Monumentale boerderij gesloopt aan de Osdorperweg

Via de werkgroep Landelijk Oud Osdorp (LOO) van de Dorpsraad kreeg de redactie het bericht door dat aan de Osdorperweg onlangs een monumentale boerderij is gesloopt.

Het gaat, liever gezegd ging, om het pand aan de Osdorperweg 576. De boerderij is kort beschreven in het boek Ruim Zicht van Marja van der Veldt (Boerderij ‘IJ en Meer’) en wat uitgebreider in een artikel van Stichting Historisch Boerderij-Onderzoek.

De boerderij
Uit het hiervoor genoemde artikel halen we de volgende informatie: “De boerderij Osdorperweg 576 is van het stolptype, dat zich kenmerkt door een compacte plattegrond en piramidale hoofdvorm. Hierbij is de kern en tevens draagconstructie opgebouwd uit een vierkant, bestaande uit vier gebintstijlen die zijn gekoppeld door dekbalken, schoren en gebintplaten.

Op deze constructie rust het grote piramidale dak dat doorloopt over de zijbeuken. Omdat het dak vrijwel geheel op deze constructie rust, is de dragende functie van de gevels gering. Zo behoefden alleen de vier gebintstijlen zwaarder gefundeerd te worden. De tasruimte voor de oogst bevindt zich in het midden en daarmee in het hoogste gedeelte van de boerderij. In de lagere zijbeuken daaromheen zijn de overige functies gerangschikt: de woning, vaak voorzien van een kelder, de deel, de stallen en de werkruimten.

Een algemeen kenmerk van de boerderijen in dit gebied is de grupstal. In deze stalvorm staan de koeien met de koppen naar de buitenmuur twee aan twee tussen houten schotten opgesteld. De mest werd opgevangen in de verdiepte goot of grup achter de koestanden. Het pad achter de koeien was dus zowel voer- als kruigang.

Osdorperweg 576 dateert uit het derde kwart van de 19de eeuw. De boerderij is sinds 1940 geen agrarisch bedrijf meer, toen de eigenaar overging op melktransport. Bij bedrijfsbeëindiging bestond de veestapel uit circa 20 koeien, jongvee en enkele paarden voor het bewerken van het land. De boerderij had grond in de Osdorper Binnenpolder. De binnentasruimte was voldoende voor de opslag van het hooi.”

Sloopvergunning
Kortom, het betreft een monumentaal pand, dat behoorlijk gezichtsbepalend was aan de Osdorperweg. Hoe kan het nu dat zo’n pand zomaar (?) gesloopt wordt? De werkgroep LOO heeft geprobeerd uit te zoeken hoe het zit. Maar liep tegen een muur van bureaucratie op.

Naar de redactie toe reageerde men als volgt: “Rond 10 mei bleek deze bijzondere boerderij plotseling gesloopt te zijn, wij hebben hier nooit een vergunning voor gezien. Navraag bij het stadsdeel levert niets op, je krijgt eenvoudig geen antwoord, ook niet van wethouder Mauer, die altijd zegt heel erg begaan te zijn met het landelijk gebied! De boerderij staat vermeld als bijzonder, beeldbepalend element in de welstandsnota voor dit gebied. Het is dan ook verboden zo’n boerderij te slopen, hooguit, maar dan alleen als er een absolute noodzaak is, en daar is de welstand/monumenten commissie heel streng in, mag iets gesloopt worden als er een constructieve noodzaak is.

Dan moet er wel altijd een zelfde bouwwerk worden teruggezet. Voor zover wij hebben kunnen nagaan lijkt het er op dat hier helemaal geen sloopvergunning is gegeven, dan wel ter inzage heeft gelegen. Wij als werkgroep kunnen ons gewoon ook niet voorstellen dat de welstand/monumenten commissie toestemming heeft gegeven. Die weten hier vast niets van af, ofwel de welstandsnota is hier met voeten getreden. Al met al kan je nu de boerderij nog slechts op Google maps/streetview bewonderen.”

De werkgroep zal de deelraad hierover nogmaals benaderen en eist opheldering. Wordt dus ongetwijfeld vervolgd.

Arie van Genderen

Uit: de Westerpost van 12 juni 2013.