Dorpsraad verzet zich tegen het bouwplan op het ‘Sloterpleintje’

Een ondernemer heeft een verzoek ingediend voor een cafetaria en kiosk op het pleintje aan de Sloterweg tegenover de Molen van Sloten.

De Dorpsraad is tegen dit bouwplan en stuurde op 21 maart 2022 een uitvoerige en goed onderbouwde zienswijze naar de gemeente.

Het aangevraagde project: Twee bouwwerken die het Sloterpleintje verbrokkelen en die niets met de oriëntatie en het karakter van de Slotense bebouwing te maken hebben.

Hierin legt de Dorpsraad uit waarom dit bouwplan volgens hen zeker niet gerealiseerd mag worden: Het gaat om een onduidelijke niet bedrijfsmatig onderbouwde aanvraag, die afwijkt van wat is beloofd tijdens de bewonersavond en die het aanzien van het dorp Sloten verder aantast. Slotenaar Peter de Graaf van de werkgroep Sloten is de samensteller van de zienswijze en legt uit waarom het niet in het belang is van Sloten noch van de Slotenaren als dit bouwplan doorgaat.

Kiosk, lunchroom, bakkerij of cafetaria?
Uit de vergunningsaanvraag valt niet goed op te maken wat de ondernemer precies in het te bouwen vastgoed wil gaan doen: Beurtelings wordt gesproken over heel verschillende functies. Het maakt voor de omgeving veel uit of er sprake is van een kiosk, lunchroom, bakkerij of cafetaria. De vergunningsaanvraag geldt voor een ‘cafetaria’, maar in de ruimtelijke onderbouwing van de vergunningsaanvraag staat dat het voor het grote gebouw om een ‘lunchroom/bakkerij’ gaat. Die totaal verschillende functies worden in de aanvraag afwisselend gebruikt. Dit zorgt voor onduidelijkheid over wat nou precies de bedoeling is van de aanvrager en waarvóór deze omgevingsvergunning wordt aangevraagd.

Eerst ‘detailhandel’; nu ‘horeca’
Deze onduidelijkheid wordt versterkt doordat de ondernemer tijdens de voorlichtingsavond op 4 november 2019 een ander plan presenteerde dan waar hij nu een aanvraag voor indient. In de zienswijze is ook een verslag van deze bewonersavond toegevoegd. Daaruit wordt duidelijk wat de ondernemer tóen beloofde. In 2019 beloofde dat hij hier een verkooppunt van gewoon vers brood in een winkel (detailhandel) wilde beginnen met daarbij een slechts een ondergeschikte horecafunctie (lunchroom). Over een ‘cafetaria’ werd toen niet gesproken.

Strijdig met belofte en beleid van gemeente
De Dorpsraad verzet zich in de zienswijze ook tegen de komst van nog meer horeca naar Sloten: Uit de vergunningsaanvraag blijkt dat de ondernemer hier een ‘horecavoorziening’ wil vestigen en dan ook nog eens een vergunning die niet onder de categorie ‘lichte horeca’ valt. De aanvraag is daarmee strijdig met de belofte van de gemeente dat hier geen nieuwe horeca gevestigd zou worden.

Toegezegd is ook dat de bedrijfsactiviteiten in de nieuwbouw op het pleintje niet concurrerend zouden zijn met de ernaast gevestigde PatatZa(a)k, café-restaurant De Halve Maen, de IJshoeve en de Tuin van Sloten. En iets verder weg zijn nog meer horecazaken gevestigd. Het stadsdeelbestuur heeft eerder aangegeven dat het in strijd is met de beleidsprincipes van de gemeente om hier nog meer horeca te vestigen.

Geen draagvlak en geen behoefte
De directe omgeving van plein wordt nu reeds overbelast door de aanwezigheid van diverse horecazaken en de autowasstraat. Het is de vraag of een nieuwe cafetaria hier kan wel overleven. En als dat zo is: Wat voor overlast en beslag die nieuwe horeca-activiteit dan op de toch al schaarse parkeervoorzieningen legt. Anders dan de aanvrager doet voorkomen, is er onder de Slotenaren geen draagvlak voor (noch behoefte aan) dit plan waarvoor nu vergunning wordt aangevraagd.

Is een bakkerswinkel daar haalbaar?
Over het oorspronkelijke plan om hier een bakkerswinkel te vestigen, waarvan in de voorliggende vergunningsaanvraag geen sprake is, waren de Slotenaren tijdens de informatieavond in 2019 verdeeld. Sommigen gaven toen aan dat zij graag zouden zien dat er na al die jaren eindelijk weer een winkel terugkomt op het dorp. De meeste bewoners vonden het echter ook toen al zonde om op dit mooie pleintje te gaan bouwen: “Het is een stukje prachtige open ruimte waar de vele bezoekers aan het dorp nu van genieten”. En: “We willen daar bijvoorbeeld een biologische markt kunnen organiseren”. Tegenstanders vroegen zich ook toen al bezorgd af of een bakkerij op die locatie wel haalbaar zou zijn. In de nabije omgeving zijn immers al veel andere plekken waar je vers brood kunt kopen. In 2019 vroegen velen zich daarom al af wat er zou gebeuren als die bakkerswinkel failliet zou gaan: “Wat voor activiteiten komen er dan in dat nieuwe vastgoed voor in de plaats? Grote kans dat het dan ofwel leeg komt te staan en verpaupert ofwel dat er dan alsnog horeca inkomt en dáár heeft het dorp nu al teveel van.”

Aantasting Sloterpleintje op de Kop van het dorp
De gemeente concludeert in zijn ontwerpbesluit dat “… de twee gebouwtjes bijdragen aan een goede ruimtelijke kwaliteit…”. In de zienswijze van de Dorpsraad wordt deze uitspraak “ontstellend” genoemd.

Ook hier gaat de zienswijze op in: Het pleintje is – sinds daar geen eindpunt van de bus meer is – heel mooi heringericht met originele damkeitjes als bestrating en met bankjes en prachtige parasolbomen. Veel fietsers en wandelaars rusten hier even uit en genieten van een ijsje en van patat. Het plein is van oudsher een belangrijke en voor Sloten kenmerkende open plek. Samen met de inrichting vormt het plein een waardevol bezit van het dorp, van de dorpelingen en de bezoekers. Het bestemmingsplan benadrukt dat – voor het geval er – onder specifieke en strikte voorwaarden – toch gebouwd zou mogen worden dat dat dan één gebouw aan de oostzijde, ingebed in het groen, zou moeten zijn om het open karakter van het pleintje te behouden. De voorgestelde bouwplannen fragmenteren de ruimte zodanig dat er na de bouw nagenoeg geen plein meer over is. Het wordt rommelig en er is dan zeker geen sprake meer van een ‘goede ruimtelijke kwaliteit met een groene entree’, zoals in het bestemmingsplan staat beschreven.

Cultuurhistorische waarden genegeerd
Recente gevallen van welstandsadvisering in het dorp Sloten lijken zich telkens te beperken tot de individuele gebouwen en dat is geen goede ontwikkeling, aldus de zienswijze: De omgeving, ruimtelijke context en sfeer van het gebied lijken geen rol meer te spelen bij de beoordeling van bouwaanvragen in Sloten. Dat is niet alleen in strijd met het Beschermde Dorpsgezicht – het gaat hier notabene om de entree, dus letterlijk het gezicht van het dorp – maar ook met het bestemmingsplan.

Op 19 december 2012 werd het bestemmingsplan Dorp Sloten vastgesteld. Hierin staat expliciet aangegeven dat “wijziging in de bestemming ‘Horeca’ getoetst moet worden aan de ‘cultuurhistorische waarden van het dorp’ en dat een dergelijke omgevingsvergunning moet worden geweigerd als de cultuurhistorische waarden van het Dorp Sloten worden geschaad.” Het modernistische ontwerp van de gebouwen dat niet aansluit op de bestaande bebouwing, het ontbreken van de voorgeschreven groene entree van het dorp en de overschrijding van de maximale grens van 195 m² zorgen volgens de Dorpsraad voor een “ondermaatse ruimtelijke kwaliteit” van dit bouwplan.

In de zienswijze staat ook dat het niet voor niets is dat hierover in het bestemmingsplan indertijd stringente en duidelijke afspraken ter bescherming van het ’typische Slotense karakter’ zijn vastgelegd. Deze belangen worden nergens genoemd en zijn niet bij de belangenafweging betrokken. Ze worden niet alleen genegeerd, maar ook met voeten getreden.

Verleen die vergunning niet!
Afsluitend betoogt de zienswijze dat het bouwplan voor de gemeente mogelijk klein is, maar dat het voor het kwetsbare dorp juist groot is en dat uitvoering hiervan het bijzondere karakter van Sloten zou ondermijnen. En dat zou dan niet in het algemeen belang gebeuren, maar louter voor individueel profijt of financieel gewin. Het project vindt geen grond in gemeentelijk beleid, heeft geen meerwaarde voor het dorp of de omgeving. Eigenlijk doet het cafetaria alleen maar afbreuk aan de bestaande kwaliteiten. Wij verzoeken u dan ook dringend om uw afweging te herzien en geen omgevingsvergunning als bedoeld te verlenen.

Het is nu de vraag of de gemeente na het lezen van deze zienswijze zijn aanvankelijke steun voor dit bouwplan handhaaft of intrekt. De Dorpsraad wil hoe dan ook voorkomen dat het wordt gerealiseerd. Dit verhaal wordt dus zeker vervolgd…

Tamar Frankfurther; 2 april 2022.