September Stellingmaand
Osdorp – Ook dit jaar zijn in september ‘Stellingmaand’ vele forten van de Stelling van Amsterdam ieder weekend open voor publiek. In Osdorp is de Oude Molen op zondag 13 september 2009 open om er de restauratiewerkzaamheden te bekijken en er te leren over de rijke geschiedenis. Marja van der Veldt van Stichting De Oude Molen vertelt.
Door: Shirley Brandeis
Als alles volgens plan verloopt zal aannemer Dirk Louman (en zoon Mark) in februari het theehuis annex informatiecentrum – naar een ontwerp van architect Remco van Dam – opleveren. “De Oude Molen is beeldbepalend en was vroeger onmisbaar,” vertelt Marja van der Veldt. “De molen heeft sinds 1874 bijna honderd jaar gefunctioneerd en was ook onderdeel van de Linie van Amsterdam, de voorloper van de Stelling van Amsterdam.”
Unesco
De Stelling – deze maand weer veel in de publiciteit – is de verdedigingslinie rondom Amsterdam en werd tussen 1880 en 1920 aangelegd om de vijand buiten te kunnen houden door delen van het land indien nodig onder water te laten lopen. Forten werden op cruciale punten gebouwd om de vijand op deze plekken onder vuur te kunnen nemen. Van der Veldt: “Op het kleine terpje aan de Zuiderakerweg, waar nu een school wordt gebouwd, was plek om eventueel kanonnen op te stellen. In de richting van de Haarlemmermeer werd niet gebouwd, zodat men als de vijand eraan kwam kon schieten.” Met de modernisering van de bewapening en de afnemende dreiging nam de noodzaak van de Stelling af. Het heeft nooit dienst gedaan – al werden de Pruisen eind 18e eeuw door de linie in eerste instantie tegengehouden – maar staat wel sinds 1996 op de werelderfgoedlijst van Unesco. En dat is een bezoekje waard.
Enige
Ook de Oude Molen doet mee tijdens de Stellingmaand. Immers, de Linie van Amsterdam is altijd dienst blijven doen als schaduwstelling. En ook: de Oude Molen is het enig overgebleven waterstaatkundige werk tussen Halfweg en Amstelveen binnen de voormalige zuid-westflank van de Linie. En, benadrukt Marja van der Veldt, heeft de molen een interessante geschiedenis. “Mensen van de Stichting zijn aanstaande zondag tussen 12 en 16 uur aanwezig om daarover te vertellen. Ook kan men de voortgang van de restauratie bekijken en een kijkje nemen in de fundamenten. Straks komt er een glazen vloer in, zodat dan de vijzelgoot uit 1896 van binnenuit te zien is. Nu kan men aan de zijkant het scheprad, waarmee de molen het land droog hield, bezichtigen.” Zie ook het artikel in de rubriek Osdorp-Oud Sloten in de Westerpost-editie Osdorp van deze week.
Stadsherstel, eigenaar van onder andere de Oude Molen in Osdorp, organiseert in samenwerking met de Stichting Herstelling en de Stichting de Oude Molen tijdens de Stellingmaand een scala aan gratis activiteiten, waar u niet vooraf voor hoeft te reserveren. Kijk voor meer informatie op www.stellingmaand.nl. De Oude Molen is gelegen aan het Zwarte Pad 30.
Uit de Westerpost (www.westerpost.nl), 9 september 2009.