Dit jaar is álles anders, maar toch ook weer niet. In het kader van de Boekenweek 2021 geeft de Osdorpse boekhandel Meck & Holt ‘gewoon’ het vierde deel in de serie Nieuw-West Side Stories uit. In deze uitgave staan vier bijdragen over de historie van het landelijk gebied Sloten-Oud Osdorp.
Iedereen die twintig euro of meer besteedt bij boekhandel Meck & Holt aan de Tussenmeer 46 in Osdorp krijgt dit boek cadeau naast het landelijke Boekenweekgeschenk. De Boekenweek vindt plaats van zaterdag 29 mei t/m zondag 6 juni. Zolang de voorraad strekt liggen deze gratis uitgaven voor u klaar.
De overige lezenswaardige elf verhalen spelen zich af in Nieuw-West. Dus ook in de voormalige gemeente Sloten… Gerard Molewijk, vele jaren actief lid (en luis in de pels) van o.a. de voormalige stadsdeelraad Nieuw-West voor de lokale partij BNW81, heet de lezers welkom in zijn aansprekende voorwoord. Het is natuurlijk louter toeval, maar het is tóch aardig te vermelden dat het thema van de Boekenweek dit jaar “Tweestrijd” is. Het verhaal van Tamar Frankfurther over het in 1995 gewonnen referendum over het behoud van het Weilandje Vrije Geer vormt dus een mooie brug tussen het landelijke en lokale Boekenweekgeschenk.
De slag om het Weilandje Vrije Geer
Tamar Frankfurther was sinds begin jaren negentig van de vorige eeuw (samen met haar familie en een diverse Slotenaren) actief betrokken bij het behoud van de laatste veenweide nabij de dorpskern van Sloten. Het was immers van groot belang dat het zicht op het dorp behouden bleef, dat het dorp niet helemaal opgeslokt zou worden door de stad en dat de beloofde groene buffer tussen dorp en stad er zou komen… De gemeente Amsterdam zag dat anders en wilde 180 woningen bouwen op dat weiland. Inspraak en lobby boden geen soelaas.
“Dan maar een referendum organiseren”, was toen de gedachte. “Dan kunnen de Amsterdammers bepalen of het groen mag blijven of niet.” Dat bleek makkelijker gezegd dan gedaan. Eerst moesten er 30.000 ondersteunende handtekeningen van Amsterdammers worden verzameld en dan was je er nog niet. Het referendum zou immers alleen geldig zijn wanneer 34,1% van de Amsterdammers (186.159 stemgerechtigden) op 17 mei 1995 ook zijn stem uitbracht… Enfin, in deze uitgave leest u hoe het precies ook alweer zat. Hoe het allemaal begonnen is, over de politieke en ambtelijke capriolen die de gemeente uithaalde, hun wonderlijke campagne en over de uitgekiende campagnes van het Weilandje-comité voor de handtekeningen en de verhoging van de opkomst.
In dit boekje staat de beknopte versie van het bijzondere verhaal, dat eindigt op het prachtige Natuurpark Vrije Geer in 2020. Waar Jane en Hein, die elkaar als vrijwilligers van de beheergroep op het Weilandje ontmoet hebben, aan het werk zijn. Ze zijn inmiddels getrouwd!
Meer weten over het Weilandje-referendum?
Wie het leuk vindt om meer over de slag om het Weilandje Vrije Geer te zien en horen, kan terecht op de website www.geheugenvanwest.nl waar het verhaal in drie filmdelen getoond wordt. Als corona het straks weer toelaat, zal Tamar ook presentaties over dit onderwerp gaan verzorgen. Als daar meer over bekend is, wordt dit vermeld in de Agenda van de Nieuwsbrief en op de website www.slotenoudosdorp.nl
Drie artikelen over historie
Erik Swierstra schrijft al jaren artikelen over de ‘historie van Sloten en Oud Osdorp’, en ook het grondgebied van de voormalige gemeente Sloten. Na de recente publicatie van de folder ‘Fietsen door de voormalige gemeente Sloten’, publiceert hij in dit boekje ook weer drie interessante bijdragen. Rijk-geïllustreerd bovendien. Meer hierover in www.slotenoudosdorp.nl/historie.
Het eerste verhaal gaat over ‘Verdwenen dorpen ten westen van Sloten’. Ten westen van het dorp Sloten ligt tegenwoordig Badhoevedorp. Voordat de Haarlemmermeer in 1852 werd drooggemaakt heeft de ‘Waterwolf’ veel land en diverse dorpen verzwolgen, zoals Nieuwerkerk en Rijk. In dit artikel een overzicht.
Sloten ligt tegenwoordig vlakbij de autosnelweg en de spoorweg van Amsterdam naar Den Haag. Voordat deze verbinding in de jaren zeventig werd voltooid waren er diverse andere verbindingen in het gebied ten zuidwesten van Amsterdam en Sloten, waarover in dit artikel ‘Sloten en de verbinding van Amsterdam naar Den Haag’ wordt verteld.
Het gebied van de vroegere gemeente Sloten werd aan de zuidkant begrensd door de Schinkel en de Nieuwe Meer. Sinds de Middeleeuwen is dit een belangrijke vaarroute in de richting van Aalsmeer en Leiden. Sinds de 19e eeuw was er langs de oever een jaagpad, waarlangs schepen ‘gejaagd’, voortgetrokken, werden. Over wat er langs dit pad vroeger was en nu nog is te zien gaat dit artikel ‘Het Jaagpad langs de Schinkel en Nieuwe Meer’.
Tamar Frankfurther, 22 mei 2021.