Kwam keizer Napoleon door Sloten?

Half oktober is het op de kop af 200 jaar geleden dat de Franse keizer Napoleon Bonaparte een bezoek van twaalf dagen bracht aan Amsterdam. In de herfst van 1811 was hij op inspectiereis door de Nederlandse provincies, die hij een jaar eerder had ingelijfd bij het Franse keizerrijk. Vanuit het paleis op de Dam waar hij logeerde, maakte hij verschillende inspectietochten en uitstapjes door Noord-Holland.

Of Napoleon onderweg door Sloten is gekomen, is niet zo’n ongerijmde vraag. De keizer was twee maal in Haarlem. De snelste route tussen Haarlem en Amsterdam was in die tijd de weg langs de Haarlemmertrekvaart naar de Haarlemmerpoort. Maar niets weerspreekt de mogelijkheid dat de keizer bij Sloterdijk voor de oude weg over Osdorp en Sloten heeft gekozen. Het toenmalige dorpsbestuur was er in ieder geval helemaal klaar voor.

 
Napoleon krijgt de sleutel van de stad Amsterdam overhandigd.

Triomfboog, vlaggen en toespraak
Vóór het dorp, aan de weg richting Haarlem, stond een beschilderde houten triomfboog opgesteld, die fraai verlicht kon worden als Napoleon ’s avonds zou passeren. De straten waren feestelijk met groen versierd. Vanaf de kerktorens van Sloten en Osdorp wapperden vlaggen, die tijdens het hele verblijf van Napoleon in Amsterdam bleven hangen. Voor het geval het de keizer zou behagen door het dorp te rijden, stonden de burgemeester, zijn adjunct en de raadsleden klaar om hem met een mooie Franse toespraak en onder klokgelui te begroeten. Zonodig konden de dorpelingen worden verplicht hun huizen te verlichten en zouden er vermakelijkheden worden georganiseerd.

Omgewaaide ereboog
Dat het geheel een flinke duit kostte, weten we omdat zowel de begroting van het dorpsbestuur als de uiteindelijke rekening bewaard zijn gebleven. De totale uitgaven bedroegen 516 francs, zo’n 270 toenmalige Hollandse guldens (ongeveer het jaarsalaris van een bekwame timmerman). De kosten waren extra hoog uitgevallen omdat de ereboog tussentijds was omgewaaid, zodat er een nieuwe moest worden gemaakt. Timmerman W. de Loor moet er volgens de gespecificeerde rekening twee keer een behoorlijke klus aan hebben gehad. Hij kreeg inclusief de kosten voor materialen 176 francs uitbetaald. Schilder A. de Loor – ongetwijfeld familie – verdiende ruim 19 francs. Naast kosten voor het ophangen en afnemen van de vlaggen, was er ook er een nota te voldoen van de weduwe Van Rooyen voor een diner voor de burgemeester en de raadsleden.

Flitsbezoek
Of alle voorbereidingen voor niets waren en de dorpsbestuurders in de herberg van de weduwe Van Rooyen met bier en wijn de kater hebben weggespoeld, zullen we nooit met zekerheid weten. Door heel Noord-Holland stonden honderden soortgelijke erebogen en ontvangstcomités klaar om Napoleon te verwelkomen. Uit voorzorg, want de precieze route van de keizerlijke stoet werd steeds pas op het allerlaatste moment bepaald. Bekend is dat Napoleon zijn reizen in een moordend tempo aflegde. Zelfs grotere plaatsen kregen niet meer dan een flitsbezoek. De Slotenenaren zullen dan ook hooguit een glimp van een voorbijratelende koets hebben gezien. Of op zijn allerbest een wuivende keizerlijke hand achter het raampje.

Carly Misset is historicus en woont in Sloten.

Uit: de Westerpost van 5 oktober 2011.