Werkgroep Culturele Activiteiten

4 mei 2023: Vervolgden en verzetsstrijders WOII in Oud Osdorp herdacht

Bijna honderd bewoners van het landelijke gebied namen op donderdag 4 mei 2023 in Oud Osdorp deel aan de jaarlijkse herdenking van de gevallenen uit de Tweede Wereldoorlog.

Dat gebeurde, zoals elk jaar, bij het monument aan de Osdorperweg vlakbij de Lutkemeerweg. Scouting Phoenix uit Slotervaart vormde de erewacht.

Osdorperweg afgesloten
De politie zorgde voor de afsluiting van de Osdorperweg, zodat de herdenking op deze aangename lenteavond in alle rust kon verlopen. Irene Hemelaar, bewoner van de Osdorperweg, leidde de bijeenkomst en noemde in haar openingswoord de drie gevallenen voor wie dit monument is opgericht: Peter Bierman, Jan Kars en Dover Chalmond. Na 26 jaar namen zij als ceremoniemeester en dorpsraadslid Mireille de Ridder als organisator het stokje over van Mia.

De Padvinderij was bolwerk van verzet
Als eerste kreeg welpenleider Mink Meijer (19) het woord. Mink memoreerde dat de bezetter wilde dat de toenmalige Padvinderij (sinds 1973 Scouting Nederland), ging samenwerken met de Nationale Jeugdstorm, de jeugdbeweging van de NSB (Nationaal-Socialistische Beweging). Mink: “De Padvinderij was hier fel op tegen, ging hier niet in mee en bleef zich verzetten. Om de Padvinderij vervolgens buiten spel te zetten, werd deze op 2 april 1941 landelijk verboden. Hogere bestuurders van de vereniging werden gearresteerd, bezittingen werden afgenomen en de clubhuizen werden gevorderd. Hoewel dat gevaarlijk was zetten veel leden van de vereniging hun activiteiten toch voort. De padvinders verleenden – waar mogelijk – ondersteuning aan het verzet.” Nu 80 jaar later gaf Mink aan trots te zijn op de rol die de voorgangers van Scouting Nederland hadden gespeeld: “Ik ben er trots op dat ik lid ben van deze vereniging. Met alweer een nieuwe lichting welpen en scouts herdenken wij samen met u de doden, de slachtoffers van misdaden tegen de menselijkheid en vinden wij het eervol om hier in Oud Osdorp bij dit oorlogsmonument vandaag opnieuw onze erehaag te vormen.”

Wat zou u doen?
Vicevoorzitter van de Dorpsraad Sloten-Oud Osdorp Ray Kentie nam de toehoorders mee naar 80 jaar geleden, naar 1943. In dat voorjaar kwam een oproep voor een grote staking tegen de bezetter die ongekend was in heel Europa. De oproep had succes, want duizenden mensen uit het hele land deden mee, maar de repressie van de bezetter daarna was ongekend. Kentie: “Mensen die hieraan deelnamen, namen daarmee een groot risico, dat sommigen met de dood bekochten. Vraagt u zich weleens af, wat zou ík doen in een vergelijkbare situatie?”

Vrede blijvend beschermen uitdragen
Oud Osdorper Sietze Worm droeg een treffend zelfgemaakt gedicht voor waarin hij terugblikte op de oorlogsontberingen. Vervolgens riep hij op om de zo moeizaam bevochten vrede voor altijd te bewaren, te beschermen en te blijven uitdragen.

Tijdens verzet dodelijk getroffen
Martijn van Leerdam, door zijn vertrek naar Rotterdam sinds enkele dagen oud-dominee van de Sloterkerk, ging in zijn bijdrage in op Jan Kars, wiens naam vermeld staat op het oorlogsmonument. Rooie Jan was een actief jongerenlid van de hervormde kerk op Sloten: “Je kunt je vraagtekens zetten bij het feit dat deze roodharige jongeman onder regie van de bezetter lid werd van de marechaussee. Later bood hij echter in Zeeuws-Vlaanderen als marechaussee hulp aan onderduikers. Daarnaast was hij op diverse fronten actief in het verzet tegen de bezetter. Bij de bevrijding van Zuid-Nederland in het najaar van 1944 werd hij te Waterlandkerkje (bij Oostburg) in een vuurlinie dodelijk getroffen.” Zie ook: Jan Kars is in Zeeuws-Vlaanderen niet vergeten.

Mooie stilte
Dankzij de strakke planning van ceremoniemeester Irene Hemelaar kon trompettist Jolanda Picavet-van Geilswijk de last Post precies op het goede moment inzetten. Terwijl haar laatste heldere toon in de stilte wegebde, gingen de straatlantaarns aan als teken dat de twee minuten stilte waren begonnen. Alleen de tjirpende vogels en blatende schapen vulden de stilte nog. Daarna hesen de leden van Scouting Phoenix de vlag in top en zongen alle aanwezigen het Wilhelmus. Tenslotte werden bloemen en kransen geplaatst door de Dorpsraad, de Sloterkerk, Stichting Eigenwijks, de stadsdeelcommissie Nieuw-West, stadsdeel Nieuw-West en diverse bewoners uit Sloten en Oud Osdorp.

Afsluitend konden de aanwezigen met koffie, thee en cake van Saskia van der Pol tijdens de warme voorjaarsavond napraten op het schoolplein van de voormalige Lutkemeerschool.

Theo Durenkamp en Tamar Frankfurther; 6 mei 2023.

Kijk verder: Mia Kooter, Mireille de Ridder en Irene Hemelaar maakten dit sfeerbeeld van de herdenking.

4 mei 2022: De Dodenherdenking in Oud Osdorp weer georganiseerd

Na twee coronajaren kon de jaarlijkse Dodenherdenking bij het oorlogsmonument op de Osdorperweg in Oud Osdorp weer worden georganiseerd door Mia Kooter van de werkgroep Culturele Activiteiten en de Dorpsraad.

Scouting Phoenix uit Slotervaart verzorgde de erewacht en de vlaggenceremonie. Sander en Wiek droegen stemmige gedichten voor.

Aangezien dorpsraadlid Ray Kentie ziek was, las voorzitter Sjoerd Jaasma zijn tekst voor. Daarna sprak Luc Sermeus van de Pauluskerk de aanwezigen toe. Beiden benadrukten het belang van herdenken en van het koesteren van onze vrijheid. Beiden refereerden ook aan de nabije oorlog in Oekraïne.

Vrijheid is niet vanzelfsprekend in onze maatschappij anno 2022
Jaasma: “Net als in 1940 heeft de huidige oorlog in Oekraïne de Europeanen weer verrast. Dergelijke agressie leek toen en nu onvoorstelbaar. De verschrikkelijke beelden op het Journaal zorgen ervoor dat iedereen weer bij de les is. Hopelijk schudt dit ons wakker.”

Sermeus sprak in het verlengde hiervan juist over de vrede. Dat die niet vanzelfsprekend is. Dat er tijdens de oorlog grote offers zijn gemaakt voor onze vrijheid van nu. Hij uitte ook zijn zorgen over zorgelijke ontwikkelingen rond de persoonlijke vrijheden. Dat de ‘ik-vrijheid’ in onze samenleving anno 2022 steeds vaker boven de ‘gezamenlijke vrijheid’ wordt gesteld. Wij moeten de herinneringen aan de Tweede Wereldoorlog actief houden en niet onverschillig worden, maar bewust blijven van de waarde van de kostbare vrede.”

Tot ieders teleurstelling kon de traditionele Dodenherdenking op de Osdorperweg dit jaar i.v.m. de corona-epidemie niet doorgaan. Coby van Middelkoop-De Hey, die later dit jaar op 7 augustus overleed, schreef haar laatste 4 mei-gedicht, dat werd afgedrukt in de Westerpost. Er werd op Sloten wel meer dan in andere jaren gevlagd…

Dodenherdenking op Oud Osdorp – 4 mei 2019

Komt u op 4 mei om 19.30 uur ook naar de kleinschalige en persoonlijke Dodenherdenking bij het oorlogsmonument op de Osdorperweg (vlak bij de Lutkemeerweg) op Oud Osdorp? Namens de Dorpsraad spreekt Ray Kentie. Ook de dominee van de Sloterkerk, Martijn van Leerdam, zal het woord zal voeren. Scouting Phoenix vormt de erewacht tijdens de twee minuten stilte. Mia Kooter is als vanouds gastvrouw. Vanaf 19.30 uur verzamelen bij de voormalige Lutkemeerschool. De bijeenkomst begint om 19.45 uur. Na afloop: gezellig bij Carla en Wim Schelling (schuin aan de overkant) napraten met koffie/thee en wat lekkers. Iedereen – jong en oud – is van harte welkom.

Verslag 2019

Tussen dreigende luchten door vroeg organisator Mia Kooter een kring te vormen rond het monument op de Osdorperweg. Vervolgens bleef het op 4 mei tijdens de Dodenherdenking tóch nog bijna droog. Ray Kentie sprak namens de Dorpsraad en dominee Martijn van Leerdam namens de Sloterkerk. Zoals ieder jaar waren er veel jongeren aanwezig: de welpen van Scouting Phoenix vormden traditiegetrouw weer de erewacht.

Toen Jolanda Picavet de Last Post blies, kwamen de koeien op het aangrenzende weiland nieuwsgierig kijken wat er aan de hand was. Tijdens de twee minuten bleven de viervoeters respectvol op een rijtje staan kijken en lieten de weidevogels en ganzen flink van zich horen. Daarna werd uit volle borst meegezongen met het Wilhelmus.

Mooie gedichten over de kwetsbaarheid van onze vrijheid werden voorgedragen.

Verslag 2018

Steeds meer jonge en oudere mensen nemen op 4 mei deel aan de Dodenherdenking bij het oorlogsmonument op Oud Osdorp, waar de welpen van scouting Phoenix ook in 2018 weer de erewacht vormden. Dorpsraadlid Ray Kentie benadrukte dat we met de herinneringen aan WOII als leidraad ook naar het heden moeten kijken: “Kijk ik de andere kant op als ik onrecht zie, of grijp ik in?”

De nieuwe dominee van de Sloterkerk, Martijn van Leerdam, sprak voor het eerst tijdens deze plechtigheid. Hij memoreerde dat net als in de periode die voorafging aan WOII ook nu weer (via sociale media) verdeeldheid wordt gezaaid in de maatschappij: “We kunnen onze kostbare vrijheid laten groeien, door mensen met een andere achtergrond te ontmoeten en de vrijheid ook met hen te delen”.

Jolanda Picavet blies de Last Post en tijdens de twee minuten stilte genoot iedereen van een prachtig concert verzorgd door grutto’s en groene kikkers. Daarna werd uit volle borst meegezongen met het Wilhelmus. Coby van Middelkoop, Katrien Cramer en welp Nathalie Noordik droegen mooie gedichten voor over onze kwetsbare vrijheid.

Voor meer informatie zie: Contactpagina.