voor sporten en spelen, terwijl het in een natuurpark juist primair draait om de beleving van natuur, stilte en donkerte.

De onafhankelijke technische adviescommissie (TAC) toetst overheidsplannen en initiatieven op hun bijdragen aan de versterking van de Hoofdgroenstructuur. Met een Hoofdgroenstructuur wil Amsterdam ervoor zorgen dat ze ook in 2050 nog steeds die fraaie en aangename stad is om te verblijven, te ontspannen, te recreëren en te kunnen genieten van het groen.

Zie ook: www.oeverlanden.nl/plannen/Hoofdgroenstructuur/
Zie ook: maps.amsterdam.nl/hoofdgroenstructuur2022/

 

Rekenkamer: Vage teksten over groen bieden geen bescherming

In deze website trof u al veel argumenten waarom het slecht voor Amsterdam zou zijn als Beleidskader Hoofdgroenstructuur (HGS) van kracht wordt.

Hebt u het referendumverzoek om dit te voorkomen al ondersteund en gedeeld met andere stemgerechtigde Amsterdammers? Dat kan met deze link.

Groenbeleid heeft handhaafbare normen nodig
De gemeente Amsterdam brengt met enige regelmaat publicaties en visies over het Groen in de hoofdstad uit. Daarna gaat de Amsterdamse Rekenkamer deze toetsen aan een aantal criteria. In 2021 concludeerde de Rekenkamer o.a. dat in deze teksten het woordje ‘groen’ vaak voorkomt, maar dat handhaafbare normen ontbreken: Het hoofdstedelijke groenbeleid staat vol mooie vergezichten en intenties, maar de praktische uitwerking ontbreekt.

Een heldere definitie van wat onder ‘groen’ verstaan moet worden, is er niet. Valt kort gemaaid gras met enkele bomen langs een drukke verkeersweg onder ‘groen’? Niemand die het weet. Hoe kun je dan zeggen wanneer er sprake is van “voldoende groen in de stad” waar iedere Amsterdammer binnen tien minuten vanaf zijn woning naartoe moet kunnen lopen? Terwijl dit toch toetsbare normen van het gemeentelijke beleid zijn. De gemeente heeft (nog) niets gedaan met de kritiek van de Rekenkamer.

Rekenkamer ongetwijfeld ook nu weer kritisch
Als de Amsterdamse Rekenkamer zich gaat buigen over het nieuwe Beleids-kader Hoofdgroenstructuur, volgen ongetwijfeld soortgelijke kritiekpunten. Mede omdat dit beleid opnieuw erg vaag is en omdat de ‘bescherming’ van het groen nu zelfs flexibel wordt, wordt dit referendum over de HGS georganiseerd. Team Referendum HGS: “Laten we met zijn allen voorkomen dat dit beleid in Amsterdam van kracht wordt. Steun ook de komst van dit referendum. Hoe meer steunbetuigingen, hoe sterker onze boodschap aan de politiek wordt.”

Tamar Frankfurther; 15 april 2023.

 

Gemeenteraad steunt onbeperkt bouwen in ‘beschermd’ groen

Het Team Referendum Hoofdgroenstructuur (HGS) probeert zo veel mogelijk steunbetuigingen te vergaren voor dit referendum.

Alleen een referendum kan er nog voor zorgen dat het beleidskader, dat wordt gesteund door een meerderheid van de gemeenteraad, van tafel gaat.

Stemgedrag gemeenteraad geeft duidelijkheid
Wat er mis is met dit beleidskader? “De gemeenteraad stemde op 26 januari 2023 over allerlei wijzigingsvoorstellen (amendementen) op het beleidskader HGS. Die stemuitslagen geven helder aan wat dit beleid in de praktijk zal betekenen”, zo laat Team Referendum weten. U kunt op hun website precies zien welke partijen voor of tegen een bepaald amendement stemde.

De meerderheid van de gemeenteraad wil:
• In het groen toestaan: onbeperkt bouwen, parkeren en de bouw van nutsvoorzieningen, grootschalige horeca, overnachtingsgelegenheden, windturbines en ondergrondse voorzieningen.
• Kunstgras en gravel meetellen als volwaardig groen.
• Ruigoord niet beschermen.
• Dat de gemeenteraad niet meer geïnformeerd wordt als er in de toekomst sprake is van bijzondere – lees bedreigende – situaties in de HGS. De Raad zet zichzelf dus buiten spel en zal niet meer kunnen ingrijpen als de wethouder en ambtenaren vergunningen willen verlenen aan allerhande ontwikkelingen.
• Niet duidelijk maken welke regels precies zullen gelden voor de belangrijke ecologische verbindingen tussen verschillende groengebieden.

Steun de komst van dit referendum
Wilt u ook dat het groen in de Amsterdamse HGS ook in de toekomst nog goed wordt beschermd? Steun dan eenmalig de komst van dit referendum. Dan kan via deze link. Onder een lange tekst staat het invulformulier en vergeet niet daarna ter bevestiging op de link in uw mail te klikken.

Deel deze informatie vooral ook met uw Amsterdamse vrienden.

 

Waarom een referendum over de Hoofdgroenstructuur (HGS)?

Hebt u al getekend voor de komst van het referendum, dat ervoor moet zorgen dat het in naam beschermde Amsterdamse groen in de praktijk straks ook definitief beschermd blijft?

Zo niet: Dat kan via deze link. U vindt het invulformulier onder een lange ambtelijke tekst. Dit referendum is vooral voor Oud Osdorp van groot belang.

Dichtgetimmerd groenbeleid noodzakelijk
Kernpunt van wat het Team Referendum met deze volksraadpleging wil bereiken, is dat er geen geitenpaadjes meer bewandeld kunnen worden om in ‘beschermd’ groen te kunnen bouwen. Vanuit de hele stad wordt namelijk gevraagd de bescherming van het groen juist aan te scherpen.

Groene beleidsverordening en eerst grond voor groen reserveren
Het team is van mening dat het beleidskader, dat de meerderheid van de gemeenteraad helaas ondersteunt, geen enkele juridische bescherming biedt voor de toekomstige Hoofdgroenstructuur. Met een Groenverordening zou dit wel kunnen worden bereikt.

En: als er gebouwd gaat worden, dan wil het team dat er éérst grond voor groen wordt gereserveerd. Het komt nu namelijk regelmatig voor dat ontwikkelaars een gebied eerst helemaal mogen volbouwen en dat daarna ‘per ongeluk’ blijkt dat er bijna geen ruimte meer over is voor het beloofde groen.

Volgende week volgt meer informatie. Het Team Referendum HGS: “Hoe meer steunbetuigingen we vergaren, hoe beter. Des te groter is dan de kans dat de gemeente deze voorstellen om het beleid aan te passen overneemt.”

Tamar Frankfurther; 27 maart 2023.

 

Stand van zaken referendum Hoofdgroenstructuur

Vorige maand hebben maar liefst 18.506 stemgerechtigde Amsterdammers binnen 27 uur het inleidende referendumverzoek over de Hoofdgroenstructuur gesteund.

Veel betrokken bewoners van het landelijke gebied vragen zich inmiddels bezorgd af waarom zij na die mooie uitslag niets meer vernomen hebben van de initiatiefnemers.

Bericht van Team Referendum
Het Team Referendum, dat bestaat uit drie inwoners van Amsterdam-Noord, heeft op 13 februari 2023 een update uitgebracht en laat weten in te zetten op twee hoofdpunten:

* De huidige tekst van het beleidskader biedt aan de gemeente allerlei openingen om onder diverse omstandigheden tóch flexibel te kunnen omgaan met de Hoofdgroenstructuur (HGS), terwijl er vanuit de hele stad gevraagd wordt om de bescherming aan te scherpen.

* Een beleidskader biedt geen enkele juridische bescherming. Wij pleiten ervoor om die bescherming beter te borgen. Dit moet gelden voor al het bestaande groen in de HGS en toekomstige groen, waar nu al ruimte voor dient te worden gereserveerd. Daarmee wordt voorkomen dat er eerst gebouwd wordt en dat daarna ‘per ongeluk’ blijkt dat de groennormen niet worden gehaald.

In overleg met gemeenteraad en wethouder
Het team heeft inmiddels zowel van de gemeenteraad als van wethouder Van Dantzig het verzoek ontvangen om, voorafgaand aan het indienen van het definitieve referendumverzoek, eerst met hen in gesprek te gaan. Het team neemt deze uitnodiging graag aan en zal polsen of er ruimte is om steekhoudende aanpassingen te doen.

Sylvia Fennis, Sonja Brilman en John Zondag van het team: “We streven er naar om een gemene deler te vinden waar alle groengroepen zich achter kunnen scharen. Tegelijkertijd is het goed als iedereen zelf ook de politiek blijft benaderen om zo ieders eigen geluid te laten horen.”

Beleidskader in ijskast
De drie noorderlingen melden ook dat als de meerderheid van de gemeenteraad en de wethouder geen ruimte bieden, dan zij ervoor zullen kiezen om een referendum te organiseren: “De effectieve bescherming van het groen in onze mooie stad is te belang­rijk. In dat geval zullen wij aan de Amsterdammers gaan vragen of zij ons definitieve referendumverzoek willen ondertekenen. Tot de uitslag van het referendum definitief is, blijft het door ons afgewezen beleidskader dan in de ijskast staan.”

Inzameltijd van tien weken nog niet begonnen
Ter geruststelling voor degenen die bang zijn dat de klok ondertussen doorloopt en dat dit uitstel afgaat van de tijd die straks nog resteert om de volgende 10.000 geldige steunbetuigingen te verzamelen: Die tien weken gaan pas van start op het moment dat het definitieve referendumverzoek is ingediend en is goedgekeurd door de referendumcommissie en door de gemeenteraad.

Tamar Frankfurther; 14 februari 2023.

 

Referendum over Behoud Hoofdgroenstructuur dichterbij

Op 25 januari 2023 keurde de gemeenteraad het inleidende referendumverzoek, dat binnen 27 uur werd gesteund door 18.506 stemgerechtigde Amsterdammers, unaniem goed.

De Referendumcommissie had de dag ervoor al laten weten dat het ‘Beleidskader Hoofdgroenstructuur (HGS)’ geschikt is om een referendum over te houden én dat ruim voldoende stemgerechtigde Amsterdammers de komst van dit referendum ondersteunen.

24 voorstellen tot aanpassen ‘Beleidskader HGS
‘
Tijdens de behandeling van het Beleidskader HGS in de gemeenteraad dienden verschillende partijen 24 wijzigingsvoorstellen, amendementen, in. Op 26 januari werd hierover gestemd. Sommige wijzigingen werden aangenomen en worden nu door ambtenaren verwerkt in het aangepaste beleidskader waar het referendum over gaat. Wie wil weten welke partij voor of tegen welk voorstel stemde, klikt hier om de stemmingen live terug te kijken.

Plastic kunstgras is geen groen

SP-raadslid Remine Alberts: “Je zou verwachten dat de collegepartijen – wetend hoe groot de steun voor een referendum hierover is – al veel water in de wijn zouden doen. Niet dus. Ja, uit sommige wijzigingen blijkt dat er toch is geluisterd naar de insprekers uit de hele stad, maar het is teleurstellend dat de meerderheid van de gemeenteraad bijvoorbeeld van mening blijft dat kunstgras en gravel blijven meetellen als volwaardig ‘groen’ in de HGS.” Alberts vroeg aan Van Dantzig “Groen is toch geen plastic?” Doordat de wethouder deze onnatuurlijke bodemsoorten meetelt, kan hij met droge ogen beweren dat hij de HGS in zijn beleidsvoorstel fors uitbreidt.

Grootschalige horeca en geen grens aan bouwen in HGS

Daarnaast wees de meerderheid van de gemeenteraad ook andere wijzigingsvoorstellen af. Die waren veelal ingediend door Jennifer Bloemberg-Issa van de Partij voor de Dieren. Enkele voorbeelden van wat de meerderheid van de Raad steunt en wat dus blijft staan in het straks aangepaste Beleidskader Hoofdgroenstructuur zijn dat in het ‘beschermde’ groen straks
• onbeperkt en ondergronds mag worden gebouwd;
• geparkeerd mag worden;
• grootschalige horeca en overnachtingsvoorzieningen gebouwd mogen worden.

Gemeenteraad zet zichzelf buiten spel

Ook zijn de meeste gemeenteraadsleden van mening dat hun eigen Raad over ‘bijzondere gevallen’ (bijvoorbeeld: grote bouwprojecten in het ‘beschermde’ groen) geen stem hoeft te krijgen in de besluitvorming. En de Raad wil hierover zélfs niet geïnformeerd worden. Als dit beleidskader van kracht wordt dan zou de wethouder, of namens hem/haar een portefeuillehouder in een stadsdeel, in de toekomst gewoon zijn/haar gang kunnen gaan om allerlei projecten ’te ontwikkelen’ in het zogenaamd beschermde groen.

Collegepartijen bewegen al, maar nog niet genoeg

De collegepartijen bleken op enkele andere punten wel hun standpunten al wat te willen bijschaven. Dit deden zij waarschijnlijk (mede) door de druk die zij ervaren door het zeer hoge aantal steunbetuigingen dat het referendumcomité in zo korte tijd al in de eerste ronde ophaalde.

Nadat de gemeenteraad de wijzigingen had aangenomen, is het referendumcomité meteen gaan uitzoeken wat voor gevolgen dit heeft voor het beleidskader. De grote steun voor dit initiatief en het verloop van de stemmingen in de gemeenteraad bevestigen voor hen dat het goed is dat zij hierover aan de bel hebben getrokken. De Raad komt echter (nog) niet tegemoet aan diverse bezwaren van henzelf en van ál die anderen uit heel Amsterdam.

Binnen tien weken 10.000 nieuwe steunbetuigingen

Het referendumcomité, dat bestaat uit drie inwoners van Amsterdam-Noord, gaat hoe dan proberen om in 10 weken zoveel mogelijk steunbetuigingen van stemgerechtigde Amsterdammers te verzamelen. Volgens de regels moeten dat tenminste 10.000 geldige digitale handtekeningen zijn, maar gezien de overweldigende steun in ronde 1 hoopt het comité op een veelvoud daarvan.

Wie in eerste ronde al heeft meegedaan, mag nu opnieuw éénmalig meedoen
Of het referendum, dat binnen het landelijke gebied van Nieuw-West vooral voor Oud Osdorp van groot belang is, er ook echt komt staat nog niet vast. Het kan zijn dat de meerderheid van de Raad – na het vergaren van nog meer steun – wél gaat luisteren naar de stem van de stad.
De oproep om de komst van dit referendum dus (opnieuw) te steunen, treft u op korte termijn dus zeker via deze website.

Meer informatie en helpen

Hebt u vragen, dan kunt u via de mail contact opnemen met het comité. Dat geldt ook als u het comité wilt helpen.
Het kan zijn dat het wat langer duurt voor u antwoord krijgt. Er wordt op het ogenblik aan alle kanten aan deze drie vrijwilligers getrokken en zij hebben naast dit reusachtige nieuwe project ook nog eigen werkzaamheden en hun gewone leven.

Tamar Frankfurther; 27 januari 2023.

 

18.506 Amsterdammers steunen referendum over Hoofdgroenstructuur

Het ging razendsnel: Op donderdag 19 januari 2023 riep het comité ‘Behoud Hoofdgroenstructuur’ op om steun te geven aan hun referenduminitiatief om het beleidsvoorstel over de nieuwe Hoofdgroenstructuur van de gemeente Amsterdam van tafel te krijgen.

De steun voor het referendum dat georganiseerd wordt door drie actieve bewoners van Amsterdam Noord bleek overweldigend.

In 27 uur zóveel steun
Het referendumcomité ‘Behoud Hoofdgroenstructuur’ bestaat uit drie gepassioneerde Amsterdammers uit Amsterdam-Noord: Sylvia Fennis, Sonja Brilman en John Zondag.

Na een rommelige start kreeg het comité pas op donderdagochtend 19 januari om 8.49 uur van de gemeente Amsterdam te horen wanneer de voorgeschreven duizend geldige handtekeningen door de gemeente ontvangen moesten zijn. Dat was al heel snel: vóór 20 januari 12.00 uur. Het comité zat al sinds de middag ervoor in spanning te wachten op dit bericht en zodra zij deze informatie hadden gekregen gingen zij aan de slag. Bij de sluiting van de digitale brievenbus 27 uur later bleken 18.506 Amsterdammers het inleidende verzoek aan de gemeenteraad om dit referendum te organiseren op de gemeentelijke website te hebben ondertekend. Uiteraard legde het comité hier ook uit waarom zij van mening is dat voorgestelde beleid van de wethouder volgens hen van tafel moet.

Officiële uitslag inleidende verzoek: alle 18.506 steunbetuigingen zijn geldig
Dit is het eerste stadsbrede referendum sinds jaren en sinds de nieuwe gemeentelijke regelgeving hierover in 2022 is vastgesteld. Op 24 januari kwam de Referendumcommissie dan ook voor het eerst in zijn bestaan bijeen. Dit gezelschap moest beoordelen of het onderwerp aan alle eisen voldoet om er een referendum over te houden en of er voldoende geldige steunbetuigingen voor waren ingediend. De commissie bracht hierover op 24 januari verslag uit. Medewerkers van het Bevolkingsregister hebben gecontroleerd of de ondersteuningsverklaringen geldig waren en namen hiertoe een steekproef van 308. Uit dit onderzoek hebben zij vastgesteld dat al die 308 – en daarmee ook alle 18.506 – ingediende digitale handtekeningen afkomstig waren van bij het Bevolkingsregister ingeschreven en stemgerechtigde Amsterdammers. Bovendien bleek dat er in deze streekproef geen sprake was van dubbel uitgebrachte stemmen. De onafhankelijke Referendumcommissie kon hierdoor verklaren dat het minimaal vereiste aantal geldige steunverklaringen van 1.000 voor het inleidende verzoek hiermee ruim is behaald. Daarnaast verklaarde de Referendumcommissie dat dit onderwerp geschikt is om een referendum over te houden. Hiermee staat vast dat de eerste horde om dit referendum te mogen organiseren succesvol is genomen.

Nu eerst: gemeenteraadsvergadering
Op woensdag 25 januari 2023 bespreekt de gemeenteraad het beleidskader Hoofdgroenstructuur. Daarbij ligt uiteraard het succesvolle inleidende referendumverzoek hierover ook op tafel. Het zou kunnen dat wethouder Van Dantzig en/of een meerderheid van de gemeenteraad, rekening houdend met de enorme steun voor dit referendum, dit beleid intrekt en eigener beweging gaat aanpassen. Tot nu toe lijkt het daar niet op. De wethouder liet op 12 januari immers onomwonden in een artikel in het Parool weten dat hij al dat verzet tegen zijn plannen beschouwt als “stemmingmakerij”. De raadsvergadering begint om 13 uur en de Hoofdgroenstructuur staat geagendeerd als agendapunt 3. U kunt hierbij aanwezig zijn in de Stopera, of dit thuis rechtstreeks of op een later tijdstip volgen via deze link.

Hoe nu verder?
De kans is dus groot dat de meerderheid van de zogenaamd ‘groene’ Amsterdamse politici hun standpunt over het nieuwe beleidskader Hoofdgroenstructuur niet aanpast. Dan zijn de vervolgstappen:
* Binnen 10 weken moet een definitief verzoek worden ingediend, waarvoor nogmaals ten minste 10.000 ondersteuningsverklaringen van stemgerechtigde Amsterdammers nodig zijn. Ook als u al steun verleende aan het inleidende verzoek mag u hier weer (eenmalig) aan deelnemen. Kijkend naar het resultaat van de eerste ronde, is de kans groot dat het comité hiervoor voldoende steun zal vergaren.
* Als de gemeente na die periode officieel (opnieuw na controles van het Bevolkingsregister) vaststelt dat dit wederom gelukt is, mogen alle Amsterdammers later dit jaar of volgend jaar hun stem hierover uitbrengen in het stembureau. Het is nog onduidelijk op welk moment dit zal zijn.

Wat hieraan vooraf ging
Hieronder volgt een impressie van hoe dit referendum tot stand is gekomen. Er was al breed verzet tegen het nieuwe beleidskader Hoofdgroenstructuur van wethouder Van Dantzig. Dertig groengroepen, gesteund door de PvdD en de SP in de Raad, uit heel Amsterdam begrepen niet hoe het kon dat de wethouder het belangrijke beleidsstuk ná de inspraak onder zijn voorganger nog zomaar heeft kunnen aanpassen. Eind november 2022 publiceerde fractievoorzitter van de Partij voor de Dieren Jennifer Bloemberg-Issa hierover een opiniestuk in het Parool. Vervolgens lieten groene actievoerders tijdens de commissievergadering ruimtelijke ordening op 7 december 2022 aan de wethouder onomwonden weten: “Met Van Dantzig aan het roer, gaat de natuur naar de moer!”. De meerderheid van de Raad zag toen in dat de totstandkoming van dit belangrijke en uiterst gevoelige nieuwe beleid niet volgens de geldende democratische regels tot stand wat gekomen. Daarom werd in allerijl op 10 januari 2023 alsnog een inspraakavond georganiseerd.

Aangezien het verzet zo massaal en breed was, gingen de insprekers ervan uit dat de wethouder zijn plan zou gaan aanpassen. Echter…

Referendumcomité in vier dagen gevormd
Na het lezen van het artikel in het Parool op 12 januari waarin wethouder Van Dantzig meldt dat hij zich niets aantrekt van wat de 30 insprekers de dag ervoor met hem hadden gedeeld, ging Tamar Frankfurther op zoek naar bevlogen Amsterdammers die hierover wellicht een referendum zouden willen gaan organiseren. De Noorderlingen Sylvia Fennis, Sonja Brilman en John Zondag zagen dat wel zitten en pakten de handschoen op. Sylvia: “We hebben er eerst nog wel even goed over nagedacht of we het zouden zien zitten om – in onze toch al volle levens – deze klus als vrijwilligers op onze schouders te nemen. Toen we de knoop hadden doorgehakt, heb ik op 16 januari samen met Sonja en John ons referenduminitiatief officieel bij de gemeente aangemeld. Vanaf dat moment was het comité ‘Behoud Hoofdgroenstructuur’ officieel een feit.”

Uitstel van behandeling óf deadline
Op maandag 16 januari had de gemeente nog niet bekend gemaakt wanneer de gemeenteraad de Hoofdgroenstructuur zou gaan bespreken. Sylvia: “Toen we hoorden dat wethouder Van Dantzig dit onderwerp al op 25 januari wilde agenderen, werd duidelijk dat wij tot 18 januari 13.00 uur hadden om 1.000 geldige handtekeningen van stemgerechtigde Amsterdammers in te leveren.” Op dat moment liep alles echter mis… Sylvia: “Wij zeiden tegen de gemeente: Oké, wij gaan ons best doen om op 18 januari om 13.00 uur voldoende ondersteuningsverklaringen te vergaren. Gemeente, kom maar op met de link naar het ondersteuningsformulier, die wij dan met onze achterban kunnen delen.

Maar… toen bleek dat de gemeente zijn zaakjes niet op orde had en totaal niet was voorbereid om ons initiatief een serieuze kans te geven. Gelukkig kregen we toen praktische hulp van Tamar als ervaringsdeskundige met de organisatie van een referendum. Zij zat immers 28 jaar geleden in het referendumcomité tot behoud van het Weilandje Vrije Geer. Het is fijn dat Tamar ons blijft adviseren over de organisatorische aangelegenheden. Wij zeiden: Ofwel jullie stellen de behandeling van dit onderwerp in de gemeenteraad uit of jullie geven ons reëel uitstel van de deadline waarop de handtekeningen binnen moeten zijn. De ambtenaren zijn toen hard aan de slag gegaan om het alsnog mogelijk te maken om digitaal steun te verlenen aan ons referendumverzoek. Aanvankelijk zaten er ook nog wat kinderziektes in de software, die ons zorgen baarden, maar de gemeente heeft alles toch in korte tijd gefikst.”

Burgemeester moest uitstel verlenen
Tijdens de commissievergadering ‘Democratisering’ op 18 januari heeft fractievoorzitter Remine Alberts van de SP contact opgenomen met de raadsgriffie. Via hen kwam het verzoek tot uitstel op het bordje van de burgemeester te liggen, maar Femke Halsema zou pas woensdagavond 18 januari na 23 uur tijd hebben om hier een besluit over te nemen. Sonja: “We hebben tot middernacht bij onze telefoon gezeten om te horen of het uitstel inderdaad was verleend. Uiteindelijk zijn we maar gaan slapen. Wij hadden de link naar het digitale ondersteuningsformulier al in ons bezit, maar we wilden die link om het referendumverzoek te kunnen steunen natuurlijk niet vrijgeven als we geen uitstel zouden krijgen. Dat zou dan zinloos zijn, omdat de deelnametermijn al was verlopen. Pas op donderdagochtend iets voor negen uur kregen we van de gemeente te horen dat er uitstel was verleend tot vrijdagmiddag 12 uur! Wij baalden daarvan. Onze tijd om ondersteuningen te verzamelen was – zo zagen we pas bij de uitslag van dit inleidende verzoek – al op de dag ervoor om 12.55 uur ingegaan. De tijd tikte dus al stevig door. Maar, we hadden alles goed voorbereid en we stonden in startblokken. Zodra we groen licht hadden, hebben we rond 9 uur de link  dan ook meteen breed gedeeld. En ons bericht werd ogenblikkelijk enthousiast door anderen opgepakt en gedeeld, gedeeld en gedeeld… Alle groengroepen en Amsterdammers met een groen hart in de héle stad hebben zich hiervoor ingezet. Dat is echt geweldig. De handtekeningen stroomden binnen…”

Geen draagvlak in stad voor dit ‘groene’ beleid
John: “We kregen jammer genoeg bijna geen tussenstanden van de gemeente door, maar we hoorden nog wel dat we binnen enkele uren al op 2.800 stuks zaten… Daarna hoorden we tot de afloop van de inzendtermijn niets meer, omdat de ambtenaren geen tijd hadden om ons op de hoogte te houden. Maar, op vrijdag 18 januari kwam om 12.30 uur het verlossende bericht. Dat er in die korte tijd ruim 18.506 Amsterdammers ons referendumverzoek hebben gesteund! De controle door het Bevolkingsregister op geldigheid moest toen natuurlijk nog plaatsvinden. Toen realiseerden we ons als comité dat we er goed aan hadden gedaan om deze handschoen op te pakken. Het is duidelijk: Héél veel Amsterdammers zijn érg boos en vol onbegrip over hoe wethouder Van Dantzig en een meerderheid van de gemeenteraad ons – tot nu toe – goed beschermde stadsgroen vogelvrij willen maken. Dit beleidsvoorstel moet van tafel, dat is duidelijk!”

Helpt u mee?
Het comité ‘Behoud Hoofdgroenstructuur’ bestaat uit drie personen en kan voor de volgende stappen zeker hulp gebruiken. Wilt u helpen? Stuur dan een mail naar het comité. Het kan zijn dat u niet meteen antwoord krijgt. Het comité is klein en heeft het nu erg druk, maar weet dat alle hulp, ook voor de campagne straks, van harte welkom is.

U kunt het beleidskader Hoofdgroenstructuur downloaden via deze link: www.amsterdam.nl/wonen-leefomgeving/hoofdgroenstructuur/

Zie ook: www.parool.nl/amsterdam/al-18-000-mensen-willen-referendum-over-amsterdamse-groenplannen~b42af8f0/

Zie ook: artikel in het Parool van 24 januari over de uitslag van het inleidende referendumverzoek: Referendum dichterbij: Amsterdammers trekken aan noodrem rond groenplannen

Tamar Frankfurther; 24 januari 2023.

 

Amsterdamse Hoofdgroenstructuur wordt ernstig bedreigd

Jarenlang was al het groen dat deel uitmaakt van de Hoofdgroenstructuur, dus ook de polders in Oud Osdorp en Natuurgebied De Oeverlanden, goed beschermd.

Op die manier zorgden vorige stadsbesturen ervoor dat Amsterdam een leefbare en aangename stad zou blijven voor mensen en voor dieren.

Groene longen van de stad beschermen
De Hoofdgroenstructuur (HGS) is in de loop der jaren steeds meer ‘uitgekleed’ en bestaat tegenwoordig alleen nog uit groengebieden van grote waarde, die echt voor de stad behouden moeten blijven. Sinds eind 2021 wil het stadsbestuur die resterende groene longen nóg verder aantasten. Dat begon in de regeerperiode van de vorige wethouder voor de Ruimtelijke Ordening Marieke van Doorninck (GL). Zij diende een voorstel in om de HGS drastisch te verkleinen. Begin 2022 heeft zij haar voorstel vervolgens beperkt aangepast. Dat moest ze wel doen omdat de gemeente hierover maar liefst 500 kritische inspraakreacties had ontvangen.

Nog verder ingeperkt ná inspraak
Haar opvolger wethouder Reinier van Dantzig (D66) heeft de HGS vervolgens eigener beweging nog verder uitgekleed. Hij geeft de auto in het groen bijvoorbeeld meer ruimte en schrapt een deel van het resterende groen. Daarnaast wil hij dat de belangrijke commissie TAC die – nu nog – adviseert óf bepaalde bouwplannen in het groen mogen plaatsvinden, straks alleen nog mag beoordelen hóe die initiatieven inpasbaar zijn. De nieuwe wethouder heeft deze grote aanpassingen die de positie van het beschermde groen verzwakken dus zelf ná de inspraak aangebracht en hoopte dit beleidsvoorstel nu door de gemeenteraad te loodsen, maar dat is hem niet gelukt.

Natuur gaat naar zijn mallemoer…
Iris Poels van Behoud Lutkemeer was op 7 december uiteraard ook aanwezig. Om de aandacht te vestigen op de komst van Voedselpark Amsterdam, maar nu ook om de HGS in stand te houden. Iris: “Door heel Amsterdam is het tekort aan groen alarmerend. Het gaat om een tekort van 23.000 voetbalvelden. In de zogenaamde HGS heeft de gemeente gebieden opgenomen die onmisbaar zijn voor de stad en een belangrijke functie vervullen voor het leefklimaat van Amsterdammers, biodiversiteit en klimaatadaptatie. De HGS is mede tot stand gekomen door inspraak van betrokken burgers bij de bescherming van een leefbare stad. Echter heeft de wethouder eigenhandig aanpassingen gedaan die bescherming van de HGS ondermijnen, en het bijvoorbeeld makkelijker maken om te bouwen in het groen. Ook dit was een agendapunt tijdens de vergadering waarbij voor Partij voor de Dieren zich hard maakte voor meer mogelijkheid tot inspraak van burgers.”

“En”, zo vervolgt Iris, “zolang de wethouder Grondzaken óók de beschermer is van groen in de stad is de natuur niet veilig. En dat is niet gek. De wethouder heeft een enorme bouwopgave meegekregen, en hij maakt vooralsnog niet genoeg vorderingen om de doelstellingen te halen. Een gevalletje belangenverstrengeling? Hoe je het ook wendt of keert, de natuur delft net als altijd het onderspit. De actievoerders die gisteren vanuit alle hoeken van de stad voor de Stopera bijeen waren gekomen, stelden dan ook: Met van Dantzig aan het roer gaat de natuur naar de zijn mallemoer!” Wilt u het hele artikel (ook over de Lutkemeerpolder lezen, dan treft u onder dit artikel een link.)

Nieuwe inspraakavond
De Partij voor de Dieren leidde op 7 december het verzet tegen deze aanpassingen en organiseerde hiertegen – voorafgaand aan de commissievergadering van de gemeenteraad – een protestbijeenkomst bij de Stopera. En zo lang de wethouder grondzaken ook de beschermer is van groen in de stad is de natuur niet veilig. En dat is niet gek. De wethouder heeft een enorme bouwopgave meegekregen, en hij maakt vooralsnog niet genoeg vorderingen om de doelstellingen te halen. Een gevalletje belangenverstrengeling? Hoe je het ook wendt of keert, de natuur delft net als altijd het onderspit. Tijdens de commissievergadering daar direct na liet wethouder Van Dantzig tot ieders verbazing weten dat hij van mening is dat het Amsterdamse groen door zijn voorstellen juist beter wordt beschermd. Na een wat chaotisch overleg stemde een meerderheid van de raadsleden voor het voorstel van PvdD-raadslid Jennifer Bloemberg-Issa om volgend jaar een extra inspraakavond over de HGS te organiseren. Wordt dus vervolgd.

Tamar Frankfurther; 9 december 2022.

Lees verder:

* Opinie Hoofdgroenstructuur – Het Parool; 29 november 2022.pdf

* Protest tegen aanpassing natuurbeleid Amsterdam – Het Parool; 7 december 2022 (pdf)

* Ga zorgvuldig om met het schaarse groen van Amsterdam – Iris Poels – Het Parool; 9 december 2022 (pdf)