105 jaar na de opening van de Sint-Jozefschool

Maandag 1 juli 2019 was het precies 105 jaar geleden dat de Sint-Jozefschool in Sloten werd geopend. Een gloednieuw gebouw werd die dag in 1914 door 189 leerlingen en 4 leerkrachten in gebruik genomen.

Schoolhoofd was de heer H. Schuss voor wie een grote ambtswoning beschikbaar was: het nog steeds bestaande huis op Sloterweg 1190. Het schoolgebouw met 6 lokalen, verdeeld over twee verdiepingen, stond in het verlengde achter de hoofdenwoning en is in 1992 afgebroken ten behoeve van nieuwbouw op dezelfde fundamenten voor De Driesprong.

De gloednieuwe Sint-Jozefschool bij de opening op 1 juli 1914
in de nog open ruimte bij de banpaal.
Foto: Schoolcollectie Sint-Jozefschool.

De opening van de school op 1 juli 1914 was de kroon op het streven naar een katholieke school in Sloten waar tot dusver alleen openbaar onderwijs bestond. Reeds in 1871 werd door de Sint-Pancratiusparochie de “Vereeniging tot Bevordering van Katholiek Bijzonder Onderwijs in de Parochie van den H. Pancratius te Osdorp” opgericht om daartoe de nodige gelden bijeen te brengen.

Nadat de parochiekerk in Osdorp werd afgebroken en in 1901 een nieuwgebouwde kerk in Sloten in gebruik werd genomen, werd in 1913 op het naastgelegen terrein een boerderij afgebroken om de bouw van de school mogelijk te maken. De in katholieke kringen vermaarde architect Jan Stuyt ontwierp school en hoofdenwoning. Hij was tevens de architect van de Sint-Pancratiuskerk en vele andere kerken in Nederland en liet zich bij het ontwerp inspireren op een eveneens door hem ontworpen school met woning in Krommenie.

De Sloterweg tussen 1901 en 1913. Waar nu rechts de boerderij staat,
verrees in 1913 de nog steeds aanwezige hoofdenwoning op nummer 1190.
Foto: Stadsarchief Amsterdam.

Leerlingenverschuiving
De 189 leerlingen op de pas geopende Sint-Jozefschool werden onttrokken aan de openbare scholen in Sloten en Osdorp die in een klap daalden van resp. 181 naar 84 leerlingen en van 86 naar 52 leerlingen. Tot 1988 heeft de Sint-Jozefschool aan ruim 2.000 leerlingen de eerste onderwijsbeginselen bijgebracht.

In dat jaar moest de school worden gesloten als gevolg van de ontruiming van het Tuinbouwgebied Sloten, waar in de 90-er jaren Nieuw-Sloten werd gebouwd. De in 1993 aldaar geopende katholieke basisschool De Mijlpaal ontleent dan ook zijn naam aan de banpaal die nog steeds naast de school in Sloten staat en is in feite de opvolger van de Sint-Jozefschool.

Aanbouw en afbraak
Door de verlenging van de leerplicht werd het schoolgebouw in 1931 uitgebreid met een zevende lokaal, terwijl in 1955 daar bovenop het handenarbeidlokaal werd gebouwd en er een nieuwe vleugel kwam met gymzaal en daarboven 3 lokalen dwars op de oude vleugel t.b.v. de Sint-Willibrordus vglo-school. Deze aanbouw staat er nog steeds en is nu samen met de nieuwbouw op de fundamenten van het oude gebouw het onderkomen van De Driesprong voor speciaal basisonderwijs die sinds 1970 in een deel van de oude Sint-Jozefschool werd gehuisvest, nadat de vglo-school in 1968 bij de invoering van de mammoetwet werd opgeheven.

Relikwie…
Enige restant uit 1914 is nu nog de voormalige hoofdenwoning op het adres Sloterweg 1190 die, nauwelijks veranderd, dezelfde markante uitstraling heeft behouden.

Een ander restant is de gedenksteen ter herinnering aan de eerste steenlegging op 7 november 1913 die thans als een relikwie wordt gekoesterd in de directiekamer van De Driesprong. Uit deze datum valt dus af te leiden dat school en woning in nog geen 8 maanden werden gebouwd! Hoewel de Sint-Jozefschool niet ouder dan 74 is geworden, hebben leerlingen, leerkrachten en ouders van De Driesprong in april 2014 het eeuwfeest gevierd van de plek waarop het op 1 juli 1914 allemaal is begonnen…

Theo Durenkamp; juli 2019.

Zie ook: www.theodurenkamp.nl

Van: https://www.theodurenkamp.nl/artikelen-1/105-jaar-na-de-opening-van-de-st-jozefschool

Zie ook: https://www.theodurenkamp.nl/artikelen-1/een-school-wordt-65