Hoe gaat het met de Rode Beuk op Sloten?

Eén van de unieke kwaliteiten van Sloten is dat er nogal wat rijks- en gemeentelijke monumenten in het Beschermd Dorpsgezicht staan. In eerste instantie denk je dan aan oude panden en aan kerken. Het dorp kent echter ook een aantal monumentale bomen.

De bijzonderste boom is dan zeker de Rode Beuk die achter de Sloterkerk staat. In 2011 organiseerde het Parool een prijsvraag voor de mooiste boom van Amsterdam. Henk Smit droeg de Rode Beuk voor… En die won. Een Plataan in het Leidsebosje werd overigens tweede.

Sinds 2013 wonen Albert en Pauline van Marwijk Kooy in de voormalige pastorie van de Sloterkerk. Beiden houden van de bijzondere boom en beschouwen het al zeven jaar als hun eervolle taak om optimaal voor de boom te zorgen. Het is bij een dergelijk oude en dikke boom – die zichtbare wonden heeft – van belang om naast een visuele beoordeling ook regelmatig een technisch onderzoek te laten uitvoeren.

Zo kun je de ontwikkeling van de boom goed volgen. Het echtpaar vroeg aan het bedrijf Pius Floris uit Oud Osdorp dit uit te voeren. Het goede nieuws dat de boom uit 1865 gezond is. De conditie en toekomstverwachting zijn goed, maar de monumentale boom blijft wel onder controle, omdat hij wel degelijk is aangetast.

Boomtechnisch adviseur Schriekenberg laat o.a. weten dat de boom op drie meter hoogte een holte met zadelzwam heeft. Om te kunnen beoordelen of de boom daardoor verzwakt is, werd een ‘picus-onderzoek’ uitgevoerd. Dat is een geluidsonderzoek dat rondom op verschillende stamhoogtes wordt uitgevoerd. Hierdoor ontstaat een geluidsmonogram (schematische tekening) van de restwanddikte van de boom.

Hoe ziet de boom er van binnen uit?
Door geluidsgolven door de boom te sturen, wordt gemeten hoe snel het geluid de andere kant van de stam bereikt. Waar de houtdichtheid hoog is, ondervindt het geluid minder weerstand en is dus korter onderweg van bast tot bast. De resultaten worden vastgelegd in een zogenaamd ’tomogram’. De kleurschakeringen maken goed zichtbaar hoe de binnenkant van de boom eruit ziet. Gezond hout heeft een bruine kleur. De groene gebieden markeren overgangszones (gemodificeerd hout) en geven een indruk van toekomstige en eventueel verdere kolonisatie van het hout door schimmels.

Er is op 2.40 meter en op 2.95 meter hoogte een meting uitgevoerd. Op deze afbeelding ziet u het meetresultaat (geluidstomogram) van 2,95 meter hoogte. Te zien is dat de boom voor een groot deel hol (blauw) is aan de binnenkant. Dat hoeft niet erg te zijn. Dit komt vaak voor bij oude bomen. De groene lijn is de minimaal benodigde wand bij het beoordelen van de breuksterkte. In dit geval is de breuksterkte gelijk aan een massieve stam. Hoewel er sprake is van een grote centrale rotting, blijkt dat het resterende hout (bruin/zwart) een goede kwaliteit bezit. Er zit een dunne groene en paarse band rondom de opening (blauw). Dit wijst op een goede afgrendeling van de wond. (Bron: Pius Floris Boomverzorging/03-07-2020.)

Tamar Frankfurther

Uit: de Westerpost van 12 augustus 2020.