De eerste groep overtreders die na 1 juli 2023 illegaal langs de knip op de Sloterweg West is gereden, heeft inmiddels een waarschuwingsbrief van de gemeente Amsterdam ontvangen.
Daarin staat dat er eenmalig wordt gewaarschuwd en dat de voertuigeigenaar bij een volgende overtreding via een geautomatiseerd proces een bekeuring van 110 euro tegemoet kan zien.
Eerst waarschuwen in wenperiode
De woordvoerder van het gemeentelijke projectteam laat desgevraagd weten dat het op sommige punten duidelijk merkbaar is dat het hier om een pilotproject gaat. Het proces van het verzenden van de waarschuwingsbrieven na de constatering van de overtredingen sinds 1 juli kostte tijd: “Er zijn automobilisten die sinds 1 juli het inrijverbod genegeerd hebben. De gemeente heeft de kentekens over een periode van twee weken verzameld en de overtreders een waarschuwingsbrief gestuurd na deze twee weken.” In de app-groepen ging al snel het bericht rond dat je straffeloos langs de knip kunt blijven rijden.
Doordat er wat tijd tussen zat, leek het voor sommigen misschien alsof de verkeersmaatregel een wassen neus is, maar dat is volgens de gemeente geenszins het geval: “Er wordt niet gedoogd. Het is wel zo dat het openbaar ministerie de gemeente heeft geadviseerd om gedurende de eerste drie maanden aan iedere nieuwe overtreder eerst een waarschuwingsbrief en daarna pas een bekeuring te sturen. Uiteraard neemt de gemeente dit advies ter harte. Het verbod wordt gehandhaafd, maar wel op de manier die zeker standhoudt voor een rechter. Mocht dat nodig zijn.”
Nog zo’n puntje waaraan we merken dat de Sloterweg als proefproject fungeert: De tijdscodering in de software van de camera stond in juli nog op de Amerikaanse 12-uurstelling. Als dan in de waarschuwingsbrief staat dat iemand om 2.32 uur langs de knip is gereden terwijl hij op dat moment gewoon lag te slapen, dan zorgt dat voor verwarring en onbegrip. Inmiddels is duidelijk waar het probleem lag en is dit probleem verholpen.
Aanvullend ook gele communicatieve borden
De gemeente plaatste aanvankelijk alleen de minder opvallende RVV-borden. (RVV staat voor: Reglement Verkeersregels en Verkeerstekens.) Dat zijn de verkeersborden die volgens de officiële regelgeving juridisch op diverse plaatsen aanwezig móeten zijn om overtredingen van het verbod daadwerkelijk rechtsgeldig te kunnen bekeuren. Deze RVV-borden hebben dus een juridische functie, maar zijn communicatief minder duidelijk. Communicatie geschiedde via tekstkarren en de eerste dagen zijn er verkeersregelaars ingezet.
Aangezien de tekstkarren en de verkeersregelaars inmiddels weg zijn, heeft ook de gemeente gemerkt heeft dat aanvullende duidelijke gele borden hier gewenst zijn. Zo zullen er op korte termijn aanvullend ook grote gele waarschuwingsborden bij de rotondes Anderlechtlaan en Plesmanlaan en op rotonde Vrije Geer / Plesmanlaan worden geplaatst. Deze opvallende borden geven enerzijds duidelijk aan hoe het Dorp Sloten via een alternatieve route bereikbaar blijft en waarschuwen anderzijds de bestuurders van motorvoertuigen nog eens extra dat passage langs de knip automatisch leidt tot een boete.
Waar bevindt de knip zich precíes?
Anders dan bij andere vormen van wegafsluitingen kan een motorvoertuig zonder ontheffing de knip ter hoogte van de Sloterweg 1160 ongemerkt en ‘per ongeluk’ passeren. Niemand weet waar de precieze knip dwars over de Sloterweg loopt. Ook is niet iedereen ervan doordrongen dat de parkeerplaats naast Tuinpark Eigen Hof nu alleen nog boetevrij bereikbaar is vanaf de Ditlaar en niet meer via de Sloterweg vanaf de rotonde. De gemeente onderzoekt op het ogenblik welke opties er zijn om de lijn op het wegdek die niet meer gepasseerd mag worden het beste fysiek ter plaatse zichtbaar te maken.
Zomaar een streep over de weg trekken lijkt een goede en goedkope oplossing, maar dat is misschien niet mogelijk. Het trekken van een lijn over de weg zou bijvoorbeeld in strijd met de regels in de Wegenverkeerswet kunnen zijn. En dat kan dan weer gevolgen hebben voor de rechtsgeldigheid van de knip. De gemeente wil niet dat het project gevaar loopt en zal eerst goed uitzoeken hoe de precieze locatie van de knip het beste zichtbaar gemaakt kan worden op de Sloterweg. De gemeente gaat op korte termijn wel extra ronde verbodsborden met een rode rand plaatsen om duidelijker aan te geven waar de knip ligt. Uit het feit dat de gemeente deze aanvullende borden nu nog zal gaan plaatsen blijkt opnieuw dat de Sloterweg-West als proefproject fungeert. Wanneer hierover meer bekend is, volgt meer informatie.
Navigatie-apps
Voorafgaand aan het moment dat het verkeersbesluit over de afsluiting voor doorgaand verkeer op de Sloterweg-West van kracht werd, is de gemeente al begonnen met het informeren van de verschillende bedrijven die navigatie-apps op de markt hebben. Inmiddels blijkt dat het ene bedrijf deze aanpassing meteen snel in zijn update heeft opgenomen, maar dat andere bedrijven hierbij tegen technische problemen aanlopen. De woordvoerder van het projectteam laat weten dat de gemeente er bij deze partijen op blijft hameren dit zo snel mogelijk in orde te brengen. Ondertussen blijven – ook voor degenen die routes via hun navigatiesysteem volgen – verplicht om onderweg op verkeersborden te letten en zich hieraan te houden. Dus: Ook als een app de Sloterweg virtueel nog niet heeft afgesloten, blijft het inrijverbod in de échte wereld overeind.
Boetes spekken niet de gemeente maar het rijk
In de wenperiode tot 1 oktober 2023 is de gemeente Amsterdam verantwoordelijk voor het verzenden van de waarschuwingsbrieven aan de overtreders. Eigenaren van motorvoertuigen die in deze periode een waarschuwing hebben ontvangen en nogmaals de fout ingaan krijgen een bekeuring van 110 euro. Overtreders die na 1 oktober de knip in de Sloterweg-West negeren ontvangen meteen een boete van (nu nog) 110 euro. De gemeente hecht eraan om te benadrukken dat deze inkomsten bij het rijk terechtkomen en niet bij de gemeente. Doel van deze hele exercitie blijft het verkeersveilig maken van de Sloterweg, die onderdeel is van het Hoofdnet Fiets (en in de toekomst ook het Plusnet Fiets).
Gevolgen voor Nieuw Sloten
De afsluiting van het drukste deel van de Sloterweg had en heeft direct gevolgen voor de drukte op de Laan van Vlaanderen, de Anderlechtlaan en omliggende wegen in Nieuw Sloten. Bewoners van de wijk geven aan dat het verkeer met name gedurende ochtend- en avondspits vast komt te staan. Ook buslijn 369 en buslijn 195 ondervinden hier vertragingen op hun route. Met name de verkeerslichten op het kruispunt ten zuiden van het Belgiëplein vormen een bottleneck. De gemeente heeft hiervoor geen parate oplossing, maar monitort alle verkeersbewegingen zorgvuldig. Deze resultaten komen na de zomervakantie beschikbaar.
Wennen aan een andere route
Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat de meeste bestuurders van motorvoertuigen even wat tijd nodig hebben om hun vaste route aan te passen. De ervaring leert dat men na ongeveer twee maanden een andere vaste route heeft gevonden en die voortaan zal gaan gebruiken. Het is nu één maand na de invoering van de knip op een route waar dagelijks sprake was van ongeveer 16.000 vervoersbewegingen. Automobilisten vanuit een groot deel van stadsdeel Nieuw-West en uit Badhoevedorp zullen langzamerhand hun nieuwe beste route naar de rijkswegen A4 en de A9 gaan ontdekken. Als in november dag en nacht de knip op de Sloterweg-Oost en gedurende de spits ook beide knips op de Laan van Vlaanderen in Nieuw Sloten van kracht worden, zullen veel automobilisten waarschijnlijk opnieuw op zoek moeten naar andere routes.
Traject ontheffingsverlening vier knips
Ondertussen meldt de gemeente dat de invoering van het systeem voor de ontheffingsverlening van de vier knips (twee op de Sloterweg en twee op de Laan van Vlaanderen) tot nu toe op schema loopt. Dat betekent dat er per huishouden / onderneming in Sloten en Nieuw Sloten straks maximaal 2 ontheffingen kunnen worden aangevraagd. Voor de eigen auto, voor een leaseauto of voor een auto die elders geregistreerd staat. Per volwassene in een huishouden / onderneming in dit gebied mag één ontheffing worden aangevraagd.
Bewoners en ondernemers van het Dorp Sloten, de westtak van de Sloterweg en Kortrijk kunnen een ontheffing aanvragen voor de knip op de westtak van de weg. Bewoners van de oosttak voor de knip aan hun kant van de Sloterweg en bewoners van Nieuw Sloten voor beide knips op de Laan van Vlaanderen. Alle huishoudens in het gebied, ook huishoudens zonder eigen geregistreerd motorvoertuig, ontvangen hierover dit najaar een brief van de gemeente.
Tamar Frankfurther; 28 juli 2023.