Gelukkig het gebied dat eens even weinig nieuws oplevert!

Men spreekt wel eens over de blauwe maandag, de derde maandag van het nieuwe jaar, wanneer de goede voornemens weer eens ijdel zijn gebleken en het geld weer op is.

Die dag ligt alweer achter ons, zodat we de rest van het jaar opgewekt kunnen beleven. Maar we moeten er nog van bijkomen. Dat blijkt uit de geringe oogst aan berichten. Maar dat biedt weer eens plaats voor historische beelden uit het archief onder de titel:

Verdwenen wereld
Sinds de annexatie van de gemeente Sloten in 1921 is deze omgeving onherkenbaar veranderd maar zijn ook waardevolle stukken bewaard gebleven. Gelukkig is er veel gefotografeerd en getekend zodat we nog steeds een beeld kunnen vormen hoe het hier is geweest. Ongelukkig dat er veel verdwenen is dat met een iets andere insteek van de toenmalige stadsontwikkelaars prima gespaard had kunnen blijven. Met behulp van de foto’s en de tekeningen kunnen we zien wat voor aardigs ons is afgepakt. Nu het over 5 jaar een eeuw geleden is dat de gemeente Sloten ophield te bestaan is het goed na te denken hoe zoiets in een passende vorm herdacht kan worden. Bijvoorbeeld met een publicatie van foto’s en tekeningen hoe het was, hoe het nu is en hoe we kunnen proberen wat terug te veroveren van wat is kwijtgespeeld.

Het planologisch tekort
Na de annexatie, die overigens nog enkele jaren is opgehouden door oorlogsomstandigheden van de Eerste Wereldoorlog, en actief verzet vanuit de gemeente Sloten zelf, zijn in snel tempo plannen ontwikkeld om Amsterdam op te stoten in de vaart der volkeren. Een van de eerste plannen betrof de aanleg van de Ringspoordijk, waarmee in 1925 werd begonnen en die in ruwbouw in 1931 gereed was. De crisis die begon met de beurskrach van 1929 legde de zaak stil, waarna later de voorkeur gegeven werd aan de spoorwegwerken oost, die in 1939 werden voltooid. In 1934 wordt het Algemeen Uitbreidingsplan gelanceerd, grotendeels het werk van Cornelis van Eesteren. Deze polderjongen uit Alblasserdam had een blinde vlek voor de cultuurhistorische waarden van dit agrarisch gebied en zette de plattegrond naar zijn hand, een strak raster van rechte wegen, en wat hier niet in paste diende te verdwijnen. Alleen op een gegeven zoals de Ringspoordijk werd voortgeborduurd, overigens loopt deze dijk perfect noord-zuid. Wat hij echter niet heeft beseft is de waarde van historisch-organisch gegroeide verbindingen van de stad met het ommeland. Hij dacht dat beter te kunnen en van deze misvatting plukken we nog de wrange vruchten. De oude bestaande infrastructuur had gerespecteerd dienen te worden en de nieuwe structuren hadden daarnaast ontwikkeld moeten worden.

Overvloed maakt onbesuisd
Wanneer plotseling je een enorm areaal in de schoot geworpen krijgt, dan denk ik dat het gemakkelijk naar het hoofd stijgt. Tot dan toe zijn steden altijd in een kalm tempo ontwikkeld, elke generatie droeg er aan bij. Zoals kathedralen er soms vele eeuwen over deden voordat ze voltooid waren. Er was altijd gebrek aan ruimte zodat weloverwogen beslist diende te worden. Financieel was het vanwege subsidie belangrijk om alles al globaal in te vullen, wat toch veel tekortkomingen heeft opgeleverd. Maar het ergst blijft dat zoveel schoonheid is vernietigd. Het dorp Sloterdijk, het stuk Sloterweg en delen van de Osdorperweg en de Uitweg. Nu Amsterdam wordt overspoeld met toeristen kan overwogen worden een deel naar ons gebied af te leiden, langs mooie en logische routes. Dus herstel Sloterweg en Osdorperweg met passende, eigentijdse bebouwing. Herstel zoveel als mogelijk het dorp Sloterdijk om het kantorenpark rondom van de ondergang te redden. Een mooi programma voor de komende 100 jaar!

Nico Jansen

Uit: de Westerpost van 28 januari 2015.