Stadsdelen worden ontmanteld maar verdwijnen niet volledig

Minister van Binnenlandse Zaken Liesbeth Spies noemde in juli vorig jaar de stadsdelen in Amsterdam en Rotterdam ‘onnodig’ en ze konden opgeheven worden. Ze vond dat de gemeenten beter kunnen werken met adviescommissies. Die krijgen wel beduidend minder taken dan de deelgemeenten, zo meldde Binnenlands Bestuur. De Tweede Kamer en recent ook de Eerste Kamer stemden in met de nieuwe Gemeentewet van de minister. Daarin wordt de nieuwe structuur van de gemeentes en deelraden vastgelegd. De wet wordt in 2014 van kracht.

Amsterdam
Afgelopen donderdag heeft het college van BenW van Amsterdam een nota gepresenteerd waarin wordt aangegeven wat de taken en bevoegdheden worden van de deelraden op basis van de nieuwe gemeentewet. Dus na de verkiezingen van 2014. Tenminste, als er nog verkiezingen komen. Want daarover wordt de komende maanden nog flink gesteggeld tussen de verschillende politieke partijen.

Het is trouwens al een verrassing dat er nog gesproken kan worden over wel of geen verkiezingen. Uit eerdere berichten had men zelfs kunnen opmaken dat de stadsdelen helemaal zouden verdwijnen.

Beperkte bevoegdheden
Het lijkt er dus op dat de stadsdelen blijven. Maar de meeste bevoegdheden die de deelraden nu hebben zullen gaan verdwijnen. Over blijven vier thema’s: welzijn, maatschappelijke ondersteuning, sport en diversiteit. Op alle andere gebieden kunnen de deelraden nog wel uitvoerende taken krijgen, maar dan wel binnen strakke, door de centrale stad vastgestelde kaders. Bij dat alles wordt er, bovenop de bezuinigingen waar nu nog aan gewerkt wordt, nog eens 150 miljoen van de budgetten afgehaald. En dat wordt echt bezuinigen, want in de nieuwe situatie hebben de deelraden geen eigen inkomstenbronnen meer. Dus geen verhoging van de tarieven voor allerlei diensten om de gaten in de begroting te dichten. Alhoewel ook hierover het laatste woord nog niet gesproken schijnt te zijn.

Loketfunctie
Als alle maatregelen tot in extremo worden doorgevoerd dan blijft er voor de deelraden weinig meer over dan een loketfunctie. Beleid maken mogen ze alleen nog op de hiervoor genoemde vier terreinen. Je kunt dan nog wel bij je deelraad terecht voor bijvoorbeeld het afhalen van je rijbewijs of paspoort. Maar alles met betrekking tot bijvoorbeeld wegen, gebouwen, de openbare ruimte, vergunningen, welstand en wonen wordt centraal geregeld.

Daar ga je dan met je mooie ideeën over de politiek dichter bij de burger brengen.

De deelraden
Als je beleid en functies weghaalt bij de deelraden is het ook logisch dat de deelraden kleiner worden. En zo staat het inderdaad in de voorstellen. Deelraden met 29 leden en tussen de 3 en 5 bestuurders zullen terug moeten naar 13 tot 15 raadsleden die drie bestuurders kiezen. Daarmee wordt al een deel van de bezuinigingen van 150 miljoen binnengehaald.

Het zal u niet verbazen om te horen dat vanuit de deelraden flink gelobbyd wordt om alle ruimte die de wetgeving vanuit Den Haag biedt ten volle te benutten. Ofwel, zoveel mogelijk geld en bevoegdheden vast houden. Maar wethouder Andrée van Es van de Centrale Stad voelt hier weinig voor. In een interview in Het Parool zegt ze: “We willen geen risico’s nemen door als de Republiek Amsterdam over grenzen heen te gaan. Ik wil niet riskeren dat in Den Haag alsnog een initiatiefwet wordt gemaakt omdat Amsterdam precies dát doet wat niet de bedoeling is”.

Hoe de Dorpsraad zich gaat verhouden tot de Deelraad-nieuwe-stijl valt nu nog niet te overzien.

Arie van Genderen

Uit: de Westerpost van 13 maart 2013.