Vandaag valt hét raadsbesluit over het verkeer op de Sloterweg

Het is reuze spannend: Bijna alle raadsleden waren vorige week tijdens de commissievergadering van mening dat de onveilige verkeerssituatie zo snel mogelijk beëindigd moet worden. Van uitstel zal dus zeker geen sprake zijn.

Tijdens de commissievergadering op 20 januari hielden sommige partijen de kaarten nog tegen de borst over hun stemgedrag tijdens de raadsvergadering op 26 januari 2022 vanaf 13 uur.

De kans is groot dat de gemeenteraad op 26 januari besluit om van de Sloterweg een veilige en aangename fietsroute te maken. Foto: Tamar Frankfurther.

De Sloterweg is dan agendapunt 13. Omdat er door corona schriftelijk gestemd moet worden, is de uitslag van de stemming pas op maandag 31 januari bekend. Hieronder volgt een beknopte impressie van het debat in de commissie Verkeer (MLW) van de gemeenteraad op 20 januari. Vijf gemeenteraadsleden wilden hun standpunten alvast delen.

Veiligheid Sloterweg is urgent
Tijdens de commissievergadering bleek dat álle politieke partijen, behalve DENK van mening zijn dat de huidige verkeerssituatie op de Sloterweg onaanvaardbaar gevaarlijk is en dat deze zo snel mogelijk beëindigd moet worden. Uitstel en nader onderzoek zijn dus niet meer aan de orde. Het feit dat zoveel mensen hierover inspraken en dat de meerderheid van hen de gemeentelijke Voorkeursvariant 2A steunde, noemden de wethouder en de raadsleden “opvallend”: “Meestal zijn alle insprekers tégen.”

Politieke keuze tussen verschillende belangen
Wethouder Egbert de Vries is blij met het grote draagvlak bij bijna alle partijen in de gemeenteraad om de problemen op de Sloterweg nu écht snel te gaan oplossen: “Van uitstel mag geen sprake meer zijn. De oude dijkweg is eenvoudigweg niet geschikt voor deze enorme verkeersbelasting. Dat geldt zowel voor de westelijke tak als de oostelijke. Iedereen die over de Sloterweg wil fietsen moet dit veilig kunnen doen. Het is Hoofdnet Fiets. Dat geldt ook voor de turborotonde halverwege de Sloterweg, die is bijna niet te nemen voor fietsers. Die is nu al dramatisch gevaarlijk voor fietsers. Ik hecht eraan om te benadrukken dat alle adressen in Sloten en Nieuw Sloten voor iedere automobilist bereikbaar blijven. Er is altijd een alternatieve route, die voor sommige bestemmingen langer wordt. Winkeliers op het Belgiëplein zijn mogelijk de enige groep die serieus enig nadeel ondervinden van de invoering van Variant 2A. Het College weegt de leefbaarheid en veiligheid echter zwaarder dan het moeten omrijden. Dat is een politieke keuze.”

Principe: Doorgaand verkeer naar Hoofdnet Auto
De wethouder gaf tijdens de commissievergadering op 20 januari ook duidelijk aan dat hij van mening is dat doorgaand autoverkeer thuishoort op het Hoofdnet Auto en niet in de woonwijken: “Variant 11 is geen goede oplossing, omdat je nu al ziet aankomen dat de leefbaarheid in Nieuw Sloten dan onder druk komt te staan. De Nieuw Slotenaren zijn geen proefkonijnen. Dat waterbedeffect staat voor mij al vast en dat werd ook weer bevestigd toen de Sloterweg laatst was afgesloten. Nieuw Sloten liep meteen helemaal vast. Aan de invoering van Variant 2A gaat een zorgvuldige en grondige voorbereiding vooraf, zodat de doorstroming van tevoren al optimaal is en we ook zo nodig meteen kunnen ingrijpen.”

Variant 2A plus…
Een aantal partijen dubt, weegt en onderzoekt of er – ondanks het grondige en zeer positief gewaardeerde werk van de ambtelijke projectgroep – misschien toch nog een ándere Variant mogelijk is. Hierbij denken de raadsleden bijvoorbeeld aan de uitgifte van meer ontheffingen voor de elektronische camera’s op de Laan van Vlaanderen. Vraag is dan wel hoe je dan bepaalt wie daarvoor onder welke voorwaarden wel of niet voor in aanmerking komt. Verkeerswethouder Egbert de Vries had daar (nog) geen antwoord op dat juridisch en praktisch houdbaar is. Hij liet wel weten dat hij er geen voorstander van zou zijn wanneer de gemeente voor deze extra ontheffingen (veel) geld zou vragen en dat daardoor alleen kapitaalkrachtigen van deze service gebruik van zouden kunnen maken. De Vries benadrukte ook dat – als er extra ontheffingen verleend gaan worden – dat dat puur “uit service” is. En niet “omdat het Plusnet Auto de verkeersstroom anders niet zou kunnen verwerken”. De wethouder: “Ik heb me altijd afgevraagd wat er toch mis is met de Plesmanlaan. Het is daar zo rustig… Ik verwacht dat het Hoofdnet Auto deze verkeersstroom goed aankan. En als het ergens toch flink vast mocht lopen, dan zal de gemeente die bottleneck natuurlijk meteen oppakken. Dan gaan we echt niet wachten tot een evaluatiemoment. Snel ingrijpen heeft in dat geval mijn uitdrukkelijke voorkeur boven overstappen naar Variant 11. Ik ben al met mijn collega van de gemeente Haarlemmer in overleg om de geplande werkzaamheden bij de (rotonde van de) Lijnderbrug naar voren te halen, zodat de doorstroming ook daar verbetert. Aangezien de gemeenteraad deze zaak urgent acht, ga ik ervan uit dat de raadsleden zullen instemmen met het eerder beschikbaar stellen van het uitvoeringsbudget hiervoor.”

Standpunten van vijf raadsleden
De verkeerswoordvoerders van GroenLinks, D66, de PvdA, de SP en de Partij van de Ouderen wilden hun standpunten in de op 26 januari te voeren discussie alvast delen. Samen vormen deze partijen een ruime meerderheid in de gemeenteraad.

Standpunt D66
Raadslid Jan-Bert Vroege: “D66 is verheugd dat er na ruim 40 jaar een oplossing komt om het autoverkeer op de Sloterweg drastisch terug te brengen. Dit is hard nodig voor de leefbaarheid in Sloten en de veiligheid voor fietsers en voetgangers. D66 kiest ook voor knips in Nieuw Sloten op de Laan van Vlaanderen; oftewel de Variant 2A. Wel willen we onderzoeken of deze knips verruimd kunnen worden, bijvoorbeeld in tijd en/of voor bewoners uit omwonenden wijken. Hierdoor wordt autoverkeer meer evenredig verdeeld over zowel Laan van Vlaanderen als het Hoofdnet Auto. Bovendien blijft het winkelcentrum op het Belgiëplein voor meer bezoekers bereikbaar zonder dat leefbaarheid wordt aangetast. Een oplossing die ook recht doet aan de diverse zorgen en meningen in Nieuw-West.”

Standpunt GroenLinks
GroenLinks raadslid Zeeger Ernsting is tevreden met het uitgebreide inspraakproces en de informatieve ambtelijke begeleiding van het project. Hij is blij dat er raadsbreed steun is om de smalle historische dijkweg nu eindelijk fietsveilig te maken: “Het wordt dan een aangename en snelle fietsroute. GroenLinks steunt Variant 2A. Wij willen niet dat de verkeersstroom van de Sloterweg naar de woonbuurten in Nieuw Sloten wordt verlegd. Doorgaand verkeer hoort thuis op het Hoofdnet- en Plusnet Auto. Uit alle berekeningen blijkt dat het wegennet dit ook aan kan. Mocht de doorstroming daar toch tegenvallen, dan kan de gemeente bijsturen.”

Standpunt PvdA
Arjan Miedema van de PvdA vindt het ten eerste een hele goede zaak dat er nu eindelijk een stap wordt gezet om de verkeersveiligheid op de Sloterweg te verbeteren: “Voor de PvdA heeft de verkeersveiligheid op de Sloterweg prioriteit. Dat kan zo echt niet langer. Maar we moeten wel de brede verkeerssituatie in Nieuw-West en waterbedeffecten daarbij in ogenschouw houden. De afgelopen twaalf maanden is er sprake geweest van een goede en zorgvuldige participatie en we zijn blij dat ook de brede verkeerscontext is meegenomen. Hier is sprake van een klassieke belangentegenstelling, waar wij als politiek een weging in moeten maken. We kunnen het dus niet iedereen naar de zin maken. Misschien is het wel mogelijk om de scherpe kantjes van Variant 2A af te halen. Wij vragen ons bijvoorbeeld af of het mogelijk is om meer vergunningen te verlenen voor de elektronische knips op de Laan van Vlaanderen of te werken met tijdvakken.”

Standpunt SP
Raadslid Erik Flentge van de SP: “De huidige situatie op de Sloterweg kan niet. Een buurtbewoner zei het goed: De Sloterweg is verworden tot een oprit en afrit van de snelweg. Levensgevaarlijk. Onleefbaar. Daar zijn de Plusnet-wegen voor.

De voorkeursvariant 2A kan rekenen op brede steun, maar ook op fikse weerstand. Datzelfde geldt ook voor Variant 11. Het grootste bezwaar van Variant 11 is wat mij betreft de grote hoeveelheid auto’s, die over de Laan van Vlaanderen zal gaan rijden. Dwars door een woonwijk. En dat heeft grote gevolgen voor veiligheid en leefbaarheid. En ik vraag me sterk af of de uitkomsten goed zullen zijn voor De aker, Osdorp, Badhoevedorp en Sloterweg Oost.

Maar tegenstanders van 2A hebben een punt als ze erop wijzen dat er een zogenaamd ‘waterbed-effect’ op andere plekken kan ontstaan. Dat betekent: grotere verkeersstromen op wegen als de Plesmanlaan, van de Johan Huizingalaan naar de Henk Sneevlietweg en de Louwesweg. En de Pieter Calandlaan. Maatregelen om de doorstroming daar te verbeteren en die te versnellen, zijn dan ook nodig.

De rotonde in Lijnden kan het autoverkeer tijdens de spits niet aan. De drukte op deze rotonde moet sneller worden aangepakt.

Tot slot: De vele opmerkingen van veel bewoners over het jarenlang uitgeklede OV snijden hout. Alleen met een goed fijnmazig OV-netwerk in Nieuw-West kun je de automobilist een goed alternatief bieden.”

Standpunt Partij van de Ouderen
Ook Wil van Soest van de Partij van de Ouderen heeft haar standpunt inmiddels bepaald: “Er zijn tegenstrijdige belangen. Dat betekent dat ik een politieke keuze moet maken. Ik kies dan voor Variant 2A, voor veiligheid en leefbaarheid op de Sloterweg en in Nieuw Sloten. Ik kies uitdrukkelijk niet voor Variant 11, omdat dan de verkeersstroom naar Nieuw Sloten en naar de Sloterweg Oost wordt verlegd. Dat is onacceptabel. Alle locaties blijven voor iedereen met de auto bereikbaar. Voor sommige bestemmingen moet men straks omrijden. Het zij zo. Met Variant 2A kan bus 195 Sportpark Sloten nog beter ontsluiten. De PvdO wil daarnaast dat het OV heel Nieuw-West verbetert.”

Variant 11 krijgt weinig steun
Andere partijen, de Partij voor de Dieren en de ChristenUnie, bewogen tijdens de commissievergadering richting Variant 2A. Hun definitieve keuze echter hebben de woordvoerders van deze partijen echter nog niet gedeeld. Alleen partij DENK vindt dat de huidige verkeerssituatie op de Sloterweg niet gevaarlijk is. Voor hen is er geen urgentie om het hier zo snel mogelijk veilig te maken (voor fietsers).

Een aantal andere fracties (VVD, JA21, CDA) lijkt nog altijd in te zetten op Variant 11. Dat zou betekenen dat er alleen een elektronische camera op de westtak van de Sloterweg zou komen, zodat het sluipverkeer voortaan door Nieuw Sloten naar de A4 kan rijden en dat ook het sluipverkeer over de Sloterweg Oost doorgaat. (Ook voor deze partijen geldt dat de redactie hun standpunten nog niet ontving en dus in dit artikel kon vermelden.) Gezien de ontvangen reacties ziet het er echter niet naar uit dat een meerderheid van de gemeenteraad voor Variant 11 kiest.

Ook wethouder Egbert de Vries is geen voorstander van Variant 11, die bovendien ook duurder dan 2A is om in te voeren en meer vraagstukken met zich meebrengt, zoals: Hoe kan de veiligheid op het oostelijke deel van de Sloterweg, zonder voetpaden en vrijliggende fietspaden, dan worden gegarandeerd? Bovendien vormt de turborotonde in de Sloterweg dan een blijvende bottleneck in het Hoofdnet Fiets: Voor fietsers is het levensgevaarlijk om hier over te steken. Je hebt daar immers geen voorrang op het autoverkeer dat hier over twee stroken langs raast. Dat is ook een belangrijke reden waarom de Fietsersbond Amsterdam eerder al benadrukte dat Variant 2A de voorkeur verdient.

Géén éénrichtingsverkeer op de Sloterweg
De optie om éénrichtingsverkeer op de Sloterweg in te stellen wordt door de meeste partijen van tafel geveegd, omdat er dan nog altijd veel teveel verkeer over de Sloterweg blijft rijden. Bovendien veroorzaakt deze verkeersstroom dan nog altijd zowel op de smalle dijkweg als op de turborotonde gevaar voor fietsers. Deze variant valt ook af omdat het van belang is dat bus 195 over de Sloterweg blijft rijden.

Bewoners ontvangen gratis ontheffingen
Om misverstanden te voorkomen hechtten zowel de raadsleden als de wethouder eraan om duidelijk te maken dat er geen kosten verbonden zullen zijn aan de ontheffingen die bewoners van Sloten en Nieuw Sloten bij Variant 2A krijgen. Wethouder De Vries: “Nee, hier zullen geen legeskosten aan verbonden zijn. De gemeente moet alleen nog wel uitzoeken hóe dit beleid vormgegeven moet worden. Ik wil de administratieve overlast ook zo veel mogelijk beperken. Als het raadsbesluit genomen is, dan ligt het opstellen van het ontheffingenbeleid formeel bij het stadsdeel, maar de gemeente kan hierbij natuurlijk ondersteuning verlenen.”

Tamar Frankfurther, 26 januari 2022.

Zie ook: Sloterbrug en Sloterweg