Zonnepanelen alleen onder voorwaarden toegestaan in beschermd Sloten
In het landelijke gebied staat een flink aantal gemeentelijke monumenten. Daarnaast is de dorpskern van Sloten een ‘Gemeentelijk Beschermd Dorpsgezicht’.
Omdat de gemeente Amsterdam het bijzondere karakter van haar erfgoed wil behouden, gelden er regels over het aanbrengen van zonnepanelen op daken, en andere zichtbare (duurzaamheids)maatregelen.
Alleen panelen op panden zonder monumentale status, die bovendien niet zichtbaar zijn vanaf de openbare ruimte, zijn binnen het Beschermd Dorpsgezicht Sloten toegestaan.
Vraag advies
Binnen de regels die het Amsterdamse beleid hanteert, zijn er wel degelijk mogelijkheden om gebruik te maken van zonne-energie. Zolang ze de beeldkwaliteit en de monumentale waarden maar niet verstoren. Projectleider Duurzaam Erfgoed van de gemeente Amsterdam, Annette ten Doeschate, geeft aan dat er wél regels gelden: “Eigenaren van monumenten en andere panden met erfgoedwaarden doen er daarom goed aan om altijd eerst advies te vragen voordat zij zich vastleggen op investeringen.”
Voor monumentale panden geldt een vergunningsplicht en kunnen er (technische) restricties anders dan ‘zichtbaarheid’ zijn. Eigenaren van alle woningen zonder monumentale status – maar die wel in het Gemeentelijk Beschermd Dorpsgezicht Sloten liggen – mogen vergunningsvrij zonnepanelen plaatsen. Zolang die panelen maar niet storend zichtbaar zijn vanaf de openbare ruimte.
Vergunning aanvragen verplicht
Voor zowel monumenten als beschermde gezichten geldt: Er zijn regels voor zonnepanelen en andere duurzaamheidsmaatregelen. Ingrepen zoals panelen op zichtbare dakvlakken, kozijnen met andere indelingen en isolatie aan de buitenkant zijn in principe niet toegestaan, wanneer ze de beeldkwaliteit en het karakter aantasten. Een hellend dak is vrijwel altijd een beeldbepalend onderdeel van een gebouw. Een doorgaand dak of een aantal daken, kunnen beeldbepalend zijn voor een straat. Zonnepanelen en -collectoren, zichtbaar vanuit de openbare ruimte, zijn onwenselijk omdat zij het aanzicht van het gebouw en de straatwand verstoren. Projectleider Duurzaamheid Ten Doeschate: “Als een bepaalde maatregel in strijd met de erfgoedwaarden en daardoor niet mogelijk is, proberen we mee te denken over andere mogelijke manieren om energie te besparen of op te wekken.
In een aantal gevallen is het opwekken van zonne-energie met panelen wel toegestaan. Dat kan onder voorwaarden ook gelden voor (vanuit de openbare ruimte) zichtbare panelen op niet-monumentale daken die binnen een beschermd gezicht liggen. Dan is het wel altijd maatwerk en, net als bij monumenten, altijd vergunningplichtig. In Amsterdam Noord loopt nu een ‘pilotproject’ waarbij rode panelen op rode voordakvlakken binnen het beschermde stadsgezicht, worden toegestaan. Als dat een succes wordt, komt die mogelijkheid er binnenkort waarschijnlijk ook in de andere beschermde gezichten zoals Sloten.”
Wie meer wil weten kan doet er goed aan de gemeentelijke website te raadplegen. Wie vragen heeft, kan het beste een mail sturen naar het Loket ‘Duurzaam Erfgoed’. Er zijn mogelijkheden om zonne-energie op te wekken of op andere manieren duurzamer te worden, zonder afbreuk te doen aan de erfgoedwaarden.
Tamar Frankfurther, december 2021.